Studiedag: Werk werkt: ontwikkelingen in de sector sociale

1
Het gebruik van I.C.F.
in diverse sectoren en contexten.
of
op zoek naar een taal voor arbeid en
participatie op maat!
Bart Marichal
Directeur volwassenenwerking O.C. Sint-Idesbal
Voorzitter commissie W2 VWV
Studiedag I.C.F. als Werk-Zorg-taal?
29 april – 10 mei ‘16
Inhoud
1. Arbeid en geluk/ levenstevredenheid
2. Recht op arbeid
3. Decreet Werk- & zorgtrajecten (Decreet W2)
4. International Classification of Functioning (I.C.F.)
1. Arbeid en geluk/ levenstevredenheid
•
•
Quality of Life: kunst van het geluk of beter nog: levenstevredenheid
Arbeid als essentieel levensdomein voor alle dimensies Q of L
1. Arbeid en geluk/ levenstevredenheid
Warm pleidooi voor arbeid in de ruime zin van het woord: back to the history
“Arbeid is het verrichten van bezigheden die nut hebben voor diegene die de
arbeid verricht, voor zijn of haar naaste omgeving en/of voor de maatschappij
als geheel.”(MOK, 1994)
•
2 belangrijke continuüms met meer en meer mengvormen:
•
Formeel – informeel (niet geregistreerd door overheden)
•
Betaald – onbetaald
•
Mengvormen: vrijwilligerswerk (met of zonder vergoedingen), PWA-statuut,
arbeidszorg, progressieve tewerkstelling, …
•
Nieuwe mengvormen: deeleconomie, LETS, …
1. Arbeid en geluk/ levenstevredenheid
Overzicht deeleconomie in
Vlaanderen
(2014, Plan C, vzw Vlaams
Transitienetwerk voor
Duurzaam Materialenbeheer)
http://www.plan-c.eu/nl
1. Arbeid en geluk/ tevredenheid
Kwaliteit van arbeid: actieve jobs: model van Karasek:
• Stressrisico’s minimaliseren
• Leermogelijkheden maximaliseren
• Regelmogelijkheden en regelvereisten
2. Recht op arbeid
Grondwet België (1831; 1994)
Art. 23. Ieder heeft het recht een menswaardig leven te leiden.
Daartoe waarborgen de wet, het decreet of de in artikel 134 bedoelde regel, rekening houdend met de
overeenkomstige plichten, de economische, sociale en culturele rechten, waarvan ze de voorwaarden voor
de uitoefening bepalen.
Die rechten omvatten inzonderheid:
1° het recht op arbeid en op de vrije keuze van beroepsarbeid in het raam van een
algemeen werkgelegenheidsbeleid dat onder meer gericht is op:
• het waarborgen van een zo hoog en stabiel mogelijk werkgelegenheidspeil,
• het recht op billijke arbeidsvoorwaarden en een billijke beloning,
• als mede het recht op informatie, overleg en collectief onderhandelen;
2° het recht op sociale zekerheid, bescherming van de gezondheid en sociale,
geneeskundige en juridische bijstand;
3° het recht op een behoorlijke huisvesting;
4° het recht op de bescherming van een gezond leefmilieu;
5° het recht op culturele en maatschappelijke ontplooiing.
2. Recht op arbeid
Mondiaal
Universele rechten van de mens (V.N.1948)
Europees
Europees verdrag voor de rechten van de mens (1950)
België - Federaal
Grondwet o.a. sociale grondrechten (1831, 1994)
Vlaanderen
•
Vlaamse
Gemeenschap
•
•
Staatshervorming 2 (1980): o.a. tewerkstelling, gezondheidszorg, sociale
bijstand)
Staatshervorming 3 (1988): o.a. onderwijs
Staatshervorming 6 (2011): o.a. arbeidsmarkt
•
Decreet evenredige participatie (2002)
•
Decreet VDAB (1984, 2004)
•
Decreten beschutte werkplaatsen, sociale werkplaatsen, maatwerk, lokale
diensteneconomie
Zorg
•
Decreten diverse welzijnssectoren (inclusief aspect dagbesteding)
Arbeid & zorg
•
Decreet Werk- en zorgtrajeecten (2014)
Arbeid
3. Decreet Werk- & zorgtrajecten (W2)
3.1. Wat?
•
Werk- en zorgtrajecten voor wie?
•
betaalde beroepsarbeid tijdelijk niet mogelijk is
•
door één of meer belemmeringen van medische, mentale,
psychische, psychiatrische of sociale aard
3. Decreet Werk- & zorgtrajecten (W2)
3.2. Participatieladder
3. Decreet Werk- & zorgtrajecten (W2)
3.3. Sleutels verdere uitvoering?
•
•
•
Screening en inschatting van het participatieniveau (niet enkel diploma, aantal jaren werkloosheid,
leeftijd, …)
Casemanagement:
•
Casemanager zorg: mandatering
•
Casemanager werk: VDAB met één of meerdere werkactoren/ mandatering
Werk- & zorgtrajecten:
•
Activeringstrajecten
•
Traject maatschappelijke oriëntatie
•
Regionale intersectorale netwerken (werk-zorg)
•
Mandatering organisaties (erkenning, subsidiëring of gunning, …)
•
Financiering: screening, casemanagement, trajecten (cf. TAZ, DAZ, …)
3. Decreet Werk- & zorgtrajecten (W2)
3.4. Verdere aanpak (Vlaams Welzijnsverbond – Zorgnet)
•
•
•
Prioriteit:
•
Operationeel maken decreet (cf. sleutels)
•
Financiering werk- & zorgtrajecten (trede 4) en
arbeidszorg (trede 3)
•
Bovendien: nood aan extra financiering trede 5 (sociale
economie: maatwerkbedrijven & lokale
diensteneconomie)
Nood aan samenwerking tussen min. 3 ministers (Muyters,
Homans, Vandeurzen)
Ronde tafel Arbeidszorg
4. International Classification of Functioning (I.C.F.)
4.1. Werkzoekenden
•
I.C.F. als indiceringsinstrument
•
I.C.F. als taal
4.2. Schoolgaanden
•
I.C.F. als indiceringsinstrument
•
I.C.F. als taal
4. International Classification of Functioning (I.C.F.)
4.1. Werkzoekenden: I.C.F. als indicering
Trede 6: betaald werk
•
Taxshift ‘16
Trede 5: betaald werk met
ondersteuning
•
Doelgroepen beleid: doelgroepcriteria
•
Huidige maatregelen: premie 50+, activa, V.O.P.
•
Nieuw decreet doelgroepenbeleid voor werkgevers 4 april ‘16
Sectorale maatregelen: criteria doelgroepen
•
•
•
Decreet collectief maatwerk (‘13, uitvoering 1/4/’15)
•
automatische rechten (BTOM) of
•
I.C.F.:
•
door VDAB, GTB
•
2016: OCMW: adviserend
•
Schorsing decreet ’16:
•
Beschutte werkplaatsen: nog geen overgangsregeling
•
Sociale werkplaatsen: voorstel in overleg met VDAB, departement W&SE (onder
voorbehoud):
•
3 vroegere criteria (5 jaar inactiviteit, diploma, fysieke of psychische of sociale
beperkingen en moeilijkheden)
•
I.C.F.: voorlopige regeling: voldoen aan 8 van de 43 indicatoren (waaronder 5
jaar inactiviteit en diploma)
Decreet Lokale Diensteneconomie (‘13, uitvoering 1/4/’15): I.C.F.
•
door VDAB, GTB
•
2016: OCMW: adviserend
4. International Classification of Functioning (I.C.F.)
4.1. Werkzoekenden: I.C.F. als indicering
Trede
Indicering
Trede 4:
activerende
trajecten
•
•
•
Trede 3:
arbeidsmatige
activiteiten
•
•
Intensief werkplekleren (vroeger: werkervaring)
•
inschattingslijst (inschatting afstand arbeidsmarkt van 1 à 2 jaar)
TAT/ TAZ/ TAZ bis:
•
screening VDAB
•
I.C.F. – verslag als eindverslag (i.p.v. M.E.A.)
DAZ (stopzetting 31/12/’15)
WERK (AZ-maatwerk, DAZ): VDAB/GTB:
•
gespecialiseerde screening
•
I.C.F.: nog niet als indiceringsinstrument – ev. I.C.F.-verslag wel als basis (cf. eindverslag TAZ)
ZORG:
•
VAPH:
•
Tot 31/3/’16: PEC-ticket dagondersteuning (arbeidszorg/ vrijetijdszorg
•
vanaf 1/4/’16:
•
nieuwe toeleidingsprocedures
•
ondersteuningsplan + inschaling zorgzwaarte
•
GGZ: diagnose (G.G.Z., P.A.A.Z.; P.Z., revalidatiecentra, …)
•
OCMW: eigen criteria/ adviserende indicering I.C.F. vanaf 2016
2. International Classification of Functioning (I.C.F.)
4.2. werkzoekenden: I.C.F. als taal
Trede
voorbeelden
Trede 6:
betaald werk
Trede 5:
betaald werk met
ondersteuning
•
•
•
Decreet doelgroepenbeleid: I.C.F. als basis tot ontwikkeling POP
Decreet maatwerk: I.C.F. als basis tot ontwikkeling POP
Decreet LDE: I.C.F. als basis tot ontwikkeling POP
Trede 4:
activerende trajecten
•
•
•
Intensief werkplekleren: I.C.F. als basis tot ontwikkeling PAP
TAT/ TAZ/ TAZ bis: I.C.F. als basis!
DAZ (stopzetting 31/12/’15)
Trede 3:
arbeidsmatige
activiteiten
•
Arbeidszorg: I.C.F. als basis tot ontwikkeling zorgplannen of POP
4. International Classification of Functioning (I.C.F.)
4.2. Schoolgaanden: I.C.F. als indicering
•
Decreet leerlingen specifieke onderwijsbehoeften (2014)
•
•
Zorgcontinuüm in leerlingenbegeleiding
Gebruik vernieuwde diagnostische protocollen en I.C.F. in C.L.B.’n (zie:
http://www.prodiagnostiek.be/)
4. International Classification of Functioning (I.C.F.)
4.2. Schoolgaanden: I.C.F. als taal
•
Duaal leren en werken (2015)
•
Conceptnota duaal leren bis (V.R. juli ‘15)
•
‘15-’16:
•
ESF-oproep duaal leren
’16-’17:
•
•
•
•
•
6 proeftuinen ‘scholen op de werkplek’ (gewoon én buitengewoon
onderwijs (groenaanleg en - beheer)
I.C.F. als instrument:
inschatting afstand arbeidsmarkt
als basis ontwikkeling leertraject
Bedankt voor jullie engagement!
Als je binnen een jaar wil oogsten, zaai dan graankorrels.
Als je over 10 jaar je investering wil zien, plant dan bomen.
Als je levenslang vruchten wil plukken, ontwikkel dan mensen en laat ze
groeien.
Lao Tse