Hoe lees je de bijbel?

Hoe lees je de bijbel?
Inhoudsopgave
1
Wat is de Bijbel? ________________________________________________________ 3
1.1 Algemeen___________________________________________________________ 3
1.2 Opbouw van de bijbel ________________________________________________ 4
1.3 Wat zegt de Bijbel over zichzelf? _______________________________________ 6
2
Principes om de Bijbel te lezen ____________________________________________ 7
2.1 De Bijbel voor jou persoonlijk _________________________________________ 7
2.2 Hermeneutiek – principes voor bijbeluitlegkunde _________________________ 8
2.3 Welke vertaling? ____________________________________________________ 13
2.4 Waar te beginnen? __________________________________________________ 16
2.5 Vormen van bijbellezen ______________________________________________ 16
3
De bijbel openbaart Jezus en wekt geloof __________________________________ 19
3.1 Openbaring van Jezus _______________________________________________ 19
3.2 Opwekking van geloof _______________________________________________ 21
Bronnen
Bijlage 1 Betekenis getallen en letters in de bijbel
Bijlage 2 - Gods naam gespecificeerd
Bijlage 3 - De troon van God (Openbaring 4 en 5)
2
1 Wat is de Bijbel?
1.1 Algemeen
Het boek der boeken
De Bijbel is zonder twijfel het meest vertaalde, meest verbreide en best verkochte boek ter
wereld. Het behoort ook tot de meest gelezen en meest invloedrijke literatuur op de wereld
en heeft grote invloed (gehad) op de kunst en cultuur van de westerse samenleving. Denk
maar aan de vele schilderijen van Rembrandt of de beeldhouwwerken van Michelangelo of
uitdrukkingen als “wie een kuil graaft voor een ander, valt er zelf in”, “een Jobstijding krijgen”
en “Abraham zien”.
Door de eeuwen heen hebben mensen zich laten troosten, bemoedigen en insprireren door
de woorden uit de Bijbel en hebben ze hun leven, hun gedrag, hun keuzes erdoor laten
bepalen. Hoe je ook tegen de Bijbel aankijkt. Je kunt er niet onderuit dat de Bijbel niet
zomaar een boek is. Het is het boek der boeken.
Maar wat is de Bijbel nu voor een boek? Is het
een geschiedenisboek, een sprookjesboek, een
verzameling legendes, een filosofisch
meesterwerk, een boek vol wetenschap, een
boek vol leefregels? En kan het wel het Woord
van God zijn als het door zo veel verschillende
mensen is geschreven?
De Bijbel is het portret van onze Heer Jezus
Christus. De evangeliën zijn de persoon zelf die is
afgebeeld in het portret. Het Oude Testament
vormt de achtergrond, die de persoon beter uit laat
komen en noodzakelijk is voor de compositie als
geheel. De brieven dienen als de kleding en
uitrusting van de persoon. Zij beschrijven en
verklaren hem. Dan, als w ij, door de Bijbel te lezen,
Het ontstaan
het portret bestuderen, gebeurt het w onder. De
De Bijbel zoals wij die nu kennen is het resultaat
persoon komt tot leven en stapt uit het schilderij
van een overleveringsproces en selectie. De
van het geschreven woord. De eeuw ige Christus
naam Bijbel komt van het Griekse woord Biblija
van het Emmaüs-verhaal w ordt zelf onze
() wat letterlijk boeken betekent en waar
Bijbelleraar, om ons alle dingen aangaande
ons woord bibliotheek van afstamt.
Hemzelf in de schriften uit te leggen.
Dus de naam zegt het al; de Bijbel is een
verzameling boeken. Boeken geschreven door
Citaat Dr. Christopher Chavasse, voormalig
schrijvers van verschillende afkomst, uit
bisschop Rochester in “Een kw estie van Leven”
verschillende klassen, uit verschillende tijden en
met verschillende beroepen zoals vissers, profeten, koningen, boeren, dokters en geleerden
en in verschillende stijlen zoals wetsteksten, verhalen, poëzie, liederen, geschiedenis. De
boeken zijn geschreven in een tijdbestek van ca 1500 jaar en je komt verschillende oude
culturen tegen zoals het oude Egypte, het Assyrische en Perzische Rijk, het Griekenland van
Alexander de Grote en het Romeinse Rijk.
Het verhaal
De boeken van de Bijbel vertellen ons wie God is. De Bijbel is Gods liefdesbrief aan jou. Het
is Gods verlossingsplan voor de mens. Maarten Luther noemt de Bijbel de “wieg van
Christus”. Als je op kraamvisite komt, ga je niet alleen naar de wieg kijken. Je interesse gaat
uit naar het kind in de wieg.
Zo is het ook met de Bijbel. Het gaat er niet om dat je alles weet over de stijl en oorsprong
van de woorden en verhalen en de diepere betekenis mist. Het is de bedoeling dat je de
3
hoofdpersoon, Jezus Christus, gaat zien en leert kennen. Dus hoe beter ons begrip van de
Bijbel is, hoe beter we God kunnen leren kennen.
Woord van God door mensen geschreven
God is niet in een hokje te stoppen. God is veelkleurig. God is zoveel groter, mooier, anders
dan wat wij ons kunnen voorstellen en bevatten. Een enkele beschrijving van God van één
persoon of op basis van één ervaring is daarom nooit voldoende. Bovendien wil God dat elk
mens hem wil leren kennen en dus laat Hij zichzelf zien in verschillende situaties die
aansluiten bij verschillende belevingswerelden van mensen. We hebben dus meerdere
getuigen en meerdere ervaringen nodig om een goed beeld te krijgen van wie God is.
God heeft door de eeuwen heen tot verschillende mensen, in verschillende omstandigheden,
met verschillende uitdagingen, in verschillende culturen en verschillende stijlen gesproken
om te laten zien wie Hij is aan alle mensen op aarde.
Het doel
Dat is wat het doel is van de Bijbel. God wil dat jij Hem leert kennen. De Bijbel is Gods
liefdesbrief aan de mens, bedoeld om geloof aan te brengen en bedoeld om (persoonlijk) te
spreken tot christenen.
1.2 Opbouw van de bijbel
Twee hoofddelen
De Bijbel bestaat uit twee hoofddelen; het Oude Testament en het Nieuwe Testament. Het
woord ‘testament is van oorsprong een Latijns woord dat ‘verbond’ betekent. Een verbond is
een overeenkomst die gesloten wordt tussen twee partijen. In de Bijbel gaat dit over de
relatie tussen God en mens. In het Oude Testament, wat een periode van ca 3000 jaar
beschrijft, kunnen we lezen hoe de oorspronkelijke relatie tussen God en mensen werd
verbroken en God op afstand kwam. Het Nieuwe Testament, wat een periode van nog geen
100 jaar beschrijft, begint met de komst van Jezus die naar de aarde kwam om, via zijn lijden
en sterven de relatie te herstellen, zodat God weer dicht bij de mens kon zijn en de mens
dichtbij God.
Het Oude Testament gaat dus over de tijd voordat Jezus naar de aarde kwam en het Nieuwe
Testament over de tijd vanaf Jezus’ komst naar de aarde.
Belangrijk hierbij te weten is dat het ingaan van het Nieuwe Verbond, zeg maar de herstelde
relatie met God door Jezus Christus, niet samenvalt met de start van het Nieuwe Testament
maar met het moment dat het voorhangsel in de tempel scheurt als teken dat de relatie
tussen God en mens hersteld is.
De canon
In de christelijke traditie wordt de Bijbel ook wel aangeduid als Heilige Schrift. Deze term
typeert de Bijbel als een verzameling boeken met een bijzonder karakter. Heilig wil zeggen
dat iets apart gezet is. De bijbelboeken nemen een aparte plaats in, zij hebben voor de kerk
gezag om te spreken over leer en leven. Er wordt daarom ook wel gesproken over de
‘canon’, wat ‘norm’ of ‘standaard’ betekent, als de officieel geaccepteerde lijst van erkende
en gezaghebbende boeken.
De omvang en inhoud van de ons bekende boeken uit het Nieuwe Testament staan in de 4 e
eeuw nauwelijks ter discussie. Dat geldt niet voor de boeken van het Oude Testament. Als je
bijvoorbeeld de inhoudsopgave van de NBG-vertaling uit 1951 vergelijkt met de rooms-
4
katholieke Willibrordvertaling, dan ontdek je dat de NBG-vertaling veel minder boeken kent.
Tijdens de Reformatie is dit onderscheid ontstaan. De reformatoren beperkten zich tot die
boeken die ook in de Hebreeuwse bijbel voorkwamen, terwijl de kerk van Rome de traditie
van de kerk in het Westen in ere houdt.
Bij het vaststellen van de canon van de Hebreeuwse Bijbel hanteerde de reformatoren vijf
leidende principes:
1. Is het gezaghebbend; bevat het een goddelijk “zo spreekt de HEERE”?
2. Is het profetisch; is het geschreven door een man van God?
3. Is het authentiek; bestaat er geen enkele twijfel over?
4. Is het dynamisch; bevat het de levensveranderende kracht van God?
5. Werd het ontvangen, verzameld, gelezen en gebruikt door de mensen van God, de
eerste gemeente?
De boeken die buiten de canon vielen werden door de Protestantse kerk als ‘apocriefen’
(verborgen, duistere geschriften) bestempeld. De Roomskatholieke kerk betitelde
daarentegen de boeken als ‘deutero-canonieke’ boeken.
De canon van de protestantse kerk bestaat uit 66 boeken, 39 boeken in het Oude Testament
en 27 in het Nieuwe Testament.
Indeling en volgorde van de Bijbelboeken
Wat betreft de omvang volgde de reformatie de Hebreeuwse Bijbel. Voor de volgorde van de
boeken werd echter wel de kerkelijke traditie gevolgd zoals vastgelegd in de Vulgata (de
Latijnse vertaling van de Bijbel).
De Hebreeuwse bijbel kent een
driedeling, ook wel Tenach genoemd,
waarvan de volgorde bepaald is aan de
hand van wat het meest gezagwekkend
wordt beschouwd. Dat is de Torah
(aanwijzing/onderricht; de eerste vijf
boeken), het tweede deel, Nebie'em (de
Profeten) zijn daarvan afgeleid als een
vorm van toepassing en de
K(che)etoebiem (de Geschriften kan men
zien als een vorm van uitvoering.
In de Griekse canon (Septuaginta) en in
de Vulgata en dus ook in de Protestantse
canon is het criterium, de chronologie:
1. Historische boeken, te beginnen met
Genesis (verleden)
2. Psalmen en wijsheidsgeschriften
(heden)
3. Profetische boeken (toekomst)
Bron: www.creatov.nl
5
1.3 Wat zegt de Bijbel over zichzelf?
Nu we het erover eens zijn dat de Bijbel het Woord van God is, wat autoriteit heeft en zich tot
jou persoonlijk wil richten, laten we eens beginnen met te kijken wat dit boek der boeken
over zichzelf zegt.
Hebreeën 4:12 (NBV)
Want levend en krachtig is het woord van God, en scherper dan een tweesnijdend
zwaard: het dringt diep door tot waar ziel en geest, been en merg elkaar raken, en het is in
staat de opvattingen en gedachten van het hart te ontleden.
Spreuken 4:13 (NBV)
Laat mijn onderricht niet los, houd het vast, vergeet het nooit, het is je leven.
Spreuken 4:20-22 (NBV)
Mijn zoon, heb aandacht voor mijn woorden, geef aan mijn uitspraken gehoor.
Houd ze steeds voor ogen, bewaar ze in het diepste van je hart.
Ze zijn het leven voor wie ze aanvaarden, sterken heel het lichaam als een medicijn.
Psalm 107:17-20 (NBV)
hij zond zijn woord en genas hen, ontrukte hen aan het graf.
Matteus 4:4 (NBV)
Maar Jezus gaf hem ten antwoord: ‘Er staat geschreven: “De mens leeft niet van brood alleen,
maar van ieder woord dat klinkt uit de mond van God.”’
2 Timoteus 3:15 (NBV)
en bent van kindsbeen af vertrouwd met de heilige geschriften die je wijsheid kunnen
geven, zodat je wordt gered door het geloof in Christus Jezus.
1 Petrus 2:1,2
en verlang als pasgeboren zuigelingen naar de zuivere melk van het woord, opdat u
daardoor groeit en uw redding bereikt.
De Bijbel is het Woord van God, levend, krachtig, jouw leven! Het is voedsel. Het is een
medicijn, het geneest je. Het geeft je wijsheid. Kortom Gods Woord, tot jou gesproken door
de Bijbel heen is je eerste levensbehoefte. Hoe belangrijk is het dan om de Bijbel op de
juiste manier te lezen?
6
2 Principes om de Bijbel te lezen
2.1 De Bijbel voor jou persoonlijk
Wat verwacht je?
Wat betekent de bijbel voor je? Een boek vol sprookjes,vol wetenschap, vol leefregels of
een boek waarin Gods liefde verborgen zit om jou te lokken?
Hoe je naar de Bijbel kijkt, is bepalend voor wat je ontdekt. Als je de Bijbel ziet als een boek
wat je allerlei beperkingen oplegt en vertelt wat je wel en niet mag doen, zal je weinig leven
vinden. Maar als je de Bijbel ziet als Gods persoonlijke liefdesbrief aan jou, waarin Hij jou wil
laten zien wie Hij is en dat Hij een relatie met je wil, dan zul je Liefde vinden en elke keer
weer nieuwe dingen van God ontdekken.
Zie je de Bijbel vooral als een van de grote boeken in de wijsheidsliteratuur, dan zal je heus
wel mooie uitspraken een diepe gedachten tegenkomen en zal de Bijbel je ook prachtige
inzichten geven, maar dan blijf je toch de essentie missen.
Romeinen 10:17 (NBV)
Door te luisteren komt men tot geloof, en wat men hoort is de verkondiging van Christus.
De Bijbel leren begrijpen
Niet alleen het Nieuwe Testament gaat over Jezus. De hele Bijbel gaat over Jezus. Toen
Jezus met de Emmaüsgangers opliep, opende Hij de Bijbel voor hen en liet Hij ze zien hoe
Hij zichtbaar is in de wet en hoe de profeten al over Hem vertelden.
Lucas 24:27 (NBV)
Daarna verklaarde hij hun wat er in al de Schriften over hem geschreven stond, en hij begon
bij Mozes en de Profeten.
En ook later, toen Hij met Petrus en Johannes aan het strand een visje roosterde, maakte
Hij zijn leerlingen klaar om de Schiften te begrijpen.
Lucas 24: 44-45 (NBV)
Hij zei tegen hen: ‘Toen ik nog bij jullie was, heb ik tegen jullie gezegd dat alles wat in de
Wet van Mozes, bij de Profeten en in de Psalmen over mij geschreven staat in vervulling
moest gaan.’ Daarop maakte hij hun verstand ontvankelijk voor het begrijpen van de
Schriften.
Laat je leiden door de Heilige Geest
Net zoals Jezus zijn leerlingen leidde in het begrijpen van de Schriften, zo wil Hij ook jou
leiden door de Heilige Geest. Je kunt veel jaren bijbelstudie gedaan hebben, maar het
belangrijkste is een hart vol vertrouwen in de heilige Geest, de auteur van de bijbel, dat Hij
je het Leven, God zelf, laat zien die tot jou spreekt. Stel jezelf open, lees met verwachting,
gebruik je zintuigen, gebruik je voorstellingsvermogen, leef je in in de verhalen en ga op
ontdekkingsreis met de Heilige Geest als je gids.
En weet je wat het voordeel is van zo’n gids? Je kan hem alles vragen. Dus geen
bijbelstress. Als je bijbel leest laat dan nooit een vage passage een al duidelijke en
7
onderzochte waarheid tegenspreken. Als je zo’n moeilijk te begrijpen stuk tegenkomt, dan
kun je het beste de Heilige Geest vragen om je het te helpen begrijpen, want Hij is degene
die ons leidt naar de volle waarheid.
Johannes 16:13
De Geest van de waarheid zal jullie, wanneer hij komt, de weg wijzen naar de volle
waarheid. Hij zal niet namens zichzelf spreken, maar hij zal zeggen wat hij hoort en jullie
bekendmaken wat komen gaat.
Stel vragen
Om zaken te ontdekken, om te kunnen leren, is het belangrijk om goed te observeren en
dat doe je door vragen te stellen. Te beginnen met de algemene ‘W-vragen’: wie, wat,
waar, wanneer, waarom en hoe? Wat gebeurt er eigenlijk? Waar speelt het zich af? Over
wie gaat het hier?
Zorg dat je het verhaal eerst goed begrijpt en trek niet te snel conclusies. Daarna kun je het
persoonlijker maken: Hoe moet het zijn om al 18 jaar ongesteld te zijn, niet onder de
mensen te mogen komen en Jezus aan te willen raken in een drukke menigte? Waarom
gaat een vrouw in een warm land op het heetst van de dag water halen uit de put? Hoe zou
ik reageren? Wat kan ik hieruit leren?
Het stellen van vragen helpt je om de tekst beter te begrijpen en kan je nieuwe inzichten
geven over wie God is.
Maak notities
Schrijf zaken die je opvallen bij het lezen van de Bijbel op. Onderstereep een vers wat je
aanspreekt en schrijf het over. Dat helpt met het erover nadenken en het onthouden.
Schrijf je observaties op door als het ware vragen te stellen:
 Wat raakt je in de tekst en waarom?
 Wat heeft God tot jou te zeggen?
 Hoe kun je deze tekst in je eigen leven toepassen?
 Heb je nieuwe inzichten gekregen?
 Wat ga je ermee doen?
Vergeet niet van tijd tot tijd het eens terug te lezen en je zult versteld staan hoeveel God tot
je spreekt.
Oefenen met vragen stellen
1. Wat kun je leren over Gods hart in Deuteronomium 24:10-13? Wat betekent dit voor jou
persoonlijk?
2. Waarom vindt God het in Openbaringen 3:15-16 beter dat je koud bent dan lauw?
2.2 Hermeneutiek – principes voor bijbeluitlegkunde
De drie belangrijkste leesprincipes
Als je de Bijbel leest zijn er drie belangrijke leesprincipes die je steeds voor ogen moet houden:
- De Bijbel openbaart Jezus en wekt geloof
- Lees de Bijbel vanuit het volbrachte werk van Jezus (zoals de apostelen)
- Onthoud het verschil tussen het oude en nieuwe verbond
Deze principes zullen we later nog verder uitwerken.
8
Lees een tekst in de context
De Bijbel is geschreven over een lange tijdsperiode, in verschillende culturen door mensen met
verschillende beroepen en afkomst en die teksten samen vormen de Bijbel omdat ze ons iets vertellen
over God. Om de Bijbel goed te begrijpen, moet je de teksten dus zien in hun context.
Wikipedia geeft de volgende definitie over context: De context is de totale omgeving waarin iets
zijn betek enis k rijgt. Hierbij k an zowel letterlijk "tek st" worden bedoeld als een situatie of betrok ken
personen. De context is de achtergrond of referentie van een uitdruk k ing, idee of gebeurtenis
waaraan het zijn betek enis ontleent. Taalk undig wordt met context de zinsdelen, het hoofdstuk of
de publicatie bedoeld waarin een woord of passage voork omt en waaraan het zijn specifiek e
betek enis ontleent.
Context is meer dan alleen tekstueel, cultureel of historisch. Het gaat om de totale omgeving
waarin iets staat. Zowel historisch, als cultureel, als geografisch en literair. Kaarten uit
studiebijbels, archeologische beschrijvingen en Bijbelse tijdlijnen kunnen je helpen bij het
reconstrueren van de geografische, culturele en historische context.
Onderstaande tekening van Wouter van der Toorn op zijn website www.creatov.nl laat dit
heel duidelijk zien.
Elk verhaal speelt zich af op een bepaald moment in de geschiedenis en als het geen
geschiedenis is, dan is het geschreven in een bepaalde tijd. Dat is de historische context of
achtergrond. Tegelijkertijd vindt elke gebeurtenis ook plaats in het Grote Verhaal, de
heilsgeschiedenis, het verhaal van God met de mensen. Kort beschreven: Schepping->
Zondeval-> Israel-> Jezus-> Gemeente-> Nieuwe hemel en aarde.
Neem bijvoorbeeld Jeremia 31 waarin God vanaf vers 33 de volgende woorden spreekt:
Maar dit is het verbond dat ik in de toekomst met Israël zal sluiten – spreekt de HEER: Ik zal
mijn wet in hun binnenste leggen en hem in hun hart schrijven. Dan zal ik hun God zijn en zij
mijn volk. Men zal elkaar niet meer hoeven te onderwijzen met de woorden: “Leer de HEER
9
kennen,” want iedereen, van groot tot klein, kent mij dan al – spreekt de HEER. Ik zal hun
zonden vergeven en nooit meer denken aan wat ze hebben misdaan.
De historische context is dat het volk in ballingschap verkeert en Jeremia profeteert over de
terugkeer van het volk uit ballingschap. God biedt dus specifiek herstel aan voor het volk
Israel. Maar tegelijkertijd heeft deze belofte niet alleen betrekking op het volk Israel tijdens de
Babylonische ballingschap maar op alle mensen die verbannen zijn van Gods nabijheid,
zoals je in Hebreeën 8 kunt lezen.
Dus de historische context is Babylonische ballingschap, maar tegelijkertijd heeft deze
geschiedenis een diepere betekenis in het Grote Verhaal van de heilsgeschiedenis tussen
God en mensen.
Daarnaast zijn verhalen ook geschreven en verteld in een bepaalde cultuur en is het nodig
om bepaalde aspecten van die cultuur te kennen om een verhaal goed te begrijpen. We
spreken dan over de culturele context. Zo kun je het verhaal van de verloren zoon beter
begrijpen als je weet wat de Joodse wetten waren en wat in die tijd de culturele gebruiken
waren. En vervolgens kun je je zelf dan weer de vraag stellen wat dit zegt over Gods liefde
voor jou.
Tekst in de Bijbel is verder onderdeel van een grote en een kleine literaire context. De grote
literaire context gaat over het Bijbelboek waar een tekst deel van uitmaakt en tot welke groep
met welke culturele achtergrond de tekst gericht is. Zo is het bij de brieven in het Nieuwe
Testament goed je af te vragen of de tekst zich richt tot heidenen of tot Joden, tot
pasbekeerden of tot volwassen gelovigen. En ook bij het onderwijs van Jezus is het
belangrijk te onderscheiden of Hij tot de massa spreekt, tot zijn leerlingen of tot een individu.
In de kleine literaire context kijk je naar de zin ervoor of erna. Een heel simpel voorbeeld is
Psalm 52:2, waarin staat: ‘Er is geen God’, maar dat is niet wat de Bijbel beweert! Door de
zin ervoor te lezen, zie je dat het een dwaas is die dit in zijn hart zegt.
Opdrachten
1. Wat is de context van onderstaande tekstgedeeltes? Welke conclusies kun je daaruit
trekken over de betekenis van de tekst?
- 2 Korinthe 8:9 Hij werd arm om ons rijk te maken.
- Matteus 12:31 De lastering van de Geest.
- Matteus 5:28-30 Lichaamsdelen kwijtraken.
- Matteus 25:1-13 Wijze en dwaze maagden. (God noemt Israël ook maagden
(Jeremia18:13, Jeremia31:13))
2. Lees Matteus 13:44-46 (NBG)
Het is met het koninkrijk van de hemel als met een schat die verborgen lag in een akker.
Iemand vond hem en verborg hem opnieuw, en in zijn vreugde besloot hij alles te verkopen
wat hij had en die akker te kopen.
Ook is het met het koninkrijk van de hemel als met een koopman die op zoek was naar mooie
parels. Toen hij een uitzonderlijk waardevolle parel vond, besloot hij alles te verkopen wat hij
had en die te kopen.
a. Wat zijn je eerste gedachten na het lezen van dit gedeelte?
b. Wie of wat is de schat/mens en parel/koopman? M.a.w. benadrukken deze verhalen het
alles opgeven van onze zaken of het alles opgeven van God ter wille van ons?
10
Laat de Bijbel de Bijbel uitleggen
Voor een goed begrip van de Bijbel is het echt niet altijd nodig om allerlei naslagwerken of
commentaren te raadplegen. Laat de Bijbel gewoon zichzelf uitleggen. Onze gedachten zijn
ook gekleurd en het kan wel eens gebeuren dat je een tekst leest die haaks lijkt te zijn op
een heleboel andere teksten. Dan is niet de Bijbel fout, maar schiet ons begrip nog te kort.
Bovendien moet je nooit op basis van één tekst een hele theorie opbouwen, zeker niet als dit
afwijkt van de roode draad door de Bijbel heen.
In Matteus 18:16 (NBG) staat: ‘opdat op de verklaring van twee getuigen of van drie elke zaak
vaststa.’ Een Bijbels principe wat ook benoemd wordt in Deut.17:6, 19:15, Num. 35:30, 2
Kor.13:1, Joh.8:17-18, Heb.10:28. Hieruit volgt dat ook voor de een Bijbelse waarheid moet
gelden dat dit op minstens twee of drie plaatsen ook bevestigd wordt.
Je laat de Bijbel zichzelf uitleggen door Bijbelgedeeltes te vergelijken die hetzelfde zeggen of
vergelijkbare taal gebruiken. Eerst door te zoeken naar gedeeltes van dezelfde schrijver,
maar ook door bijvoorbeeld het Nieuwe Testament te vergelijken met wat de profeten
zeggen in het Oude Testament of op zoek te gaan naar de eerste keer dat een bepaald
woord of uitdrukking voorkomt in de Bijbel. En sinds internet heb je daar een hoop handige
tools voor zoals www.debijbel.nl, waar je op woorden kan zoeken of bij sommige vertalingen
meteen door kan klikken naar de tekst waar naar verwezen wordt. Deze tekstverwijzingen bij
een bepaald tekstgedeelte zijn vaak ook goede aanwijzingen en suggesties om de Bijbel
door zichzelf te laten uitleggen.
Opdrachten
1. Laat onderstaande Bijbelgedeeltes door de Bijbel uitleggen, wat is je conclusie?
- Johannes 8: 12 Licht voor de wereld (Joh 1:4-5, Matt 5:14, Jes 60:1)
- 2 Korinthe 12:7 Doorn in het vlees (Num. 33:55, Joz. 23:13, Ez. 28:24).
2. Lees Handelingen 5:1-11
Waren Ananias en Saffira wel bekeerd en onderdeel van de gemeente?
Vergelijk de omschrijving van Ananias en Saffira (5:1) met die andere Ananias (5:1).
Controleer de verschillende omschrijvingen met 8:9, 9:10, 9:33, 9:36, 10:1, 14:8, 16:1.
3. Vaak wordt bloed geassocieerd met dood, omdat als er bloed vloeit, dit betekent dat er
leven uit het lichaam loopt. Lees Genesis 9:4 en I Korinthe10:16. Wat zeggen deze gedeelten
over bloed?
4. Volgens de leer van de alverzoening worden alle mensen behouden. Ze baseren dat onder
ander op I Timoteus 2:4, waarbij ze stellen dat willen slaat op dat gewilde ook echt zal
plaatsvinden. Wat zegt Matteus 23:37 hierover en noem nog twee teksten waaruit deze leer
niet klopt.
5. In 1 Petrus 5:8 staat dat satan rond gaat als een brullende leeuw, zoekende wie die kan
verslinden. Lees ook Spreuken 20:2 en Spreuken 28:15 en Ezechiël 22:25. Wat zegt dit over
de wijze waarop satan probeert mensen te verslinden?
Typologie
Sommige verhalen vinden plaats op een bepaalde locatie en in een bepaalde tijd, maar
bevatten ook een diepere laag en laten ons iets zien van Gods karakter en verlossingsplan. Ze
zijn dus hoewel plaatvindend in een historische en geografische context ook een illustratie
11
van het Grote Verhaal. Je mag de Heilige Geest steeds vragen om je de diepere betekenis van
een verhaal te laten zien. Wat is de les die ik hieruit mag leren?
1 Korinthe 10:11 (NBG)
Dit is hun overkomen (bevrijding van het volk uit Egypte en hun tocht naar Kanaän) tot een
voorbeeld (typologie) voor ons.
Galaten 4:24-25
Dit is een beeld: de vrouwen staan voor twee verbonden. Hagar staat voor het verbond van de
berg Sinai in Arabia, dat slaven baart. Als beeld van dat verbond belichaamt Hagar het
huidige Jeruzalem, dat met zijn kinderen in slavernij leeft.
Het beeld: Hagar, de wet, brengt slaven voort; Sara, genade, brengt kinderen voort.
Opdrachten
1. Welk type van Jezus vind je in Num.21:8-9. Ondersteun dat met twee bijbelteksten uit het
Nieuwe Testament (één uit Johannes en één uit Filippenzen).
2. Een voorbeeld van typologie is de Exodus. De reis van de Israëlieten van
Egypte door de woestijn en tot in het beloofde land kun je vergelijken met het leven van een
christen. Noem twee voorbeelden.
De betekenis van getallen
Als je de Bijbel meer leest en nader onderzoekt, kom je tot de ontdekking dat bepaalde
getallen, zoals vier, zeven, twaalf, veertig, zeventig enz. vaak worden gebruikt. De getallen in
de Bijbel hebben een geestelijke betekenis. Door deze te kennen, kunnen we soms ook een
diepere geestelijke betekenis of boodschap van een tekstgedeelte begrijpen.
Denk bijvoorbeeld aan de 144.000 die in Openbaringen genoemd worden:
144.000 De bruid van Christus uit Israël en de volken:
3 = drie-eenheid x 4 = hele mensheid = 12 God betrokken bij de mensheid
12 (stammen) x 12 (apostelen, volken) = 144 x 1000 = volheid = 144.000
Hieruit kunnen we afleiden dat zowel Israel als de gemeente hun plaats zullen innemen in de
nieuwe hemel en nieuwe aarde.
Het getal veertig staat vaak voor beproeving. Tijdens de zondvloed regende het veertig jaar,
Mozes werd veertig jaar beproefd in Egypte, veertig in de woestijn en leidde Israel veertig
jaar door de woestijn. De verspieders waren veertig dagen lang in het beloofde land.
De regeringen van Saul, David en Salomo duurden veertig jaar. Ninevé kreeg veertig dagen
de tijd om zich te bekeren. Elia en Jezus vastten veertig dagen en nachten. De stokslagen
bestonden uit veertig min één slagen. Dit laat zien dat God niet haastig is om te ordelen,
maar de mens de tijd geeft voor een rechtvaardige behandeling.
Er is nog heel veel te zeggen over de betekenis van getallen, maar we volstaan met hier te
benoemen dat getallen symboliek hebben en te verwijzen naar de in de bijlage opgenomen
betekenis van letters en getallen.
Opdracht
Zoek in de Bijbel een voorbeeld bij elk getal van 1-10.
12
De betekenis van namen
Wat voor getallen geldt, geldt ook voor namen. Ook in de namen die mensen krijgen, soms
direct van God, zit betekenis. Bijvoorbeeld Noach zijn naam betekent rust. In Genesis 6:8
kunnen we lezen dat Noach genade vond in Gods ogen. Dat laat ons weer iets zien over de
relatie tussen rust (van werken) en genade en het binnengaan in die rust waartoe we in
Hebreeën 4 worden opgeroepen.
Voorbeeld: de betekenis van de namen in het geslachtsregister van Genesis 5.
Adam
: man, mens
Set
: aangewezen
Enos
Kenan
: sterfelijk; toegewijd
: verdriet (vanwege Adams zonde) ; bezit
Mahalalel
: gezegende God; lofprijs
Jered
: naar beneden komen
Henoch
: onderwijzing
Methusalah
: zijn dood zal toorn, de man met de pijl, brengen. (Hij werd wel de oudste mens: 969
Lamech
jaar. God wacht lang, Hij is genadig!)
: wanhoop; krachtig
Noach
: rust
Boodschap
De man wordt aangewezen, hij is sterfelijk, vol verdriet. De gezegende God zal naar beneden komen om
te onderwijzen wie Hij is. Zijn dood zal de wanhopige rust geven.
Opdrachten
1. In Exodus 1:1-5 kom je de namen van de zonen van Jakob tegen. Gebruik hulpmiddelen
om achter de betekenis van deze namen te komen. Wat laten deze betekenissen je
zien?
2. Zoek in de bijbel de verhalen op van deze mensen waar en waarom hun naam veranderd
werd: Saulus - Paulus; Abram –Abraham; Saraï - Sarah; Jakob - Israël; Simon – Petrus
2.3 Welke vertaling?
De Bijbel is het meest vertaalde boek. Het aantal vertalingen dat in omloop is is vanaf de
twintigste eeuw gigantisch toegenomen en alleen al in het Nederlands zijn er vele vertalingen
waaruit je kan kiezen. Maar welke moet je nu nemen? Wat is de beste vertaling?
Laten we beginnen met te zeggen dat de beste vertaling niet bestaat. Als je met een
bijbelstudie echt de diepte in wilt, of je bereidt een preek voor kan het soms handig zijn om
meerdere vertalingen er bij te pakken. Maar meestal is dat niet nodig. Het belangrijkste doel
is God leren kennen en Hem tot jou persoonlijk te horen spreken. Het heeft dus soms ook te
maken met persoonlijke (lees)voorkeuren en het doel waarvoor je leest.
De laatste jaren komen er steeds meer vertalingen in omgangstaal. Deze zijn wel makkelijker
te begrijpen en zijn goed voor een eerste begrip, maar wil je dieper (en soms minder
ingekleurd) de Bijbel bestuderen, ontkom je er soms niet aan om ook de ‘moeilijkere’ teksten
te lezen.
Om voor jezelf een keuze te maken, zullen we eerst iets vertellen over de verschillende
vertalingen in algemene zin en daarna iets specifieker ingaan op een aantal veel gebruikte
vertalingen.
13
Verschillende vertalingen
Er zijn in principe drie soorten vertalingen:
1. Woord-voor-woord vertalingen
Dit zijn zoveel mogelijk letterlijke vertalingen uit de grondtekst (Hebreeuws en Grieks),
waarbij men er ook op let om een bepaald woord zoveel mogelijk met hetzelfde woord te
vertalen.
Voorbeelden hiervan zijn de (Herziene) Statenvertaling en de Naardense Bijbel.
2. Dynamische vertalingen
Bij deze vertalingen wordt naast een zo getrouw mogelijke weergave van de grondtekst, ook
gekeken naar de “doeltaal” en kromme niet lopende zinnen worden voorkomen.
Voorbeelden hiervan zijn De Nieuwe Bijbelvertaling (2004), NBG vertaling (1951) en de
Willibrord vertaling (1978).
3. Parafrasen
Parafrasen zijn vrije vertalingen en dus ook eigenlijk geen echte vertalingen. Het zijn meer
navertellingen in eigen taal, waardoor de tekst vaak beter te begrijpen is.
Voorbeelden hiervan zijn ‘Het Boek’ en het Engelse ‘The Message’.
Veel gebruikte vertalingen
(Herziene) Statenvertaling
Een tamelijk letterlijke vertaling van de grondtekst van de Bijbel. De eerste Statenvertaling is
in de zeventiende eeuw tot stand gekomen. Daarna zijn er een aantal herziene versies
gekomen, waarvan de Herziene Satenvertaling (HSV) uit 2010 de meest recente is. Deze is
in modernere taal, maar toch geen omgangstaal
NBG-vertaling 1951
NBG staat voor Nederlands
Bijbelgenootschap, de
organisatie die in Nederland
verantwoordelijk is voor
Bijbelvertalingen. Deze
vertaling is vanaf 1951
beschikbaar en lange tijd de
standaard geweest in
(evangelisch) kerkelijke
kringen. Het taalgebruik is voor
veel jongeren inmiddels wat
ouderwets.
Nieuwe Bijbelvertaling (NBV)
De NBV is in 2004 verschenen als opvolger van de NBG-vertaling. Vanwege het modernere
taalgebruik is dit de laatste jaren de standaard geworden in veel kerken. De tekst is letterlijk
vertaald, maar bevat wel redelijk wat interpretatie.
Van deze vertaling is ook een Jongerenbijbel beschikbaar die naast de tekst verklarende
kaders bevat.
Willibrord vertaling
Dit is een Rooms-katholieke uitvoering van de Bijbel in het Nederlands. Men heeft
geprobeerd trouw te blijven aan de tekst en tegelijkertijd gewone taal te gebruiken.
14
Groot Nieuws Bijbel
Dit is een Bijbel in omgangstaal en vooral bedoeld voor niet-kerkelijke Bijbellezers. De
teksten zijn over het algemeen in goed begrijpelijk Nederlands, maar verschillen op punten
wel van de grondtekst.
Het Boek
Het Boek is een zuiver voorbeeld van een parafrase. Het is dus geen vertaling, maar een
vertelling, die op punten afwijkt van de grondtekst. Ze is wel heel toegankelijk en legt een
aantal Bijbelse principes heel goed uit.
Een uitgebreidere versie Van het Boek wordt gevormd door Het Leven. De tekst hiervan is
hetzelfde en aangevuld met toelichtingen op verzen, beschrijvingen van personen en uitleg
over situaties en thema’s. Dit helpt je bij het interpreteren van de bijbelboeken en individuele
verzen.
The Message
The Message is een Engelstalige vertelling van de Bijbel door Eugene Peterson in informele
spreektaal. Een mooi voorbeeld is Matteus 16:24:
Anyone who intends to come with me has to let me lead. Y ou're not in the driver's seat; I am.
De Naardense vertaling
Deze is sinds 2004 beschikbaar en is het resultaat van 30 jaar werk door predikant
Oussoren. Het is een heel letterlijke vertaling, waarbij de woorden uit het Hebreeuws en
Grieks zoveel mogelijk op dezelfde manier vertaald zijn.
De Bijbel in Gewone Taal (BGT)
Sinds 2014 is er een nieuwe Bijbelvertaling in omgangstaal; De Bijbel in Gewone taal. Deze
is geschreven in omgangstaal en sluit daardoor niet altijd aan op de grondtekst, ook mede
doordat veel beeldspraak al vervangen is door interpretatie.
Op deBijbel.nl zijn de meeste van bovengenoemde vertalingen te raadplegen.
De Tienerbijbel
In 2011 kwam de door Willem de Vink met een aantal andere tekenaars gemaakte
tienerbijbel uit. Deze Tienerbijbel geeft een select gedeelte van de Bijbel weer, in nieuwe
woorden en is dus ook een navertelling. Maar je wordt wel door de hele Bijbel heen geleid
om je, tijdens het lezen en via de platen en tekeningen het mysterie van de Bijbel duidelijk te
maken. Het is daarmee een goede introductie op de Bijbel
Kinderbijbels
Als je moeit hebt met lezen of je wilt de verhalen op een begrijpelijke manier nalezen, dan is
een kinderbijbel wellicht ook een aanrader. Natuurlijk zijn er ook kinderbijbels waarvan de
plaatjes niet kloppen met de grondtekst, maar dat wil niet zeggen dat God niet tot je kan
spreken door de verhalen heen.
Naslagwerken
Als je echt de diepte in wil dan kun je gebruik maken van allerlei studiebijbels waarin je
toelichting krijgt op de Bijbelboeken of over bepaalde thema’s. Een goed voorbeeld daarvan
is De Bijbel in Perspectief.
Daarnaast kun je gebruikmaken van concordanties waarin je de betekenis van woorden kan
zoeken. Een veel gebruikt concordanties is de Strong Concordance, waarin de Hebreeuwse
15
en Griekse woorden een uniek nummer hebben en je zo, zonder dat je Grieks of Hebreeuws
kent, kunt achterhalen welk woord in de originele tekst staat. Een handige website daarbij is
www.blueletterbible.org.
2.4 Waar te beginnen?
Als je begint met Bijbellezen is het aan te bevelen om in het Nieuwe Testament te beginnen.
Omdat je hier het snelst zicht krijgt op de hoofdpersoon Jezus Christus en de Bijbel in
perspectief kunt gaan zien. Dus beginnen met de evangeliën, waarbij het evangelie van
Johannes, de apostel van de liefde, een aanrader.
Daarna kun je verder gaan met een paar van de brieven (Romeinen, Efeziërs en Fillipenzen)
waarin het christelijke leven beschreven wordt en Paulus het evangelie aan de jonge
gelovigen in de ‘heidense” wereld uitlegt en zo kun je verder gaan met het lezen van het
Nieuwe Testament. Aangekomen bij Openbaringen, laat je dan niet afschrikken door de
apocalyptische visioenen en beschrijvingen en bang worden voor het einde van de wereld,
maar besef dat dit de Openbaring van Jezus Christus is die alles overwonnen heeft en jou
uitnodigt om bij Hem aan de feesttafel te gaan zitten.
Als je aan het Oude Testament begint, is het goed om Genesis te lezen, wat ons laat zien
hoe God de wereld schiep en hoe de zonde in de wereld kwam en die wereld beïnvloedde.
Exodus laat zien hoe God zijn volk uit slavernij brengt en door de woestijn leidt. Leviticus,
Numeri en Deuteronomium zijn om mee te beginnen misschien wat gedetailleerd en moeilijk
te begrijpen. Maar ga ze niet uit de weg, het geeft niet als je de tekst niet meteen begrijpt.
Vanaf Jozua tot en met 2 kronieken kun je de geschiedenis van Israel lezen. De Psalmen, tot
en met Hooglied geven je een beeld van de poëzie en wijsheidsgeschriften. De Psalmen zijn
liederen tot God die je je eigen kan maken. Spreuken geeft je raad en inzicht.
De profetische boeken van Jesaja tot aan Maleachi vertellen ook deels de geschiedenis van
Israel, maar ook de persoonlijke wandel van mensen met hun God. En ook hier geldt dat je
niet alles in één keer hoeft te begrijpen.
Ben je een meer ervaren Bijbellezer? Blijf veel lezen, ga verbanden zien en blijft ontdekken.
Een Bijbelleesplan, bijvoorbeeld via Youversion, kan je daarbij heel goed helpen.
2.5 Vormen van bijbellezen
Lezen als een boek
Omdat er zo vaak gesproken wordt over bijbelstudie zou je bijna denken dat je de Bijbel niet
gewoon als boek kunt lezen. Maar gewoon doorlezen, achter elkaar, in één keer een
Bijbelboek lezen of Lucas en Handelingen in één keer achter elkaar is juist heel goed om te
doen. Je ziet de geschiedenis, je gaat de verhalen en de verbanden tussen de verhalen
kennen.
Zeker als je al jong bent opgegroeid met de verhalen dan ga je soms opeens de diepere
principes van een verhaal zien of je leest iets in het Nieuwe Testament wat een verhaal uit
het Oude Testament oproept en je ziet Gods regie door de eeuwen heen.
God is een verhalenverteller, Jezus legde de mensen uit wat het koninkrijk van God was,
door ze korte verhaaltjes te vertellen. Daarom wordt ook op de kinderkerk veel aandacht
besteedt aan het vertellen van de verhalen en willen we steeds in die verhalen weer wijzen
naar Jezus.
16
Als je de Bijbel leest als een boek is het prettig om een makkelijk te lezen vertaling of
vertelling te gebruiken.
Mediterend bijbellezen
Bij mediterend bijbellezen neem je de tijd om een tekst echt te ervaren. Het gaat om bouwen
aan je relatie met God door de woorden van de bijbel heen, door je te verplaatsen, je in te
leven in de situatie en de woorden echt te beleven.
Een handige methode hierbij is de “Lectio Divina”.
Lectio Divina betekent letterlijk ‘goddelijke lezing’. Het is een manier om biddend de Bijbel te
lezen en te herlezen zodat de Here God in dit Bijbelwoord tot je kan spreken. Het heeft haar
wortels in de Vroege Kerk en is ontstaan in het contemplatieve kloosterleven.
Je bent stil en “blijft bij één ding” zonder dat je gedachten weer afdwalen. Het is een luisteren
met je hart.
Bij Lectio Divina mediteer je op Gods woorden. Het is niet gericht op jezelf leegmaken (zoals
bij oosterse meditatie), maar juist op je volmaken met God. Zoals koning David die al Gods
daden en werken overpeinst en overdenkt (Psalm 143:5).
Lectio Divina individueel
Je kiest een Bijbelgedeelte en leest vervolgens de tekst vier keer hardop:
 Lectio: lezing van de tekst; wat valt op? , wat blijft hangen?
 Meditatio: overweging van de tekst; wat voel je. Wat proef je, wat zie je, wat hoor je? Hoe zou het zijn als jij
in het verhaal zou zijn? Waar zou je zijn? Hoe zou dat zijn? Wat roept dat bij je op?
 Oratio: gebed; spreek met God over de tekst. Reageer naar God.
 Contemplatio: nadere beschouwing; rust in wat God heeft laten zien, ontvang het, laat je vullen met zijn
aanwezigheid, Zijn Geest.
Lectio Divina in groepsverband (max 5 personen)
Stap 1

Een Bijbelgedeelte, liefst niet te lang, wordt 2 maal rustig voorgelezen;

2-3 minuten stilte;

Noem het woord of enkele woorden die er voor jou uitspringen. Noem alleen het woord en niet meer;
Stap 2


Het Bijbelgedeelte wordt opnieuw rustig voorgelezen, nu door een ander persoon;
2-3 minuten stilte waarin je nadenkt over de vraag: “Hoe raakt het woord/woorden uit stap 1 mijn
leven op dit moment?”;

Deel in enkele zinnen hoe het woord je leven raakt;
Stap 3

Wederom wordt het Bijbelgedeelte gelezen, weer door een ander persoon;

2-3 minuten stilte waarin je nadenkt over de vraag: “Waartoe roept God mij op, om te doen of te zijn
vandaag of deze week?”;

Deel je gedachten met elkaar. Deze keer mag het iets uitgebreider;

Let speciaal op wat je rechter buurvrouw/-man deelt;
Stap 4
Bid voor de persoon die rechts van je zit.
Bid en verwacht dat God tot je wil spreken. Doe je ogen dicht. Ga goed op je stoel zitten.
Voeten op de vloer. Voel je rug, je zitvlak, je vingers, je hartslag. “Want in Hem leven wij,
17
bewegen wij en zijn wij.” (Handelingen17:28) “Zodat de liefde waarmee God Jezus liefhad in
ons zal zijn en Jezus in ons.” (Johannes 17:26).
Opdracht
Ontdek wat Lectio Divina inhoudt door het toe te passen op (één van) de volgende
Bijbelgedeeltes:
 Markus 6:45-53
 Johannes 20: 11-18
 Johannes 8:1-11
 Lukas 5:1-11
Bijbel bestuderen
Bij het bestuderen van de Bijbel ga je lezen, analyseren en bewust zoeken naar de diepere
betekenis. Je kunt daarbij zo diep graven als je zelf wilt.
Er zijn zeer veel manieren om te Bijbel te bestuderen. Een goede of foute manier is er
eigenlijk niet. Het hangt vooral af van het doel wat je voor ogen hebt. Om een paar
voorbeelden van bijbelstudie te noemen:
 Studie naar een persoon (bijvoorbeeld het leven van David)
 Studie naar een specifiek thema (bijvoorbeeld genezing)
 Studie naar een bepaald onderwerp (bijvoorbeeld het Vaderhart van God)
 Studie naar de betekenis van een woord (bijvoorbeeld gerechtigheid)
 Studie naar de achtergrond van een bepaald gedeelte (bijvoorbeeld het verhaal van de
Verloren Zoon)
 Studie naar een heel Bijbelboek (bijvoorbeeld Romeinen)
 die waarbij je een tekst gaat uitdiepen (bijvoorbeeld Efeze 1:8)
Inductieve bijbelstudie: Ontdek een heel Bijbelboek stapsgewijs – b.v. Habakuk
a. Lees het Bijbelboek meerdere keren (volg de aanwijzingen).
b. Noteer op 10 losse kaarten je ontdekkingen (zoals hieronder aangegeven).
c. Gebruik de kaarten om stapsgewijs het Bijbelboek te doorgronden. Ze helpen je om kort te zijn,
de gegevens makkelijk terug te vinden en andere Bijbelboeken ook zo te bestuderen.
1. Lees het boek zelf in stilte (1x gelezen)
2. Kaart 1 - Noteer de eerste indrukken
3. Lees het boek zelf hardop (2x gelezen)
4. Lees het boek met z’n tweeën aan elkaar voor (3x gelezen en ook gehoord)
5. Kaart 2 - Noteer herhaalde indrukken
6. Kaart 3 - Noteer namen (om meer te weten te komen zoek je dezelfde namen event ueel op in
andere Bijbelboeken) Habakuk / HEER / Chaldeeën
7. Kaart 4 - Maak samenvattingen in 2 of 3 zinnen van elke perikoop 1:1-4 / 1:5-11 / 1:12-17 /
2:1-4 2:5-20 / 3:1-2 / 3:3-7 / 3:8-15 / 3:16-19
8. Kaart 5 - Noteer sleutelwoorden
9. Kaart 6 - Noteer blijvende indrukken
10. Kaart 7 - Noteer conclusies
Soort boek / schrijver / tijd / kernboodschap
11. Kaart 8 - Noteer de kerntekst van het boek
12. Kaart 9 – Noteer een titel voor het boek en teken er een pictogram bij
13. Kaart 10 – Noteer de les of openbaring voor jou, voor ons
Je kunt op deze manier verder gaan met andere kleine boekjes , zoals Filemon, Kolossenzen,
Jona, Marcus, enz. – of ook met grotere boeken.
18
3 De bijbel openbaart Jezus en wekt geloof
Eén van de leesprincipes die je steeds voor ogen moet houden is dat de Bijbel Jezus
openbaart en geloof opwekt. In dit hoofdstuk zullen we dat vooral illustreren door de teksten
voor zich te laten spreken.
3.1 Openbaring van Jezus
Jezus en de apostelen gebruiken de Schrift om Jezus zichtbaar te maken
Johannes 5:39-40
U bestudeert de Schriften en u denkt daardoor eeuwig leven te hebben. Welnu, de Schriften
getuigen over mij, maar bij mij wilt u niet komen om leven te ontvangen.
Lucas 24:25-27
Toen zei hij tegen hen: ‘Hebt u dan zo weinig verstand en bent u zo traag van begrip dat u
niet gelooft in alles wat de profeten gezegd hebben? Moest de messias al dat lijden niet
ondergaan om zijn glorie binnen te gaan?’ Daarna verklaarde hij hun wat er in al de Schriften
over hem geschreven stond, en hij begon bij Mozes en de Profeten.
2 Korinthe 3:18
Wij allen die met onbedekt gezicht de luister van de Heer aanschouwen, zullen meer en
meer door de Geest van de Heer naar de luister van dat beeld worden veranderd.
Matteus 15:6, 9 (NBV)
Zo ontkracht u het woord van God uit eerbied voor uw eigen traditie. Huichelaars, wat is
Jesaja’s profetie toch toepasselijk op u:
“Dit volk eert mij met de lippen, maar hun hart is ver van mij; tevergeefs vereren ze mij,
want ze onderwijzen hun eigen leer, voorschriften van mensen.”’
Jezus is Amen: hij keert de vloek om in zegen
2 Korinthe 1:20
Want hoevele beloften Gods er ook zijn, in Hem is het: Ja; daarom is ook door Hem het: Amen, tot eer van
God door ons.
De beloften uit Deuteronomium 28 zijn in Jezus vervult en dus niet langer volgens de eisen van de wet,
amen!
Openbaring 3:14-15
Schrijf aan de engel van de gemeente in Laodicea:
“Dit zegt Amen, de trouwe en betrouwbare getuige, het begin van Gods schepping: Ik weet
wat u doet, hoe u niet koud bent en niet warm. Was u maar koud of warm!”
Galaten 3:13
Christus heeft ons vrijgekocht van de vloek der wet door voor ons een vloek te worden.
En daardoor zijn wij nu gezegend:
 We zijn rechtvaardig verklaard in Jezus. (Romeinen 4:5)
 We zijn rein verklaard in Jezus. (Johannes 15:3)
 We zijn heilig verklaard in Jezus. (Hebreeën 10:10)
19
2 Korinthe 3:6
Hij heeft ons geschikt gemaakt om het nieuwe verbond te dienen: niet het verbond van
een geschreven wet, maar dat van zijn Geest.
2 Korinthe 3:18
Wij allen die met onbedekt gezicht de luister van de Heer aanschouwen, zullen meer en
meer door de Geest van de Heer naar de luister van dat beeld worden veranderd.
Jezus in de Naam
Fillipenzen 2:7-11
Hij nam de gestalte aan van een slaaf en werd gelijk aan een mens. En als mens
verschenen, heeft hij zich vernederd en werd gehoorzaam tot in de dood – de dood aan het
kruis. Daarom heeft God hem hoog verheven en hem de naam geschonken die elke naam
te boven gaat, opdat in de naam van Jezus elke knie zich zal buigen, in de hemel, op de
aarde en onder de aarde, en elke tong zal belijden: ‘Jezus Christus is Heer,’ tot eer van God,
de Vader.
Johannes 17:26
Ik heb uw naam bekend gemaakt en ik zal dat blijven doen.
Welke naam heeft Jezus bekend gemaakt?
In het Oude Testament was God bekend als JHWH (vertaald met HEER), de onuitsprekelike
naam. Maar Jezus is gekomen om ons God als Vader bekend te maken zodat wij Hem
inderdaad kunnen ervaren als de grote ‘Ik ben’ die er altijd voor ons is.
Genesis 2:7
Toen maakte God de HEER de mens.
Genesis 4:26
Ook Set kreeg een zoon, die hij Enos noemde. In die tijd begon men de naam van de HEER
aan te roepen.
Exodus 3:14-15
Mozes zei: ‘Stel dat ik naar de Israëlieten ga en tegen hen zeg dat de God van hun
voorouders mij gestuurd heeft, en ze vragen: “Wat is de naam van die God?” Wat moet ik
dan zeggen?’ Toen antwoordde God hem: ‘Ik ben die er zijn zal. Zeg daarom tegen de
Israëlieten: “IK ZAL ER ZIJN heeft mij naar u toe gestuurd.”’ Ook zei hij tegen Mozes: ‘Zeg
tegen hen: “De HEER heeft mij gestuurd, de God van uw voorouders, de God van Abraham,
de God van Isaak en de God van Jakob.
HEER = JHWH = Ik zal er zijn. Hoe? Zoals Jezus, vol liefde, vol ontferming, vol genezing.
Johannes 8:56-59
‘Abraham, uw vader, verheugde zich op mijn komst, en toen hij die meemaakte was hij blij.’
De Joden zeiden: ‘U bent nog geen vijftig en u zou Abraham gezien hebben?’ ‘Waarachtig, ik
verzeker u,’ antwoordde Jezus, ‘van voordat Abraham er was, ben ik er.’ Toen raapten ze
stenen op om naar hem te gooien. Maar Jezus wist onopgemerkt uit de tempel te ontkomen.
20
Johannes 1:1,14
In het begin was het Woord, het Woord was bij God en het Woord was God (HEER). Dat
Woord is mens geworden en heeft bij ons gewoond: vol van genade en waarheid (Jezus).
Johannes 19:19-22
Pilatus had een inscriptie laten maken die op het kruis bevestigd werd. Er stond op ‘Jezus uit
Nazaret, koning van de Joden’. Het stond er in het Hebreeuws, het Latijn en het Grieks, en
omdat de plek waar Jezus gekruisigd werd dicht bij de stad lag, werd deze inscriptie door
veel Joden gelezen. De hogepriesters van de Joden zeiden tegen Pilatus: ‘U moet niet
“koning van de Joden” schrijven, maar “Deze man heeft beweerd: Ik ben de koning van de
Joden”.’ ‘Wat ik geschreven heb, dat heb ik geschreven,’ was het antwoord van Pilatus.
Waarom waren de hogepriesters zo tegen dat opschrift? Wat stond er nu eigenlijk?
De inscriptie aan het kruis in het Hebreeuws:
Jezus
Jeshua
Van nazareth
HaNazarei
Koning
Wemelek
Van de joden
HaYhidim
Toen Jezus stierf zag iedereen die langs liep de inscriptie met daarop de boodschap voor
alle mensen: Jezus is God, die voor jou stierf, opdat jij leeft.
3.2 Opwekking van geloof
We lezen de Bijbel niet om lekker veel feitjes op te kunnen dreunen of om heel wijs te zijn.
Door te lezen in Gods Woord met de bril van het volbrachte werk van Jezus wordt ons geloof
opgebouwd. Omdat we het Woord van God waar kracht vanuit gaat.
Romeinen 10:17
Zo is dan het geloof uit het horen, en het horen uit het Woord van God.
Hebreeën 4:12
Want levend en krachtig is het woord van God, en scherper dan een tweesnijdend zwaard: het
dringt diep door tot waar ziel en geest, been en merg elkaar raken, en het is in staat de
opvattingen en gedachten van het hart te ontleden.
1 Tessalonicenzen 2:13
Wij danken God dan ook onophoudelijk dat u zijn woord, dat u van ons ontvangen hebt, niet
hebt aangenomen als een boodschap van mensen, maar als wat het werkelijk is: als het woord
van God dat ook werkzaam is in u, die gelooft.
De Bijbel is niet een boodschap van mensen. Het is een boodschap van God, Gods Woord
en afhankelijk van wat je er over gelooft zul je ervaren dat het Leven is, Geest is; actief en
werkzaam is in diegenen die geloven.
De tekst blijft hetzelfde, maar hoe je het hoort, hoe je er op reageert, bepaalt of het wel of
niet de reddende kracht in je leven is.
1 Korinthe 1:18
De boodschap over het kruis is dwaasheid voor wie verloren gaan, maar voor ons die worden
gered is het de kracht van God.
21
Geloof dat God om je geeft
Hebreeën 11:6
Zonder geloof is het onmogelijk God vreugde te geven; wie hem wil naderen moet immers
geloven dat hij bestaat, en wie hem zoekt zal door hem worden beloond.
Geloof dat God doet wat Hij zegt
Lukas 1:18
Mij geschiedde naar uw woord
Geloof voor overwinning over zonde
2 Korinthe 3:6
Hij heeft ons geschikt gemaakt om het nieuwe verbond te dienen: niet het verbond van een
geschreven wet, maar dat van zijn Geest.
Geloof voor genezing
Jesaja 53:5 (NBV)
Om onze zonden werd hij doorboord, om onze wandaden gebroken.
Voor ons welzijn werd hij getuchtigd, zijn striemen brachten ons genezing.
Handelingen 14:9
Deze man luisterde naar Paulus, wanneer hij sprak, en Paulus keek hem scherp aan en zag,
dat hij geloof had om genezing te vinden,
Geloof voor voorziening
Fillipenzen 4:19
Mijn God zal in al uw behoeften naar zijn rijkdom heerlijk voorzien, in Christus Jezus.
Opdrachten
1. Zoek in het Oude Testament naar een voorbeeld van ‘Amen’ waarin het gebruik van het
woord een verwijzing kan zijn naar Jezus. Leg ook uit waarom.
Lees bijvoorbeeld Deuteronomium 27 en 28 of Numeri 5:11-31
2. Lees Genesis 1 en 2. Waarom wordt in Genesis 1 God (Elohim) gebruikt, maar in Genesis
2 God, de HEER (JHWH)? Leg uit met voorbeelden.
3. Lees Genesis 6 t/m 8. Wanneer wordt hier over God (Elohim) gesproken en wanneer over
HEER (JHWH)? Waarom?
4. Lees de lijst met namen van God in bijlage 2. Kies een naam die jou het meeste
aanspreekt en vertel waarom.
22
Bronnen
Internet







www.creatov.nl
www.debijbel.nl
www.navogatorsstudenten.nl
www.bijbelbeterbegrijpen.nl
www.willemdevink.nl
www.ifes.nl
www.gotquestions.org/Nederlands/beginnen-Bijbel-lezen.html
Boeken
 Engelstalige studies en boeken via internet van Derek Prince, Dr. James B. Richards;
Joseph Prince. Judah Smith
 ‘Evidence that demands a verdict’ (Josh McDowell, uitg Campus Crusade for Christ)
 ‘Genade in overvloed’ (Terry Virgo, uitg. Newfrontiers)
 ‘Goede Genade!’ (Willem de Vink, uitg. Barnabas)
 ‘Grondslagen van het Christelijk Geloof’ (Derek Prince, uitg. Gideon)
 ‘Inleiding bijbelwetenschappen’ (Prof.dr. C.Houtman, uitg. LOI/PthU)
 ‘Korte Inleiding tot de Bijbelboeken’ (Ernst Aebi, uitg. Het Zoeklicht)
 ‘NBV Studiebijbel’ (uitg. Jongbloed)
 ‘Oud maar niet verouderd’ (Hans Ausloos, uitg. Acco)
 ‘Serie Geloofsleer’ (Dr. Martyn Lloyd Jones, uitg. Groen)
 ‘Toekomstige Genade’ (John Piper, Buijten & Schipperhein)
 ‘Terug naar de basis‘ (Kees Goedhart, uitg. Opwekkingslectuur)
23
Bijlage 1 Betekenis getallen en letters in de bijbel
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
12
50
70
= eenheid
= overeenstemming
= perfect
= wereld
= genade
= mens
= verbond, volheid
= opstanding, nieuwe dag, zalving, Messias
= duisternis, slang
= Woord van God
= verbondsvolk
= heilige Geest
= alle volken
Het Hebreeuwse alfabet
Letter
Naam
Uitspraak
Betekenis
Getalswaarde
a
alef
geen
(jonge) Stier
1
b
beet of weet
b of w
Huis
2
g
giemel
g van 'good'
Kameel
3
d
dalet
d
Deur
4
h
hee
h
Raam/venster
5
w
waw
w
Haak
6
z
zaijn
z
Zwaard/wapen
7
x
chet
ch
Omheining/kader
8
j
teet
t (zacht)
Duisternis/baarmoeder 9
y
joed
j
Hand
10
k
kaf of chaf
k of ch
Volle hand
20
l
lamed
l
Prikstok
30
m
meem
m
Water
40
n
noen
n
Vis
50
o
samech
s
Steun/teken/slang
60
e
ajin
geen
Oog/bron
70
p
pè of fè
p of f
Mond
80
u
tsadi
ts
Vishaak
90
q
koef
k
Oog van de naald
100
r
reesj
r
Hoofd/begin
200
S V
sjien of sien
sj of s
Tand
300
t
taw
t (hard)
Teken
400
24
Bijlage 2 - Gods naam gespecificeerd
JHWH Elohim – Ik ben God
Genesis 2:4 Bij de schepping.
JHWH Jireh – Ik ben er om te voorzien
Genesis 22:14
Als offerlam voor Abraham
JHWH Jilachem – De HEER zal voor u strijden
Exodus 14:14 Het volk moet leren dat genade vanuit rust komt
JHWH Rafa – Ik ben uw heelmeester
Exodus 15:26 Water door hout gezuiverd
JHWH Nissi – Ik ben uw banier
Exodus 17:15 God strijd tegen Amelek en brengt overwinning
JHWH Kadesj – Ik ben het die u heiligt
Leviticus 20:8 God wil zijn wetten zelf in zijn volk uitwerken
JHWH Shalom – Ik ben uw vrede
Richteren 6:24
God wenst vrede voor Gideon en zijn volk
JHWH Melech – De HEER is koning, de eerste en de laatste
Jesaja 44:6 God regeert en heeft de tijden in zijn hand
JHWH Raäh – Ik ben uw herder
Psalm 23:1 David kent God als herder vol goedheid en genade
JHWH Tsevaot – Ik ben de Heer van de hemelse legers
Psalm 24:10 David erkent God als de Koning van het heelal
JHWH Bekirbenoe – Ik ben in uw midden
Jeremia 14:9 Jeremia’s roep door God beantwoord
JHWH Tsidkenoe – Ik ben uw gerechtigheid
Jeremia 23:6 Jeremia doet tegenover slechte leiders een beroep op God
JHWH Sjamma – Ik ben daar
Ezechiël 48:35
Ezechiël hoort hoe Gods nieuwe stad zal heten
JHWH Jeshua – Ik ben de God die redt
Jezus zegt (Joh.): Ik ben het brood, Ik ben het licht, Ik ben de deur, Ik ben de herder, Ik ben
de opstanding, Ik ben de weg, de waarheid, het leven, Ik ben de wijnstok.
25
Bijlage 3 - De troon van God (Openbaring 4 en 5)
Omschrijving
1a Een diamant
1b Een sardius
Tekstverwijzing
4:3; 20:11;
21:11
4:3; 7:14
1c Een regenboog
als
4:3; 10:1
een smaragd
3:21; 4:4;
2. Vierentwintig
5:5,8-12,
oudsten
14
3. Zeven vurige
fakkels, zeven
4:5, 5:6
geesten van God
4:6;
4. Een glazen zee
15:2-4
5. Vier levende
wezens
4:6-8;
5:8,11;
6: 1 ,3,5,
7,14
6. Een Lam als
geslacht met
zeven ogen
3:21;
5:6,7,13;
7:17
7. Vele engelen
rondom de troon
5:11,12
8. Ieder schepsel 5:13
Betekenis
Opmerking
Wit, God is enkel Licht
God de Vader
Rood, het bloed van het
Lam
Andere tekstverwijzingen
1 Joh 1:5; I Tim.
6:16
1 Joh 1 :7; Mat.
26:28
Groen, Gods vredesverbond Gen. 9: 13-16;
met Noach
Joh. 14:27
De Kerk uit de volken
Alle gelovigen van alle tijden Mat. 19:28;
en plaatsen
Lev. 24:5-8
God de heilige Geest
Na Jezus’ hemelvaart stort
Zach. 4; Hand.
God zijn Geest uit op alle
2:3,4
vlees
In de tempel werd het
De veroordeling is
wasvat de zee genoemd
weggenomen/ het is zeker De uitgestrektheid onder de
troon van Giod
Cherubim en seraphim,
maar denk ook aan het
Goddelijke wezens die het
beeld van Jezus en de vier
werk van Jezus
evangeliën en de vijfvoudige
weerspiegelen
bediening die je erin
terugvindt
God de Zoon
De aartsengel en alle
andere engelen
Alle andere schepselen
Ex. 24: 10;
1 Kon 7 :23 vv;
Ez. 1 :22
Ex. 25:21,22;
Jes.6:1-7
Ez.1:10; 10:14
Na de hemelvaart zit Jezus
Marc 12:36
aan de rechterhand van God
Miljoenen engelen
aanbidden God en staan
Dan. 7:10
klaar om Hem (en ons) te
dienen
Alle schepselen, inclusief de
doden, degenen op aarde
Psa. 150:6
en waarschijnlijk zelds
planten en dieren
26