Conjunctuurbeeld Nederland

Conjunctuurbeeld Nederland
3 september 2012
Nederlandse economie groeit voorzichtig
jaar-op-jaar mutatie in %
Bruto Binnenlands Product
Particuliere consumptie
Overheidsbestedingen
Private investeringen
Goederen- en dienstenuitvoer
Goederen- en diensteninvoer
Consumentenprijsindex
Werkloosheid (% beroepsbevolking)
Begrotingssaldo overheid (% BBP)
Overheidsschuld (% BBP)
Saldo lopende rekening (% BBP)
2011
2012
2013
1,1
-1
0,1
8,9
3,9
3,6
-½
-1
‐¼
-2¼
4½
3½
½
0
-1
1
5
4
2,4
5,4
-5
65,4
6¾
2½
6½
-3,6
71,6
7¼
2
7
-2,7
72,9
7
De Nederlandse economie is in het tweede kwartaal met 0,2% gegroeid ten opzichte van een
kwartaal eerder. Dit is de tweede kwartaalgroei
op rij: in het eerste kwartaal bedroeg het groeivolume na een forse bijstelling van de voorlopige
cijfers ook 0,2% dankzij een onverwacht sterke
groei van de overheidsbestedingen. Ondanks de
twee kwartalen groei zal het economische herstel
naar verwachting de komende maanden moeizaam verlopen. Niet alleen is er voortdurende
onzekerheid rondom de Europese schuldencrisis,
ook zullen de aanstaande verkiezingen en de
daaropvolgende coalitie-onderhandelingen naar
verwachting niet snel leiden tot meer vertrouwen
bij consumenten.
Bron: CBS, Rabobank
Binnenlandse recessie duurt voort
%
3
%
3
2
2
1
1
0
0
-1
-1
-2
-2
-3
-3
kwartaal-op-kwartaal volumemutatie (seizoensgecorrigeerd)
-4
-4
00
01
02 03 04
consumptie
05
investeringen
06
07
08
09
buitenlandse handel
10
11
voorraden
12
BBP
Ook in het tweede kwartaal moest de Nederlandse economie het vooral hebben van het buitenland. De buitenlandse netto-handel droeg in het
tweede kwartaal 0,4%-punt bij aan de economische groei. Maar de vooruitzichten voor de wereldeconomie zien er minder rooskleurig uit. Bij
onze belangrijkste handelspartner, Duitsland,
neemt het groeitempo af. De binnenlandse dynamiek blijft ook zwak. De groeibijdrage van de
particuliere consumptie was afgelopen kwartaal
negatief (-0,1%-punt), terwijl die van de particuliere investeringen nihil was. Gezien de forse
bezuinigingsopgave is het niet verassend dat ook
de overheidsbestedingen negatief bijdroegen aan
de economische groei (-0,1%-punt).
Bron: CBS
Ondernemers minder pessimistisch
20
%
10
%
20
10
0
0
-10
-10
-20
-20
-30
-30
-40
-40
-50
-50
Producentenvertrouwen
Bron: CBS
Oordeel orderpositie buitenland
De stemming onder de ondernemers in de industrie is in augustus iets verbeterd. Het producentenvertrouwen kwam uit op -4,6, tegen -5,2 in
juli. Voor het eerst sinds april ziet een meerderheid van de ondernemers de productie in de
komende drie maanden toenemen. Een van de
mogelijke verklaringen hiervoor is een toename
van de nieuwe orders. Er is echter niet veel reden tot optimisme. De bezettingsgraad ligt met
78,8% nog altijd ruim onder het langjarig gemiddelde van 83%. Bovendien zal het afnemende groeitempo van onze belangrijke handelspartners gepaard gaan met lagere buitenlandse
orderontvangsten. Het investeringsvolume ligt
momenteel nog ruim 18% onder het niveau van
voor de crisis.
www.rabobank.com/economie
Danijela Piljic
Tel. 030 – 2131104
[email protected]
Rabobank
Kennis en Economisch Onderzoek
1
Conjunctuurbeeld Nederland
3 september 2012
Consument sombert door
6
%
%
6
4
4
2
2
0
0
-2
-2
-4
-4
95 96 97 98 99 00 01 02 03 04 05 06 07 08 09 10 11
Reëel beschikbaar inkomen
Individuele spaarquote (% van beschikbaar inkomen)
Particuliere consumptie
Hoewel het consumentenvertrouwen voorlopig
over het dieptepunt heen lijkt, was de stand in
augustus met -32 nog steeds erg laag. Het volume van de consumptie ligt momenteel ruim 4%
onder het niveau van vlak voor de crisis. De
koopkracht staat al geruime tijd onder druk
doordat de loongroei de stijging van de prijzen
niet kan bijhouden terwijl daarnaast de lasten,
vooral zorgkosten, zijn toegenomen. Consumenten geven al jaren meer uit dan ze aan beschikbaar inkomen ontvangen, wat blijkt uit de negatieve individuele spaarquote. Ook worden ze
geconfronteerd met vermogensverliezen doordat
de huizenprijzen blijven dalen: sinds het begin
van de crisis met zo’n 15%.
Bron: CBS
Werkloosheid loopt verder op
Aantal personen x 1.000
Seizoensgecorrigeerd
% beroepsbevolking
7%
8000
7800
6%
7600
5%
7400
7200
4%
7000
6800
3%
05
06
07
Werkloosheid (r-as)
08
09
10
11
Werkgelegenheid (l-as)
12
Arbeidsaanbod (l-as)
De werkloosheid loopt sinds de zomer van 2011
gestaag op. In juli bedroeg het werkloosheidspercentage 6,5% van de beroepsbevolking, een
stijging van 0,2% ten opzichte van de maand
ervoor. Daarmee zaten er 510.000 mensen zonder baan, 14.000 meer dan in juni. De werkgelegenheid nam af met 11.000 personen, terwijl het
arbeidsaanbod met 3.000 personen steeg. Doordat de werkgelegenheid al vijf maanden op rij
aan het dalen is, is het voor de werklozen steeds
lastiger om een baan te vinden. Bijna de helft
van alle werklozen zit al langer dan een half jaar
zonder baan. De verwachting is dat de werkloosheid in de komende maanden blijft oplopen en
voor heel 2012 gemiddeld op 6,5% uitkomt.
Bron: CBS
Woningprijzen dalen fors
Index aug 2008=100
Index aug 2008=100
105
105
100
100
Totaal
2 onder 1 kap
Tussenwoning
Vrijstaand
aug-12
feb-12
80
aug-11
80
feb-11
85
aug-10
85
feb-10
90
aug-09
90
feb-09
95
aug-08
95
Hoekwoning
Appartementen
In de maand juli zijn de prijzen voor bestaande
koopwoningen met 3,6% gedaald ten opzichte
van juni. Sinds het begin van de crisis op de
woningmarkt zijn de prijzen nog nooit zo hard
gedaald in vergelijking met een maand eerder.
Ten opzichte van een jaar geleden bedraagt de
daling 8%. Een van de mogelijke verklaringen
voor de versnelde prijsdaling is de onzekerheid
rondom het overdrachtsbelastingtarief, waardoor
veel (ver)kopers de overdracht voor 1 juli lieten
plaatsvinden. In juli lag het aantal verkochte
woningen (7.451) ruim twee keer lager dan een
maand eerder. De prijsontwikkeling is op minder
transacties gebaseerd, waardoor de meting minder nauwkeurig is en ook volatieler wordt.
Bron: CBS
www.rabobank.com/economie
Danijela Piljic
Tel. 030 – 2131104
[email protected]
Rabobank
Kennis en Economisch Onderzoek
2