Brussel

Euro
De euro




1992: Verdrag van Maastricht:
gemeenschappelijke munt binnen
Europa
1997: Voorwaarden tot invoering
euro in groei- en stabiliteitspact
1999: Invoering van de euro
2002: invoering euromunten en biljetten
De euro
Stabiliteitspact


Het begrotingstekort mag niet
meer dan drie procent
bedragen.
De overheidsschulden mogen
niet meer dan 60% van het BBP
bedragen.
Stabiliteitspact


Van bij de start te streng voor een
aantal landen
Deze landen moesten zo snel
mogelijk de normen halen
Staatsschuld van België
Welk land houdt zich eigenlijk aan
het stabiliteitspact?
Gemiddeld begrotingstekort binnen
de Europese Unie
Gemiddelde overheidsschuld
binnen Europese Unie
Het Griekse probleem


2009: nieuwe Griekse regering
maakt bekend dat de vorige
regeringen systematisch de cijfers
vervalsten
Het begrotingstekort bedraagt 12,7
% in plaats van de vermeende 3,7 %
Het Griekse probleem


Eerdere Griekse regeringen konden tien
jaar lang deze cijfers vervalsen omdat het
statistische bureau van de EU, Eurostat,
niet ter plekke mocht controleren.
Cijfers die Eurostat in november 2010
publiceerde lieten zien dat het
begrotingstekort in 2009 zelfs nog hoger
was dan 12,7 procent, namelijk 15,4
procent.
Gevolgen voor Griekenland…


15 januari 2010: Om de problemen aan te
pakken diende de Griekse regering van premier
Giorgos Papandreouop een plan in bij de
Europese Commissie. Volgens dat plan moest het
begrotingstekort van Griekenland in 2012
weer zijn teruggebracht tot onder de norm van
drie procent uit het Stabiliteits- en groeipact.
Daarvoor waren zware bezuinigingen en
belastingverhogingen nodig. De accijnzen op
alcohol en brandstof werden verhoogd, de
pensioenleeftijd moest worden opgeschroefd en
er moest flink worden gesneden in het
ambtenarenapparaat. Daarnaast beloofde de
regering van Papandreou ook belastingontduiking
strikt aan te pakken.
2010: Stakingen in Griekenland
En Europa?



De geruchten dat Duitsland en Frankrijk achter de
schermen werkten aan een reddingsplan voor Griekenland
werden in februari en maart 2010 sterker. Formeel
gezien was het onder het stabiliteitspact niet mogelijk voor
de eurozone als geheel om bij te springen. Volgens de
geruchten bespraken ze de mogelijkheid dat vooral Duitse
en Franse staatsbanken Griekse staatsobligaties
zouden kopen.
Eurolanden waren overigens terughoudend om financieel bij
te springen. Als ze veel geld in Griekenland zouden
steken, zouden ze er een volgende keer dat een euroland in
de problemen zou komen, niet onderuit komen om ook
daar bij te springen.
Vooral Frankrijk wilde dat Europese landen zelf (en niet het
IMF) een helpende hand bieden aan Griekenland. De
eurozone moest laten zien in staat te zijn problemen op te
lossen, om zo het vertrouwen in de euro te vergroten.
De cijfers: staatsschuld
Blijft het beperkt tot Griekenland?
Evolutie van het begrotingstekort
Duitsland: historische context



1918: Duitsland wordt veroordeeld
tot herstelbetalingen aan Frankrijk
1923: Duitsland kan deze betalingen
niet meer uitvoeren
Er worden marken bijgedrukt, wat
een enorme devaluatie veroorzaakt
De toekomst van de euro


Duitsland speelt cruciale rol
Is de grootste donor binnen de
Europese Unie
Duitsland: Devaluatie mark
Posttarieven Duitsland 1923
Maand
Prijsindex
juli
1914
100
jan.
1919
260
juli
1919
340
jan.
1920
1.260
jan.
1921
1.440
juli
1921
1.430
jan.
1922
3.670
juli
1922
10.060
jan.
1923
278.500
juli
1923
19.400.000
nov.
1923
72.600.000.000.000
Het prijsindexcijfer van de groothandels-prijzen (1914=100) laat de explosieve stijging zien die in 1923 optrad
Nadruk op stabiele munt


1948: herinvoering
Duitse mark
Munt moest stabiel
blijven
Invoering euro: Duitsland
voorstander van stabiliteitspakt

Landen met financieel wanbeleid
moeten uit de Eurozone worden
geweerd.
Wat nu?
18/10/2010: Topoverleg SarkozyMerkel
18/10/2010: Topoverleg SarkozyMerkel



De Duitse bondskanselier Angela Merkel en de
Franse president Nicolas Sarkozy kwamen
overeen het Verdrag van Lissabon open te
breken, dat wordt gezien als de EU-grondwet.
Zij doen dit om landen die in een crisis zoals die
in Griekeland terechtkomen, failliet te kunnen
verklaren en hun stemrechten in EU-raden te
kunnen opschorten.
Sarkozy toe aan de Duitse druk om het Verdrag
te wijzigen in ruil voor de Berlijnse toezegging
dat fiscale zondaren in de eurozone niet langer
automatisch gestraft zullen worden.
December 2010: Europese top


Aan artikel 136 van het verdrag werden de twee volgende
zinnen toegevoegd: De lidstaten wiens munteenheid de
euro is, kunnen een stabiliteitsmechanisme (European
Stability Mechanism) oprichten dat geactiveerd wordt
wanneer dat onontbeerlijk is om de stabiliteit van de gehele
eurozone te vrijwaren. Het toekennen van alle vereiste
financiële hulp onder het nieuwe mechanisme zal aan
strikte voorwaarden onderworpen worden.
Bondskanselier Angela Merkel slaagde er in om in het
verdrag te laten opnemen dat een land slechts steun kan
krijgen als het absoluut noodzakelijk of onontbeerlijk is. Het
gericht aangegane engagement werd verduidelijkt met de
woorden alle vereiste financiële hulp.
Europees Stabiliteits Mechanisme


Een permanent noodfonds van 750
miljard euro waar Europese staten
enkel in geval van nood en onder
strikte voorwaarden geld kunnen
lenen.
Is dit in overeenstemming met het
verdrag van Lissabon?
Van waar komt de 750 miljard
euro?



Verspreid over een periode van vier jaar zal België een
bedrag van 2,8 miljard euro moeten bijdragen voor de
financiering van het European Stability Mechanism. Dat
vormt een onderdeel van een akkoord dat de ministers van
financiën van de eurolanden hebben bereikt.
Afgesproken werd dat het fonds over een kapitaal van 700
miljard euro, waarbij de eurolanden kapitaal en garanties
leveren. Federaal minister van financiën Didier Reynders
zegt dat het geld ontleend zal worden op de financiële
markten en vervolgens uitgeleend zal worden aan het
European Stability Mechanism.
De operatie zal een impact van ongeveer 1 procent hebben
op de staatsschuld, maar heeft geen weerslag op de
begroting. Mogelijk levert de operatie een meerwaarde op,
aangezien landen die aankloppen bij het fonds een hogere
rente moeten betalen.