Voeding en sport bij ouderen Michael Tieland Spiermassa & Kracht Sarcopenie Lichamelijk beperkingen • Lichamelijke beperkingen • • • • • Kans op vallen Opname in verpleeghuis Eenzaamheid Kwaliteit van leven $18 miljard per jaar Oorzaken van sarcopenie Modified from Gordon Lynch, 2014 Spier eiwit turnover Eiwit Opbouw Afbraak Aminozuren Cel Bloed Aminozuren Anabole resistentie Breen et al., 2011 Interventie • Beweging/sport • Voeding • (Bioactive componenten) • (Pharma) Beweging • Krachttraining • Duurtraining • Combinatie van kracht, duur training (concurrent exercise) Krachttraining bij ouderen Pennings et al, AJCN 2010 Meta analyse Krachttraining en vetvrije massa Peterson et al. 2011 Pooled estimate: 1.1 kg lean body mass (n=49) Meta analyse Krachttraining en spierkracht Peterson et al. 2011 Pooled estimate: 34 kg lean body mass (n=32) Meta analyse Krachttraining en fysiek functioneren SPPB Normale wandel snelheid Fysiek functioneren vragenlijst TUG Giné-Garriga, 2014 Maximale wandel snelheid De beweegnorm Ouderen (55+): • Een half uur matig intensief bewegen op minimaal 5, maar liefst 7 dagen per week. • Krachtnorm: Voor ouderen geldt ook nog een krachtnorm: minimaal twee keer per week krachtoefeningen. Samenvattend • Stimuleert eiwitsynthese • Verhoogt spiermassa en kracht • Verbetert fysiek functioneren • Minimaal 2 keer per week Voeding • Eiwit • Vitamine D • Omega-3 vetzuren • Magnesium • ... Protein intake (g/kg-bw/d) Eiwit inname van ouderen 1.6 Males Females 1.4 1.2 1.0 0.8 0.6 0.4 0.2 0.0 Community dwelling Frail Tieland et al., 2011 Institutionalized ADH: 0.83 kg/bw/d Gemiddelde behoefte: 0.7 kg/bw/d Eiwit en vetvrije massa: Epidemiologie Dagelijkse eiwitinname ouderen Tieland et al. 2011 Anabole resistentie Phillips 2015 Hoe eiwit synthese te optimaliseren • Hoeveelheid eiwitten • Type eiwitten • Distributie/timing van eiwit Hoeveelheid eiwit is belangrijk Pennings et al. 2012 Type eiwit is belangrijk Norton et al. 2012 Eiwit bronnen Tieland et al. Accepted in Nutrients 2015 Eiwit distributie Paddon-Jones et al. 2009 Paddon-Jones et al. 2009 Eiwit distributie Mamerow et al., 2014 Hoe eiwit synthese te optimaliseren: Conclusie • Hoeveelheid eiwitten • Type eiwitten • Distributie/timing van eiwit Ruimte voor verbetering Lange termijn effecten van eiwit ProMuscle studie 15 gram eiwit Eiwitstudie Spiermassa Spierkracht 0 wk 12 wk 24 wk Lichamelijk functioneren Spiermassa Tieland et al., 2012 Meta-analysis Eiwit en spiermassa Tieland et al., submitted ProMuscle beweeg studie Spiermassa Spierkracht 0 wk 12 wk 24 wk Lichamelijk functioneren Spiermassa Tieland et al., 2012 Meta-analyse Eiwit en beweging Cermak et al., 2012 Finger et al., 2015 Samenvattend • Inadequate eiwit inname en distributie bij ouderen • Extra eiwitinname vergroot niet de spiermassa in ouderen • Extra eiwit tijdens krachttraining vergroot wel de spiermassa in ouderen Take home message Jack Lalanne, 71 y “Exercise is King…” “Nutrition is Queen…” “Put them together and you have a Kingdom” Jack Lalanne, Lex Verdijk Bedankt voor uw aandacht [email protected]