Revalidatie: Biodex-meting - Sint

Revalidatie:
Biodex-meting
Dr. Sam Hendrix
Fysische Geneeskunde &
Revalidatie
15 november 2014
Wat is Biodex?
• Objectief, gestandaardiseerd meet- en
trainingsinstrument voor de perifere
gewrichten
• Isokinetische analyse
Biodex
(Enraf-Nonius)
Waarom Biodex?
• Preventie: voldoende spierkracht en een
correcte krachtverhouding tussen de
verschillende spiergroepen zijn van groot belang
in de preventie van sportletsels.
• Revalidatie: isokinetische krachtanalyses zijn
een hulp in het optimaliseren van de
oefentherapie.
• Bepalen moment van sporthervatting
Doelgroepen
• Sporters: preventie + opvolging, sporthervatting
• Revalidanten: opmaak + aanpassing
revalidatieschema
• pré – en postoperatieven: opvolging
herstelproces
• verzekeringskwesties
Isokinetische analyse
• Isokinetische contractie:
Beweging van de spier aan constante
snelheid
 enkel met apparatuur mogelijk
fietsen op hometrainer aan constante
snelheid
Isokinetische analyse
• Isometrische (statische) contractie:
Spier levert kracht, zonder beweging
 handhaven van houding (staan, zitten);
vasthouden van boek in een hoek van 90
graden
• Isotone contractie:
Spier wordt korter bij gelijkblijvende spanning
 opwekken van beweging en snelheid;
meetrappen bij fietsen met wind mee;
oogvolgbewegingen
Isokinetische analyse
• Het onderzochte lichaamsdeel beweegt tegen een
variabele weerstand met een constante snelheid.
Hoe harder kracht gezet, hoe hoger de weerstand
wordt.
• Dit is enkel mogelijk met speciaal daarvoor
ontwikkelde apparatuur.
Isokinetische analyse
• Geïsoleerde gewrichten en hun
omgevende spiergroepen kunnen
getest worden in biomechanisch
correcte posities, aan snelheden die
aan de gewrichtsfunctie beantwoorden.
• Alle parameters die de spierfunctie
definiëren kunnen gemeten worden
Isokinetische analyse
• Enkel (plantair-/dorsiflexie)
• Knie (flexie/extensie)
• Heup (flexie/extensie; ab-/adductie)
• Pols (flexie/extensie; pro-/supinatie)
• Elleboog (flexie/extensie)
• Schouder (flexie/extensie; ab-/adductie;
interne/externe rotatie)
Biodex-testing
Resultaten
Peak torque: links/rechts verschillen
< 10%
Ratio Hpt / Qpt: 0,50 – 0,80
Ratio Qpt/lichaamsgewicht: referentiewaarden
Peak Torque
60°/ s
90°/ s
Extensie
Flexie
Extensie
Flexie
Rechts
Links
130,8
122,8
6,12
Rechts
Links
62,2
50,9
18,7
Rechts
Links
117,6
92,7
21,17
Rechts
Links
56,9
44,2
22,32
180°/ s
240°/ s
Extensie
Flexie
Extensie
Flexie
Rechts
Links
86,9
85,1
2,07
Rechts
Links
53,9
36,6
32,1
Rechts
Links
80,4
77,9
3,11
Rechts
Links
53,6
38,6
27,99
Ratio Hpt / Qpt op 60°/sec
Rechts
0,48
Ondergrens: 0,50
Bovengrens: 0,80
Links
0,41
Ratio Qpt op 60°/lichaamsgewicht
Rechts
1,64
Links
1,54
Normaalwaarde sedentair persoon: 2,5
2 = marathonloper
2,5 = sedentair
3 = voetballer, basketter
3,5 =spurter
4 = fysiologische limiet
Voordelen
• Een isokinetische beweging zorgt voor een
maximale spieraanspanning gedurende de
volledige beweging
• Mogelijkheid om de snelheid van uitvoering in te
stellen en gelijk te laten blijven (verschillende
snelheden zijn mogelijk)
• Reproduceerbaar, van belang voor hertestingen,
verzekeringen
Voordelen
• Mogelijkheid om weerstand in te stellen
– aanpassing aan pijn en vermoeidheid mogelijk
– veilige testmethode
– pijn in spieren en gewrichten minimaal
• De isokinetische meettoestellen leveren een
objectieve registratie van de gemeten krachten
Nadelen
• Isokinetische toestellen zijn duur.
• Gekwalificeerd personeel nodig voor het instellen
van de apparatuur en het interpreteren van de
testgegevens.
• Menselijke bewegingen zijn zelden isokinetisch.
De isokinetische test moet altijd onderdeel van
een behandelplan zijn.
Nadelen
• Weinig literatuur en wetenschappelijk onderzoek
naar oefentherapie (wel naar testing).
• Hierdoor is het opmaken van oefenprogramma’s
sterk individueel bepaald
Absolute contra-indicaties
• Niet-geheelde
fracturen
• Epilepsie
• Cardiale insufficiëntie
• Ernstige perifere
vaatproblemen
• Aneurysma
• Anticoagulantia
• Recente bestraling of
chemotherapie
Chronisch CS-gebruik
Acute spierscheur
Zwangerschap
Neurologische
aandoening
• Ernstige osteoporose
• Lokale huidproblemen
•
•
•
•
Relatieve contra-indicaties
•
•
•
•
•
•
•
•
•
Pijn
Bewegingsbeperking gewricht
Wonde weke weefsels
Helende fractuur
Effusies
Milde osteoporose
Anemie
Reumatoïde artritis
Recente operaties
hh
DANK U!