kurieus 23e jaargang | nummer 1 | mei 2014 Nieuw jaar, nieuw managementteam Met het afscheid van Corry van Tol is de managementstructuur van kuria vernieuwd. Sinds 1 januari 2014 staat Jaap Gootjes aan het roer van de organisatie als algemeen directeur/bestuurder, samen met Wouter Zuurmond als medisch directeur/bestuurder. Marieke ter Horst coördineert het zorgproces in het hospice, José van Nus werkt als manager informele zorg onder meer aan kwaliteitsverbetering van buddyzorg. Gootjes: ‘Iedereen pakt de nieuwe rolverdeling goed op. We zijn met veel enthousiasme aan het werk.’ In deze Kurieus leest u meer over de veranderingen in de organisatie. Continuïteit en inspiratie Het vertrek van directeur Corry van Tol was aanleiding voor een reorganisatie van de directie. Prof. dr. Wouter Zuurmond blijft medisch directeur. Jaap Gootjes is aangesteld als algemeen directeur en is eindverantwoordelijk voor een gezonde organisatie. Nauw werkt hij samen met de twee andere managementteamleden: Marieke ter Horst, zorgmanager en José van Nus, manager informele zorg. Gootjes: ‘We zijn allen heel enthousiast over deze nieuwe structuur. Mijn accent ligt vooral op de strategische rol van kuria binnen het palliatieve landschap. Ik vind het interessant om te ontdekken hoe kuria buiten onze eigen muren kan bijdragen aan de professionalisering van de palliatieve zorg.’ Gootjes is inmiddels bestuurslid geworden van de Associatie van zelfstandige High Care Hospices, het Expertisecentrum Palliatieve Zorg Amsterdam en Netwerk Palliatieve Zorg Amsterdam/Diemen. Zorgmanager Marieke ter Horst stuurt het team in het hospice aan en coördineert de zorg. ‘Vanuit mijn studie tot verpleegkundig specialist neem ik bepaalde theorie mee de praktijk in. Neem het Moreel Beraad, dat staat nu drie keer per jaar op de agenda. Ik zet me in om kwaliteitsverbetering handen en voeten te geven, bijvoorbeeld door een herziening van de basistraining vrijwilligers. Als manager informele zorg draagt José van Nus bij aan kwaliteitsverbetering van met name Buddyzorg. ‘Samen met de coördinatoren ontwikkelen we nieuwe trainingsvormen voor buddy’s, zoals intervisie. De overheid doet een steeds groter beroep op vrijwilligers. Hun taak wordt daardoor serieuzer, maar ook zwaarder. Hoe werken formele en informele krachten optimaal samen, zodat cliënten de beste zorg krijgen? Dit soort vragen denk ik uit.’ Met Jaap en Marieke ‘tandem’ ik goed. We stimuleren elkaar en hebben korte lijnen. Dat bevordert het transitieproces alleen maar.’ Splitsing moederstichting en werkstichtingen De Raad van Toezicht heeft in 2013 besloten om per 1 januari 2014 stichting kuria los te koppelen van de werkstichtingen kuria zorg en kuria vrijwilligers. Dit betekent dat stichting kuria verder gaat met een apart bestuur, en stichting kuria zorg en kuria vrijwilligers onder de huidige directie en Raad van Toezicht vallen. Belangrijkste reden voor de splitsing is om een heldere scheiding aan te brengen in geldstromen. Behalve deze statutaire wijziging verandert er niets aan de activiteiten. Stichting kuria is een steunstichting (ANBI) die met haar middelen de voortgang van het werk van kuria garandeert wanneer er tekorten zijn. Daarnaast beheert en onderhoudt zij het pand en maakt nieuwe ontwikkelingen en innovaties in en vanuit hospice kuria mogelijk. De inkomsten komen van kerken, dona- teurs en soms zelfs uit legaten. Dit alles maakt dat het werk van kuria door kan gaan, ook als het overheidsbeleid verandert. Velen hebben dit mogelijk gemaakt en dank overheerst voor de grote, landelijke betrokkenheid. Het heeft de zorg voor ongeneeslijk zieken een belangrijke verbetering gebracht. In memoriam: Gijs van Brenk Eind december 2013 overleed Gijs van Brenk op 68-jarige leeftijd in zijn woonplaats Zeist. Van Brenk was nauw betrokken bij de oprichting van kuria, de eerste tien jaar nam hij de rol in van voorzitter van het bestuur. Ook was hij lange tijd voorzitter van het NPTN (Netwerk Palliatieve Zorg voor Terminale Patiënten Nederland), de voorloper van Palliactief. Van Brenk was van 1984 tot 1998 directeur van de maatschappelijke werkinstelling De Schuilplaats in Veenendaal en bracht kuria vanuit die functie veel kennis en ervaring. Hij adviseerde over training aan vrijwilligers en leefde intensief mee met landelijke ontwikkelingen. ‘Wij leerden hem kennen als een betrokken, toegewijde, gelovige man, die kuria vooral in de beginjaren landelijk vertegenwoordigde’, zegt Corry van Tol. ‘Door zijn aansporing vonden wij de vrijmoedig- heid om koningin Beatrix in 1997 uit te nodigen voor een bezoek aan het hospice.’ Voor Van Brenk was dit bezoek een hoogtepunt in zijn bestuurlijke tijd. Van Brenk was ook politiek actief: van Kuria deelt kennis in consultteam 1990 tot 2002 en van 2006 tot 2010 was hij raadslid voor de SGP in Zeist. Van 1998 tot 2002 was hij wethouder in Zeist, daarna in Hardinxveld-Giessendam. Al sinds mei 2011 participeert kuria in het consultteam VUmc van het Expertisecentrum Palliatieve Zorg. Artsen en verpleegkundigen die vragen hebben over adequate behandeling van symptomen, zoals pijn­ bestrijding, kunnen terecht bij de gespecialiseerde verpleegkun­digen van kuria. Zij zijn ook wekelijks aanwezig bij de grote visite op de af­delingen medische oncologie en longziekten. Naast de verpleegkundigen, maken ook twee anesthesiologen, een longarts en oncoloog deel uit van het team. Mede door de inspanningen van het consultteam ontving het EPZ/VUmc afgelopen jaar de ESMO Award voor volledige integratie van oncologische zorg, palliatieve zorg, onderwijs en onderzoek binnen het VUmc. Ook op andere plekken zet kuria haar deskundigheid in. Zo delen verpleegkundigen kennis met HVO Querido, dat maatschappelijke opvang voor dak- en thuislozen organiseert. Naast eerstelijns advisering helpt kuria HVO Querido ook met scholing aan medewerkers van de opvang. Coby Mol neemt afscheid, Feikje Teerhuis versterkt team Op 27 april ging verpleegkundige Coby Mol officieel met pensioen. Sinds 2001 werkte ze bij kuria. ‘Een fantastische tijd. Het is zo mooi om het laatste stukje met mensen mee te lopen. Ik herinner me een bewoner die net uit de gevangenis kwam. Hij had zijn leven lang alles gedaan wat God verboden had, maar vond hier rust, en kwam tot geloof. Die omkeer was heel bijzonder om te zien.’ In het team was Coby naar eigen zeggen de gangmaker. ‘De een is goed in luisteren, de ander maakt praatjes. Ons team was altijd goed in balans.’ Met vrijwilligers had ze een speciale band. ‘Dat zo veel mensen zich belangeloos inzetten voor de bewoners vind ik buitengewoon.’ Haar collega’s zongen Coby bij afscheid het ‘kurialied’ toe. ‘En ik kreeg allemaal tegoedbonnen voor activiteiten: huifkartochten, wandelingen. Ze denken zeker dat ik me ga vervelen. Ik vond het spannend om mijn werk los te laten, maar eigenlijk voelt het ook wel lekker. Mag ik dat zeggen?’ Feikje Teerhuis komt kuria als invalverpleegkundige versterken. We zijn dankbaar en blij dat we haar als nieuwe collega mogen verwelkomen! Financieel verslag Algemeen Het jaar 2013 is een belangrijk jaar in de geschiedenis en toekomst van Kuria. In dit jaar heeft de focus gelegen op het toekomstbestendig maken van de organisatie. Allereerst is de renovatie en verbouwing van het pand dat door het hospice wordt gebruikt aan het Valeriusplein in Amsterdam, nagenoeg afgerond. In de zomer van 2014 hoopt men het ventilatiesysteem te kunnen aanbrengen. Resteert nog het kantoorgedeelte op de derde etage waar onder andere de consultatie, de vrijwilliger coördinatie en de buddyzorg is ondergebracht. Daarnaast is de huurovereenkomst tussen Stichting Kuria en Stichting Kuria Zorg geactualiseerd en medio 2013 vastgesteld. Financiën Stichting Kuria heeft in 2013 € 335.000 aan inkomsten gehad en € 166.000 aan kosten. Het eigen vermogen steeg daardoor tot een bedrag van € 3.203.000. Dit vermogen is nodig voor de financiering en instandhouding van het pand aan het Valeriusplein dat voor € 1.768.000 in de boeken staat. Verder heeft Stichting Kuria als doelstelling om te beschikken over een vermogenspositie die toereikend is om de loonkosten van de ‘werkstichtingen’ gedurende één kalenderjaar te kunnen dragen. De loonkosten van de ‘werkstichtingen’ bedragen per jaar ruim € 1.000.000. Een andere doelstelling voor het aanhouden en ver- sterken van de vermogenspositie van Stichting Kuria is de garantstelling voor tekorten in de exploitatie van Stichting Kuria Zorg en Stichting Kuria Vrijwilligers. De exploitatie van deze stichtingen baart Stichting Kuria zorgen, gezien de toenemende overheidsbezuinigingen en de nog altijd slechte economische omstandigheden. De inkomsten van Stichting Kuria stegen in 2013 enigszins ten opzichte van 2012. Dit is voornamelijk het gevolg van enkele legaten. De structurele inkomsten liepen terug, wat in lijn ligt met de landelijke ontwikkeling van afnemend giften en donaties. De stijging in de kosten in 2013 is nagenoeg geheel het gevolg van de ontwikkelingen die zijn geschetst in de eerste alinea van dit verslag. De financiële vooruitzichten zijn voor 2014 dat in structurele zin de inkomsten zullen afnemen. Hier staat tegenover dat de kosten in 2014 ook op een lager niveau zullen liggen. De hoop en verwachting is er dat door de vrijgevigheid van mensen en organisaties een gezonde financiële positie ook in de toekomst bewerkstelligd kan worden. Tot slot Er wordt met dankbaarheid teruggekeken op het achterliggende jaar. Ondanks de hiervoor genoemde zorgen wordt met vertrouwen uitgekeken naar een toekomst, waarin het verlenen van kwalitatief hoogstaande hospice zorg mogelijk blijft. Officier in de Orde van Oranje Nassau Op vrijdag 25 april is Prof. dr. W.W.A. Zuurmond benoemd tot Officier in de Orde van Oranje Nassau. Wouter Zuurmond is medisch directeur van hospice kuria en hoogleraar palliatieve zorg en pijnbestrijding in het VUmc in Amsterdam. Gedurende 40 jaar is hij werkzaam als arts en heeft vele bestuurlijke functies vervuld op het gebied van palliatieve zorg en pijnbestrijding. Daarnaast heeft hij een grote hoeveelheid wetenschappelijke artikelen gepubliceerd en boeken geschreven. Wekelijks houdt hij meerdere lezingen op het gebied van palliatieve zorg en pijnbestrijding, waarbij het publiek aan zijn lippen hangt. Voor de medewerkers van kuria is hij 24 uur per dag – 7 dagen per week bereikbaar voor advies en begeleiding. Hij is zeer betrokken bij de mensen die aan zijn zorg zijn toevertrouwd. Vanwege het bereiken van zijn pensioengerechtigde leeftijd is hij vanaf 1 mei tijdelijk gestopt met zijn werkzaamheden in het VUmc, maar zal vanaf 1 augustus zijn werkzaamheden daar parttime oppakken. Voor hospice kuria blijft hij gelukkig medisch directeur en hoofdbehandelaar! Deze Koninklijke Onderscheiding is Wouter van harte gegund en wij zijn met hem trots en dankbaar! Intervisie: buddy’s helpen andere buddy’s Heb ik dat gesprek goed aangepakt? Hoe moet ik omgaan met heftige emoties bij mijn cliënt? Buddy’s maken veel mee in hun contact met cliënten in de thuissituatie: mooie momenten, maar ook moeilijke. Buddyzorg wil buddy’s beter ondersteunen in hun werk en introduceerde daarom intervisie. In kleine groepjes praten buddy’s onderling over hun praktijkervaringen. Volgens buddycoördinator Henny Luchies levert deze werkvorm een echte verdiepingsslag op. ‘Buddyzorg organiseerde tot voor kort buddy-avonden, waar we met elkaar nadachten over een thema. Een gewaardeerd onderdeel binnen die avonden was ‘Jij en je cliënt’, waarbij buddy’s hun verhaal mochten doen. Voor meer interactie hebben we besloten de buddy-avonden te vervangen door intervisie. In een vast groepje kunnen buddy’s elkaar ondersteunen, bevestigen, om advies vragen en inspireren.’ De buddy’s zelf reageren enthousiast op het initiatief. Inmiddels zijn vier groepen van acht personen gevormd. Zij komen eens in de twee maanden samen. Met collega Sandra van der Kooij, sinds een half jaar buddycoördinator, werkt Henny Luchies aan constante verbetering van kwaliteit. ‘Sandra en ik vullen elkaar perfect aan, we werken vol overgave en enthousiasme. Onze buddy’s en cliënten horen graag vertrouwde stemmen aan de telefoon, met de komst van Sandra is die continuïteit gewaarborgd.’ Word ook vrijwilliger! Kuria is doorlopend op zoek naar enthousiaste vrijwilligers, zowel voor langere tijd als een korte periode. Bel of mail Ineke de Soet-Aschman voor meer informatie en aanmelding: [email protected] / 020-6790797 Dankbetuigingen Lieve kuria medewerkers, Wij willen jullie bedanken voor de ­goede zorg van R. Wij wisten dat R. het goed bij jullie had en tot het laatst toe zichzelf kon en mocht blijven. Ook voor ons waren jullie een fijne steun in de laatste fase. Bedankt daarvoor! De familie van R. Team hospice kuria, Heel veel dank voor de liefdevolle ­verzorging van K. Familie van K. Aan allen van kuria willen wij onze dank uitspreken voor alles wat u voor onze broer en zwager heeft gedaan en betekend. Wij zijn gelukkig met de wetenschap dat hij zijn allerlaatste levensfase in deze hartelijke en veilige omgeving mocht beleven. Hartelijke groet, familie K. Colofon Kurieus verschijnt tweemaal per jaar en wordt verzonden aan donateurs en kerken. Foto's: Rufus de Vries, Amsterdam Tekst: Annemijn Molenaar, PgUp tekst Beste verpleegkundigen en vrijwilligers, Zéér veel dank voor hetgeen u voor mijn vader en ons in zijn laatste maanden betekend heeft. Ik bewonder uw werk. Hartelijke groet, dochter K. Lieve allemaal, Ik wil u bedanken voor alle zorg die mijn vader ontvangen heeft in het ­hospice gedurende zijn ziekte. Ik bewonder de deskundigheid en de menslievendheid van alle medewerkers. Mijn hartelijke groet, dochter C. en familie vanuit Italië Lieve mensen van kuria, Dankzij jullie inzet is het laatste stukje van het leven van onze vriendin minder zwaar geweest. Ze was altijd vol lof over jullie. Wij zijn erg dankbaar hiervoor. Het is mooi werk dat jullie doen. Vriendelijke groet van de vrienden van M. Doelstelling Het bieden van christelijke gastvrijheid en verzorging aan mensen die aan een ongeneeslijke ziekte lijden en zich op het sterven moeten voorbereiden. Correspondentieadres Stichting kuria Valeriusplein 6 1075 BG Amsterdam Tel: 020-6790797 Fax: 020-6737220 Beste mensen, In stille verwondering hebben wij kennis gemaakt met de mensen van kuria. De liefde en geduldige begeleiding en goede medische verzorging voor de patiënt in de laatste levensfase dwingen respect af. Moeder voelde zich de koningin, omringd door goede en liefdevolle mensen. Dank van de hele familie Beste lieve mensen, Ik ben zo dankbaar dat B. bij u in de kuria heeft mogen verblijven. De lieve zorg, warme toegenegenheid voor hem en voor mij hebben wij beide mogen ervaren. Daarvoor onze dank en met liefde in ons hart zullen wij (de familie) aan deze tijd terug denken. Met warme en oprechte dank, de familie van B. e-mail: [email protected] internet : www.kuria.nl rekeningnummers : IBAN: NL80 INGB 0000 008377 IBAN nr: NL45 ABNA 0445965495