Wat is menstruele migraine

We r k g r o e p
H o o f d p i j nve r p l e e g k u n d i g e n
Menstruele migraine
Wat is menstruele migraine
Het veranderende patroon van hormonen in het leven van een vrouw, van puberteit tot
menopauze, heeft een belangrijk effect op migraine en andere hoofdpijnvormen.
Veel vrouwen leggen spontaan een link tussen migraine en de menstruatie. De aanvallen
steken namelijk veel vaker de kop op rond die periode. De term menstruele migraine wordt
door patiënt en arts nogal snel gegeven aan iedere vorm van hoofdpijn die een of andere
relatie heeft met de menstruatie. De aanvallen moeten aan de criteria voldoen die ook voor
gewone migraine zijn gesteld. De kenmerken van migraine zijn: hevige pijn, vaak aan één
kant, die gepaard gaat met andere symptomen zoals overgevoeligheid voor licht (fotofobie)
en/of geluid (fonofobie), misselijkheid en soms braken. De hoofdpijn heeft meestal een
kloppend of bonzend karakter. De meeste migrainepatiënten hebben tijdens aanvallen het
gevoel dat er een hamer in hun hoofd klopt. Bewegen en inspanning kunnen de pijn
verergeren. De pijn duurt bij de meeste patiënten 4 tot 72 uur.
Aanvallen tijdens de menstruatie zijn vaak ernstige, langdurige aanvallen die, in vergelijking
met gewone migraineaanvallen, vaak lastig te behandelen zijn. De meeste aanvallen treden op
twee dagen voor tot twee dagen na de eerste dag van de menstruatie, steeds op hetzelfde
tijdstip.
Ongeveer 60% van de vrouwen met migraine geeft aan ook tijdens de menstruatie aanvallen
te hebben. Er zijn vrouwen die alleen tijdens de menstruatie migraineaanvallen hebben, dit
wordt echte menstruele migraine genoemd. Ongeveer 3 tot 4% van de Nederlandse vrouwen
heeft last van deze vorm van migraine. De groep vrouwen die tijdens de menstruatie aanvallen
hebben en ook buiten die periode is echter veel groter. Deze vorm wordt menstrueel
gerelateerde migraine genoemd.
De precieze oorzaak van menstruele migraine is niet bekend, maar waarschijnlijk heeft het te
maken met de plotselinge onttrekking van het hormoon oestrogeen vlak voor het begin van de
menstruatie. Er zijn twee soorten vrouwelijke hormonen:
•
•
oestrogenen
progestagenen
Tijdens de menstruatiecyclus schommelt het gehalte aan oestrogenen en progestagenen. Na de
menstruatie tot aan de eisprong stijgt het oestrogeengehalte. Vier dagen voor de menstruatie is
er een hoge concentratie. Vlak voor de menstruatie zakt het gehalte drastisch. De
schommelingen in deze gehaltes veroorzaken waarschijnlijk de aanval.
Behandeling van menstruele migraine
Menstruele migraine aanvallen blijken moeilijk te behandelen te zijn. Deze vorm van
migraine wordt tot nu toe hetzelfde behandeld als 'gewone' migraine. Hierbij wordt de
behandeling ingezet, als de migraine begint. Maar door de te verwachten periodieke
terugkeer, kan menstruele migraine ook profylactisch behandeld worden. Een paar dagen voor
de menstruatie en vóór dat de migraine begint, neem je alvast medicijnen in ter voorkoming
van de migraine. Deze behandeling kan alleen gebruikt worden bij een regelmatige
menstruatie.
Er zijn nog geen medicijnen die hier specifiek voor geschikt zijn, maar de nieuwe generatie
migraine geneesmiddelen – de triptanen – wordt hier vaak voor gebruikt. Met name lang
werkende triptanen ( Fromirex ) zouden hiervoor geschikt zijn.
Een andere behandelmethode kan zijn het doorslikken van de pil of een spiraaltje. Daarmee
voorkom je een daling van de oestrogeenspiegel voor langere tijd en daardoor mogelijk het
optreden van een migraine aanval.
Miniprofylaxe
Met miniprofylaxe wordt het gebruik van medicatie bedoeld slechts een paar dagen voor de
verwachte trigger (oorzaak) van de migraine. In het geval van menstruele migraine zou je de
medicatie twee dagen voor de eerste dag van de menstruatie kunnen innemen. Deze
medicijnen slik je dan tot 4 dagen na de eerste dag van de menstruatie.
Menstruele migraine wordt ook wel aangeduid met de term hormonale migraine. Dit kan
verwarrend zijn, omdat waarschijnlijk meerdere migrainevormen te maken hebben met de
hormoonhuishouding. Menstruele migraine gaat specifiek om migraine rond de menstruatie.
Buiten deze periode treden dan geen aanvallen van migraine op.
Migraine tijdens de zwangerschap
Voor de meeste vrouwelijke migrainepatiënten is de zwangerschap een gunstige periode. Bij
70% van hen nemen de aanvallen sterk af of verdwijnen zelfs. Helaas biedt de zwangerschap
geen garantie; voor een aantal van de vrouwen verandert er niets, bij andere verergert het
probleem zelfs. Een eerste zwangerschap leidt soms tot migraineaanvallen bij vrouwen die er
nog nooit eerder last van hebben gehad. In de periode na de bevalling nemen bij sommige
vrouwen de aanvallen toe.
Migraine tijdens de menopauze
Het verloop van de migraine tijdens de menopauze is vrij onvoorspelbaar. Zo nemen de
aanvallen vaak af in die periode, maar kunnen ze in de beginfase verergeren. De oestrogeen
en progestageen productie stopt in de menopauze.
Migraine na de menopauze
Na de menopauze verdwijnen bij veel vrouwen de migraine aanvallen, maar ook dit geldt niet
voor alle vrouwen.
Bron: - folder Orbis Medisch Centrum
- www.levenmetmigraine.nl