De Kruistochten

De Middeleeuwen
Les 10 – Betrekkingen tussen moslims en
christenen
H6:§7:p117-21
Wat waren kruistochten?
• Ruime betekenis
– oorlogen in naam van de Kerk tegen nietchristenen of ketters (afvalligen van de kerk)
– Katharen in Zuid-Frankrijk
– Duitse orde in Oost-Europa
• Engere betekenis
– oorlogen die westerse legers voerden met de
moslims van de 11e (1096) tot en met de 13e
eeuw (1271 laatste tocht, 1291 val Akko).
Achtergrond
• Sinds de 7e eeuw was Jeruzalem in handen van de moslims. Christenen
en Joden leefden in betrekkelijk rist naast elkaar
• In het tweede deel der 11e eeuw werd het onrustig in het MiddenOosten doordat de Seldsjoeken de macht van de Arabieren braken en
overnamen
• In 1071 leed de Byzantijnse keizer een nederlaag tegen de Seldsjoeken.
• In 1091 deed Alexius I van Byzantium een oproep aan de paus om
(meer) westerse huurlingen te sturen die tegen de Seldsjoeken in het
Byzantijnse rijk konden vechten. De paus bedacht echter iets anders…
• In Spanje was de Reconquista succesvol van start gegaan. Waarom kon
dit ook niet in het Heililge Land?
Oproep tot de Eerste Kruistocht
• Paus in 1095 in Clermont:
– ‘Ga naar het Heilige Land, bevrijd het van de moslims en
krijg vergeving van je zonden’
• De paus had naast de bevrijding ook andere motieven:
– Landhonger edelen tegengaan (i.p.v. tegen elkaar te
vechten kunnen ze beter tegen moslims vechten)
– Hereniging van de Grieks-Orthodoxe kerk met de Roomskatholieke kerk (onder leiding van de paus uiteraard)
– Zijn macht tonen tegenover de keizers en de koningen in
West-Europa
Deus lo volt!: Redenen voor mensen
om te gaan
1.
2.
3.
4.
Bevrijding heilige plaatsen in het Midden-Oosten.
Roem, rijkdom, avontuur
Vergeving van de zonden.
Macht (politiek / verovering gebieden)
Wie gingen? Om uiteenlopende redenen:
•
Hoge edelen (koningen, hertogen, graven)
•
Lage edelen (arme ridders op zoek naar rijkdom of bezit)
•
Gelovigen
•
Gewone soldaten in dienst van een edelman
•
Misdadigers
•
Armen
•
Geestelijken
Paus in Clermont
Op weg naar Jeruzalem
• Vanwege investituurstrijd weinig aanhang
Duitsland, wel in Frankrijk.
• In 1097 arriveren westerse legers bij
Constantinopel.
– Zweren keizer trouw, maar gaan vooral hun eigen
gang.
– Beloofden gebied te heroveren voor de keizer,
maar er werden b.v. eigen graafschappen gesticht
Inname Jeruzalem (1099)
• Uiteindelijk werd Jeruzalem
ingenomen in 1099.
• De bevolking (moslim, joods of
christen!) vermoord.
• Met inname Jeruzalem Eerste
Kruistocht eigenlijk meest
succesvolle: herovering
Jeruzalem en stichting
Kruisvaardersstaten
– 8 volgende kruistochten
vooral georganiseerd om
behoud of herovering
gebied in het Heilige Land.
Gevolgen Kruistochten
•
Stichting en ondergang
Kruisvaarderstaten
–
–
–
–
•
•
Graafschap Eddessa
Prinsdom Antiochië
Graafschap Tripoli
Koninkrijk Jeruzalem)
Verbeterde beeldvorming over
islamitische wereld (onder de
westerlingen die zich in het Heilige
Land vestigden)
– Er viel veel te leren van de Arabieren
– Er was ook wederzijds respect: Saladin
en Richard Leeuwenhart, Frederik II en
de sultan van Egypte, Al Kamil
Progroms onder de joden in
Europese steden als de kruisvaarders
‘langskwamen’.
•
Definitieve breuk Grieks-orthodoxe
en Rooms-katholieke kerk
Nieuwe kennis
•
Handelbetrekkingen binnen het
Middellandse Zeegebied werden
geïntensiveerd.
– geneeskunde,
– cijfers
– bouwkunde  verbetering burchten en
kastelen)
– Geografie  de wereld is groter dan…
•
•
Nieuwe goederen en uitvindingen
– Specerijen
– scheepsroer met scharnieren
– kompas
Huiswerk
• Opdracht: Salahedin en Frederik II (HB, p120) (deze doen we
niet; genoeg gedaan dit jaar ()