lb-sociaal-maatschappelijk-massamedia-en-digitaal

Massamedia en digitaal burgerschap
- Burgerschap-Dossier –
- Sociaal Maatschappelijk dimensie
De geel gearceerde opdrachten werk je uit; de overige opdrachten hebben we klassikaal behandeld.
Deze opdracht bestaat uit drie (3) delen:
1. Uitwerken van de casus Massamedia en digitaal burgerschap
2. Keuzeonderdeel Massamedia en digitaal burgerschap
Bewaar de opdracht in je portfolio en digitale portfolio.
Portfolio
Gedurende de opleiding bouwt de cursist een portfolio op voor Loopbaan en Burgerschap. Voor
Burgerschap voor de vier dimensies en voor Loopbaan voor de vijf loopbaancompetenties. De cursist
verzamelt alle bewijsstukken in zijn portfolio. Voorbeelden van bewijsstukken zijn: prestaties,
resultaten projectweken, resultaten kennistoetsen, reflecties etc. De begeleidend docent geeft
regelmatig feedback op de producten.
Burgerschap – Politiek Juridische dimensie
Logistiek Teamleider & Logistiek Manager
1
Massamedia en digitaal burgerschap
Massamedia en digitaal burgerschap
Online ontmoetingsplaatsen
Waarschijnlijk heb je wel een hyves-, facebook,
pinterest of tumblr-account en misschien ben je ook
actief op Twitter. Er zijn talloze mogelijkheden om jezelf
online te profileren en in contact te komen met
vrienden of nieuwe mensen. Zulke platforms noem je
sociale netwerken of social media.
De digitale revolutie is de afgelopen 10 jaar snel gegaan, ook in Nederland. Binnen Europa is er geen
enkel ander land met meer internetaansluitingen. Maar liefst 90% van de Nederlandse huishoudens
beschikt over een internetaansluiting. In totaal zijn er 8,5 miljoen computers op internet aangesloten
en zijn er 12,5 miljoen internetgebruikers om over mobiele telefoons met internet maar te zwijgen.
Actief op sociale netwerken
Van die internetgebruikers is 79% actief op minstens 1 sociaal netwerk: dat zijn 9 miljoen
Nederlanders. Nederlanders zijn het meest actief Facebook, 7,9 miljoen. Facebook is wereldwijd ook
het populairst. Hyves wordt steeds minder populair, nu zijn er nog 1,2 miljoen gebruikers, terwijl dat
er in 2012 nog 3 miljoen waren. In 2013 maakt 3,3 miljoen Nederlanders gebruik van Twitter.
Niet iedereen is voor de lol lid van sociale netwerken. Op het professionele netwerk LinkedIn (3,9
miljoen Nederlandse gebruikers) maken mensen een profiel aan om deel uit te maken van een
zakelijk netwerk.
Soorten gebruikers
Er zijn verschillende soorten gebruikers te onderscheiden op sociale netwerken:



mensen die regelmatig inloggen maar zelden iets schrijven en vooral bij andere mensen
kijken
mensen die vaak inloggen en elke keer iets doen of schrijven
mensen die zich aanmelden maar daarna nooit meer iets met hun profiel doen
Burgerschap – Politiek Juridische dimensie
Logistiek Teamleider & Logistiek Manager
2
Massamedia en digitaal burgerschap
Hyves
In Nederland was Hyves in 2010 het populairste sociale
netwerk. Toen waren er meer dan 10 miljoen
geregistreerde gebruikers. Hyves begon in 2004 als een
sociaal netwerk voor jongvolwassenen en studenten,
maar inmiddels zitten ook veel kinderen op hyves. Uit
een onderzoek uit 2009 bleek zelfs dat 75% van de
kinderen in groep 8 een hyves-profiel heeft. Inmiddels
verliest Hyves zijn populariteit en stappen mensen over
op Facebook of andere sociale media zoals Pinterest en
Tumblr.
Vrienden en ontvrienden
De gemiddelde Nederlandse gebruiker van Facebook heeft 247 vrienden. Ontvrienden wordt daar
steeds populairder. Daar heeft 81% van de gebruikers wel eens iemand verwijderd uit hun netwerk,
tegen 58% in de rest van de wereld.
Sociale netwerken maken gelukkig
Hoeveel vrienden op Facebook of followers op Twitter je hebt, heeft geen invloed op hoe gelukkig je
bent. Dat is gebleken uit het een onderzoek van het Leefritme Kenniscentrum. 26,4% van de mensen
die gelukkig zijn, besteden dagelijks meer dan een uur aan sociale netwerksites. Jongeren zijn het
meest actief op sociale netwerken. Zij vinden het leukst aan sociale netwerken dat ze kunnen volgen
wat hun vrienden doen. Ook informatie delen wordt als interessant ervaren. Het gelukkigst worden
mensen van het online in contact zijn met hun offline vrienden.
Twitter
Op Twitter plaatsen meer dan 100 miljoen mensen bij elkaar miljoenen tweets per dag: korte
berichtjes waarin zij vertellen waar ze mee bezig zijn. Dat is leuk, zeker als je getuige bent van een
belangrijke gebeurtenis en daar iedereen zo snel mogelijk over wilt vertellen. In Amerika heeft 13%
van de 12- tot 17-jarigen een Twitter-account. In Nederland is 27% van de 17-jarigen actief op
Twitter, waarvan 57% dagelijks. (onderzoek uit 2010)
Burgerschap – Politiek Juridische dimensie
Logistiek Teamleider & Logistiek Manager
3
Massamedia en digitaal burgerschap
Massamedia en digitaal burgerschap
Doel:
 Je weet wat massamedia is
 Je kent de gevaren van de digitale wereld voor je privacy
Uitleg:
Massamedia zijn communicatiemiddelen waarmee grote
aantallen mensen bereikt kunnen worden. Denk aan
televisie, websites zoals Facebook, nu.nl en wikipedia,
radio, film, kranten en tijdschriften.
massamedia
communicatiemiddelen
Massamedia heeft vier kenmerken,
1. de informatie is bedoeld voor een groot en
anoniem publiek;
2. de informatie is openbaar, iedereen kan er kennis
van nemen;
3. er is geen persoonlijke relatie tussen zender en de
ontvanger;
4. de communicatie verloopt eenzijdig, de ontvanger
kan niet direct reageren.
Massamedia waren er vroeger ook al. Denk aan de
dorpsomroeper die op het dorpsplein het nieuws bekend
maakte. Door de uitvinding van de boekdrukkunst, werd
het gemakkelijker om in één keer grote groepen mensen
te bereiken. Boeken en kranten kregen soms een
miljoenenpubliek. In de vorige eeuw maakte de techniek
steeds meer mogelijk: er kwam radio, film en televisie.
Het internet heeft nieuwe massamedia mogelijk gemaakt.
Dankzij deze nieuwe media (ook wel digitale of
interactieve media genoemd) heeft een groot deel van de
wereldbevolking 24 uur per dag, 7 dagen per week
toegang tot het nieuws. Via sociale media, zoals Facebook,
Twitter en YouTube, kunnen mensen over de hele wereld
zelf nieuws maken en verspreiden.
De eigenaren van massacommunicatiemiddelen hebben
grote macht in handen. Zij hebben immers de mogelijkheid
om te beïnvloeden welke boodschappen via de media de
wereld ingaan. In Italië werd Silvio Berlusconi, eigenaar
van een groot aantal Italiaanse kranten en radio- en
televisiestations, driemaal tot premier gekozen. Hij liet zijn
kranten en tv-zenders constant reclame voor hem maken
en dat heeft de uitslag ongetwijfeld beïnvloed.
Opdracht:
Samenvatting
Vat bovenstaande informatie samen.
Zorg voor een titel, inleiding en tussen/middelstuk.
Sluit je samenvatting af met een conclusie
Burgerschap – Politiek Juridische dimensie
Logistiek Teamleider & Logistiek Manager
4
Massamedia en digitaal burgerschap
Opdracht
You Tube in de ban.
De macht om massamedia te blokkeren ligt vaak politiek. Zoals in een aantal landen
waar het volgens de wet strafbaar is You Tube te bekijken en digitale informatie te
plaatsen.
1. Zoek op internet naar landen waar het volgens de wet
strafbaar is You Tube te volgen.
Uitleg
Opdracht
1.
2.
3.
4.
5.
Opdracht
1.
2.
3.
2. Zoek op internet wat de historie / reden van deze ban is.
Door de massamedia was het nieuws van de terroristische aanslag op 11 september
2001 in een oogwenk de wereld rond. Iedereen kon live op tv meekijken hoe na een
paar uur de beide torens instortten.
Gaat het wel of niet om een massamedium?
Wel
Weet
Niet
(Kruis aan)
niet
Je kijkt een live televisieprogramma
In de wijkkrant lees je een advertentie van de lokale
tuinman
Je leest het nieuws van vandaag via een app van de
NOS
Je bespreekt het nieuws met je buurman
Je plaatst een pasfoto op Facebook die al je vrienden
kunnen zien
Voer de opdracht uit
Leg uit wat er bedoeld wordt met ‘oude’- , ‘nieuwe’
- , ‘sociale’- en massamedia
Noteer twee (2) verschillen tussen ‘oude’ media
(kranten, televisie, radio) en nieuwe media.
Het Koninklijk Huis plaatst filmpjes over de koning en
zijn gezin op YouTube en houdt ook een Facebookpagina bij van het Koninklijk Huis.
Klassikaal behandeld
Klassikaal behandeld
Waarom maakt het Koninklijk Huis op deze manier
gebruik van sociale media, denk je?
Bedenk en noteer twee (2) redenen.
Burgerschap – Politiek Juridische dimensie
Logistiek Teamleider & Logistiek Manager
5
Massamedia en digitaal burgerschap
Opdracht
1.
Welke massamedia gebruik jij?
Vul het schema in.
Noteer in de tweede kolom hoe vaak je het medium gebruikt (1 keer per
maand,/week/ dag/ uur/ …/).
Opdracht
2.
Uitleg
Noteer in de derde kolom waarvoor je het medium gebruikt
medium
Hoe vaak gebruik je het
Waarvoor gebruik je het
Facebook
Google
Krant
Radio
Hyves
What’sApp
LinkedIn
Televisie
Twitter
Outlook-mail
Skype
Mobiele telefoon
Vaste (thuis) telefoon
Overeenkomsten en verschillen
Vergelijk jouw schema met dat van een of meer medestudenten.
Noteer de overkomsten en verschillen - Klassikaal behandeld
Nederlanders tussen de 13 en 34 jaar waren in 2013 gemiddeld veertien uur per
week online. En dat aantal uren groeit nog steeds. Steeds meer zaken regelen we
online
Alles wat je doet op internet, laat sporen na.
Internetbrowsers onthouden welke pagina’s je bezocht hebt. Websites en sociale
netwerken verzamelen die digitale sporen en informatie die je op hun sites
achterlaat, om gericht reclame aan te kunnen bieden. Hoe beter zij je kennen, des te
beter kunnen ze verleiden om hun producten te kopen
Opdracht
Cookies
Steeds vaker krijg je, bij het bezoek aan een internetsite,
een tussenscherm waarop informatie over het gebruik
van cookies toestaan wordt weergegeven.
cookies
Wat zijn cookies en welke gegevens houden ze vast bij
je internetgebruik - Klassikaal behandeld
Burgerschap – Politiek Juridische dimensie
Logistiek Teamleider & Logistiek Manager
6
Massamedia en digitaal burgerschap
Uitleg
Wat je op het internet plaatst, krijg je er niet zomaar
af. Een beledigend bericht op Twitter dat je zonder
nadenken plaatst, een foto van een nogal uit de hand
gelopen feestje, een blog waarin je je beklaagt over
‘die stomme studie: ze kunnen een beeld oproepen,
waarin je vroeger of later spijt van krijgt.
Andere mensen kunnen net zo gemakkelijk informatie
over jou vinden, als jij dat over hen kunt.
Twitter
Sommige mensen maken zich zorgen over die sporen
die ze nalaten tijdens het internetten. Ze zijn bang dat
anderen te veel over hen te weten komen en die
gegevens gaan misbruiken. Voor die angst is ook wel
reden: je privacy is op het internet niet veilig.
Regeringen en bedrijven gebruiken internet om actief
informatie te verzamelen over mensen – en het is de
vraag of die informatie altijd met goede bedoelingen
wordt verzameld.
privacy
Phishing (letterlijk: "vissen", "hengelen") is een vorm
van internetfraude. Het bestaat uit het oplichten van
mensen door ze te lokken naar een valse
(bank)website, die een kopie is van de echte website,
om ze daar — nietsvermoedend — te laten inloggen
met hun inlognaam en wachtwoord of hun creditcardnummer. Hierdoor krijgt de fraudeur de beschikking
over deze gegevens met alle gevolgen van dien. De
slachtoffers worden vaak met een e-mail naar deze
valse website gelokt met daarin een link naar de (valse)
website met het verzoek om zogenaamd "de
inloggegevens te controleren".
Phishing
Een gelijkaardige vorm van oplichting werd uit analogie
pharming genoemd. Beide methoden worden gebruikt
voor identiteitsfraude.
Opdracht
1. Beschrijf de methode van Phishing.
2. Hoe is Phishing te herkennen?
3. Hoe is Phishing te voorkomen?
4. Wat is de reden om aangifte te doen bij de politie als
je slachtoffer bent van Phishing?
Burgerschap – Politiek Juridische dimensie
Logistiek Teamleider & Logistiek Manager
7
Massamedia en digitaal burgerschap
Uitleg
DigID is een digitale handtekening en inlogcode,
waarmee je allerlei zaken bij de overheid online kunt
regelen. Iedere Nederlander heeft een eigen, unieke
DigID. Je gebruikt je DigID bijvoorbeeld om gegevens
door te geven aan de studiefinanciering of om
belastingaangifte te doen. De DigID mag net aks een
handtekening alleen door jezelf gebruikt worden. Het
gebruiken van de DigID van iemand anders wordt als
fraude gezien en is strafbaar.
DigiID
Facebook heeft in de VS een interessant onderzoek
Facebook
uitgevoerd onder zijn gebruikers. Door informatie uit
statusupdates en berichten te combineren, kon het
bedrijf bepalen wanneer de meeste relaties stuklopen.
Met name Valentijnsdag en de voorjaarsvakantie bleken
riskante momenten te zijn.
Onbewust geef je meer informatie aan Facebook dan je
misschien zou denken!
Opdracht
1.
Is de uitspraak waar of niet waar?
Kruis aan
Uitspraak
Als je werk zoekt, kunnen er het beste helemaal geen
gegevens over jou op internet staan.
2.
Regeringen vinden de privacy van hun burgers meestal
belangrijker dan de nationale veiligheid
3.
Je mag je DigID gebruiken om de belastingaangifte van
je vader te ondertekenen
4.
Werkgevers zoeken vaak op internet naar informatie
over jou voordat ze een sollicitatiegesprek houden
Opdracht
Wat is er over jou te vinden op het internet?
Beantwoord de vragen - Klassikaal behandeld
Wat denk je dat er over jou op internet te vinden is?
1.
Waar
Niet waar
2.
Vorm een tweetal.
Zoek op internet naar informatie over je medecursist. Gebruik hierbij bijvoorbeeld
Google, Facebook of Instagram.
Maak aantekeningen van wat je vindt of (scherm)afdrukken
3.
Bespreek samen waar je gezocht hebt, hoe je gezocht hebt en welke informatie je
over elkaar hebt gevonden.
Kijk naar je antwoord bij vraag 1.
Klopt de uitkomst met je verwachtingen?
Burgerschap – Politiek Juridische dimensie
Logistiek Teamleider & Logistiek Manager
8
Massamedia en digitaal burgerschap
Opdracht
Uitspraak 1
Uitspraak 2
Lees onderstaande uitspraken.
Beantwoord de vragen - Klassikaal behandeld
Schandalig dat de overheid van iedereen mails en berichten kan lezen. Mijn privacy
is heilig!
De overheid moet juist alle ruimte krijgen om misdaad op te sporen via internet. Mij
maakt het niets uit, als ze daarvoor in mijn gegevens kijken. Ik heb toch niets te
verbergen!
1.
Met welke uitspraak ben jij het meer eens?
Geef aan waarom
2.
Uitspraak 2 zegt dat er niets te verbergen valt. Is dat wel zo ? Bedenk en noteer
twee zaken waarvan de spreker toch liever verborgen zal houden.
Opdracht
Beantwoord de vragen
Kijk nog eens naar je antwoorden bij de opdracht waarin je aangeeft welke
massamedia te gebruikt.
Wat geldt voor jou?
Omcirkel.
Massamedia nemen weinig / niet zo veel / veel / heel veel van mijn tijd in beslag
Heeft deze les je op gedachten gebracht om anders om te gaan met het plaatsen
van informatie over jezelf op het internet?
Waarom
Burgerschap – Politiek Juridische dimensie
Logistiek Teamleider & Logistiek Manager
9