2 Hoe werkt een beademingsapparaat? 2 Voor wie

Een naaste van u ligt op de Intensive Care (IC). Bij hem of haar is het
noodzakelijk om de ademhaling te ondersteunen met een beademingsapparaat.
Wat dit in de praktijk voor u en uw naaste betekent, leest u in deze folder.
Waarvoor is een beademingsapparaat?
Een beademingsapparaat neemt tijdelijk de ademhaling van een patiënt over of
ondersteunt bij het ademen. Het apparaat kan door de arts of verpleegkundige
heel nauwkeurig worden ingesteld, zodat de patiënt voldoende zuurstof en lucht
krijgt.
Hoe werkt een beademingsapparaat?
Waarvoor is een beademingsapparaat?
Hoe werkt een beademingsapparaat?
Voor wie is beademing op de IC nodig?
Medicijnen
Eten en drinken
Communicatie
Non-invasieve beademing
Verzorging
Zelf ademen
Een bezoek aan uw naaste
Wat kunt u verder doen?
2
2
3
3
4
4
5
5
5
5
6
Het beademingsapparaat wordt via een slangensysteem en een buisje bij de
patiënt aangesloten (zie figuur 1.) Dit buisje noemen we een tube (het Engelse
woord voor buis). De tube brengen we via de mond of neus in en loopt via de
luchtpijp naar de longen (zie figuur 2). Iedere in- en uitademing gaat daardoor via
het beademingsapparaat.
Figuur 1
1
Beademingspatiënt
2
Meestal krijgt een patiënt ook pijnstillende medicijnen. Dit gebeurt bijvoorbeeld
als hij zelf geen pijn kan aangeven. De verantwoordelijke verpleegkundige let er
ook op of een patiënt angstig is door de beademing. Als dat het geval is krijgt hij
daarvoor medicatie.
Door de beademing kan een patiënt last hebben van irritatie van de keel en
luchtwegen en van onrust door de beperkingen.
Eten en drinken
Wanneer een patiënt een tube heeft, is normaal eten en drinken niet toegestaan.
Dit is om te voorkomen dat hij door slikbewegingen de stembanden beschadigt.
Een alternatief is voeding via een maagslang, de zogenaamde sondevoeding. In
deze vloeibare voeding zitten alle benodigde voedingsstoffen in de juiste
verhouding. Het lichaam kan de sondevoeding op een normale manier via de
Figuur 2
maag en darmen opnemen. Als voeding via een sonde niet mogelijk is, wordt
speciale voeding via het infuus gestart.
Voor wie is beademing op de IC nodig?
Voor patiënten die een zware operatie hebben ondergaan
Communicatie
Voor patiënten met een
De tube loopt tussen de stembanden door. Hierdoor worden de stembanden
longprobleem
niet in trilling gebracht en kan een patiënt niet praten. Als hij geen slaapmiddelen
Voor ernstig zieke patiënten die tijdelijk de ondersteuning van een
meer krijgt, kan hij wel op de omgeving reageren. Oplossingen om toch te
beademingsapparaat nodig hebben, bijvoorbeeld bij ernstige
kunnen communiceren zijn bijvoorbeeld:
bloedvergiftiging (sepsis)
Gerichte en gesloten vragen stellen, waarop uw naaste ‘ja’ kan knikken of
Medicijnen
De beademing kan voor u en uw naaste een vervelende ervaring zijn. Om ervoor
te zorgen dat een patiënt niet alles bewust meemaakt, krijgt hij vaak een
slaapmiddel toegediend.
‘nee’ kan schudden
Liplezen
Schrijven of letters aanwijzen op een letterbord om zo woorden te vormen.
Bij het schrijven en het gebruik van een letterbord is het minder vermoeiend
voor uw naaste om trefwoorden te gebruiken in plaats van hele zinnen te
In sommige gevallen proberen we een patiënt één keer per dag te wekken, dit
vormen.
noemen we een wake-up call. Daarvoor stoppen we tijdelijk met het
slaapmiddel.
Als er sprake is van langdurige beademing kan besloten worden om de tube te
verplaatsen naar de holte in het halsgebied, vlak boven het begin van het
borstbeen. Dit noemen we een trachea stoma.
3
Beademingspatiënt
4
Als een patiënt een trachea stoma krijgt, kan hij via een zogenaamde
Het beademingsapparaat kan alarmsignalen afgeven als u op bezoek bent. U
spraakcanule praten. Een patiënt kan dan ook weer eten en drinken.
hoort dan bijvoorbeeld scherpe pieptonen. U hoeft daar niet van te schrikken.
Een alarmsignaal hoeft niet iets ernstigs te betekenen en de verpleegkundigen
Non-invasieve beademing
weten precies hoe ze moeten handelen.
Non-invasieve beademing wil zeggen: beademing zonder tube, maar met een
masker. Met deze methode proberen we de gaswisseling van de longen zo
Wat kunt u verder doen?
optimaal mogelijk te krijgen waardoor een tube niet nodig is. Als een patiënt op
Afleiding wordt vaak gewaardeerd. Door over dagelijkse dingen te praten als uw
deze manier beademd wordt, kan hij gewoon praten en in sommige gevallen
naaste wakker is hoeft hij even niet aan het verblijf op de IC te denken. Ook het
ook eten en drinken.
meebrengen van favoriete cd’s, tijdschriften en boeken wordt vaak op prijs
gesteld.
Verzorging
Vanwege de tube en de sluimertoestand waarin een patiënt kan verkeren, is het
Enkele dagen na de opname van uw naaste op de IC bieden wij u een
noodzakelijk om het slijm in de longen meerdere malen per dag te verwijderen.
dagboekje en een poster aan waarmee u in woord en beeld kunt bijhouden wat
De patiënt kan dit nu niet zelf ophoesten. Het slijm zuigen we weg met een
er gebeurd op de momenten dat uw naaste niet bij bewustzijn is. Onze ervaring
uitzuigapparaat. Veel mensen vinden dat geen prettig gezicht, daarom kunt u
is dat patiënten het prettig vinden om dat later terug te lezen en te zien.
besluiten of het verzoek krijgen om op de gang te wachten. Aansluitend vindt
vaak de algemene verzorging plaats.
Zorg ook goed voor uzelf in deze vaak zorgelijke en intensieve periode. Vraag
zonodig raad aan de verpleging, uw huisarts, uw dominee of aan een
Zelf ademen
maatschappelijk werker.
Wanneer de toestand van een patiënt verbetert, proberen we hem weer
Bij de ingang van de IC hangt een poster met foto’s van onze medewerkers.
zelfstandig te laten ademen. Hoelang de periode duurt waarin hij weer zonder
het beademingsapparaat moet leren ademen is voor iedereen verschillend. De
ontwenningsperiode is korter als de beademing niet lang heeft geduurd. Na een
langdurige beademingsperiode is het vaak nodig om de beademing geleidelijk af
te bouwen. Daarna wordt de tube verwijderd. Door de beademing kan een
patiënt eerst wat hees zijn en keelpijn hebben.
Een bezoek aan uw naaste
Ondanks dat uw naaste een slaapmiddel krijgt, kan hij af en toe toch wat horen.
Daarom praat de verpleegkundige gewoon tegen een patiënt als hij medicijnen
krijgt toegediend. Ook u kunt met uw naaste praten, en hem of haar aanraken
en een kus geven, ook al voelt dat in het begin misschien een beetje vreemd.
5
Beademingspatiënt
6