Opening 18de fototentoonstelling KUNST LIGT

Opening van de 18de fototentoonstelling
van foto- en diaclub KUNST LIGT
Toespraak door gouverneur Jan Briers
Dames en heren,
In het kader van mijn Ronde heb ik al het genoegen gehad alle
soorten culturele activiteiten te mogen bijwonen. Van klassieke
concerten en onthullingen van beelden, over comedy en theater tot de
vernissage van een fototentoonstelling. De afwisseling is onbegrensd.
Ik stel vast dat er zeer veel en zeer diverse culturele activiteiten
plaatsvinden in al onze gemeenten, alle dagen van de week. Dat
cultuuraanbod wordt zowel door professionelen als door
amateurkunstenaars gemaakt en geleverd, en vaak leveren beiden
aan elkaar de nodige inspiratie. De plaats waar dat aanbod getoond
wordt, is vaak het professioneel uitgeruste cultuur- of
gemeenschapscentrum; maar het kan evengoed de locatie zijn waar
een lokale vereniging regelmatig haar leden bijeenbrengt of waar de
leden hun kunst beoefenen.
Dat het fijnmazige net van lokale culturele en sociaalculturele
verenigingen een grote bijdrage levert aan ons mooie Oost-Vlaamse
cultuuraanbod, hoeft geen betoog. Tegelijk leveren die verenigingen
en hun leden mee het gewaardeerde publiek voor al die activiteiten.
Vanavond staat de fotografie als kunstdiscipline centraal met de
fotograaf als 'kunstenaar'. Het maken van kunst, datgene dus wat de
kunstenaar doet, wordt altijd ingegeven door engagement. Ik citeer de
Nederlandse beeldhouwer Jerome Symons als volgt: "alle kunst komt
voort uit engagement, uit een verbintenis van binnenwereld en
buitenwereld. Niets in de wereld is uitgezonderd van een mogelijke rol
in het engagement en er is geen kunstenaar die zich niet ergens mee
engageert."
Dit is voor mij de kern van 'cultuur': het confronteren van een
samenleving met engagement, meer bepaald het engagement van de
kunstenaar, die een kritische blik werpt op onze maatschappij en ze
een spiegel voorhoudt.
Fotografie is een bijzonder medium. Ze biedt technisch de
mogelijkheid van een exacte registratie van de werkelijkheid. Dat is
een objectief gegeven. Daarnaast is er de persoon van de fotograaf,
die door de lens kijkt naar die werkelijkheid met 'zijn eigen ogen'. Die
blik is altijd gekleurd door persoonlijke ervaringen. Dat is een
subjectief gegeven. De combinatie van beide levert boeiende werken,
zoals ook de foto's die hier vanavond te zien zijn.
De eeuwige discussie of fotografie nu een ambachtelijke techniek
met een artieke dimensie is, of een volwaardige artistieke discipline,
die discussie is hiermee natuurlijk niet beslecht. Maar we gaan ons
daar niet aan wagen vanavond. Hoe dan ook, de fotografie heeft in de
voorbije anderhalve eeuw aan het palet van de kunstenaar nieuwe
mogelijkheden toegevoegd om zijn 'allerindividueelste expressie' vorm
te geven. Fotografie is een technisch medium dat een grote evolutie
heeft doorgemaakt en daarmee aan de basis ligt van het ontstaan van
andere nieuwe beeldmedia, die ook in de kunstwereld werden
geïntroduceerd. De pioniers van de fotografie waren als het ware
alchemisten, die hun ingewikkelde camera's alleen zelf konden
bedienen. Vandaag kan bij wijze van spreken het kleinste kind een
foto maken.
Als toeschouwer zijn we nog altijd gefascineerd door de fotografie,
ook al weten we dat in de enorm ver ontwikkelde beeldcultuur van
vandaag lang niet alles is wat het lijkt en manipulatie nooit ver weg is.
Of het nu gaat om persfoto's, kunstfoto's, documentaire foto's of onze
eigenste vakantieplaatjes, telkens gaat het om fascinerende
momentopnames, vastgelegd in een zoveelste van een seconde. Ze
getuigen van een vervlogen beeld uit onze werkelijkheid.
Als de fotograaf klaar is met zijn werk, dan is het aan de toeschouwer
om naar de foto's te kijken, ze te zien, ze te 'lezen' en te begrijpen.
Dan denk ik aan de letterlijke betekenis van het woord fotografie, dat
in 1816 voor het eerst werd gebruikt door één van haar grondleggers,
Niépce, namelijk de betekenis: 'schrijven met licht'.
Dames en heren,
Laten we nu de toeschouwers zijn van al die mooie 'schrijfsels met
licht', dat mooie fotowerk dat hier te zien is. En daarbij gaat uiteraard
onze bijzondere aandacht naar het werk van gastfotografe Patricia
Michiels. Ik wens u veel kijkplezier en ik dank u voor uw aandacht.