ELEMENTEN IN BLOED - The European Laboratory of Nutrients

(SPOOR)ELEMENTEN IN BLOED
- bloedtest voor het vaststellen van de (spoor)elementen status in het lichaam (SPOOR)ELEMENTEN ANALYSE IN BLOED
Het Europees Laboratorium voor Nutriënten (ELN)/ Health Diagnostics and Research
Institute (H.D.R.I.) biedt een uitgebreid pakket aan testen voor het vaststellen van het
(spoor)elementen gehalte in bloed. Er kan getest worden voor de onderstaande essentiële
(spoor)elementen/toxische elementen:
Aluminium (Al)
Arseen (As)
Calcium (Ca)
Cadmium (Cd)
Chroom (Cr)
Cobalt (Co)
Kalium (K)
Koper (Cu)
Kwik (Hg)
Lithium (Li)
Lood (Pb)
Magnesium (Mg)
Mangaan (Mn)
Molybdeen (Mo)
Natrium (Na)
Nikkel (Ni)
Selenium (Se)
Vanadium (V)
Zink (Zn)
Alle (spoor)elementen behalve vanadium kunnen bepaald worden in volbloed. Het
essentiële spoorelement lithium kan tevens bepaald worden in serum. Calcium, chromium,
kalium, koper, magnesium, natrium, selenium en zink kunnen (tevens) bepaald worden in
serum en bloedcellen. Vanadium kan alleen bepaald worden in bloedcellen. Door een
onderscheid te maken tussen het gehalte in en buiten de cellen wordt waardevolle extra
informatie verkregen over de lokatie van het eventuele tekort.
De in bloed gemeten waarden geven een goed beeld van de (spoor)elementen status op het
moment van afname.
WANNEER IS HET ZINVOL (SPOOR)ELEMENTEN IN BLOED TE LATEN BEPALEN?
(Spoor)elementen vervullen belangrijke functies bij talloze processen in het lichaam. Zij
vervullen onder andere belangrijke functies als co-factoren in enzymsystemen. Een
(marginaal) tekort aan een of meerdere (spoor)elementen leidt er toe dat de
lichaamsfuncties waarvoor zij nodig zijn minder goed gaan verlopen, waardoor direct of na
langere tijd klachten ontstaan. Voor een aantal (spoor)elementen is tevens de onderlinge
balans (ratio) van belang, waaronder die tussen koper en zink.
De (spoor)elementen-bepalingen in bloed kunnen gebruikt worden voor:
•
Het vaststellen van een tekort (of teveel) aan een of meer (spoor)elementen in geval
van klachten/ziekte.
•
Het vaststellen van een tekort/teveel aan een of meer (spoor)elementen wanneer er
(nog) geen klachten zijn.
•
Het bepalen van het effect van suppletie met (spoor)elementen.
•
Het vaststellen van een toxische belasting via de omgeving in geval van toxische
mineralen zoals aluminium, lood en cadmium.
In de tabel op de laatste pagina is voor verschillende (spoor)elementen aangegeven
wanneer het zinvol kan zijn om een bepaling te laten doen.
Europees Laboratorium voor Nutriënten (ELN), Bunnik, tel: 030-2871492
1
WELKE TESTEN ZIJN ER?
Het ELN/H.D.R.I. kan voor afzonderlijke (spoor)elementen testen of voor een pakket aan
(spoor)elementen. Het ELN/H.D.R.I. biedt de volgende twee pakketten aan:
Pakket I:
Pakket II:
Pakket III:
Selenium in volbloed; calcium in volbloed en serum; natrium, kalium, koper
magnesium en zink in volbloed, serum en bloedcellen, haematocriet. Tevens
wordt de zink/koper ratio in cellen berekend.
Pakket I + chroom, mangaan, molybdeen, vanadium,cobalt, nikkel en lood in
volbloed; calcium in bloedcellen; selenium in serum en bloedcellen.
Pakket II + lithium in serum; aluminium, arseen, cadmium en kwik in
volbloed.
BENODIGD MATERIAAL VOOR DE TESTEN
De bepalingen worden gedaan in bloed. Het bloed kan afgenomen worden door de arts of bij
het ELN/H.D.R.I..Het volgende materiaal is nodig:
Bepaling
Aantal/soort buizen per bepaling
Pakket
G*
R*
p*
Elementen I bloed
1
1
1
Elementen II bloed
2
1
1
Elementen in bloed III
2
1
1
Losse elementen
losse elementen in volbloed
(Al, Ar, Ca, Cd, Co, Cr, K, Cu, Hg, Li, Mg
Mn, Mo, Na, Ni, Pb, Se, Zn,)
1
Losse elementen in serum
(Al, Ca, K, Cu, Mg, Na, Zn, Li)
1
Losse elementen volbloed/serum/cellen
(Ca, K, Cu, Cr, Mg, Mn, Na, V, Zn)
1
1
1
* G (buis met groene dop):
* p (buis met paarse dop):
* R (buis met rode dop):
Heparine buis (spoorelementen vrij) 8 ml. Deze buis na
afname enkele malen goed mengen.
EDTA buis 4 ml.
Stolbuis (spoorelementen vrij) 8 ml. Indien mogelijk na afname
de buis 10 min. laten staan en vervolgens in de centrifuge
afdraaien (ongeveer 10 min bij 3000 rpm). Vervolgens het
serum overgieten in een serumcupje en naar het ELN sturen.
Bloedbuizen en serumcupjes voor de testen worden u op verzoek verstrekt door het ELN.
Tabel: (spoor)elementen en aandoeningen/omstandigheden waarbij het zinvol kan zijn een
bepaling te laten doen.
(Spoor)element
Aluminium (Al)
Arseen (As)
Cadmium (Cd)
2
Aandoeningen/omstandigheden per (essentieel) element/
toxisch element waarbij het zinvol kan zijn om deze te laten
bepalen.1,2
Toxisch: Verminderde eetlust, misselijkheid, kolieken, pijn in de
spieren, zwakke botten, zwakte, dementie, mentale klachten.
Toxisch: hoofdpijn, verwardheid, convulsies, braken, ernstige
diarree.
Toxisch: Atherosclerose, hoge bloeddruk, verminderde weerstand
Europees Laboratorium voor Nutriënten (ELN), Bunnik, tel: 030-2871492
Calcium (Ca)
Chroom (Cr)
Cobalt (Co)
Kalium (K)
Koper (Cu)
Kwik (Hg)
Lithium (Li)
Lood (Pb)
Magnesium (Mg)
Mangaan (Mn)
Molybdenum (Mo)
Natrium (Na)
Nikkel (Ni)
Selenium (Se)
Vanadium (V)
Zink (Zn)
Laag: Brosse botten/osteoporose, botpijnen, krampen, mentale
klachten zoals geïrriteerdheid, slecht gebit, trage bloedstolling/
bloedingen, zwangerschap.
Laag: Alcoholisme, atherosclerose, glucose
intolerantie/hypoglycemie, zwangerschap.
Laag: pernicieuze anemie, trage groei.
Laag: Trage onregelmatige hartslag, neuronmusculaire
aandoeningen zoals verlammingsverschijnselen, zwakte.
Laag: Anemie, atherosclerose, osteoporose, slechte
wondgenezing, teveel aan zink of cadmium, vitiligo.
Toxisch/hoog: mentale klachten, (postpartum) depressie,
levercirrose, verminderde orgaan functie/orgaanschade
Anemie (bloedarmoede), anorexia, hoge bloeddruk, depressie,
problemen met het geheugen, geirriteerdheid/humeurigheid,
hoofdpijn, huidproblemen, maag-darmproblemen/ diarree,
slapeloosheid, ontstoken tandvlees, vermoeidheid, problemen met
de vruchtbaarheid, verminderde weerstand.
Laag: Agressief gedrag, depressie.
Toxisch: Buikpijn, hoge bloeddruk, mentale aandoeningen zoals
depressie, duizeligheid, concentratiestoornissen, geïrriteerdheid,
rusteloosheid, verwardheid en verminderd geheugen, pijn in de
spieren, premenstrueel syndroom, verminderde weerstand tegen
infecties, vermoeidheid, zwangerschapsziekten.
Laag: Alcoholisme, allergie, cariës, diabetes, diarree,
dysmenorrhea, eclampsia, epilepsie, hart- en vaatziekten,
hoge/lage bloeddruk, hoge inname van calcium, fosfaten en
vitamine D, hoofdpijn, hyperactiviteit, hypothermia, klachten van de
spieren en spierkrampen, mentale aandoeningen zoals angst,
depressie, desoriëntatie, hallucinaties, geïrriteerdheid en
verwardheid, misselijkheid en overgeven, moeheid, nierstenen,
osteoporose, spasmen, stress (ook door lawaai, infectie of ziekte),
verminderde ademhaling, zwangerschap.
Laag: Convulsie, diabetes, fragiele botten, gehoorverlies, glucose
intolerantie, neurologische klachten, steriliteit.
Laag: voortijdige veroudering, impotentie, hoog sulfiet in bloed.
Hoog: vasthouden van vocht, duizeligheid, zwelling van o.a.
benen en gezicht, hoge bloeddruk.
Laag: verergert anemie door ijzer-tekort. Toxisch: hoofdpijn,
misselijkheid, vertigo.
Laag: Astma, eczeem, gewrichtsklachten, hartziekten, (verhoogde
gevoeligheid voor) infecties, hoge blootstelling aan zware metalen
(o.a. kwik), kanker, verminderde vruchtbaarheid bij mannen,
verlaagde glutathionperoxydase activiteit, hypothyroïdie
(verminderde omzetting van T4 in T3), versnelde veroudering.
Toxisch: verlies van haar, tanden en nagels, brosse nagels,
huidproblemen, maagdarm klachten, knoflook geur van adem,
lethargie.
Laag: Hoog cholesterol/ hart- en vaatziekten, glucose-intolerantie/
hypoglycemie, problemen met de groei.
Laag: Achterblijvende groei, alcoholisme, impotentie bij jonge
mannen, onregelmatige menstruatie bij jonge vrouwen,
onvruchtbaarheid, slechte wondgenezing, smaak/reukverlies,
zwangerschap. Hoog: koper tekort
Europees Laboratorium voor Nutriënten (ELN), Bunnik, tel: 030-2871492
3
Een volledige (spoor)elementen check up wordt geadviseerd bij:
•
Slechte algehele gezondheid
•
Vage klachten als vermoeidheid en
hoofdpijn
•
Slechte afweer/ allergie
overgevoeligheid
•
Psychische/ mentale/ gedrags
klachten
•
Verschijnselen van overbelasting
met giftige stof
•
Klachten van gewrichten en botten
•
Hart- en vaatziekten
•
Nagaan effect suppletie
•
Glucose-intolerantie/hypoglycemie
•
Preventief opsporen tekorten
•
Kanker
•
Nagaan mogelijkheden
optimaliseren gezondheid/prestatie
REFERENTIES
1. Gayla J. Kirschmann. Nutrition Almanac. Fourth edition McGraw-Hill, New York,
USA1996
2. Melvyn R. Werbach. Nutritional influences on Illness. A sourcebook of clinical research.
Third Line Press. USA, 1993.
3. Melvyn R. Werbach. Nutritional influences on mental Illness. A sourcebook of clinical
research. Third Line Press. USA, 1999.
4
Europees Laboratorium voor Nutriënten (ELN), Bunnik, tel: 030-2871492