Fischer Technik E-Tec H3: Serie- en parallelschakeling Fischer Technik: E-Tec Technologische Opvoeding 1e Graad A 1 Provinciaal Instituut Lommel Fischer Technik E-Tec H3: Serie- en parallelschakeling Wegwijs/Inleiding: Lees individueel dit hoofdstuk aandachtig De “DOE-opdrachten” , zowel op de PC als de bouwopdrachten ,voer je uit per 2 Vul de gevraagde antwoorden in op de daarvoor voorziene plaats en geef ze de gevraagde opmaak Sla regelmatig je oefening op !!!!!! Voer de gevraagde “DOE-opdrachten” zorgvuldig uit, verdeel de taken Laat de bouwoefeningen eerst door de leerkracht controleren vooraleer zelf te testen Op het einde van dit hoofdstuk moet je een korte vragenlijst met evaluatieblad invullen Vraag de juiste bouwdoos aan je leerkracht. De doos die je toegewezen wordt is volgens alfabet. De eerste 2 leerlingen van het alfabet krijgen doos nr 1. Let wel, deze doos blijf je behouden tot en met het laatste hoofdstuk, dus blijf je hier verantwoordelijk voor. Vraag ook een PC aan je leerkracht. Hier hanteren we hetzelfde principe als de bouwdoos. De eerste 2 leerlingen van het alfabet krijgen PC 1 Elke nieuwe bouwdoos wissel je van partner Het uitprinten van het hoofdstuk doe je pas nadat dit volledig is afgewerkt en na toestemming van de leerkracht Deze afspraken herhalen zich voor alle volgende hoofdstukken. Legenda symbolen in de opdracht: Let op: Veiligheidstips Zoek op: Zoekopdracht via internet Vul in: Vul verder aan Download: Open de opdracht en sla op in je eigen map op het netwerk Bouw: Opbouwen van de oefening Voer uit op PC: Opdracht uitvoeren via de computer Testen: Je mag de opstelling uittesten Technologische Opvoeding 1e Graad A 2 Provinciaal Instituut Lommel Fischer Technik E-Tec H3: Serie- en parallelschakeling E-Tec: H3: Serie- en parallelschakeling Vul onderstaande tabel in: Leerlingen: ……………………. ……………………. Klas:…………………………… Bouwdoos nr.: …………….. PC nr.: …………………….. We willen nu nagaan wat er gebeurt als men in een stroomkring niet slechts één, maar meerdere verbruikers gebruikt. Voer uit op PC : Sla dit document op in: Z:\je eigen map\fischer technik\E-Tec als Z:\je eigen map\fischer technik\E-Tec \H3.doc 3.1 De serieschakeling: Bouw: Bouw onderstaande stroomkring. In deze volgende oefening nemen we 2 kogellampen als verbruikers. De bouwtekening is terug te vinden in de bouwhandleiding op de website www.Proweto.be. Deze schakeling waar de 2 verbruikers (lampen in dit geval) achter elkaar worden geschakeld, noemen we een serieschakeling. Het eindpunt van de eerste verbruiker wordt hier verbonden met het beginpunt van de tweede verbruiker, het eindpunt van de tweede met het beginpunt van de derde… Vul in/Testen: Hoe helder branden de lampen in vergelijking met de stroomkring met één lamp in vorig hoofdstuk? Kruis de juiste oplossing aan. (Weet je het niet meer, bouw dan de stroomkring met één lamp nog eens en vergelijk) Helderder Even helder Donkerder We gaan nu trachten te achterhalen hoe we deze waarneming kunnen aantonen: Technologische Opvoeding 1e Graad A 3 Provinciaal Instituut Lommel Fischer Technik E-Tec H3: Serie- en parallelschakeling We gaan nu met een “digitale multimeter” de stroom- en spanningswaardes van dit schakelschema trachten te achterhalen. Op die manier kunnen we zien welke spanningen er over de lampen staan en welke stroomsterkte erdoor vloeit. Vul in/Testen: Vraag 2 digitale meettoestellen aan je leerkracht. We gaan nu gelijktijdig spanning en stroom meten. Stel hiervoor het meettoestel op de juiste manier in, sluit de meetsnoeren juist aan. Met toestel 1 gaan we spanning meten, met toestel 2 de stroomsterkte. Let op: Stroom meten doe je door je meettoestel in serie te schakelen met de verbruiker, de spanning meet je door het meettoestel in parallel te schakelen met de verbruiker. Laat alvorens je spanning aan te koppelen, je instellingen controleren door je leerkracht. Vul in/ Zoek op: Teken deze symbolen en schema’s best eerst in potlood!!! Zoek op de website www.google.be bij afbeeldingen. Voeg het symbool van een ampéremeter in Voeg het symbool van een voltmeter in Teken op een los blad een schakelschema van een serieschakeling met 2 lampen, één ampéremeter en 3 voltmeters. De voltmeters schakel je over de bron en over elk van de 2 lampen. De ampéremeter teken je tussen de bron en de verbruiker. Plaats ook een schakelaar in dit schema. Laat dit schema door je leerkracht even checken. Voer uit op PC : 1. Scan op de computer van de leerkracht dit schema in en sla deze afbeelding op in je map op het netwerk onder de naam: Z:\je eigen map\fischer technik\E-Tec \serieschakeling E-Tec.doc Voeg deze afbeelding nadien in op deze bladzijde. Technologische Opvoeding 1e Graad A 4 Provinciaal Instituut Lommel Fischer Technik E-Tec H3: Serie- en parallelschakeling Voer uit op PC : Sla dit document nogmaals op in: Z:\je eigen map\fischer technik\E-Tec als Z:\je eigen map\fischer technik\E-Tec \H3.doc Bouw/Testen: Bouw nu bovenstaande stroomkring. In deze stroomkring neem je opnieuw de 2 kogellampen als verbruikers en de regelbare adapter als spanningsbron. Let op: De regelbare adapter moet op 9V DC staan. Vul in/Testen: Meet nu de verschillende waardes en vul onderstaande tabel in. De ampéremeter moet je voor elke stroommeting van plaats wisselen. Spanning over de bron Spanning over lamp 1 Spanning over lamp 2 …..V …..V …..V Stroomsterkte Stroomsterkte tussen bron tussen 1e en 2e en 1e verbruiker verbruiker …..A …..A Stroomsterkte tussen 2e verbruiker en bron …..A Welke conclusie kan je trekken in verband met de gemeten spanningen? ……………………………………………………………………………………………. Welke conclusie kan je trekken in verband met de gemeten stromen? ……………………………………………………………………………………………. 3.2 De parallelschakeling: Doe nu hetzelfde voor volgende stroomkring: Bouw: Bouw onderstaande stroomkring. In deze volgende oefening nemen we eveneens 2 kogellampen als verbruikers. De bouwtekening is terug te vinden in de bouwhandleiding. Deze schakeling waar de 2 begin- en eindpunten van de verbruikers (lampen in dit geval) aan elkaar worden geschakeld, noemen we een parallelschakeling. Technologische Opvoeding 1e Graad A 5 Provinciaal Instituut Lommel Fischer Technik E-Tec H3: Serie- en parallelschakeling Vul in/Testen: Hoe helder branden de lampen in vergelijking met de stroomkring met één lamp in vorig hoofdstuk? Kruis de juiste oplossing aan. (Weet je het niet meer, bouw dan de stroomkring met één lamp nog eens en vergelijk) Helderder Even helder Donkerder Opmerking: Waar lijnen elkaar kruisen in een schakelschema, en er op dit kruispunt een elektrische verbinding is, wordt dit aangeduid met een zwarte stip. Waar lijnen elkaar kruisen zonder zwarte stip, is geen elektrische verbinding. Ook hier gaan we trachten te achterhalen hoe we deze waarneming kunnen aantonen: We gaan opnieuw met een “digitale multimeter” de stroom- en spanningswaardes van dit schakelschema trachten te achterhalen. Vul in/Testen/ Zoek op: Vraag 2 digitale meettoestellen aan je leerkracht. We gaan nu gelijktijdig spanning en stroom meten. Stel hiervoor het meettoestel op de juiste manier in, sluit de meetsnoeren juist aan. Met toestel 1 gaan we spanning meten, met toestel 2 de stroomsterkte. Teken op een los blad een schakelschema van een parallelschakeling met 2 lampen, één voltmeter en 3 ampéremeters. De voltmeter schakel je over de bron. De ampéremeters teken je tussen de bron en het eerste elektrische kruispunt, tussen de kruising en de eerste verbruiker en tussen de kruising en de tweede verbruiker. Plaats ook een schakelaar in dit schema. Laat dit schema door je leerkracht even checken. Voer uit op PC : Scan op de computer van de leerkracht dit schema in en sla deze afbeelding op in je map op het netwerk onder de naam: Z:\je eigen map\fischer technik\E-Tec \parallelschakeling E-Tec.doc Voeg deze afbeelding nadien in op deze bladzijde. Technologische Opvoeding 1e Graad A 6 Provinciaal Instituut Lommel Fischer Technik E-Tec H3: Serie- en parallelschakeling Voer uit op PC : Sla dit document nogmaals op in: Z:\je eigen map\fischer technik\E-Tec als Z:\je eigen map\fischer technik\E-Tec \H3.doc Bouw/Testen: Bouw nu bovenstaande stroomkring. In deze stroomkring neem je opnieuw de 2 kogellampen als verbruikers en de regelbare adapter als spanningsbron. Let op: De regelbare adapter moet ook hier op 9V DC staan. Vul in/Testen: Meet nu de verschillende waardes en vul onderstaande tabel in. De voltmeter moet je voor elke spanningsmeting van plaats wisselen. Spanning over de bron Spanning over lamp 1 Spanning over lamp 2 …..V …..V …..V Stroomsterkte Stroomsterkte Stroomsterkte tussen bron tussen tussen kruising e en kruising kruising en 1 en 2e verbruiker verbruiker …..A …..A …..A Welke conclusie kan je trekken in verband met de gemeten spanningen? ……………………………………………………………………………………………. Welke conclusie kan je trekken in verband met de gemeten stromen? ……………………………………………………………………………………………. Samenvatting: Serie: Schakelt men in een stroomkring 2 lampen achter elkaar, dan noemt dit een “serieschakeling”. In deze serieschakeling delen de beide verbruikers de ter beschikking staande spanning. Daarom branden 2 lampen in serie minder fel als slechts één lamp. Parallel: Schakelt men in een stroomkring 2 lampen parallel, dan noemt men dit logischerwijs een “parallelschakeling”. In dit geval hebben beide lampen de volledige spanning ter beschikking. Daarom branden beide lampen hier even helder als slechts één lamp. Voer uit op PC : Sla dit document nogmaals op in: Z:\je eigen map\fischer technik\E-Tec als Z:\je eigen map\fischer technik\E-Tec \H3.doc Print je document Z:\je eigen map\fischer technik \E-Tec\\H3.doc af en overhandig het aan je leerkracht. Je mag nu verder gaan naar opdracht 4, vraag deze aan je leerkracht. Technologische Opvoeding 1e Graad A 7 Provinciaal Instituut Lommel