Welke eisen gelden voor goede muziekjournalistiek?

Welke eisen gelden voor goede muziekjournalistiek?
Muziekjournalistiek is een tak binnen de journalistiek die vaak over het hoofd wordt gezien
in mediakritisch onderzoek. Toch is het de droom van veel journalisten om zich alleen maar
met hun grote passie muziek bezig te mogen houden. Helaas gaat het niet erg goed met de
muziekjournalistiek en zijn de banen schaars. De oplage van muziekblad OOR wordt steeds
kleiner, in de krant heeft het onderwerp een zeer beperkt aantal pagina’s en er zijn een groot
aantal (gratis te lezen) blogs over muziek te vinden. De muziekindustrie dreigt hierdoor meer
invloed te krijgen op de inhoud van de stukken: zij geven bij de nieuwe albums die klaar staan
om gerecenseerd te worden een persbericht mee aan de muziekjournalisten, die de verleiding
moeten weerstaan hem te kopiëren. Hoe veel invloed heeft dat op het stuk als de journalist
niet veel tijd heeft om de plaat fatsoenlijk te beluisteren? Hoe onafhankelijk is
muziekjournalistiek? En hoe kun je eigenlijk kritisch schrijven over en muzikant die je zeer
bewondert? En hoe kun je goede kritiek leveren als je maar weinig tijd hebt? Welke invloed
heeft (amateuristische) online muziekjournalistiek? Kortom: welke eisen gelden voor goede
muziekjournalistiek?
“Nieuwe media zullen niet leiden
tot de ondergang van de
muziekkritiek, maar juist tot een
toename van de vraag naar
muziekkritiek. De nieuwe media
zijn juist de plek voor jonge
muziekjournalisten om zicht te
kunnen bewijzen.” (Steve Jones,
2002)
“De komst van blogs zorgt voor
vervaging van de grens tussen
professionele en
amateurrecensies. Uit
onderzoek blijkt dat er
inderdaad machtsvermindering
is voor de klassieke
journalist.” (Sarah Boerhave,
2007)
“De eeuwige druk om de
adverteerder en de lezer te
vriend te houden en een gebrek
aan tijd en ruimte zorgen ervoor
dat kwalitatieve, uitgebreide
journalistiek over populaire,
hedendaagse muziek zich
verschoven heeft van
traditionele media naar
onlinemedia en dat steeds meer
lezers de weg naar deze nieuwe
media vinden.” (Kristof Vande
Velde, 2006)
“Als muziekjournalist
moet je de fan van de
journalist weten te
scheiden.” (Bart
Steenhaut, 2014)
“Volgens de professionele
recensenten blijft er een
kwalitatief verschil tussen
online en traditionele
muziekjournalistiek doordat
professionele
muziekjournalisten meer
referentiekader hebben, meer
steunen op ervaring en een
grotere beroepsernst ervaren
en nastreven.” (Siep Mertens,
2010)
“Muziekjournalisten zijn
onafhankelijk van
adverteerders. Dit geldt
zowel voor kranten- als
bladen- en
internetjournalisten.”
(Vincent Merckx, 2010)
“Een persoonlijke opinie
een noodzakelijk ingrediënt
is om een goed
gebalanceerde recensie te
schrijven.” (Chris
Jancelewicz, 2004)
“Een journalist moet niet
alleen over feiten berichten,
maar ook de sfeer en entourage
beschrijven. Dat laatste kan
alleen met subjectiviteit. Ik
denk dus persoonlijk dat er
geen objectieve journalistiek
bestaat, hooguit fatsoenlijke
en bekwame.” (Wim Koesen, 2006)
CONCLUSIE: Muziekjournalistiek is gekleurd. En dat is niet erg, want een persoonlijke
opinie noodzakelijk is voor een gebalanceerde recensie. Trouwens, objectiviteit in de
journalistiek bestaat niet eens. Een muziekrecensie zou maar saai zijn als alleen de feiten
worden genoemd. Wel is het belangrijk dat je de fan en de journalist in je weet te scheiden.
Over de toekomst van traditionele muziekjournalisten kan nog geen uitspraak worden
gedaan. Vande Velde zegt dat online muziekjournalistiek kwalitatief beter is omdat het
onafhankelijker is. Mertens zegt juist dat klassieke muziekjournalisten vakbekwamer zijn
omdat ze meer ernst ervaren voor het vak en meer referentiekader hebben. Jones zegt dat
er een toename is aan de vraag naar muziekjournalistiek door de komst van het internet.
Muziekjournalistiek is zeer weinig kritisch onderzocht. Voor een volgend onderzoek zou
het dus interessant zijn te onderzoeken hoe veel rekening muziekmedia houden met
adverteerders en lezers.