Technologie voor autonomie

Technologie voor autonomie,
maar dan wel op maat van de cliënt
Wonen bij Zuidwester betekende tot voor kort het standaard toepassen van akoestische bewaking door
het uitluisteren van elke cliënt in de nachtelijke uren. In dit project is Zuidwester met succes
overgestapt op vraagsturing bij het toepassen van technologie. Dit gebeurt op basis van een
zorgvraaginventarisatie af te nemen bij elke cliënt. Uitgangspunt is nu: ‘Nee, tenzij….’ Technologie wordt
alleen ingezet als het echt niet anders kan. Dan wordt voor de cliënt de minst ingrijpende technologie
gekozen. Dus geen standaard toepassing, maar technologie op maat van de cliënt.
“Inzet van technologie in het primaire proces wordt binnen Zuidwester in co-creatie gerealiseerd, zodat
het leidt tot meer vraagsturing in onze processen, meer maatwerk en autonomie voor de cliënten. En
hogere kwaliteit van dienstverlening.”
Zuidwester is er voor kwetsbare burgers: kinderen en volwassenen die met enige ondersteuning zelf
hun weg in het leven kunnen vinden, of die dag en nacht volledige zorg en aandacht vragen. Wij
stimuleren hen om het maximale uit het dagelijks leven te halen. Want net als voor ieder ander is het
voor cliënten van Zuidwester belangrijk om van het leven te kunnen genieten. Op het gebied van
wonen, dagbesteding, werk, individuele begeleiding en behandeling, kunnen wij een uitgebreid
ondersteuningsaanbod doen. Om deze ondersteuning optimaal aan te bieden, wil Zuidwester ook
innovatieve technologische mogelijkheden inzetten.
De organisatie telt ruim 160 locaties en is actief in het Zuidwesten van Nederland. In totaal werken er
1800 medewerkers bij de organisatie. Deze medewerkers staan dagelijks klaar voor 930 cliënten. Dit
project richt zich op de intramurale cliënten van Zuidwester.
Binnen Zuidwester wordt gewerkt vanuit de driehoek: cliënt, verwant en medewerker. Rondom de cliënt
is een leefwereld vormgegeven, het geheel van wat de cliënt ziet, ervaart en meemaakt. In deze
driehoek moet de samenwerking goed verlopen. De inzet van technologie wordt meegenomen in het
zorgplan, wat met de driehoek wordt besproken. Nieuwe technologie maakt veel mogelijk waar nog niet
eerder over is nagedacht. Hoe kan technologie helpen om nog beter bij de zorgbehoefte van cliënten
aan de sluiten?
Technologie bij Zuidwester was aanbod gestuurd. Wonen bij Zuidwester betekende standaard het
toepassen van akoestische bewaking door het uitluisteren van de cliënt in de nachtelijke uren.
Zuidwester is gestart met het verbeteren van de meldbanken. Zuidwester heeft in haar regio’s
meldbanken voor (personen)alarmering. De meldbanken zijn niet gekoppeld en hebben te maken met
een niet te belopen aantal meldingen in de nacht, door het standaard uitluisteren van alle cliënten.
Daarnaast was er sprake van bemensingsintervallen op de meldbanken waardoor niet op alle
momenten een centralist achter de meldbank zit. De domoticatoepassingen binnen Zuidwester waren
zeer beperkt. Tijd voor verandering!
Pagina 1 van 4
Zuidwester heeft deze problemen aangepakt in een project met de volgende doelstellingen:
1. De autonomie voor cliënten te vergroten dankzij de inzet van technologie, hierbij zijn co-creatie
en maatwerk door middel van de gemaakte zorgvraaginventarisaties de uitgangspunten.
2. Het reduceren van het niet te belopen aantal meldingen in de nacht.
3. Het overbruggen van bemensingsintervallen op de meldbanken.
Doelstelling 1: Vraagsturing en maatwerk voor het toepassen van domotica om de autonomie voor
cliënten te vergroten
In dit project is Zuidwester overgestapt op vraagsturing bij het toepassen van technologie. Dit gebeurt
op basis van een zorgvraaginventarisatie. Uitgangspunt is nu ‘Nee, tenzij….’ Toezichthoudende
domotica wordt alleen toegepast als het niet anders kan. Als toezichthoudende domotica noodzakelijk
is, wordt uit een aantal alternatieven gekozen die voor deze cliënt de minst ingrijpende technologie is.
Dus geen standaard toepassing, maar technologie op maat van de cliënt.
Bij 50% van de cliënten (473 intramurale cliënten) is inmiddels een zorgvraaginventarisatie verricht. Bij
57 van die cliënten is op grond daarvan afgestapt van uitluisteren en is een andere maatwerkoplossing
gekozen. Bij 156 cliënten is vanuit die zorgvraaginventarisatie besloten om het uitluisteren voorlopig
voort te zetten. In totaal is bij 213 cliënten nu voor maatwerk gezorgd.
Tegelijkertijd wordt het keuzemenu van op maat in te zetten domotica uitgebreid. Nieuwe toepassingen
van domotica worden in de dagelijkse praktijk bij Zuidwester getest voordat ze opgenomen worden in
het keuzemenu. Naast toezichthoudende domotica zoals uitluisteren, worden nu ook sensortechnologie
en bijvoorbeeld een bed-natmelding, verlaten kamer & kamer inloop melding en Epi-Watcher
(epilepsiemelding) ingezet.
Doelstelling 2: Het reduceren van het niet te belopen aantal meldingen in de nacht
Door de inzet van domotica op maat zijn de niet te belopen meldingen al aanzienlijk verminderd. De
verwachting is dat door nieuwe technologie, die in ontwikkeling is, de meldingen nog minder worden.
Enkele voorbeelden die vanuit de nachtdienst komen:
“Het aantal geluidsoproepen waren er voorheen gemiddeld 1200 en momenteel zo’n 400.”
“ Wij liepen voorheen vier rondes en nu nog maar één. Dit door het gebruik van technologie. Denk aan
verlaten kamer & kamer inloop melding, Epi-Watcher (epilepsiemelding) enzovoorts.”
Parallel aan deze technische ontwikkelingen werkt Zuidwester aan een kanteling naar denken in 24uurs ondersteuning. De communicatie tussen de dag en de nachtdienst wordt verbeterd. Het is niet
langer de dagdienst die bepaalt wat er ’s nachts met de cliënt gebeurt. Dit dient in overleg met de
driehoek besproken te worden.
Doelstelling 3: Het overbruggen van bemensingsintervallen op de meldbanken
Om de bemensingsintervallen te overbruggen is de wens, de meldbanken te koppelen binnen de
regio’s. Het is belangrijk dat de meldingen eerst afnemen, voordat je verantwoord meldbanken kunt
overnemen van elkaar.
Pagina 2 van 4
Om dit te bewerkstelligen zijn we lerend verbeterend gestart met de pilot ANC Mobile App. Dit is een
applicatie waarmee de zorgprofessional zorgoproepen op afstand kan ontvangen en afhandelen.
Oproepen die binnenkomen worden voorzien van gedetailleerde informatie.
De volgende stap is om daarnaast de koppeling met het elektronisch cliënten dossier te maken. Zodat
de professional direct over gegevens beschikt ter plaatse en niet verschillende systemen hoeft op te
starten. De regio die bezig is met het implementeren van ANC Mobiel App, draait meteen ook deze pilot,
overigens juist op verzoek van deze betrokkenen: win-win!
Onze conclusie is dat wij door het veranderen van onze werkwijze in de nachtsituatie minder fysiek
hoeven te kijken bij cliënten, wat de nachtrust van cliënten bevordert.
Successen cliënten
“Eindelijk kan ik beter slapen, doordat ik niet meer gecontroleerd wordt in de nacht!”
“Ik word niet meer midden in de nacht gewekt, maar bepaal zelf wanneer ik naar het toilet ga.”
“Ik kan mijn weekendritme zelf bepalen, doordat er gebruik wordt gemaakt van een verlaten kamer &
kamer inloop melding.”
Successen medewerkers
“Het lopen van minder rondes is rustiger. De fysieke belasting is hierdoor beter verdeeld gedurende je
dienst. Je hebt meer rustmomenten die je achter de computer doorbrengt om uit te luisteren.”
“De proefwoning van de identifymeting (nieuw incontinentiemateriaal) heeft ertoe geleid dat we
cliënten minder verschonen.”
“De nieuwe visie heeft ervoor gezorgd dat de nachtdienst en de dagdienst beter samenwerken.”
“Het voelt goed dat je cliënten kan laten slapen in plaats van storen.
De gehele organisatie is betrokken bij de veranderingen. Zuidwester zal ook na de Thematranche
Technologie het onderwerp blijven benaderen en blijven uitbouwen met als doel te komen tot 24 uurs
ondersteuning van cliënten (dus ook de scheiding dag en nachtzorg te gaan kantelen) waarbij
meldbank technologie een ondersteunend middel kan zijn.
Wij hebben als belangrijke ambitie om ons lerend te ontwikkelen, van een overwegende “push”
organisatie (aanbod gedreven), naar een “pull ”organisatie (vraag gedreven) voor haar cliënten.
Zuidwester heeft daarbij twee hoofddoelstellingen: waardevol leven en zinvol werk. Een concrete
vertaling hiervan is meer tijd voor cliënten en de cliënttevredenheid omhoog. Wij zijn ervan overtuigd
dat de doelmatigheid van “Lean” ons meer tijd voor cliënten gaat opleveren. Daarnaast is een
cultuuromslag en een vertaling van de visie naar de werkvloer bij onze medewerkers noodzakelijk om
Pagina 3 van 4
optimale vraagsturing in de keten te realiseren. De combinatie van deze inspanningen zal leiden tot een
hogere cliënttevredenheid, zo is onze overtuiging.
Om ervoor te zorgen dat dit ontwikkeltraject samenhangend is en dat de verschillende
ontwikkelplannen elkaar blijvend versterken, is een dynamisch projecten programma ingericht:
Route2020.
Doelstelling van Route2020 is dat Zuidwester zich lerend verbetert tot een top 20 organisatie in 2020,
waarbij ontwikkel- en verandertrajecten worden ingericht op basis van co-creatie. Deze wordt vertaald
naar de veranderende rol in de “driehoek” voor zowel cliënt, als verwant en als medewerker.
Ervaringsdeskundigen, medewerkers van alle niveaus, Ondernemingsraad (OR), Cliëntenraden (CR’s) en
Centrale Cliëntenraad (CCR) worden daarom consequent ingezet en betrokken bij de verschillende
projecten. Het doorleven welke speerpunten en projecten aandacht behoeven, gericht op onze ambitie,
gebeurt ook in samenspraak met alle stakeholders.
Doorkijk naar route 2020, routeplanner 2016 & richting 2017
Mede met andere deelprojecten binnen de organisatie, willen we in gezamenlijkheid vorm en inhoud
geven aan de ambities van Zuidwester. Ambities die zich richten op een optimale samenwerking tussen
de cliënt, zijn netwerk, de medewerkers van Zuidwester en de wereld om ons heen. Zuidwester heeft
gekozen deze reis met nog 7 andere projecten te ondersteunen. De route ligt niet vast, maar wordt
onderweg waar nodig bijgesteld. Co-creatie en lerend verbeteren zijn de belangrijkste tools die wij
hiervoor inzetten.
Bekijk vooral onze animatievideo Technologie bij Zuidwester en Route 2020.
Ben je nieuwsgierig naar de vragen die gesteld worden tijdens de zorgvraaginventarisatie? Neem dan
contact met ons op, zodat we deze naar je toe kunnen sturen.
Projectleider Mien Verolme
[email protected]
Pagina 4 van 4