Organisatiebalans: productgericht én klantgericht Marketing is hot De organisatiebalans is bij de meeste bedrijven niet op orde. “Bedrijven zijn te veel productgericht bezig en te weinig klantgericht. Beide horen in balans te zijn. Alleen dan ontstaat een evenwicht waardoor bedrijven over de levenscyclussen heen blijven voortbestaan. Onmisbaar bij het creëren van die organisatiebalans is marketing,”, zegt Ralf Daggers, adviseur bij STEM Techniek en Marketing. STEM Techniek en Marketing is een kennisinstituut gespecialiseerd in strategische marketing voor technische bedrijven. Het ondersteunt organisaties bij veranderingsprocessen. Oogmerk is verbetering van de concurrentiekracht, het opbouwen van stevige marktposities en het vergroten van het rendement van bedrijven. Hierdoor kunnen ondernemingen hun marges waarborgen, hun klantrelaties intensiveren en een effectief commercieel beleid realiseren. H oewel marketing al decennia lang een volwassen vakgebied is in de sectoren van Fast Moving Consumer Goods (FMCG) en de Original Equipment Manufacturers (OEM) was het tot voor kort een ondergeschoven kindje in de industrie. “Maar nu is het hot”, aldus Daggers. Hij vergroten van de effectiviteit van marketing en verkoop. Tegelijkertijd moeten bedrijven een nieuwe, marktgerichte onderneming creëren, waardoor ze klantgerichte concepten kunnen ontwikkelen voor de nabije toekomst. “Op die manier ontstaat een organisatiebalans die volledig dankt de ommekeer aan de relatief goede tijd die de industrie momenteel doormaakt. Bedrijven hebben jarenlang geknokt om het hoofd boven water te houden. Nu hebben ze de tijd om te kijken wat positief is veranderd in de organisatie en hoe ze dat kunnen borgen. De conclusie is vaak dat het voor de korte termijn goed zit, maar het draait juist om de lange termijn. Het is belangrijk te weten of er daadwerkelijk iets is verandert in de markt- of concurrentiepositie. In veel markten zijn alleen de top-drie marktposities duurzaam winstgevend. Het gevecht hierom is nu de strategische uitdaging voor veel industriële organisaties.” in evenwicht is. Dit is belangrijk, want alleen dan kunnen bedrijven over de levenscyclussen heen blijven voortbestaan.” Volgens Daggers is bij veel bedrijven deze balans echter niet op orde. “Te vaak ligt de focus op de korte termijnomzet en is de insteek nog te productgericht. Ook komt het tegengestelde voor; bedrijven bedenken alleen maar nieuwe concepten en hebben moeite deze te effectueren.” “Onmisbaar bij het creëren van de organisatiebalans is marketing” Ook andere ontwikkelingen dwingen bedrijven te kijken naar de lange termijn. Zo vraagt de klant oplossingen op maat en wordt het marktaanbod generieker. Tevens is technologische kennis gemeengoed geworden en zijn eigen R&D-afdelingen te klein om deze kennis uniek te maken voor de organisatie. “Hoe kan een organisatie dan toch nog succesvol zijn? Het enige wat echt overblijft, is dat een bedrijf zijn klanten beter leert kennen dan de concurrent. Vervolgens moet het deze kennis vertalen in waardeconcepten om zo de klant nog succesvoller te maken. Dit is het grondbeginsel van marketing”, benadrukt Daggers. Organisatiebalans Hij noemt het van evident belang dat bedrijven bestaande zaken beter uitnutten door bijvoorbeeld beter in te spelen op de belangen van de klant. Dit kan door het 22 M E TA L E K T R O P R O F I E L O K TO B E R 2 0 0 7 Om de organisatiebalans in evenwicht te krijgen, moet de marketingfunctie geïntegreerd worden in de onderneming. “Gelukkig beseffen steeds meer organisaties dit”, aldus Daggers. “De vraag is echter: hoe begint een bedrijf aan het opzetten van deze marketingfunctie, zodat het intrinsieke klantkennis krijgt en unieke concepten kan bedenken? Vaak integreert een bedrijf de marketingfunctie bij verkoop of wordt een productmanager aangenomen die de tactische zaken zoals beurzen, websites, en andere communicatieve elementen mag realiseren. Het komt ook voor dat een marketingmanager met de zogenoemde vijf poten wordt aangenomen. Die blijft twee tot vier jaar en brandt dan af.” MarketingExcellenceScan voor lidbedrijven Om bedrijven inzicht te geven in hun huidige organisatiebalans heeft STEM Techniek en Marketing met FME de MarketingExcellenceScan ontwikkeld. Hierdoor krijgen organisaties inzicht in de staat van organisatiebalans en welke stappen zij kunnen nemen om de balans concreet te verbeteren. De scan is te downloaden via www.fme.nl . Ongeduldig Daggers benadrukt dat marketingmanagers het niet gemakkelijk hebben binnen organisaties. Na een paar jaar worden bedrijven volgens hem ongeduldig. “Ze vragen zich af waar de successen blijven van de marketeer. Er is geïnvesteerd in nieuwe mensen, producten en processen en ze willen resultaten zien. Ze willen weten waar het expliciete onderscheidende vermogen blijft, wanneer de marktpositie nu eindelijk eens veranderd.” Hij waarschuwt echter dat de marketingmanager de ruimte moet krijgen om aan deze kernzaken te werken. “Anders blijft het echte succes uit en valt een bedrijf terug in de klassieke manier van zakendoen. Het ontwikkelen van waardeconcepten voor bepaalde klanten blijft dan uit, waardoor het bedrijf zelf én de klanten nog steeds geen betere resultaten behalen.” Ralf Daggers: “De switch van productgericht naar klantgericht is een moeizaam proces. Als het echter eenvoudig was dan Hij erkent dat de switch van productgericht naar klantgericht een moeizaam proces is. “Maar als het eenvoudig was, dan is het dat ook voor de concurrent en zijn we weer terug bij af. Bedrijven zoals DSM plukken pas na zes tot acht jaar de vruchten van het implementeren van marktgerichtheid door de gehele organisatie. Het is voor een groot gedeelte ook een cultuur-, visie- en kennisomslag.” Hij zegt dat bedrijven die het traject ingaan niet ontmoedigd moeten raken. “Een bedrijf weet niet hoe lang het gaat duren en welke stappen het moet doorlopen. Wat het wel weet is dat het een moeilijk proces is dat niet gemakkelijk door andere organisaties te kopiëren is. De concurrent ziet het effect pas na enkele jaren en kan de leercurve niet zomaar inhalen.” is het dat ook voor de concurrent en zijn we weer terug bij af.” M E TA L E K T R O P R O F I E L O K TO B E R 2 0 0 7 23