Overvloed en onbehagen De Nederlandse cultuur

Overvloed en Onbehagen
De Nederlandse cultuur in de gouden eeuw, Simon Schama
Voordracht Leonie van Drunen 2VTA
Culturele gewoontes
en gebruiken van
het Nederlandse volk
 Vertaalslag vanuit de 17e eeuw
naar het nu getransformeerd.
 Wat zegt deze bron ons nu nog,
is die veroudert en niet meer ter zake
doende?
Vertaalslag vanuit de 17e eeuw
naar het nu getransformeerd.
Waar staat Nederland nog steeds bekend om?
 Nederlandse handel
over water zoals die van de
VOC in de Nederlandse
Gouden Eeuw.
 We hebben het water
leren ‘temmen’ en dit
uiteindelijk
ook nu nog in ons voordeel
weten te gebruiken.
Penschilderij op paneel door Ludolf Backhuysen (16301708)
Handel over water = scheepvracht en nog steeds een
grote inkomstenbron. Het is het grootste export
(transport)middel waar Nederland gebruik van maakt.
We hebben het water leren ‘temmen’ d.m.v. dijken.
Nederlanders zijn
meesters op
het gebied van
land en zee.
Dit was in de 17e eeuw
al een de redenen
van de overvloed in
Nederland (handel
over zee) en
geldt wederom tot op
de dag van vandaag.
Alleen water ‘temmen’? Nee’’, niet alleen
water ook land creëren Nederlanders.
Ingenieurs op gebied van land en water:
Dubai van bovenaf in samenwerking met
Nederlands management.
Dijken zijn een expertise!
De Nederlandse ‘mentaliteit’.
Henry James, Transatlantic Sketches, Boston,
1874, pag. 386:
Wat kon die paar smetjes anders hebben
voortgebracht dan spontane generatie: er zijn
geen smetjes op de weg… noch op de bomen
waarvan de stammen naar alle
waarschijnlijkheid iedere morgen zorgvuldig
worden afgesponst. Het smetje bestaat kennelijk
slechts als een soort mathematisch punt, dat zich
kan uitbreiden in het Bataafse brein van de
goede vrouw, en het gedoe met de koperen
ketel is, zoals de metafysici zouden zeggen,
zuiver subjectief. Het is een noodzaak, niet voor
het huis maar voor haar eigen temperament.
De stoep schoonmaken, ramen
wassen en de buitengevel.
Stukje tekst vertellen…
(‘Eigenaardige’) gewoontes en
tradities
 Er wordt vaak hard van 09:00uur
tot 17:00uur gewerkt (mentaliteit).
 Alles wordt gepland en agenda’s worden er acuut bij gepakt
wanneer er afspraken gemaakt moeten worden.
 Nederlanders zijn punctueel, ze werken om ‘brood’ op tafel te
krijgen en een fatsoenlijk dak boven hun hoofd te hebben.
 Etenstijd = etenstijd en dan wordt je vriendelijk verzocht ‘op te
rotten’…
 Zelfs een verjaardag in Nederland is een eigen verzonnen ritueel, wie heeft
ooit bedacht dat er een cirkel van stoelen neer geplaatst wordt, er één
stukje taart wordt gegeten en een bakje koffie gedronken wordt?
 En niet te vergeten de aardappel, die door de Spanjaarden mee werd
gebracht in de zestiende eeuw uit Zuid-Amerika om de magen van bijv.
arbeiders goed te vullen (toen nog een product voor armen). Want
stampotten van aardappelen worden vandaag de dag, dagelijks bereid
en ‘geprakt’ gegeten met een flinke laag jus, evenals een frietje met
mayonaise is een dagelijks geliefd avondmaal.
Conclusie
 Is deze bron veroudert en niet meer ter zake doende?
De bron is niet veroudert, die beschrijft de Nederlandse geschiedenis. De
geschiedenis die Nederlanders heeft gevormd tot wie ze nu zijn (cultuur). En
de Nederlander zelf is in zekere zin niet zoveel verandert, er is een
beschaafdere politiek ontstaan en de kloof tussen arm en rijk is kleiner dan ooit
wat ons dichter bij elkaar heeft gebracht als (multiculturele) samenleving. Er
heerst zoals Simon Schama beschrijft: Een zekere samenhang’’. Dus in feite zijn
onze culturele eigenaardigheden van generatie op generatie doorgegeven
maar heerst nog steeds diezelfde ‘mentaliteit’.
Wij zijn veroudert en ons (culturele)systeem is veroudert, de bron niet!

Overvloed en Onbehagen, S. Schama 1988. De Nederlandse Cultuur in de Gouden Eeuw (3e druk). Uitgeverij; Contact
Amsterdam.

Websites

Aroundtheclobe.nl, Auteur; Nienke Krook 29-12-2014 10:43, geraadpleegd op 27-10-2015
http://www.aroundtheglobe.nl/reizen/voorbereidingen/wat-typisch-nederlands-si12522.html

Encyclo © 2015., geraadpleegd op 27-10-2015
http://www.encyclo.nl/begrip/middenklasse

Colofon, © 2015., Nederlands centrum voor Volkscultuur, gedownload op 27-10-2015
http://www.volkscultuur.nl/file_handler/documents/original/view/38/traditiespdf.pdf
De webwinkel gids.nl (z.d.), geraadpleegd op 27-10-2015
http://de-webwinkelgids.nl/nederlandse-gebruiken-en-gewoontes-een-raar-gezellig-volk/
Woorden.org © 2015., geraadpleegd op 02-10-2015
http://www.woorden.org/woord/curiosa

Woorden.org © 2015., geraadpleegd op 02-10-2015
http://www.woorden.org/woord/mentaliteit

Wikipedia (z.d.), geraadpleegd op 28-10-2015
https://nl.wikipedia.org/wiki/Economie_van_Nederland

Wikipedia (z.d.), geraadpleegd op 28-10-2015
https://nl.wikipedia.org/wiki/Zondvloed


Hulpbron
geraadpleegd op 25-10-2015:
http://libguides.library.uu.nl/c.php?g=202130&p=1331600