Schimmelaantastingen snijheesters

advertisement
Optimale groei met medewerking van
bodem, bodembiologie en bemesting
Wilma Windhorst
Boomteeltcursus Vlamings BV 130116
Schimmelziekten algemeen
•
•
•
•
Chemisch systeem: brandjes blussen
Ziekte vinden  middel inzetten
Ziekte voorkomen  middel inzetten
Intensivering teelt, specialisatie, beperkter
middelenpakket…
• Nieuwe middelen resistentiegevoelig
Kwetsbaar systeem!
Schimmelziekten algemeen
• Niet uitgaan van ziekte maar van
plantgezondheid
• Conditie van de plant verbeteren zodat
ziekten minder voorkomen
• Bodem, bodembiologie, bemesting:
helpen mee aan plantgezondheid
• Systemen ontwikkelen zich nog volop!
Weerstand van planten
Weerstand van planten
Bedrijfszeker systeem:
• Afhankelijkheid van bestrijdingsmiddelen
vermindert
• Minder inzet van middelen  betere werking
als ze echt nodig zijn
• Gezonde planten: barrières waardoor afweer
van de plant verbetert en aantasting
vermindert
Menselijke gezondheid
Weerstand
• Rust
• Voeding
• Evt voedingssupplementen: vitaminen e.d.
• Gewoonten als roken, alcoholgebruik e.d.
• Darmflora (probiotica, bijv. Yakult)
• Omgeving en klimaat
Weerstand van planten?
Weerstand van planten?
•
•
•
•
•
Rust
Bodem en bodembiologie
Voeding
Teeltmaatregelen: vermeerdering, snoei, ..
Teeltomstandigheden: (pot)grond,
ontwatering, (kas)klimaat, water geven
• Weersomstandigheden
• Negatieve invloeden zoals bespuitingen
Weerstand van planten: Rust
• Veel zachte winters waarin bladhoudend/
groenblijvend gewas niet 100% stil staat
• Teelten steeds sneller
• ´Opgejut´ gewas
• CO2 in de lucht gestegen bemesting
aanpassen?
Weerstand: bodemstructuur
•
•
•
•
Goede structuur: lucht in de grond
Lucht in de grond zuurstof voor de wortels
Lucht in de grond ontwatering in orde
Lucht in de grond goede omstandigheden
voor bodembiologie
 Minder ziektegevoeligheid!
Gezonde bodem
• Organische stof, kan door bodemleven worden
omgezet in humus
• Bodemleven: zuurstof-minnende organismen
 structuur ook cruciaal
• Bemestingsverhouding Ca-Mg heeft veel
invloed op structuur en bodemleven
• Structuur, bodemleven en bemesting
beïnvloeden elkaar over en weer, staan niet
los van elkaar!
Gezonde bodem
• Organische stof: buffer voor voeding en water
en bodembiologie
• 1% meer organische stof = 17 liter water per
m² extra vochtbuffer
• Aanbrengen organische stof: champost,
compost, stalmest, stro,….
• Groenbemester kan ook % organische stof
verhogen
Weerstand: Bodembiologie
• 98% van de bodembiologie bestaat
uit nuttige organismen
• In de teelt hebben wij last van de 2%
schadelijke organismen
 Kunnen we de nuttigen beter benutten?
Gezonde bodembiologie
•
•
•
•
•
•
•
•
Bacteriën
Gisten
Actinomyceten
Mycorrhiza´s
Andere schimmels
Eéncelligen
Aaltjes
Hogere bodemdiertjes: wormen, insecten
Wat doet de bodembiologie?
•
•
•
•
Afbraak organisch materiaal
Vorming van humus
Vastleggen of beschikbaar maken voeding
Ziektewering: concurrentie, predatie= opeten,
antagonisme, productie antibiotica,..
Bodemvoedselweb
Bacteriën
• Wortelpunt van een
haarwortel
• Blauw en groen:
bacteriën
• Worden gevoed door
suikers uit de wortel
Foto: Plant Health Care
Bacteriën
• Slijmlaag: zorgt voor kruimelstructuur en dus
lucht
• Zorgen voor aanmaak antibiotica, vitamines, …
• Zorgen voor vrijmaken of vastleggen voeding
• Zorgen voor betere beworteling
• Zorgen voor betere opname voeding
• Zijn voedsel voor nuttige hogere organismen
• Werken tegen bepaalde schadelijke beestjes
Schimmels
• Houden calcium vast  invloed op de
structuur en hardheid van de plant
• Zorgen voor aanmaak antibiotica, enzymen,…
• Nemen plek in van schadelijke soorten
• Werken mee aan opname water en voeding
• Werken tegen bepaalde schadelijke soorten
Schimmels
Bodemschimmel tegen aaltjes
en tegen taxuskever
Eéncelligen
• Afbraak organisch
materiaal
• Zijn erg belangrijk in
stikstofvoorziening
• Belangrijk voor de
structuur van de grond
Aaltjes
• Afbraak organisch
materiaal
• Evenwicht tegen
schadelijke soorten
• Eten bacteriën  rol in
stikstofkringloop
• Ook soorten tegen
(bodem)insecten
Bodemleven terug in de grond?
• Geen kerende grondbewerking, krukasspitten
• Bodemverbetering/afstrooien met
blad’compost’, champost, groencompost
• Liever geen GFT: te zout, zware metalen, veel
residu van gewasbeschermingsmiddelen
• Groenbemesters
• Wees voorzichtig met meststoffen
• Evt producten die de bodembiologie aanvullen
Weerstand: Voeding
•
•
•
•
•
Meten = weten!
Verschillende analyse-methodieken
Onze voorkeur: Bodembalans-analyse
Waarden per perceel gemeten
Niet meer alleen NPK, maar ook calcium,
magnesium, zwavel, sporen
• Verhoudingen elementen belangrijk
Plantenvoeding: calcium
• Zorgt voor stevigheid van celwanden
• Heeft veel invloed op opname van andere
elementen en sporen, vooral Borium
• Enorm belangrijk voor weerstand
• Opname door jonge witte
wortelpunten/wortelhaartjes
• Opname en transport zijn moeilijk: alleen dmv
verdamping
Plantenvoeding: magnesium
• Onderdeel van bladgroen, dus direct van
invloed op kleur en groei en sterkte blad
• Stagnatie van opname bij droogte
• Hoe dichter het gewas, des te meer Mg nodig
om onderste blad op kleur te houden
• Gebrek in oud blad vatbaar voor ziekten
Plantenvoeding: kalium
• Maakt cellen stevig, vergelijk met opgeblazen
ballon
• Is zeer mobiel
• Gebrek treedt niet snel op, goed opneembaar
• Hoog kalicijfer zit calcium en magnesium snel
in de weg!
• Spoelt uit
Plantenvoeding: stikstof
• Belangrijke bouwsteen voor een plant, komt
in suikers, eiwitten e.d. voor
• 3 vormen: nitraat, ammonium, ureum
• Nitraat overmaat: vatbaar gewas voor ziekten
en plagen
• Liever organische meststoffen of
ammoniumstikstof
Plantenvoeding: fosfaat
• Belangrijke energieleverancier voor de plant
• Belangrijk bij beworteling en
bloemknopvorming
Plantenvoeding: zwavel
•
•
•
•
Zit in eiwitten belangrijk voor groei
Functie bij weerstand tegen schimmels
Vroeger: zure regen zwavel uit de lucht
Nu: tekorten soms groot, vooral op zandgrond
Plantenvoeding: sporen
• Spelen een rol in stofwisselingsprocessen in
de plant
• Spelen een rol in weerstand tegen ziekten
• In vollegrond beperkt aanwezig, vooral
Borium en Mangaan tekort
• In regenwater, niet aanwezig
• Bij hoge pH-waarde grond minder goed
opneembaar, correctie met bladmeststoffen
Plantenvoeding: sporen
• ZinkRhizoctonia, valse meeldauw, echte
meeldauw, bladvlekken
• MangaanBladvlekken, valse meeldauw,
roest, Phytophthora, Phoma
• Koperbacterieziekten, bastziekten
• BoriumPhytophthora, Pythium, Chalara
Meer weerstand door beter bemesten
• Minder valse meeldauw met bemesting gericht op
calcium, magnesium, mangaan en zink
• Bladverbranding en wortelproblemen Acer
potcultuur opgelost door meer calcium
• Groeistagnatie Pachysandra opgelost met meer
calcium
• Roest Hypericum opgelost met meer mangaan en
zink
• Hierover valt nog veel te leren!
Download