Les 1: 60 minuten - Stichting Duurzaam Waterland

Project Duurzame energie in Waterland
Voor
Basisscholen Waterland
Doelgroep
Groep 7 – 8
Periode
Op afspraak
Samenvatting
-
Leerlingen krijgen les over energie, klimaatverandering en
nieuwe energie.
-
Leerlingen krijgen een workshop duurzame energie.
-
Leerlingen zien wat er in hun eigen omgeving gebeurt op het
gebied van duurzame energie. Door middel van excursie of les
in de klas.
-
Leerlingen gaan op onderzoek hoe duurzaam hun eigen school
is.
-
Leerlingen maken ideeën en een plan om hun eigen omgeving
duurzamer in te richten.
-
Leerlingen zijn betrokken bij het energieprobleem en krijgen
handelingsperspectief in hun eigen, directe omgeving: de
school
Voorstel invulling van het onderwijsproject
Onderdelen
LES1:
60 MINUTEN
LES 2:
60 MINUTEN
LEST 3:
60 MINUTEN
LES 4:
?
Inleiding
duurzaamheid
Hoe
duurzaam leef
jij zelf?
Ontwerp en
maak je eigen
dorp met ene
passende
voetafdruk
Excursie NDSM
Kracht van de
zon
Hoeveel olie is
Hoe
duurzaam is
PAGINA 1 VAN 8 PAGINA'S
er nog?
jouw school?
Benodigde materialen:
 computer + beamer (DP) + projectiescherm (school) + internet (school);
 grote tekenbladen
 wat kopieer werk
PAGINA 2 VAN 8 PAGINA'S
Les 1: 60 minuten
Introductie:
1. VOORSTELLEN / wie zijn wij/ik en wat kom(en) ik/wij doen
Windmolens, waar staan die, van wie zijn die.
2. PLAN: Leren over energie, wat is het, hoe wordt het gemaakt, wat zijn van die
productie de gevolgen, is er voor altijd brandstof om energie te maken?
Wat is energie?
Laat zien aan de hand van filmpjes.
http://www.youtube.com/watch?v=mK0Wd9eBhtQ
Hoe komen we aan energie?
Door verbranding van brandbare stoffen, uit wind, uit de zon, uit water
http://www.deconsult.nl/fr_energie.htm
Hoe dan?
Hoe groter de schijf, hoe harder die draait en hoe groter de magneten, hoe groter de stroom
http://willemwever.nl/vraag_antwoord/wetenschap-techniek/hoe-wordt-stroom-gemaakt
http://www.stoomturbine.nl/#
Wat hebben energie en klimaatverandering met elkaar te maken
Theorie:
Fossiele brandstoffen worden verbrand. De warmte wordt gebruikt om die schijven
(eigenlijk generatoren) te laten draaien. Maar bij dat verbranden komen ook
uitlaatgassen vrij. Die komen in de lucht.
Het bekendste van deze gassen is CO2. CO2 is een gas dat als een soort deken om de
aarde ligt. Deze deken zorgt ervoor dat warmte de aarde niet zomaar verlaten. Die deken
(dus die laag CO2) is nodig – anders zou het op aarde bitter koud zijn. Maar als die
deken te dik wordt warmt de aarde te veel op. Het net zo als jij zelf teveel kleren aan
PAGINA 3 VAN 8 PAGINA'S
hebt in de zomer – dan krijg jij het ook te warm. Maar zonder kleren heb je het weer te
koud.
Als de aarde te warm wordt leidt dat tot het smelten van ijs en het ontstaan van een
ander klimaat..
Omdat er steeds meer mensen komen, mensen die het ook steeds beter krijgen en
omdat die mensen steeds meer apparaten gebruiken die energie nodig hebben, moeten
er steeds meer brandstoffen worden verbrand om energie te maken. Daardoor komen er
steeds meer gassen vrij komen en wordt daarmee de deken om de aarde heen steeds
dikker.
Illustraties:
Natuurlijk broeikas effect:
http://www.youtube.com/watch?v=Zbl9uTaBM0U&feature=BFa&list=ULnRePbJtegN4
Versterkt broeikas effect:
http://www.youtube.com/watch?v=nRePbJtegN4&feature=channel&list=UL
Eventueel: Animatie filmpje:
http://www.youtube.com/watch?v=77HbunG93B4&feature=related
En welke gevolgen heeft klimaatverandering voor andere mensen/ Wat zijn de gevolgen
van klimaatverandering? Animatie:
Voor dieren:
http://www.schooltv.nl/beeldbank/clip/20051104_opwarming01 – PINGUINS ANTARTICA.
Voor kinderen:
http://www.youtube.com/watch?v=adwI_biiWhQ – OVERZICHT
http://www.youtube.com/watch?v=G9MnZu-7dsI – SHISMAREFF
Is er oneindig veel brandstof om energie mee te maken?

Waar kun je energie mee maken? => noem op.

Waar komen die hulpstoffen vandaan?

Raken die hulpstoffen nooit op – komen er altijd weer nieuwe bij?

Laten we naar olie kijken:
PAGINA 4 VAN 8 PAGINA'S

Voorraad olie: (http://www.opec.org/opec_web/en/data_graphs/330.htm)
Consumptie olie:
(http://www.eia.gov/todayinenergy/detail.cfm?id=5130&src=email)

Deel voorraad door consumptie

Welk getal heb je nu? Is dat in jaren of in weken of in dagen – leg uit

Ik zou het getal in jaren willen weten – wat moet ik dan doen?

Dus voor hoeveel jaar is er nog olie?

Hoe oud zijn jullie nu?

Hoe oud is jullie leraar?

Hoe oud ben je als er geen olie meer is?

Wie wijst mij een object in dit lokaal waaraan geen olie te pas is gekomen?

Waar gebruik je zelf olie voor?
Afronding

Wat is energie

Hoe wordt energie gemaakt

Wat heb je daarvoor nodig

Wat zijn daarvan de voordelen en wat zijn de nadelen

Wat is het broeikas effect

Wat is het versterkt broeikas effect

Hoe maak je energie?

Kan dat eindeloos doorgaan?

Voor wat betreft olie – hoe lang ongeveer

Waarom is olie zo belangrijk?
PAGINA 5 VAN 8 PAGINA'S
Les 2 – bewustwording eigen rol + opties
(10 min.) Introductie, terugblik vorige les, eigen mogelijkheden,
energie gebruik van de school

Wat is energie

Hoe wordt energie gemaakt

Wat heb je daarvoor nodig

Wat zijn daarvan de voordelen en wat zijn de nadelen

Wat is het broeikas effect

Wat is het versterkt broeikas effect

Hoe maak je energie?

Kan dat eindeloos doorgaan?

Voor wat betreft olie – hoe lang ongeveer

Waarom is olie zo belangrijk?
Maar er is genoeg om het klimaat op aarde te beïnvloeden.
Benoem de toename van het aantal mensen op aarde. Nu 7 miljard. Verwacht 9 miljard.
Ook benoemen dat we steeds meer energie zijn gaan gebruiken. Vroeger had oma geen
dvd/Ipod/Xbox etc. Welke nieuwe apparaten zijn er allemaal bij gekomen afgelopen 40
jaar?
Klimaatverandering tegengaan hoe?
minder energie verspillen/gebruiken (bijvoorbeeld licht laten branden als je er niet bent,
led-lamp ipv gloeilamp) en duurzame energie.
Voor hoeveel jaar was er ook al weer nog olie??
(20 minuten) Hoeveel energie gebruik jij?
Instructie geven:
PAGINA 6 VAN 8 PAGINA'S
1. je beantwoordt de vraag op het vel door je antwoord te omcirkelen;
2. tel de punten op wanneer je klaar bent
Klassikale nabespreking
1. Ga bij elkaar zitten op basis van verworven punten;
2. Per groep: wat doen jullie veel, wat doen jullie weinig als groep;
3. Wat is beter, wat is slechter;
4. Beredeneer waarom het ene meer energie neemt dan het andere;
5. Waar wil je bij horen;
6. Kan dat;
7. Waar kun je zelf veranderen;
8. Is dat ook iets wat je wilt?
(25 minuten) Hoeveel energie gebruikt jouw school – uitloop?
1. Deel checklist uit;
2. Bespreek de werking – logistiek van de school met leerkracht vooraf bespreken
3. Verdeel de school in delen;
4. Ieder deel een of twee groepjes;
5. Voer in groepjes analyse uit aan de hand van checklist – zie bijlage.
6. Bespreek en presenteer aan elkaar
NB: Pas op voor overlap – breng aandachtspunten aan
Welke opties heb je dus zelf:
besparen + zelf opwekken
PAGINA 7 VAN 8 PAGINA'S
3e les – Zelf opwekken
(10 min.) Terugblik

Belang van energie gezien in les 1

Eindigheid van energie gezien ook in les 1

Gezien waar energie wordt besteed en waar je kunt besparen

En je kunt de hoeveelheid natuurlijk ook zelf vergroten op een manier die je goed
vindt.

Hoe kan dat dan?

Daar gaat deze les over
(40 min + uitloop) Ontwerp je eigen dorp
Maak met je groep een dorp.
Drie dingen MOETEN:

Er moet warmte, water, elektriciteit, vervoer, voeding, afvalverwerking en
persoonlijke verzorging in het dorp zijn;

Jullie moeten samenwerken om tot het ontwerp te komen;

Jullie moeten iedere keuze mbt de indeling van jullie dorp kunnen verklaren.
Extra: De molens van Marken
Hoe zijn ze er gekomen
Wat leveren ze op
PAGINA 8 VAN 8 PAGINA'S