Botbreuken


OLVG, locatie Oost
Botbreuken
U heeft een gebroken bot, ook wel fractuur genoemd. Een botbreuk kan
variëren van een scheurtje in het bot tot een volledige verbrijzeling van
het bot. Welke klachten kunt u hebben? En hoe kunnen we een botbreuk
behandelen? Dat en meer leest u in deze folder.
Welke klachten kunt u hebben?
Bij elke botbreuk heeft u pijn. Ook ontstaat er een zwelling door de bloeduitstorting bij de
breuk. Meestal kunt u niet meer bewegen zoals u gewend was.
Hoe behandelen we de botbreuk?
De behandeling van het gebroken bot is afhankelijk van de volgende factoren:
 welk bot is gebroken
 de soort breuk
 is er een gewricht bij betrokken
 hoe is de toestand van de weefsels in de directe omgeving van de breuk
 hoe is uw algehele gezondheidstoestand.
Sommige botbreuken genezen spontaan, bijvoorbeeld gebroken ribben of vingertoppen.
Bij andere botbreuken is tijdelijk rust nodig, waarna u snel kunt starten met oefeningen. Dit
kan bijvoorbeeld bij breuken van het sleutelbeen, vinger of middenhandsbeenderen, bij
sommige wervelbreuken en bekkenfracturen. Ook is soms een behandeling mogelijk met
een speciaal tape, kinesiotape. Meer informatie hierover staat in de folder ‘Behandeling met
kinesiotape’.
Andere behandelingen van fracturen zijn:
 behandeling met gips
 een operatie
 verschillende andere behandelingen
De arts bespreekt met u welke behandeling voor u het beste is.
Behandeling met gips
Gips houdt de gebroken botstukken zo goed mogelijk op hun plaats. Soms moet de arts de
gebroken botdelen eerst op de juiste plaats zetten. Dit kan pijnlijk zijn. U krijgt dan goede
pijnstillers. De gipsbehandeling wordt vooral gedaan als de botstukken niet of bijna niet van
hun plaats zijn gegaan. Ook breuken bij kinderen worden vaak met gips behandeld. Een
nadeel van gips is dat spieren verslappen, gewrichten verstijven en er minder kalk in de
botten komt. Oorzaak is dat vaak ook gips moet om de gewrichten in de buurt van de breuk.
Hoe leggen we gips aan?
 De gipsverbandmeester legt het gips aan. Vaak maakt hij eerst een soort spalk van gips.
Dan zit het gips niet helemaal rondom het lichaamsdeel met het gebroken bot. Hierdoor
krijgt de zwelling genoeg ruimte. Het bloed in de arm of het been kan dan goed blijven
stromen.
 Als de zwelling is afgenomen kan de gipsverbandmeester het gips zonodig helemaal
rondom maken.
 Vaak maken we in het begin enkele keren een röntgenfoto om te controleren of de
botstukken goed op hun plaats zijn gebleven.
 Soms wordt het gips in een latere fase aangepast. Bij bijvoorbeeld een beenbreuk krijgt u
dan loopgips.
Wat gebeurt er tijdens een operatie?
Bij een operatie maakt de arts de gebroken botstukken stevig aan elkaar. U kunt dan direct
na de operatie met het been of de arm gaan oefenen met bewegen. Hierdoor blijven de
spieren stevig, de gewrichten soepel en ontkalkt het bot niet.
Voor de operatieve behandeling bestaan de volgende technieken:
 vastmaken van een plaat met schroeven op het gebroken botstuk
 vastmaken van schroeven in het gebroken botstuk
 vastmaken van pennen door de mergholte van het bot
 vastmaken van pennen die door de huid heen in het bot worden geboord. Ze worden dan
buiten het been of arm stevig met elkaar verbonden. Dit heet externe fixatie.
 vervangen van een afgebroken botdeel door een prothese.
De behandelend arts bespreekt met u welke techniek de voorkeur heeft.
Nadelen van een operatie ten opzichte van de gipsbehandeling:
 Verdoving of narcose is nodig.
 Vooral de weefsels rondom het bot worden beschadigd.
 Vaak moeten we het materiaal ook weer verwijderen nadat de breuk is genezen. U moet
dan nog een keer geopereerd worden.
 Er is kans op complicaties.
Complicaties
Geen enkele operatie is zonder risico’s. Zo bestaat ook bij de operatie van de botbreuk de
normale kans op complicaties, zoals trombose, blaasontsteking, longontsteking, nabloeding
en wondinfectie. Andere complicaties kunnen zijn:
 de breuk geneest langzamer dan normaal (delayed union) of wil helemaal niet genezen
 posttraumatische dystrofie of complex regionaal pijnsyndroom.
De breuk geneest te langzaam of helemaal niet
Een breuk die langzaam geneest is vaak een ingewikkelde breuk. De weefsels om de breuk
kunnen erg beschadigd zijn. Als onvoldoende bloed in de gebroken botstukken komt, kan de
breuk niet of langzaam genezen. Ook een infectie of onvoldoende stabilisatie van de
botbreuk kunnen langzame genezing van de botbreuk veroorzaken.

OLVG, locatie Oost
Botbreuken
2
Bij een vertraagde genezing zijn vaak nieuwe ingrepen nodig. Bot gaat soms beter groeien
via schokgolven of elektromagnetische velden. Als het bot daardoor niet geneest, is een
nieuwe operatie nodig. Dan is vaak bottransplantatie nodig. De arts geeft u dan meer
informatie.
Posttraumatische dystrofie
Bij posttraumatische dystrofie reageert het lichaam heel sterk op een letsel (bijvoorbeeld een
wond of kneuzing) aan arm of been. Het wordt ook wel complex regionaal pijnsyndroom
genoemd. Ook in andere delen van het lichaam kunnen klachten ontstaan. Opvallend is dat
de pijn veel erger is dan je mag verwachten bij het letsel. Het is niet bekend hoe een
posttraumatische dystrofie ontstaat. In Nederland krijgen ongeveer 8000 mensen per jaar
symptomen die wijzen op een posttraumatische dystrofie.
Als er complicaties zijn, neem dan tijdens kantooruren contact op met de polikliniek
Chirurgie. Buiten kantooruren kunt u bellen met de afdeling Spoedeisende Hulp.
Andere behandelingen
Er bestaan ook andere manieren om de botstukken ten opzichte van elkaar op hun plaats te
houden. Dit kan bijvoorbeeld met behulp van gewichten. Het been kan dan op een speciale
slede liggen, eventueel in een gipsspalk. Deze methode kan ook tijdelijk zijn totdat een
andere definitieve behandeling met gips of een operatie mogelijk is. Door de toestand van de
weefsels in de omgeving van de breuk kan bijvoorbeeld een operatie nog niet plaatsvinden.
OLVG patiëntenfolders





Opname afdeling Chirurgie
Anesthesiologie - pre-operatief onderzoek volwassenen
Uw arm of been in het gips?
Behandeling met kinesiotape
Posttraumatische dystrofie
Operatie/ingreep


Het is altijd mogelijk dat een operatie uitgesteld wordt door onvoorziene omstandigheden.
Denk bijvoorbeeld aan een patiënt die spoedeisende hulp nodig heeft. Hij krijgt om
medische redenen altijd voorrang. Uiteraard stellen wij dan alles in het werk om u zo snel
mogelijk te opereren/te behandelen.
OLVG is een opleidingsziekenhuis. Dat betekent dat de chirurg altijd geassisteerd wordt
door een arts-assistent in opleiding tot chirurg. Ook kan het zo zijn dat een arts-assistent
de operatie verricht.

OLVG, locatie Oost
Botbreuken
3
Vragen?
U kunt ons gewoon bellen
Heeft u na het lezen van deze folder nog vragen, neem dan contact op of kijk op www.olvg.nl
Heeft u vragen over de vergoeding of betaling? Neem dan contact op met uw
zorgverzekeraar of kijk op www.olvg.nl/zorgnota
Meer informatie online
Meer informatie vindt u ook op de volgende website(s):
 www.olvg.nl/chirurgie
Contact
polikliniek Chirurgie, locatie Oost
T
020 599 30 58 (ma t/m vrij 8.00 – 16.30 uur)
E
[email protected]
P3
Deze informatie is een aanvulling op het gesprek dat u met de chirurg heeft gehad. Voor u
kan de situatie anders zijn dan hier is beschreven.
OLVG patiëntenfolders (indien van toepassing):
 verpleegafdeling Chirurgie, locatie Oost (opname en verblijf afdeling Chirurgie en
opnamedatum).
 Anesthesiologie volwassenen
afdeling Spoedeisende Hulp (SEH), locatie Oost
T
020 599 30 16 (7 dagen per week, dag en nacht bereikbaar)
Oost
Oosterpark 9
1091 AC Amsterdam
West
Jan Tooropstraat 164
1061 AE Amsterdam
Spuistraat
Spuistraat 239 A
1012 VP Amsterdam
IJburg
IJburglaan 727
1087 CH Amsterdam
Algemene voorwaarden: www.olvg.nl/algemene_voorwaarden. Klacht of opmerking: ga naar www.olvg.nl/klacht
Redactie en uitgave: Marketing en Communicatie, 16 juni 2017, 0547

OLVG, locatie Oost
Botbreuken
4