literatuurlijst

LITERATUURLIJST fototheorie 08-09
Onderstaande lijst bevat een selectie literatuur op het gebied van de theorie van de fotografie, het denken over
fotografie of de filosofie van de fotografie. Een aantal titels zullen we gezamenlijk lezen en/of bespreken. Veel, maar
niet alles is aanwezig in de academiebibliotheek of kan ikzelf ter inzage meenemen. Maar bovenal is het Nederlands
Fotomuseum in Rotterdam de aangewezen plek om waarschijnlijk alles (en meer) te kunnen vinden.
Overzichts / algemene werken & inleidingen
Willem Elias, “Filosofie van de fotografie: van Benjamin tot Barthes”, in: Elias & Swinnen, Fotografie in dialoog,
Kortrijk: Uitgeverij Groeninghe 1999
Ton Hendriks, Beeldspraak. Fotografie als visuele communicatie, Amsterdam: Focus Publishing BV 1995
Ton Hendriks,
“Semiologie en fotografie”, in Perspektief 20 (maart 1985), p.4-5
“Het eidos van de fotografie”, in Perspektief 21 (juni 1985), p.30-32
“De foto als metafoor”, in Perspektief 22 (okt/nov/dec 1985), p.4-6
Urs Stahel, Well, What Is Photography?, Winterthur/Zürich: Fotomuseum Winterthur/Scalo 2003
Johan M. Swinnen, “Denken over fotografie”, in: De Paradox van de Fotografie, Antwerpen: Hadewijch/Cantecleer
1992, p.194-225
‘Klassiekers’:
Roland Barthes,
La Chambre Claire, Paris: Gallimard, Le Seuil 1980
De lichtende kamer: aantekeningen over fotografie, Amsterdam: Arbeiderspers 1988
Camera Lucida. Reflections on photography, New York: Farrar Straus Giroux 1994 (4e ed)
Roland Barthes, Inleiding tot de semiologie, Amsterdam: Van Gennep 1970
Walter Benjamin, Das Kunstwerk Im Zeitalter seiner technischen Reproduzierbarkeit, 1935
Het kunstwerk in het tijdperk van zijn technische reproduceerbaarheid, Nijmegen: SUN
1985 (2e druk)
John Berger,
Ways of seeing, London/New York: BBC & Penguin Books 1972/1977
[ook in het Nederlands vertaald]
Philippe Dubois, L´acte Photographique, Bruxelles: Labor 1983
Vilém Flusser, Een filosofie van de fotografie, Uitgeverij Ijzer 2007
(oorspr.: Für eine Philosophie der Fotografie, 1983)
Susan Sontag,
On Photography, New York: Penguin Books 1979
Over Fotografie, 1996
Allan Trachtenberg (ed), Classic Essays on Photography, New Haven: Leete´s Island books 1980 (3e ed)
[hierin teksten van o.a. Barthes, Berger, Bazin, Kracauer, Benjamin, Man Ray, Walker Evans, Paul Strand]
C.Ruys F.Gierstberg (red.), Bibliotheek van de Fotografie 1, Rotterdam/Antwerpen: Nederlands fotomuseum/
Fotomuseum Provincie Antwerpen 2004
[hierin teksten van o.a. Rodchenko, W.Evans, R.Frank, J.Szarkowski]
C.Ruys F.Gierstberg (red.), Bibliotheek van de Fotografie 2, Rotterdam/Antwerpen: Nederlands fotomuseum/
Fotomuseum Provincie Antwerpen 2006
[hierin teksten van o.a. Kracauer, M.Rosler, N.Goldin, C.Horsfield]
Literatuurlijst fototheorie
Diversen
Oscar van Alphen, H. Visser (red.), Een woord voor het beeld. Opstellen over fotografie, Amsterdam: SUA 1989
H. van Amelunxen e.a. (ed), Photography after Photography. Memory and Representation in the Digital Age,
Amsterdam/Munich: 1996
Annette Balkema & Henk Slager (ed), The Photographic Paradigm, Amsterdam/ Atlanta: Editions Rodop B.V. 1997
(Lier en Boog series, vol.12)
Merel Bem, “Fotofucken. Manipulatie met beelden neemt wereldwijd hoge vlucht”, in: De Volkskrant 25 maart 2004
Merel Bem, “Iedereen een kunstenaar. De museale omhelzing van de amateurfoto”, in: De Volkskrant 13 april 2006
Henri Beunders, “De betekenis van een foto in de krant. De straf voor een bad guy”, in: NRC Handelsblad 28/29 sept.
2002, p.27
Boekman. Tijdschrift voor kunst, cultuur en beleid, 17e jrg (zomer 2005) no.63; “Fotografie”
Leo Divendal (red), De Vierde Wand. De foto als theater, Amsterdam: Fragment/Stichting de Vierde Wand 1991
James Elkins (ed.), Photography Theory, New York/Abingdon: Routledge/Taylor & Francis Group 2007
Joan Fontcuberta (ed), Photography. Crisis of history, Barcelona: ACTAR z.d.
Frits Gierstberg & Warna Oosterbaan (red), De Plaatjesmaatschappij. Essays over beeldcultuur, Rotterdam: NAi/NFI
2002
Frits Giersberg e.a. (red), Documentaire nu! Hedendaagse strategieën in fotografie, film en beeldende kunst,
Rotterdam: NAi Uitgevers/ Post-St.Joost Fotografie/Nederland fotomuseum 2005 (reflect #4)
Jessica Hall & Stuart Hall (ed), Visual Culture: the reader, London: SAGE Publications 1999
Mariëtte Haveman, Over fotografen. Koorddansers boven een gat in de markt, Amsterdam: Bert Bakker 1992 (Kunst
en de markt)
Ton Hendriks, “L’acte Photographique”, in: Perspektief 26/27 (dec.1986), p.87-88
Anne-Celine Jaeger, Image Makers. Image Takers, The essential guide to photography by those in the know, London:
Thames & Hudson 2007
Hans den Hertog Jager, “Luie schilders. De armoede van de hedendaagse fotografie”, in: NRC Handelsblad 26 sept.
2003
Sophie Howarth, Singular Images. Essays on Remarkable Photographs, London: Tate 2005
Rudy Kousbroek, Opgespoorde wonderen, Amsterdam: Augustus 2004?
Verborgen verwantschappen. Fotosynthese, Amsterdam: Augustus 2005
Het raadsel de herkenning. Fotosynthese, Amsterdam: Augustus 2007
Dirk Lauwaert, Lichtpapier. Teksten over fotografie, FotoMuseum Provincie Antwerpen/Nederlands fotomuseum 2007
(serie Bibliotheek van de Fotografie deel 3)
Henri Van Lier, Philosophy of Photopraphy, Leuven University Press 2007
Arjen Mulder, Het fotografisch genoegen. Beeldcultuur in een digitale wereld, Amsterdam: Van Gennep 2000
Joke Pronk, Tineke de Ruiter (samenstelling), Fotovoorkeuren, Amsterdam: Stichting Voetnoot 2007
Linda Roodenburg, “Fotografie, literatuur, werkelijkheid”, in: Perspektief 30 (nov.1987), p.36-41
Stephen Shore, The nature of photographs, London: Phaidon 2007 (2nd revised ed.)
Literatuurlijst fototheorie
Susan Sontag,
Regarding the Pain of Others, New York: Farrar Straus Giroux 2003
Kijken naar de pijn van anderen, Amsterdam: De Bezige Bij 2003
Rein Jelle Terpstra (samenstelling), Nabeelden. Album van niet gemaakte foto’s, Amsterdam: De Balie 2002
Carl Uytterhaegen, De Bijsluiter. Documentaire fotografie & fotojournalistiek, Gent: Academia Press z.d.
Johan de Vos, De allermooiste foto van de wereld, Amsterdam/Leuven 2000
Johan de Vos, Nogal onfatsoenlijk, maar zeker verleidelijk. Over de onvergetelijke foto’s, Amsterdam/Leuven: Jan
Mets/Kritak 1994
Liz Wells (ed), The photography reader, London: Routledge 2003
Literatuurlijst fototheorie