Gevaarlijke stoffen - RTC Vlaams

Vanharen Dany
CPA SG St-Quintinus
Regio Hasselt
Gevaarlijke stoffen = stoffen met
gevaarlijke eigenschappen
 Brandgevaarlijk
 Gezondheidsschadelijk
 Milieubedreigend
2
Het gevaar van de gevaarlijke stof
is niet enkel de stof maar ook:
de dosis
en
concentratie
onveilige
omstandigheden
3
Wat is een gevaarlijke stof ?
Gevaarlijke stof
Stof vormt gevaar voor de gezondheid
en/of omgeving
Giftige stof
Stof die de normale werking van het
menselijk lichaam verstoort
GEZONDHEIDSEFFECTEN
5
Toestand van gevaarlijke stoffen
VAST
Enkel risico bij aanraking.
Kunnen bewegen.
VLOEIBAAR
GAS
Kunnen verdampen.
De meeste kunnen niet
worden waargenomen door
de mens.
4
Vergiftiging
hoofdpijn
duizelig
braakneigingen
maagkrampen
misselijkheid
benauwd
Wazig of dubbel zicht
Vergiftiging
Chronische
vergiftiging
Verschillende jaren
asbest
oplosmiddelen
Stof
Chemische stoffen
longkanker
Schilderssyndroom
Stoflong
Genetische afwijkingen
Beïnvloeding van de vergiftiging
De kracht van het gif
De hoeveelheid die opgenomen werd
De concentratie van de stof
De fysieke inspanning
meer ademen=meer opname
De conditie van het slachtoffer
De leeftijd van het slachtoffer
De lichamelijke ingesteldheid (gevoeligheid vd persoon)
De dikte van de huid en besmette oppervlakte
4
Indeling
Ontplofbaar
Kan ontploffen bij een bepaalde
temperatuur, in contact met andere
stoffen of bij wrijvingen.
Kenmerk E
Voorbeeld
TNT
6
Oxiderend of brandbevorderend
Stoffen die zuurstof vrijmaken en
daardoor heftig reageren met andere
stoffen en verbranding bevorderen.
Kenmerk O
Voorbeelden
Zuurstofwater, ozon, zuurstof
7
(Zeer) licht ontvlambaar
Dampen ontbranden makkelijk
Voorbeelden
Benzine, aceton, white spirit
7
(Zeer) giftig
Kans op ernstige verschijnselen bij
inademen, inslikken of bij contact met de
huid van zeer kleine hoeveelheden
Voorbeelden
Methanol, metaaldampen van o.m.
kwik en lood, pesticiden
9
Schadelijk
Gevaarlijk bij inademen, inslikken of bij
contact met de huid van grotere
hoeveelheden – gevolgen zijn beperkt
Xn
Voorbeelden
Verf, lak, vernis,lijm,
houtbeschermingsproducten
11
Corrosief
Tasten weefsel aan (bv. Huid, kledij, ogen,
longen) kunnen zware chemische
brandwonden veroorzaken.
Kenmerk C
Voorbeelden
Geconcentreerde zuren en logen (bvb.
zwavelzuur, natriumhydroxide,
ontstopper)
12
Irriterend
Gevaarlijk bij inademen, inslikken of bij
contact met de huid – gevolgen zijn beperkt;
kunnen ontstekingen veroorzaken met huid en
slijmvliezen
Xi
Voorbeelden
Verdunde of zwakke zuren en logen,
veel solventen,
polyestermastic,cement,…
12
Milieugevaarlijk
Gevaarlijk voor het milieu: lucht, water,
bodem, fauna, flora
Voorbeelden
CFK’s, bepaalde pesticiden, PCB’s,
ammonia, zware metalen
12
Kankerverwekkend
Kan tot kanker leiden
Voorbeelden
Asbest, benzeen, vinylchloride, dieselrook
Mutagene
Kan erfelijke genetische afwijkingen veroorzaken
Voorbeelden
Acrylamide, ethyleenoxide
13
Teratogene
Kan geboorteafwijkingen en
voortplantingsproblemen veroorzaken
Voorbeelden
Lood, kwik, CO
Sensibiliserend
Veroorzaken een verhoogde gevoeligheid voor
een bepaalde stof. Daarbij zijn de gevolgen
van het volgend contact veel ernstiger, zoals
astma-aanvallen en allergieën.
Voorbeelden
Persulfaten, bepaalde harsen en kleurmiddelen
14
Informatie (etiket)
Tolueen
Naam van het product
Gevarensymbolen
Schadelijk bij inademing
Zeer ontvlambaar
Zeer licht
ontvlambaar
Schadelijk
R-zinnen (Risico-gevaar)
S-zinnen (safety-
Verwijderd houden van ontstekingsbronnen – niet roken
veiligh.maatreg.
Afval niet in de gootsteen werpen
Maatregelen treffen tegen het ontstaan van statische elektriciteit
Naam en adres van de fabrikant of van elke persoon die het
desbetreffende product ter beschikking stelt van de werknemers
1 l.
Inhoud
Naam fabrikant/verdeler
15
R-zinnen
Beschrijven de risico’s (R) die het product kan inhouden
Voorbeelden
R12 Zeer licht ontvlambaar
R45 Kan kanker veroorzaken
R67 Dampen kunnen slaperigheid en duizeligheid veroorzaken
S-zinnen
Beschrijven de veiligheidsmaatregelen (S=safety) die men kan
nemen om veilig met het product te werken
Voorbeelden
S2 Buiten bereik van kinderen bewaren
S16 Verwijderd houden van ontstekingsbronnen – Niet roken
Gevarendiamant
Brandgevaar
4
1
Acetyleen
Instabiliteit
3
W
Risico voor de
gezondheid
Reactie met bluswater,
specifieke gevaren
Hoe groter het cijfer, hoe groter het risico
VEILIGHEIDSINFORMATIEBLAD
•Elke leverancier is verplicht u een veiligheids informatieblad (MSDS) gratis te bezorgen
•Het veiligheidsinformatieblad bevat 16 wettelijk
vastgelegde rubrieken, waarbij niet van de volgorde mag
worden afgeweken.
Enkele rubrieken
De grenswaarde
Samenstelling van het product
Hoe kan het product in je lichaam opgenomen worden
Hoe het product opslaan
Directe gevaren
Etikettering (gevarensymbolen, gevarendiament, R- en S-zinnen)
Eerste Hulp Anti-Gifcentrum 070 245 245
22
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
13.
14.
15.
16.
Identificatie
vanhetproduct
endeonderneming
Samenstelling
eninformatie
overdebestanddelen
Mogelijke
gevaren
Eerste
hulpmaatregelen
Brandbestrijdingsmiddelen
Maatregelen
bijhetaccident
eelvrijkomen
vandestof
Hantering
enopslag
Blootstellingsbeheersing
enpersoonlijke
bescherming
Fysische
enchemische
eigenschappen
Stabiliteit
enreativiteit.
Toxiologische
informatie.
Ecologische
informatie
Instr
ucties
voorverwijdering
Vervoersinformatie
Wettelijke
informatie
Overige
informatie
23
Veiligheids-
instructiekaart
Grenswaarden (ppm)
Grenswaarde voor beroepsmatige blootstelling GWBB
De maximale concentratie (d.i. het gehalte of de
hoeveelheid in de omgevingslucht) van een gevaarlijke
stof als tijdsgewogen gemiddelde over een
referentieperiode, waarboven geen enkele werknemer
mag blootgesteld worden.
Voorwaarden grenswaarden
concentratie
Max 8 uur per dag
Max. 40 uur per week
Voor volwassen persoon, in goede gezondheid
grenswaarde
Onder normale omstandigheden
Bij normale inspanning
Korte tijd grenswaarde
tijd
Verhoogde grenswaarde Max. 15 minuten
Ruiken
De meeste gevaarlijke gassen kan je niet ruiken
Sommige gassen zijn reukstoffen toegevoegd (huishoudelijk aardgas)
Vaak ruik je de geurstof pas, als de concentratie reeds te hoog is.
Andere geuren in de ruimte kunnen de reukstoffen verdoezelen.
De ene neus is geurgevoeliger dan de andere (verkoudheid)
De reukzin is geen goede indicator
voor gevaarlijke gassen
Zuurstof
21 %
zuurstof
79 % stikstof
Normale omstandigheden
Meer zuurstof %
Brand en explosiegevaar
neemt toe
19 %
zuurstof
Minimum zuurstof % om
normaal te functioneren
14%
zuurstof
Men sterft tgv zuurstoftekort
Zuurstof % voor de mens verhogen door
ventilatie of omgevingsonafhankelijke
adembescherming/voorziening
Preventiemaatregelen
Risico aan de bron bestrijden
Collectieve beschermingsmiddelen
Persoonlijke beschermingsmiddelen
Aan de bron bestrijden
Collectieve
beschermingsmiddelen

Vaste afschermingen en/of beveiligingen

Afzuiging van verontreinigde lucht

Afzuiging van vrijkomend stof/damp
Persoonlijke
beschermingsmiddelen (PBM)

Laatste redmiddel
Oog- en
gelaatbescherming
Adembescherming
Lichaamsbescherming
Handbescherming
Voetbescherming
Jezelf beschermen




Handen wassen voor het eten
Niet eten in de werkplaats
Werkkledij verversen na werk
Steeds je PBM’s nauwgezet dragen
Opslag van gevaarlijke stoffen
Samenvattend
Algemeen



Overal aanwezig
Binnenkrijgen via ademhaling, spijsvertering of huid
Kunnen leiden tot verschillende (ernstige)
aandoeningen
Informatie



Het etiket (R- en S-zinnen)
De gevarendiamant
Maximum toelaatbaar = grenswaarde
Preventie



Aan de bron de risico’s aanpakken
Collectieve bescherming
Persoonlijke bescherming