EI Paasviering gelders college warnsbornlaan 21 april 2000 [Op het podium staan vijf stoelen. Achter de stoelen bevindt zich het scherm voor de projecties vanuit de zaal. Zijdelings staat het gestoelte voor de spreker. De SPREKER is simpel verkleed als paashaas: alleen lange oren. Hij leest van papier. Doet dat ernstig, met een ondertoon alsof het voor kleine kinderen is] . BEAMER: Op het scherm komt steeds opnieuw een kuiken uit het ei] 0. PROLOOG SPREKER Goedemorgen luisteraars, jongens en meisjes. Ik ben de paashaas. Maar wat ben ik echt. De paashaas, die met z'n mand vol gekleurde eieren de tuinen langsgaat om eieren te verstoppen, stond in bepaalde delen van de wereld net als het ei symbool voor vruchtbaarheid. En inderdaad, ik ben vruchtbaar. Maar niet zoals de konijnen. Oei oei, wat zijn die vruchtbaar, daarom is het paashaas, en kerstkonijn, want dat gaat over geboorte. Maar nu is het pasen, en mijn naam is haas. [Op het scherm verschijnt het beeld van een paashaas.] Dat ben ik, dat wil zeggen, dat is een afbeelding. [De haas begint te bewegen. De SPREKER wordt onrustig] Vooral in protestantse streken werd de haas al snel geaccepteerd als eierenbrenger. Er zijn ook andere verklaringen. Zo zou de haas, die met zijn waakzame ogen nooit lijkt te slapen, symbool staan 'voor de wederopstanding van Jezus. Ook de gewoonte van het dier om her en der te verdwijnen en weer op te duiken, zou de verschijning van Jezus na de wederopstanding verbeelden. [De haas wordt neergeschoten. Jager verschijnt in beeld.] Au. 1. VALS BEGIN [De 'SOLISTEN' komen op: keurig in het pak, als de solisten bij de 'Mattheus Passie'. MUZIEK. Ze gaan zitten. Ze openen hun map met de tekst. Stilte. 5 is wat opvallend, houdt zich niet aan het patroon] 1 Een ei 2 Een ei hoort er bij 3 Een ei kan van alles worden 5 Oja? 4 Een ei is een begin 1 Een ei, daar zit wat in 5 Salmonella 2 Een ei, daar komt wat uit 3 Een nieuwe lente 4 Een nieuw geluid [De haan kraait] 1 Zo, die heeft zin. 3 Een ei, daar zit wat in 5 [Slaat een ei stuk om te bakken] Je kunt het koken,.je kunt het bakken, of je kunt wachten tot het een kip wordt, dat is ook lekker [Toont geplukte kip, hangt hem op] SPREKER Pasen en eieren horen bij elkaar. Pasen is van oudsher een lentefeest, en het ei staat symbool voor nieuw leven, ANDEREN Hoera 1 ontwakende natuur [Geluid van haan] ANDEREN Hoera 1 en vruchtbaarheid. 3 Ik ben vruchtbaar. En jij? SPREKER Ik wel.. Al in het oude Egypte en Perzie, lieve jongens en meisjes, gaven vrienden elkaar gekleurde eieren om het begin van de nieuwe lente te vieren. Christenen namen de gewoonte over, maar gaven het ei een religieuze betekenis. Zij zagen in de ovale eierschaal de tombe waaruit Christus herrees. ANDEREN Halleluja 4 SPREKER Een tombe is een graf. Op het platteland geloofde men veelal dat het ei in het voorjaar over bijzondere krachten beschikte. Eieren werden wel begraven in de grond en onder de fundamenten van gebouwen om een goede oogst af te roepen of om het kwade te bezweren. Het is heel goed mogelijk dat het verstoppen van paaseieren in de tuin of in huis hiervan is afgeleid. 2 Mooi gaaf zo'n ei 3 Zo perfect, zo vol mogelijkheid 5 Oja? 4 Een ei is een begin. 1 Een ei, kan van alles worden 4 Dat is de een leugen van pasen. Dat ei. Dat begin. Dat ei is om te eten. Er komt geen kuiken uit. Het is zo dood als de pest [Anderen kijken hem/haar pissig aan] Is toch zo. Dat gezeik over nieuw leven leven. Je kan d'r drie jaar op gaan zitten. Geen kip te zien. 1 En is het een chocoladeei Dan heb je vlekkenin je broek 4 Je kan het de kop afhakken, Het zegt geen piep, het zegt geen au. Het zegt geen tok. 1 Maar het zegt wel 'tok'. Luister. [4 luistert, 1 tikt met het ei tegen zijn voorhoofd] Tok 2. STERFELIJK / EEUWIG 5 Hoe lang is een ei? Ik bedoel: Hoe lang gaat zo'n eitje mee 1 Tot het een kuiken is 5 Hoe lang is een kuiken kuiken? 2 Tot het een kip is 5 Hoe lang is een kip kip 3 Totdat ie dood is 4 Of kipsaté. 1 Of chicken tonight 5 Ik ken kippen die vriezen zich in, Als de wetenschap ver genoeg is laten ze zich ontdooien En weer tot leven wekken. Het eeuwige leven, Sneeuwitje in de diepvrieskist. NIET BANG V OOR DE TANDARTS [De solisten rappen op 'Waarom'] 1 Ik ben niet bang voor de tandarts, daar ga ik heen op afspraak ik haat het maar ik weet precies wat mij te wachten staat maar ik ben bang voor mijn lichaam, dat warme zachte apparaat dat zomaar ongemerkt in mij de ziekte is gezaaid Waarom zou ik niet, waarom zou ik niet bang zijn 2 Ik ben niet bang voor de snelweg, de vaste plek van altijd haast waar de massa zich mechanisch van hot naar haar verplaatst maar ik ben bang voor die ene smoorverliefde dwaas die even weg droomt, en die mij op volle snelheid raakt. Waarom zou ik niet, waarom zou ik niet bang zijn 3 Ik ben niet bang voor examens, ik heb m'n huiswerk goed gemaakt ik beantwoord alle vragen zo goed als het gaat maar ik ben bang voor het virus dat zich in mijn schedel plant alles wat ik wist en was glipt als water uit m'n hand Waarom zou ik niet, waarom zou ik niet bang zijn 4 Ik ben niet bang voor de oorlog die verweg door de dorpen raast ik schrik niet van de beelden, ben hooguit nog verbaasd maar ik ben bang, 's avonds thuis of onderweg op straat dat iemand mij te lijf gaat en geschonden achterlaat Waarom zou ik niet, waarom zou ik niet bang zijn SAMEN Waarom zou ik niet Waarom zou ik niet bang zijn? Ik ben het bangst dat ik mijn angsten op een dag niet meer de baas zal zijn Waarom zou ik niet? WHEN I'M SIXTY FOUR When I get older, losing my hair, many years from now, will you still be sending me a valentine, birthday greetings, bottles of wine. If I´d been out till quarter to three, would you lock the door? Will you still need me, will you still feed me, when I´m sixty four? Every summer we can rent a cottage in the Isle of Wight if it´s not to dear. You'll be older too. Ah and if you say the word, I could stay with you. I could be handdy mending a fuse when your lights have gone you can knit a sweater by the fireside, Sunday mornings, go for a ride. Doing the garden, digging the weeds who could ask for more. Will you... Every summer... We shall scrimp and save. Ah grand-children on you knee: Vera, Chuck and Dave. Send me a postcard, drop me a line, stating point of view, indicate precisely what you mean to say yours sincerely wasting away. Give me your answer, fill in a form. Mine for everymore. Will you... Vertaalde tekst projekteren Interview ‘ouwe mensen’ er over heen A Ik wil gewoon zo blijven als nu. Beetje ouder, dat verdient wat meer. Maar niet oud. Oude mensen in een bus, dat is erg. Als ik de bus instap en er zitten alleen maar oude mensen. Van die roze strippers. Dan wil ik er meteen weer uit. Dat ruik je. Die koppen. Dat barst allemaal. Dat rimpelt dat het kraakt. Achter dat vel zie je de schedel zitten. Of ze smeren d'r zo'n dikke laag camouflageklei op, alsof ze ontsnapt zijn aan een goedkope horrorfilm. Ik hoef niet oud te worden. Als je zien kunt dat ik oud word, zal ik meteen alles liften, en straktrekken, en vullen en weg laten halen. INTERVIEWER En je oma A Ja. Mijn oma. Hoezo. INTERVIEWER Je oma is oud, neem ik aan. A Ne hoor mijn oma is … 53. Nee 55. Is dat oud. INTERVIEWER Rimpelt ze al A Of ze al rimpelt? Weet ik niet. Let ik nooit op. Mijn oma is gewoon een lief mens. 5 Vanmorgen nog een kat, hoelang al dood, op de weg. Nog lang niet plat, dat lijf van de schuiver, de schieter, de snelklauwige aanhalige majesteit die z'n zachtharige warmte zo graag langs je lieve dijen vlijt, MUZIEK: Erbarme dich maar dood, zo vreselijk dood, in net voldoende licht om te zien hoe z'n kop weerbarstig maar toch in alle haast kapot gereden wordt. Ik ernaast op weg naar school. Zien doet pijn, zo'n dier dat ding is, weg is, stof is, adem geweest als jij. De kleine jager, buikschuiver, lekkerbek. Vanmorgen nog Muziek gaat door. A Nee, he geen ouwe mensenmuziek. Dit is voor jongeren. Ik heb een bloedhekel Aan ouwe-mensen muziek. Bach en Beatles, gatverdamme Commentaar Rolf & Henk 2. VAST IN HET EI Animatie mens in ei 4 Stel je voor, je zit in een ei. Klaar om ter wereld te komen. Hi, wereld, hier ben ik, kom maar op met alles wat je hebt. Maar de schaal die zou moeten breken, breekt niet. Je doet je best. Je ramt je snaveltje tot bloedens toe. De schaal wil niet barsten, De schaal rekt uit, wordt groter en groter, Net als jij. Nooit kom je er uit.. Zo voelt dat soms. Bij mij. Video dood en verrijzenis B [Monoloog over de beelden heen] Ik wil dat het me lukt. Maar het lukt me niet. Niet zoals ik wil. Ik doe m'n best. Dat klinkt vaag. Dat is vaag. School bijvoorbeeld. Ik moet het kunnen. Zeggen mijn ouders. Zeggen m'n vrienden. Zeggen m'n leraren. Maar het lukt niet. Haal ik een 4, dan zeggen ze: haal een 8, Dan heb je een 6. Cijfers. Toetsen. Tentamens. Ik kan het. Ik kan het. Ik kan het. Ok? Dat moet ik toch zeggen? Die vrienden hebben zessen. Kijken tv, Verlullen elke les die ze hebben, Zijn overal. Ik heb geen tijd. Mijn kop zit vol. Er komt geen gedachte uit voort. Alles rommelt door elkaar. Ik ben druk maar ik doe niks. Ik verknal m'n tijd Met denken wat ik doen moet. Maar ik doe niks. Ga uit met vrienden, Denk ondertussen ik moet iets. Altijd de kop vol. Ik lach als ze lachen. Vaag. Ik ben vaag. Iemand moet me een schop geven. Iemand moet me zoenen. Op en morgen wil ik wakker worden Met het idee: Ik zie wel wat het wordt, Wat ik ook doe, het is goed. Dit ben ik: leeg, vrij, open, Laat maar komen wat er komt. 4. BEGIN 2 1 Je wordt geboren om iets te worden 4 Iemand 1 En dan word je dat niet 4 Of het lukt je niet 2 Fout lichaam 3 Foute ouders 1 Fout karakter 4 Foute genen 2 [Tegen 4] Foute tekst Je zei de foute tekst 4 Sorry Anderen Hoezo sorry. Jij moet gewoon doen wat in je tekst staat. En niet doen wat in onze tekst staat. Jij hebt een bescheiden rolletje. En dat moet zo blijven. 4 Waarom? Anderen Waarom? Omdat jij minder goed bent dan wij. Eitje. Eitje! Als je wilt kun je worden wat je wilt, Maar jij bent een zeikerdje. Zie je wel. 'Het zit in mijn genen… kan ik het helpen?' 4 Dat zei ik niet. 1 Maar zo kijk je wel 1 Als ik kip was 2 Ja 1 En jij was de haan 2 Ik 1 En wij hadden het gedaan 2 [Kijkt gegeneerd rond] 1 Dan zou het wat kunnen worden, zo'n ei 2 Jij en ik? 1 In een ander leven 2 Okee, in een heel ander leven 1 Dan zou het een kuikentje worden. Een schattig klein kuikentje. Dan leek het misschien wel op jou. 2 dan was het een haantje 1 Ja 2 En dan moest het werken. Ja In de bio-industrie. Ja. Eieren leggen. Ja. Voor eiersalades. En broodjes ei. En Mayonaise. En toeristen 's morgenvroegs in het hotel bij hun ontbijt. En dan kon het geen eieren leggen. Ja. Want het was een haantje En dat heeft geen eierstokken, ja. En dan werd het de kop omgedraaid. 1 Ach dat valt wel mee 2 Dat valt niet mee 1 Je moet het niet zo ernstig nemen. Het is pasen. [Er kukelt een haan, luidruchtig, drie keer] EMBRYO Embryo embryo, er wordt een kind geboren en dan zie je zo: de ene die krijgt yes en de ander no Embryo embryo, omstandigheden erfelijk of socio die krijg je bij geboorte als vanzelf cadeau Embryo embryo, de een die is de ster in de geboorteshow de ander gaat te gronde aan een overdosis Embryo embryo, de ene die wordt miljonair in Tokyo de ander wordt asielzoeker in Almelo Almelo almelo, De een die wordt geboren in een lits-jumeaux de ander in een koude stal met enkel stro En niet iedereen die krijgt het zelfde ei cadeau [De medewerkers krijgen grote chocolade eieren uitgereikt. Alleen 5 krijgt een heel klein eitje] Commentaar Rolf en Henk ER IS LEVEN NA HET EI Als je moeder je gelegd heeft In een - leg - batterij Er is leven er is leven na het ei Je wordt gekookt of omelet Met blokjes ham en reepjes prei Er is leven er is leven na het ei Na het ei Na het ei Er is leven er is leven na het ei Je kunt het heel ver schoppen In de consumptiemaatschappij Er is leven er is leven na het ei Bij Mac Donalds wordt genoten Van zo'n lekkere chick als jij Er is leven er is leven na het ei Na het ei Na het ei Er is leven er is leven na het ei Als je ergens uiitgebroed bent Leer te vliegen en wordt vrij En kijk uit voor kleffe haantjes Van eigen macho makelij Na het ei Na het ei Er is leven er is leven na het ei Heel je familie is verdwenen In de kippenslachterij Er is leven er is leven na het ei Maar jijzelf wordt doodgeknuffeld Op een kinderboerderij Er is leven er is leven na ei Na het ei Na het ei Er is leven er is leven na het ei Zit je hallefzacht gebakken Aan de bio-slavernij Laat bij god de moed niet zakken Barst vandaag nog uit het ei Na het ei Na het ei Er is leven er is leven na het ei