PDF Obductie

H.298522.0417
Obductie
Inleiding
Iemand die u liefheeft is overleden. De behandelend arts heeft u gevraagd
of er obductie verricht mag worden. Deze vraag roept vaak andere vragen
op zoals: “Wat is eigenlijk obductie en wat gebeurt er dan precies?”.
De omstandigheden waarin verdriet of andere emoties overheersen,
maken het soms moeilijk om met zulke vragen te komen. Toch zijn ze
belangrijk om te kunnen bepalen of u toestemming wilt verlenen.
Deze folder is bedoeld u te helpen bij uw besluit.
Wat is een obductie
Obductie is een inwendig onderzoek op een overleden persoon. Het wordt
ook wel sectie of autopsie genoemd. Het onderzoek wordt verricht door
een patholoog. Dit is een arts die gespecialiseerd is in deze vorm van
onderzoek. Het onderzoek wordt op een respectvolle wijze verricht. Een
obductie is een omvangrijk onderzoek, waarbij vrijwel alle organen van de
overledene onderzocht worden. Een obductie is te vergelijken met een
operatie en zal zo worden uitgevoerd dat er achteraf bijna niets meer te
zien is. In geval van een natuurlijke dood moet aan de nabestaanden
toestemming gevraagd worden.
Waarom obductie
Het is niet altijd duidelijk waaraan iemand is overleden.
Obductie is bedoeld om de doodsoorzaak vast te stellen. Een andere reden
kan zijn om vast te stellen of de ziekte erfelijk of besmettelijk is. In het geval
van erfelijke ziekte kunnen ouders van een overleden kind de informatie
laten meespelen bij het krijgen van meer kinderen. Bij een besmettelijke
ziekte moet actie ondernomen worden om eventueel besmette personen
op te sporen en te onderzoeken. Nabestaanden en artsen willen graag
weten hoe het ziekteproces en de daaropvolgende dood precies zijn
verlopen. De obductie is het hulpmiddel bij uitstek om goed te onderzoeken
wat er in de laatste levensfase met een patiënt is gebeurd en om achteraf
te controleren of de medische behandeling juist is geweest.
Dat zal niet meer van betekenis zijn voor de patiënt zelf, maar wel voor
volgende patiënten. Die kunnen profiteren van de lessen die van een
obductie geleerd worden. Obductie is ook van belang voor de wetenschap.
Van veel ziekten is een groot deel van de kennis ontleend aan studies van
obductiemateriaal.
Wat gebeurt er bij een obductie
Het lichaam van de overledene wordt geopend en de organen in het
lichaam worden geïnspecteerd. Daarna worden ze één voor één uit het
lichaam verwijderd, gewogen en ingesneden om de binnenkant te kunnen
inspecteren. Vervolgens wordt uit elk orgaan een klein stukje weefsel
weggenomen om microscopisch te onderzoeken. Daarna worden de
organen terugplaatst in het lichaam, behalve die organen waarvan het
onderzoek nog niet is afgerond. Het lichaam wordt gesloten om vervolgens
te worden overgedragen aan de mortuariumbeheerder. Als de overledene
voor een opbaring wordt aangekleed is van de obductie niets meer te zien,
behalve bij kale mensen als een schedellichting voor hersenonderzoek
heeft plaatsgevonden. Als nabestaanden dit bezwaarlijk vinden, kunnen zij
dit bespreken met de arts. In ons ziekenhuis wordt voor hersenonderzoek
apart toestemming gevraagd aan de nabestaanden.
Het bewaren van weefsels en organen
Er zijn omstandigheden waarin, naast de kleine stukjes weefsel voor het
microscopisch onderzoek, één of meerdere organen, of delen ervan, langer
worden bewaard. Het kan zijn dat het gaat om een ingewikkelde afwijking
van het orgaan, die uitgebreider onderzoek noodzakelijk maakt. Een
andere reden kan zijn dat het weefsel of orgaan eerst bewerkt moet
worden om tot onderzoek over te kunnen gaan. De bewerking kan enkele
dagen en soms weken in beslag nemen. Voor hersenonderzoek is een
periode van zes tot twaalf weken nodig voor bewerking en beoordeling.
Een andere reden om een orgaan of een deel van een orgaan te bewaren
is voor onderwijsdoeleinden. Het kan een grote dienst bewijzen bij het
onderwijs aan medische studenten, artsen en verpleegkundigen. Deze
weefsels of organen kunnen dan niet met de overledene mee begraven of
gecremeerd worden, maar worden later alsnog gecremeerd door het
ziekenhuis, behalve als ze bewaard worden voor onderwijsdoeleinden. Het
is belangrijk dat u zich dit realiseert. Als u hiertegen bezwaar heeft, kunt u
dit kenbaar maken aan de arts.
Hoe is de procedure
De procedure begint met de vraag van de arts of obductie mag worden
verricht, het uitreiken van deze folder en bij u informeren of u nog vragen
heeft. U als nabestaande bent degene die beslist of u toestemming
verleent tot obductie. Als u toestemming geeft wordt de overledene naar
het mortuarium overgebracht en wordt binnen afzienbare tijd (bijna altijd de
eerstvolgende werkdag) obductie verricht door de patholoog. De obductie
zelf vindt plaats in het mortuarium van Treant locatie Scheper ziekenhuis te
Emmen. De overledene wordt respectvol door Van der Weg Uitvaartservice
vervoerd. Na de obductie wordt de overledene weer terug gebracht naar
het ziekenhuis. Het onderzoek duurt tussen de één en drie uur. Daarna
wordt de overledene door onze mortuariumbeheerder verzorgd en
overgedragen aan uw eigen uitvaartondernemer. Na de obductie maakt de
patholoog een verslag dat hij opstuurt naar de arts en meestal ook een
kopie naar de huisarts. Geadviseerd wordt dat u na ongeveer drie
maanden een afspraak maakt op de polikliniek van de hoofdbehandelaar
om de uitslag door te spreken.
Voorwaarden stellen
Het kan gebeuren dat u wel toestemming wilt geven voor obductie, maar
dat u liever niet wilt dat organen bewaard worden of dat hersenen uit de
schedel gehaald worden voor nader onderzoek.
Uw eventuele bezwaren kunt u kenbaar maken aan uw arts die aan u
toestemming voor obductie heeft gevraagd
Uitzonderingen op deze procedure
Er gelden andere regels:
 als iemand in een wilsbeschikking heeft laten opnemen dat hij/zij geen
obductie wenst;
 als iemand een niet-natuurlijke dood is gestorven;
 als het in het belang van de volksgezondheid noodzakelijk is om een
obductie uit voeren.
Iemand die overlijdt na een ongeval, misdrijf of vermoeden daarvan, moet
gezien worden door de gemeentelijke lijkschouwer. Deze beslist dan of
gerechtelijke obductie verricht zal worden of dat het lichaam kan worden
vrijgegeven. Voor een gerechtelijke obductie is toestemming van de familie
niet vereist.
Obductie bij een kind
In principe is de procedure bij kinderen hetzelfde als bij volwassenen.
Obductie van een pasgeborene wordt niet verricht in ons mortuarium. De
pasgeborene wordt hiervoor door de mortuariumbeheerder vervoerd van
en naar het pathologisch-anatomisch laboratorium van het academisch
ziekenhuis (UMCG) in Groningen.
Vragen en informatie
Als u nog vragen heeft kunt u deze bespreken met de arts in het
ziekenhuis.
Informatie voor ouders en hulpverleners over onderzoek na overlijden bij
kinderen kan bij de VSOP (vereniging samenwerkende ouder- en
patiëntenorganisaties betrokken bij erfelijke en/of aangeboren
aandoeningen).
 (035) 6034040
email: [email protected]