Lindenhaeghe Permanente educatie Wft Agenda Introductie en

11-5-2012
Permanente educatie Wft
Basis/CK/HK
Lindenhaeghe
Docent:
Agenda
Dagintroductie
Kennismetingen Basis/CK/HK
(30 minuten)
Basisdeel met eindtoets (10 min.)
CK-deel met eindtoets (10 min.)
HK-deel met eindtoets (15 min.)
(met of zonder Beleggen!)
Afsluiting
2
Introductie en werkafspraken
Agenda PE Wft Basis
Inleiding
Film “Provisieverbod”
Wft-proof advies
Eindtoets
4
1
11-5-2012
Film| Provisieverbod
Wft-proof advies
5
Wft-proof advies| Stap 1
Vaststellen identiteit
Voorafgaand aan dienstverlening
Verplicht volgens WWFT
Vastleggen in dossier (AWR-plicht)
Ook meldingsplicht bij
ongebruikelijke transacties
Melding bij FIU-Nederland
Sinds maart 2011 aangesloten op
wereldwijd IT-systeem (goAML)
6
7
8
2
11-5-2012
Vraag
Echtheidskenmerken
Wat zijn de echtheidskenmerken van
het paspoort?
Schaduwwatermerk
Kinegram
Voelbaar reliëf
Imageperf
UV-bedrukking
Extra kleine druk
Documentnummer
www.paspoortinformatie.nl
9
Wft-proof advies| Stap 2
Dienstverleningsdocument
Welke diensten verrichten wij?
Hoe betaalt u ons?
Hoeveel bedraagt de hoogte van
onze vergoeding?
10
11
12
3
11-5-2012
Beloningsvormen
Provisie
Provisie
Directe beloning:
– Uurloon
– Vast bedrag
– Abonnement
Inducementregels voor complexe
producten, hypotheken, uitvaart en
betalingsbeschermers
Provisiebalans 50:50 (2011)
Verbod op bonusprovisie bij
schadeverzekeringen (2012)
Passieve transparantie schade (2012)
Verbod op provisie voor voor
producten onder 1e bullet (2013)
13
14
Uurloon
Vast bedrag
Hoogte uurtarief
Bandbreedte minimale/maximale
tarieven
Indicatie aantal werkzame uren
Eventueel totaalbedrag
Norm excessieve directe beloning
(2013)
Verrichtingentarief
Vast bedrag voor bepaalde
dienstverlening
Norm excessieve directe beloning
(2013)
15
16
4
11-5-2012
(Service)abonnement
Vraag
DNB: is verzekering als wordt
voorzien in meer dan louter
administratieve handelingen bij een
toekomstig onzeker voorval
Denk aan schadebehandeling
Tussenpersoon vergunningsplichtig
Wanneer kwalificeert DNB het
provisieloze abonnement niet als een
rechtsbijstandverzekering?
a) Als de tussenpersoon een speciale
verklaring ondertekent
b) Als de tussenpersoon voor schadebehandeling een extra bijdrage
vraagt
c) Nooit
17
Vraag
18
Wft-proof advies| Stap 3
Wanneer kwalificeert DNB het
provisieloze abonnement niet als een
rechtsbijstandverzekering?
a) Als de tussenpersoon een speciale
verklaring ondertekent
b) Als de tussenpersoon voor schadebehandeling een extra bijdrage
vraagt
c) Nooit
19
20
5
11-5-2012
Klantprofiel
Vraag
Inventarisatie
Klantgegevens
Financiële positie
Arbeidsongeschiktheid
Inkomen oudedag
Overlijdensrisico
Hoeveel bedraagt de
assurantiebelasting voor
overlijdensrisicoverzekeringen?
a) 7,5%
b) 9,7%
c) Deze verzekeringen zijn onbelast
21
22
Vraag
Vraag
Hoeveel bedraagt de
assurantiebelasting voor
overlijdensrisicoverzekeringen?
a) 7,5%
b) 9,7%
c) Deze verzekeringen zijn onbelast
Bij welke producten MOET er een
klantprofiel worden opgesteld?
a) Alleen bij complexe producten
b) Alleen bij impactvolle producten
c) Alleen bij complexe producten en
hypotheken
23
24
6
11-5-2012
Vraag
Wft-proof advies| Stap 4
Bij welke producten MOET er een
klantprofiel worden opgesteld?
a) Alleen bij complexe producten
b) Alleen bij impactvolle producten
c) Alleen bij complexe producten en
hypotheken
25
26
Risicoprofiel
Leidraad AFM
Verplicht bij vermogensopbouw
(beleggen of sparen)
Handtekening van klant vereist
Bepalen van risicotolerantie en
risicoperceptie
Standaardverdeling in
beleggingscategorieën
Aanbeveling AFM
Leidraad informatie over risicoprofielen
Klantbelang centraal stellen
Kwaliteit informatieverstrekking
verbeteren:
– Evenwichtig, vindbaar, begrijpelijk
– Uitleg risicoprofielen
– Toelichting standaardverdeling (17x)
– Risico(wijzer) en rendementen
– Beleggingskosten
27
28
7
11-5-2012
Vraag
Risicowijzer
Geeft risico aan op basis van
beweeglijkheid koersen (volatiliteit)
Hoe groter beweeglijkheid hoe meer
wijzer naar rechts
Gaat uit van gespreide belegging
Welk fonds past
het best bij deze
risicowijzer?
a) Een rentefonds
b) Een neutraalfonds
c) Een aandelenfonds
Laag risico betekent
niet garantie tegen
verlies
30
29
Vraag
Wft-proof advies| Stap 5
Welk fonds past
het best bij deze
risicowijzer?
a) Een rentefonds
b) Een neutraalfonds
c) Een aandelenfonds
31
32
8
11-5-2012
Het advies
Vraag
Precontractuele informatie
– Financiële Bijsluiter
– Kostentransparantie
Passend advies
Goed advies
Excellent advies
Klantbelang vs. klantwens
NB. Reproduceerbaarheid!
De AFM heeft eind 2010 gepleit voor
een financiële bijsluiter voor een
specifieke financiële productgroep.
Welke productgroep wordt bedoeld?
a) Schadeverzekeringen
b) Consumptieve kredieten
c) Pensioenregelingen
33
Vraag
34
Wft-proof advies| Stap 6
De AFM heeft eind 2010 gepleit voor
een financiële bijsluiter voor een
specifieke financiële productgroep.
Welke productgroep wordt bedoeld?
a) Schadeverzekeringen
b) Consumptieve kredieten
c) Pensioenregelingen
35
36
9
11-5-2012
Nazorg
Wijzigingen verzekeringen
Afspraken over frequentie
Signaleren risico’s
Waarschuwen
Overleggen
Aanpassen
Hele verzekeringsproces langs
elektronische weg
Digitale aanmaningen, prolongaties
en uitkeringsberichten (per 2/2008)
Per 23 januari 2011 ook digitaal:
– Polisvoorwaarden voorafgaand aan
overeenkomst aanbieden
– Verstrekking digitale polis
37
38
Vraag
Vraag
Is het nog steeds mogelijk de polis
fysiek te ontvangen?
a) Ja, alleen op uitdrukkelijk verzoek
b) Nee, de polissen worden in principe
digitaal verzonden
c) Ja, de klant moet immers
uitdrukkelijk instemmen met een
digitale polis
Is het nog steeds mogelijk de polis
fysiek te ontvangen?
a) Ja, alleen op uitdrukkelijk verzoek
b) Nee, de polissen worden in principe
digitaal verzonden
c) Ja, de klant moet immers
uitdrukkelijk instemmen met een
digitale polis
39
40
10
11-5-2012
Einde onderdeel Basis
Agenda PE Wft CK
Eindtoets
6 vragen
10 minuten
Als u klaar bent het antwoordformulier
omgekeerd op rand van de tafel
Blijft u aub zitten tot de tijd voorbij is!
Hypotheeklastenberekening GHF
Financieringslastberekening VFN
Casus
Eindtoets
41
Hypotheeklastenberekening
Aflossing
Rente
0
30
Kenmerk annuïteitenhypotheek:
VAST MAANDTERMIJN
42
Stappenplan
1. Benodigde gegevens:
Hoofdsom hypotheek
Rentepercentage
(Oorspronkelijke) looptijd
2. Zoek de annuïteitenfactor aan de
hand van de looptijd en rente
3. Deel de hoofdsom door de factor
4. Dit is de (annuïtaire) maandlast
44
11
11-5-2012
Annuïteitenberekening
Film| Gebruik rekenmachine
Hoe kan de
maximale
financiering
worden
berekend
zonder tabel?
45
Voorbeeld
46
Voorbeeld
Hoofdsom € 200.000 met rente 5%
Hoofdsom € 200.000 met rente 5%
Aflossing
Aflossing
Rente
0
Rente
30
Wat kost deze hypotheek per maand? (afronden op
hele cijfers)
Hoofdsom = Maandlast =200.000 = 1.074
Factor
186,2816
0
30
Wat is de restschuld in de 2e maand?
Rente 1e maand: 833
Aflossing: 1.074 - 833 = 241
Restschuld: 200.000 – 241 = 199.759
12
11-5-2012
Leencapaciteit CK
Toetskader VFN 2012
Volgens de VFN-gedragscode:
Betere aansluiting op Gedragscode
Hypothecaire Financieringen
Berekening obv netto annuïtaire
hypotheeklasten of werkelijke bruto
hypotheeklasten:
– verminderd met 30% (bij bruto inkomen
van 2x modaal of hoger)
– verminderd met 25% (bij bruto inkomen
minder dan 2x modaal)
– Modaal: ca. € 2.500 bruto
ca. € 1.800 netto
50
Maximaal te lenen bedrag:
50 x Maximale maandlast
Maximale maandlast:
Netto inkomen - leennorm - vaste lasten
Leennorm:
Basisnorm + (15% X (netto inkomen basishuur - basisnorm))
49
Toetskader VFN 2012
Voorbeeld
Gebruik werkelijke last voor AK ipv 2% van
kredietsom bij nieuw te sluiten AK, indien niet
lager dan last bij looptijd 96 maanden en 2%
van het slottermijn
WOZ-krediet tezamen met een HK meer dan
100% waarde woning, dan dient er een
afloscomponent te worden opgenomen.
Jaarlijkse informatieplicht aanbieder tav van
risico niet aflossen bij Rentekredieten (niet
WOZ-krediet)
Oversluiten mogelijk buiten VFN norm bij
lager rentepercentage
John (alleenstaand) heeft geld nodig voor een
auto. Zijn netto inkomen bedraagt € 1.750,-.
De bruto last voor zijn aflosvrije hypotheek
bedraagt € 750,- (€ 450,- netto). John betaalt
€ 750,- aan gas, water, licht en boodschappen.
De leennorm voor John is € 840,-. De
verstrekker hanteert de VFN Gedragscode.
Wat kan John maximaal consumptief lenen?
a) € 8.000,b) € 17.375,c) € 23.000,52
51
13
11-5-2012
Voorbeeld
Casus De Vries
John (alleenstaand) heeft geld nodig voor een
auto. Zijn netto inkomen bedraagt € 1.750,-.
De bruto last voor zijn aflosvrije hypotheek
bedraagt € 750,- (€ 450,- netto). John betaalt
€ 750,- aan gas, water, licht en boodschappen.
De leennorm voor John is € 840,-. De
verstrekker hanteert de VFN Gedragscode.
Wat kan John maximaal consumptief lenen?
a) € 8.000,b) € 17.375,c) € 23.000,53
Casus De Vries
Conclusie
Piet en Annie de Vries zijn getrouwd en hebben 2
kinderen. Ze verdienen bruto resp. € 3.500 (2.300 netto)
en € 2.800 (1.900 netto) per maand (excl. vakantiegeld).
Ze hebben een spaarhypotheek van € 200.000 tegen 6%
(6 jaar rentevast). De maandelijkse premie bedraagt
€ 250. Daarnaast betalen ze maandelijks € 245 voor een
PL en € 200 voor een DLK (zie BKR-overzicht).
Ze ontvangen € 300 per maand aan belastingteruggaaf.
Groep 1: bereken de leencapaciteit oud (VFN 2010)
Groep 2: bereken de leencapaciteit nieuw (VFN 2012)
Groep 3: bereken de max.hypotheek (Oud, 2010)
Groep 4: bereken de max.hypotheek (GHF 2012)
Maak gebruik van de bijlagen!
54
55
Door aanpassing Gedragscode
Forse inperking van hypotheek
In dit geval 18%!
Leencapaciteit consumptief kan
hoger uitpakken!
In dit geval 5%
Neem alle lasten mee (ook
studiefinanciering!)
56
14
11-5-2012
Einde onderdeel CK
Agenda PE Hypothecair Krediet
Eindtoets
3 vragen
10 minuten
Als u klaar bent het antwoordformulier
omgekeerd op rand van de tafel
Blijft u aub zitten tot de tijd voorbij is!
Nieuwe definitie fiscaal partnerschap
Vervolgonderzoek hypotheken AFM
Casus met aandacht voor:
– Gedragscode 2011
– wijziging belastingplan 2011
– wijziging fiscale verzamelwet 2010
Eindtoets
58
57
Fiscaal Partnerschap
Voordelen:
Bepaalde inkomsten en aftrekposten
vrij verdelen in de aangifte
Ook van belang als u geen of weinig
inkomsten hebt
Wellicht is er recht op uitbetaling van
de heffingskorting
Wat is het voordeel van fiscaal
partnerschap?
59
60
15
11-5-2012
Wat mag je verdelen?
Vraag 1
Saldo inkomsten eigen woning
Aftrekposten eigen woning
Gezamenlijke grondslag sparen en
beleggen
Betaalde alimentatie
Aftrek vanwege geen of geringe
eigenwoningschuld
Pieter is op 1 juni bij Bianca gaan
wonen. Bianca heeft sinds 1 februari
een eigen woning. Sinds welke datum
zijn Pieter en Bianca fiscaal partner?
a) Niet
b) 1 februari
c) 1 juni
61
62
Vraag 1
Uitleg
Pieter is op 1 juni bij Bianca gaan
wonen. Bianca heeft sinds 1 februari
een eigen woning. Sinds welke datum
zijn Pieter en Bianca fiscaal partner?
a) Niet
b) 1 februari
c) 1 juni
Om fiscaal partner te zijn in deze
situatie moeten Pieter en Bianca
beiden eigenaar zijn
En dit moet hun hoofdverblijf zijn
Dus Pieter en Bianca zijn geen fiscaal
partner
63
64
16
11-5-2012
Vraag 2
Vraag 2
Dorry(19) en Pim(22) zijn sinds 1
januari gaan samenwonen en zijn op 4
augustus de blijde ouders geworden
van Jeroen.
Vanaf welke datum zijn zij fiscaal
partner?
a) Niet
b) 1 januari
c) 4 augustus
Dorry(19) en Pim(22) zijn sinds 1
januari gaan samenwonen en zijn op 4
augustus de blijde ouders geworden
van Jeroen.
Vanaf welke datum zijn zij fiscaal
partner?
a) Niet
b) 1 januari
c) 4 augustus
65
66
Uitleg
Vraag 3
Als je staat ingeschreven op
hetzelfde woonadres
En je hebt samen een kind
Of een kind erkend van de andere
partner
Is de datum samenleving de datum
inzake fiscaal partnerschap
Erik(33) en Yvon(35) zijn gehuwd maar
besluiten per 1 mei te gaan scheiden.
Erik woont sinds 1 augustus op een
vakantiepark tot hij iets permanents
heeft gevonden. Per wanneer zijn Erik
en Yvonne geen fiscale partners meer?
a) 1 mei
b) 1 augustus
c) Zij zijn nog fiscale partners
67
68
17
11-5-2012
Vraag 3
Uitleg
Erik(33) en Yvon(35) zijn gehuwd maar
besluiten per 1 mei te gaan scheiden.
Erik woont sinds 1 augustus op een
vakantiepark tot hij iets permanents
heeft gevonden. Per wanneer zijn Erik
en Yvonne geen fiscale partners meer?
a) 1 mei
b) 1 augustus
c) Zij zijn nog fiscale partners
Totdat het verzoek tot scheiding of
scheiding van tafel en bed is
ingediend bij de rechter, blijf je
fiscaal partner
En je staat niet meer ingeschreven
op hetzelfde woonadres
Dit geldt ook voor personen die nu
duurzaam gescheiden leven.
Die zijn per 1 januari 2011 weer
fiscaal partner.
69
Nadelen
70
Fiscaal partners
Betaalde alimentatie niet aftrekbaar
Inkomsten en aftrekposten verdelen
Bepaalde heffingskortingen kunnen
vervallen
Alleenstaande ouderkorting of
aanvullende alleenstaande
ouderkorting komt voor duurzaam
gescheiden personen dus te
vervallen per 1 januari 2011
71
Gehuwd of geregistreerd partner zijn
Ongehuwde samenwonenden, mits:
– beiden meerderjarig
– ingeschreven op zelfde adres (GBA)
– plus 1 van deze voorwaarden:
1)Samenlevingscontract (notarieel)
2)Gezamenlijk een kind (erkend)
3)Als partners aangemerkt bij NP
4)Allebei eigenaar van de woning
die als hoofdverblijf dient
72
18
11-5-2012
Film| Seminar Hypotheekadvies
Wat zijn de resultaten?
We zijn vooruit gegaan
Al is het van minder slechte adviezen
naar meer redelijke adviezen
74
73
Wat is er verbeterd?
Wat moet er beter?
Minder ‘explain’ hypotheken
Betere analyse bij oversluiten
Vermogensopbouw sluit beter aan op
risicobereidheid van de consument
Betere analyse bij inkomensrisico’s
Inwinnen van informatie kan
vollediger en diepgaander
Informatieverstrekking te summier
Risicoverzekering sluit niet aan bij
situatie consument
75
76
19
11-5-2012
Beleving klant
Hoe beïnvloeden wij dit?
Goede salespitch
Verwachtingen matchen
Creëer meerwaarde
77
Waarom oversluiten?
78
Waarop letten?
Huidige stagnerende woningmarkt
Expiratie 6 jaars rentevast contracten
Kredietbehoefte neemt niet af
Betere producten (Banksparen)
Zelfde ORV tegen lagere premies
‘Nieuwe’ adviezen (ivm Woekerpolis)
Veel beleggingshypotheken
Kwalitatieve contactmomenten voor IM
Kans op doorverwijzing voor IM
Portefeuillebehoud
79
Lopende producten mogelijk
respecteren/aanvullen/vervangen
Doelstelling(en) oversluiting
Kosten oversluiting en de
terugverdientijd in de nieuwe
rentevaste periode
80
20
11-5-2012
Hier is een klant
Eerst even controleren
Barry en Eva zijn niet echt onder de
indruk van hun huidige verzekering. De
huidige verzekering is een woekerpolis
en heeft een rendement van 2,6%. Zij
zijn nieuwsgierig wat de mogelijkheden
zijn. Uit hun risicoprofiel blijkt dat ze
neutraal zijn georiënteerd.
Wat gaat u bespreken en hoe maakt u
dit inzichtelijk?
81
82
Overweging
Niet alleen de rente per maand is
belangrijk
Ook het rendement op het
beleggingsresultaat
Daarom vergelijken via
www.morningstar.nl.
Groot verschil tussen de
verschillende rendementen.
Hierna volgen de overwegingen:
Aanbieder A
83
Aanbieder B
Uitwerking beleggingsadvies
Rente 5 jaar vast 5,05%
Neutraal huisfonds gemiddeld rendement
3,91% (σ 9,90%)
Rente 5 jaar vast 5,5%
Vrije effectenrekening met keuzefonds
neutraal rendement 7,31% (σ 6,55%)
Opbouw in 25 jaar
Gewenste opbouw € 200.000
EWF € 1.100 en IB tarief 42%
Wat is uw voorstel aan uw klant?
84
21
11-5-2012
Rol van de adviseur
Standaarddeviatie
Aan de hand van doel, financiële positie,
risicobereidheid, kennis en ervaring van
consument een vertaling maken naar
een passend risico
De beweeglijkheid van rendementen dan
afbeelden met een risicowijzer
Zoeken naar beleggingen met
vergelijkbare positie op de risicowijzer
Volledige informatie van profiel bepalend
voor passende keuze
Met 95% zekerheid te berekenen:
Pessimistisch scenario:
Rendement - (2 x SD : √looptijd)
Prognose rendement:
Historisch rendement
Optimistisch scenario:
Rendement + (2 x SD : √looptijd)
86
Nog een tool: Risicowijzer
Gedragscode per 1/8/2011
In de risicowijzer wordt rekening
gehouden met:
Gewichten van de beleggingscategoriën
Correlatie van de beleggingen
Standaarddeviaties van bel.categoriën
Resultaten uit het verleden
Gespreide portefeuille
Lange horizon
Maximaal 104% van de marktwaarde
als verstrekkingsnorm, vermeerderd
met de bij aankoop verschuldigde 6%
(tijdelijk 2%) overdrachtsbelasting
Maximaal 50% van de marktwaarde
van de woning aflossingsvrij
Inperking van de mogelijkheden voor
gemotiveerde afwijking van de
financieringsnorm
87
88
22
11-5-2012
Wat kan nog wel boven de norm?
Afwijkingen aflossingsvrij deel
Er mag in onderstaande situaties wel
boven de norm van 104%-110%
worden gefinancierd:
Restschuld na verkoop mag mee worden
gefinancierd bij aankoop andere woning
Bij oversluiting, wanneer de consument
blijft wonen in de woning mag er worden
overschreden met de eventuele
oversluitkosten
Als de lasten van de financiering minder
bedragen dan 60% van de lasten op basis
van maximale leencapaciteit
Er mag worden afgeweken door de
financier, maar in beperkte mate:
Bij oversluiting bij huidige financier
of andere mits men blijft wonen op
hetzelfde adres
Verpand vermogen salderen
Als de lasten minder bedragen dan
60% van de maximale
leencapaciteit
89
Debat | Gedragscode
90
Stelling
“In het kader van het klantbelang is de
nieuwe Gedragscode Hypothecaire
Financieringen een zegening”
91
92
23
11-5-2012
Tijdelijke maatregelingen
Hoe zit het met jouw kwaliteit?
In het belastingplan 2011:
Stimulering woningmarkt
Vijf aanpassingen:
1. Overdrachtsbelasting
2. Verlenging regeling dubbele lasten
3. Hypotheekrenteaftrek na verhuur
4. Tijdelijke aanpassing OB (2%)
5. Verlenging grens NHG
Op zoek naar feedback?
Doe je je werk op de juiste manier?
Is er een manier dit te toetsen?
www.checkjehypotheekgesprek.nl
Samen met je klant toetsen of je een
goed gesprek hebt gevoerd
Complimenteer jezelf
Corrigeer je huidige werkzaamheden en/of vaardigheden
93
Checklist
94
Checklist resultaten
24
11-5-2012
Actualiteiten
Einde onderdeel HK
Eindtoets
6 vragen HK/3 vragen Beleggen
15 minuten (incl. Beleggen)
Als u klaar bent het antwoordformulier
omgekeerd op rand van de tafel
Blijft u aub zitten tot de tijd voorbij is
De dag wordt nog afgesloten!
97
98
Einde PE-dag
Uitslag wordt binnen 14 dagen per
post toegezonden
Evaluatie
Dank voor uw aandacht
Tot de volgende keer!
99
25