Biobased Green Deals Janneke Timmerman Rosa van der Linden Ministerie van Economische Zaken Inhoud presentatie • Context Groene Groei • Green Deal Aanpak • Voorbeelden van (Biobased) Green Deals • Green Deal initiatief voorleggen • Contact -> op welke onderwerpen focussen? 2 Kabinet ondersteunt groene groei • Ambitie: economie neemt in omvang toe, zonder nadelen voor klimaat, water, bodem, grondstoffen en biodiversiteit • Samenleving ontwikkelt zelf duurzame plannen en neemt initiatieven • Groene Groei in praktijk: 162 Green Deals • Beleidsverankering: - Biobased - Kamerbrief Groene Groei - SER-traject Nationaal Energieakkoord 3 Green Deal Aanpak • Duurzame initiatieven uit markt en samenleving verder brengen • Opschaling, ervaringen deals verder brengen, bredere toepassing • Thema's energie, water, mobiliteit, klimaat, biodiversiteit, biobased economy , grondstoffen, voedsel en bouw 4 Wat is een Green Deal? • Overeenkomst tussen partijen uit maatschappelijke geledingen (bv. bedrijven, maatschappelijke organisaties en lagere overheden) en de Rijksoverheid • Rijksoverheid helpt bij realiseren duurzame initiatieven uit markt en samenleving door het wegnemen van barrières en het geven van een duwtje in de rug • Interactieve manier van samenwerken: wederkerigheid • Sluit aan bij de energieke samenleving 5 Wat doen initiatiefnemers en wat doet het Rijk? Rollen initiatiefnemers: • maken een concreet plan en zoeken partners • brengen de initiatieven zelf tot uitvoering • dragen bij aan opschaling Vier mogelijke rollen van de Rijksoverheid: • wegnemen knelpunten in wet- en regelgeving • ondersteunen markt • versterken netwerken • verbeteren toegang tot kapitaalmarkt 6 In 2011 en 2012 gestarte deals per thema 7 Deals van belang voor de Topsectoren 90 80 70 60 50 40 30 20 10 0 Agrofood 8 Chemie Creatieve industrie Energie High Tech Tuinbouw & uitgangsmaterialen Life Sciences Water Logistiek Overige Type deelnemende partijen 9 Audit en voortgangsrapportage - 2013 10 Conclusies audit en voortgangsrapportage • Green Deal-aanpak een succes: groeiende behoefte in samenleving om zelf kansen te realiseren & laagdrempelige, faciliterende Rijksoverheid • Dealpartijen positief over de aanpak: toegankelijkheid overheid verbeterd • Eerste resultaten van de aanpak zichtbaar: voorbeelden opschaling van succesvolle deals 11 Biobased Green Deals (excl. Bio-energie) 2011 •Platform Agro-PapierChemie •New Energy Cuijk •Cosun (struviet) •Westland •HarvestaGG •Zeaholding/Byosis 2012 •Third Paradise/Onze NDSM Energie •Nova Lignum •Turntoo •KvK – Noord-Nederland •Ja Natuurlijk •Dutch Grown Polymers •Noordzeeboerderij •Groencertificaten •Green Chemistry Campus •Biobased Innovations •Natural Plastics 2013 •Groen bouwen •Biobased bouwen •Bioplastics uit GFT 2014 •Grassen & Gewassen Green Deal Biomassastromen Initiatief • Maximaal verwaarden biomassastromen. Ontwikkelen en aanjagen nieuwe businesscases rondom nieuwe biobased producten op snijvlak sectoren agro/papier/chemie. Initiatiefnemers • Stichting Dutch Biorefinery Cluster, Vereniging van de Nederlandse Chemische Industrie Resultaten • 1 januari 2014 zes businesscases voor commerciële initiatieven •Inmiddels worden twee businesscases in PPS verder opgepakt (o.a. itaconzuurproductie suikerbiet; suikers uit oud papier) Inzet Rijksoverheid • Inhoudelijke en procesondersteuning vanuit RVO 13 Green Deal KLM Initiatief • Verduurzaming luchtvaartindustrie door toenemend gebruik van duurzame biobrandstoffen en door omzetten restafval tot energie Initiatiefnemers • KLM en Rijksoverheid Resultaten • 1e vlucht biokerosine naar Rio de J. 2012; 200 vluchten Amsterdam- Parijs; Energieen CO2 winst; •Inmiddels opschaling met een bredere coalitie (LOI Bioport Holland – IE 2013) Inzet Rijksoverheid • Inzet aanpassing wet- en regelgeving (administratieve beperkingen tav bijmenging in EU-ETS); biokerosine meetellen voor EU-RED) 14 Green Deal HarvestaGG Grasraffinage Initiatief • Uit gras eiwitten voor diervoeders, bioLNG voor vrachtwagens en bio-turf voor tuinbouw maken. Nieuwe businesscase. Initiatiefnemers • HarvestaGG Resultaten • Sluitende businesscase. Potentieel opschaling naar 20 locaties in Nederland Inzet Rijksoverheid • Proef binnen EU-RED verlenen dubbeltelling biobrandstoffen voor periode 5 jaar. Advies Cie Corbey over dubbeltellingregeling voor betere biobrandstoffen. 15 Green Deal Nova Lignum Initiatief • Verwerken plantenresten uit kassen tot biobased gevelbekledingsplaten voor nieuwbouw/renovatiebouw. Initiatiefnemer • Nova Lignum B.V. Resultaten • Rendabele businesscase; hoogwaardig biobased bouwmateriaal; Start productiefaciliteit eind 2014 Inzet Rijksoverheid • Verbindingen leggen met partners uit netwerk biobased economy • Belemmeringen in wet- en regelgeving wegnemen. 16 Green Deal Groen Certificaten Initiatief • Ontwikkeling en invoering van Groen Certificaten voor (polymeer)chemische producten die bestaan uit hernieuwbare grondstoffen. Hierdoor wordt gebruik hernieuwbare grondstoffen gestimuleerd. Initiatiefnemers • NRK, SABIC, Plastics Europe Resultaten • Eind 2014 Vrijwillige standaard voor biobased kunststoffen Inzet Rijksoverheid • Faciliteren samenwerking bedrijven en kennisinstellingen, bevorderen neutrale kennisverspreiding 17 Green Deal Biobased Bouwen Initiatief • Bevorderen gebruik biobased materialen, producten en concepten in de bouw Initiatiefnemers • 22 biobased bouwbedrijven (o.a. Stichting Agrodome, RDM Campus en ICDuBo) Resultaten •Beschikbaar stellen data biobased bouwmaterialen tbv voldoen bouw- en milieuregelgeving; kennisuitwisseling over toepasbaarheid biobased bouwmaterialen; ontwikkelen marktstrategie Inzet Rijksoverheid •Kennis over beleid en interpretatie Bouwbesluit, belemmeringen in wet- en regelgeving wegnemen. 18 Punten ter afweging van Green Deal initiatieven Het initiatief: • heeft een heldere doelstelling voor verduurzaming • is rendabel of moet dat kunnen worden • heeft een aantoonbare impact op groene groei • is inspirerend en heeft potentieel voor opschaling/verbreding • ondervindt belemmeringen • de Rijksoverheid kan een rol spelen bij het wegnemen hiervan • leidt binnen 3 jaar tot resultaat • heeft toegevoegde waarde t.o.v. eerdere vergelijkbare deals • wordt door de initiatiefnemer zelf actief tot uitvoering gebracht • is technisch te realiseren 19 Waarom initiatieven geen Green Deal worden • Geen belemmeringen waar de Rijksoverheid bij kan helpen • Bevoorrechting van één partij • Vraag gaat alleen om financiering of subsidie • Gevraagde oplossingen niet realiseerbaar • Er wordt alleen actie gevraagd aan Rijksoverheid • Overlap met bestaande Green Deal Hoe verder? Proces totstandkoming Green Deal: • na aanmelden via portal binnen 6 weken antwoord • uitnodiging voor gesprek met Rijksoverheid of uitleg waarom het rijk het gesprek niet aangaat • maatwerk; elke deal heeft unieke ondersteuning • als tot sluiten deal wordt overgegaan: - opstellen intentieverklaring - ondertekening en publiciteit Lopende green deal: • samen aan de slag;volgen voortgang • publiciteit resultaten • opschaling / kennisdeling / verbreding toepassing 21 Meer weten Algemene informatie en aanmelden nieuwe Green Deal www.rijksoverheid.nl/greendeal Overzicht deals en ontwikkelingen Green Deal www.ondernemendgroen.nl Aanmelden nieuwsbrief Green Deal www.rijksoverheid.nl/greendeal Helpdesk Green Deal Telefoon: 088 602 90 00 Of via contactformulier op www.rvo.nl/greendeal 22 Wegnemen knelpunten in wet- en regelgeving Versnellen vergunningproces, experimenteerruimte, aanpassen regels, wetten en/of richtlijnen, EU lobby. Voorbeelden: • Onderzoek naar verkorten vergunning procedure mestvergisting en opstellen handreiking voor vergunningverlening. (GD Biogas en kleinschalige vergisting) • Inkoopexperiment om te kijken hoe op prestatie (bijv. lichturen i.p.v lampen) kan worden ingekocht en zo grondstoffen te besparen. Onderzoek hoe om te gaan met o.a. wetgeving aanbesteding en eigendomsrechten. (GD Turn Too) • Biokerosine toestaan als brandstof voor vliegtuigen. Lobby om Europese regels aan te passen. (GD KLM) Ondersteunen markt Verbeteren infrastructuur, optreden als “Launching customer”, labeling, certificering, ondersteunen business cases Voorbeelden: • Bekijken mogelijkheden voor laadpunten Elektrisch Vervoer op semipublieke plaatsen. (GD New Motion) • Bekijken mogelijkheden opnemen Biobased producten in Duurzaam Inkopen programma van de overheid en mogelijkheden certificering. (GD Groen certificaten) • Ondersteuning Landelijk Kosten Simulatie Model voor investeringsbeslissingen bij Zero Emissie busvervoer. (GD Zeroemissie busvervoer) Versterken netwerken Als onafhankelijke partij optreden bij samenwerking in keten, partijen bij elkaar brengen, ontwikkelen gezamenlijke visie en gedeelde aanpak Voorbeelden: • Ondersteuning in Ketenaanpak Beton. (GD Verduurzaming betonketen) • Bevorderen samenwerking opdrachtgevers en opdrachtnemers, stimuleren en hanteren gemeenschappelijke duurzame aanpak bij Grond- Weg en Waterbouw. (GD Duurzaam GWW) Verbeteren toegang tot kapitaalmarkt Ontwikkelen aantrekkelijke constructies voor financiers Voorbeeld: • Bevorderen financiering duurzame energie(besparings)projecten (GD Expertisecentrum financiering duurzame projecten)