Bloedverwant 2014 #1

BLAD VOOR DONORS
STICHTING SANQUIN BLOEDVOORZIENING - JAARGANG 13 - NR. 1 - 2014
Tessa genas
van leukemie
‘Ik had het
geluk van
een perfecte
match’
De grote Hb-quiz
Waarom wordt ook wel van ijzer­
gehalte gesproken? Hoe laag is te
laag? Test je kennis over Hb.
Hartelijk dank!
Een sportshirt, een USB-stick of een
bijdrage aan het Rode Kruis: donors
kunnen bij een mijlpaal kiezen uit
nieuwe waarderingen.
2
VAN DE REDACTIE
Sanquin, dat is voor de meeste mensen de
Katja van den Hurk, werkzaam bij de afdeling
bloedbank. Dat is logisch, want de afname-
Donorstudies, vertelt over het onderzoek Donor
locaties zijn voor de buitenwereld het meest
InZicht. Waar velen van u overigens ook aan
zichtbaar. Achter die bloedbank gaat echter een
hebben meegewerkt door een vragen­formulier
wereld schuil met Sanquin-medewerkers die
in te vullen. In dit nummer ook het hoopge-
andere taken vervullen. Wetenschappers
vende verhaal van Tessa Broeken, een jonge
bijvoorbeeld, die onderzoek doen naar de effec-
vrouw die haar leven te danken heeft aan een
ten van bloed geven op het lichaam. Want do-
stamceldonor. Wonderen bestaan! Er zijn veel
nors moeten gezond blijven en de patiënt moet
meer stamceldonors nodig voor patiënten als
kunnen blijven rekenen op veilig bloed.
Tessa. Dus meld u aan!
De gastredacteur voor deze Bloedverwant,
Imke Sikkema, hoofdredacteur Bloedverwant
Foto Ineke Oostveen
Onderzoek
Wim de Kort benoemd
tot bijzonder hoogleraar
donorgeneeskunde
Professor Wim de Kort, directeur Donor­
zaken bij Sanquin Bloedvoorziening, is
Foto (en omslagfoto) Erno Wientjens
benoemd tot bijzonder hoogleraar donor-
B
A+
+
geneeskunde aan de UvA/AMC
afdeling Sociale Geneeskunde. De Kort
wordt de eerste hoogleraar ter wereld die
zich specifiek op de donorkant van de
bloedtransfusie richt.
‘We willen de zorg rond de donor nog
beter maken dan hij al is’, zo licht hij zijn
kersverse benoeming toe. ‘Daarnaast zal
de leerstoel eraan bijdragen dat onze
donorartsen op een goed niveau bezig
Imke en Katja bij Sanquin in Nijmegen
Op het lijf geschreven
zijn met hun vak. En we willen onderzoek
doen naar wat bloed geven betekent
voor een donor.’
Wim de Kort geeft leiding aan de afdeling
Wat maakt mensen gezond en hoe blijven
Dat er bijvoorbeeld medicijnen worden
Donorstudies waar ook gastredacteur
mensen gezond? Die vraag boeit mij enorm.
gemaakt en diagnostische tests worden
Katja van den Hurk werkt en waar dit soort
Daarom is de baan als onderzoeker bij
ontwikkeld.
onderzoek plaatsvindt.
Hij is trots op zijn benoeming. ‘De instelling
Donor­studies mij op het lijf geschreven. Het is
wetenschappelijk werk met een praktische kant:
En dat er een belangrijke onderzoeksafdeling is.
van deze leerstoel zal het donoronderzoek
het resultaat van het onderzoek kan worden
Ik moet bekennen dat ik pas sinds kort bloed-
en daarmee de zorg rondom de donor naar
gebruikt om de bloedvoorziening in Nederland
donor ben. Ik was er tamelijk huiverig voor
een hoger plan tillen. Dat is alleen maar
te verbeteren. Dat is erg leuk en nuttig.
omdat ik vrij tenger ben en bang was dat het
mogelijk dankzij alle donors en medewer-
mijn hardloopprestaties zou beïnvloeden. De
kers die aan de onderzoeken meewerken.
Voordat ik solliciteerde had ik geen idee dat
eerste keer was best spannend. Maar het viel
Het is fantastisch in zo’n mooie groep te
Sanquin zoveel meer is dan de bloedbank.
heel erg mee. Het begin is er.
kunnen werken.’
Katja van den Hurk, gastredacteur
3
EN, LEKKER GEPRIKT?
‘Voor mijn studenten
is de bloedbank
een hersenkraker’
We treffen Joke Erasmus (52), hoofd communicatie van
Ziekenhuis Gelderse Vallei, op de campus van Wageningen UR.
En, lekker geprikt?
In mijn vinger wel ja. Maar toen bleek mijn Hb te laag; 7,3. Dus kon
ik na een gastvrije kop koffie en wat voedingsadviezen weer naar huis.
Beetje druk geweest, denk ik.
Stressvolle baan?
Ik heb een druk leven. Een gezin met twee tieners en ik werk als hoofd
communicatie in Ziekenhuis Gelderse Vallei in Ede. Afgelopen jaar is er
een nieuwe vleugel aan het ziekenhuis gebouwd. Leuk, maar dat leverde
wel extra werkdruk op voor onze afdeling.
En ook nog druk buiten de muren van het ziekenhuis?
Op woensdagochtend ga ik altijd naar balletles. Ik zit in een damesklas
op klassiek ballet. Dames van een zekere leeftijd, zeg maar. Verder is mijn
werk eigenlijk ook mijn hobby.
Wat brengt je hier bij de universiteit van Wageningen?
Ik heb een vergadering van het Vrouwennetwerk Wageningse Ingenieurs.
Wageningen is echt mijn stad. Ik heb er gestudeerd, mijn man ook en
inmiddels is onze oudste dochter hier ook begonnen. Ik geef overigens
nu gastcolleges aan studenten communicatie aan de Hogeschool Ede.
Daarbij voer ik het werven van bloeddonors wel eens op als casus: hoe
houd je het donorbestand actueel, hoe zorg je voor jongere aanwas?
Echt waar? Wat leuk!
De casus is een hersenkraker voor ze. Ik merk dat maar weinig studenten zich bewust zijn van de mogelijkheid om donor te worden. Terwijl
ze toch hbo’ers zijn, kritisch in de maatschappij staan. Door over zo’n
campagne na te denken, krijgen ze meteen ook mee dat ze zelf donor
zouden kunnen worden.
En, komen de studenten met briljante ideeën?
Ja, daar komen leuke plannen uit. Vooral om meer via sociale media te
doen en op plekken waar veel jongeren bij elkaar zijn. In het uitgaansleven bijvoorbeeld. Ze vinden het belangrijk om er onderling over te
praten – hoe eng is het? – en van iemand van hun eigen leeftijd te horen:
Foto Erno Wientjens
‘kom ook bloed geven!’
0
+
Wat maakt dat je ondanks dat drukke leven toch tijd
maakt voor het donorschap?
Ik heb ooit een imponerende situatie in Zuid-Amerika meegemaakt.
Iemand uit mijn reisgezelschap had bloed nodig, maar dat was niet
­beschikbaar. Ik heb daar nog gauw ter plekke bloed afgestaan, maar dat
mocht niet baten, helaas. Dat vergeet je nooit meer. De vanzelfsprekendheid dat er hier in Nederland wél gewoon bloed is, wordt daardoor zo
bijzonder. Het maakt dat ik zo trouw mogelijk naar de bloedbank ga.
4
BLOED IS LEVEN
‘De kanker heeft me
gelukkiger gemaakt’
Tessa was net aan het puberen
toen ze te horen kreeg dat ze
leukemie had. Ruim vijf jaar later
vertelt een kerngezonde en ‘onwijs
dankbare’ studente hbo rechten
hoe ze er bovenop kwam.
Als ze het grand café in de Leidse
binnenstad binnenstapt, is duidelijk dat
er geen zielige ex-patiënt aan tafel zal
aanschuiven. Tessa Broeken, lange
glanzende haren en vriendelijke ogen,
oogt zelfbewust en heeft een brede
glimlach die tijdens het gesprek niet
meer zal wijken. Ook niet als ze vertelt
over de periode in haar leven waarin het
voor haar niet meer hoefde, ze haar
vrienden niet meer wilde zien en zich
afvroeg hoe ze ooit weer aansluiting zou
vinden.
Haar zorgeloze meisjesleven nam in één
klap een andere wending op de eerste
dag van het nieuwe schooljaar, bijna zes
jaar geleden. Ze deed havo/vwo en was
net aan het tweede jaar begonnen. Ze
had al langer klachten, vertelt ze bij een
cappuccino. ‘Ik had steeds minder
energie en ’s nachts had ik veel pijn in
mijn benen. Ik speelde in een voetbal­
team en na verloop van tijd kon ik niet
meer mee met de rest, moest na vijf
minuten al van het veld.’
Naar school fietsen werd ook steeds
vermoeiender. ‘Ik herinner me dat een
vriendin mij een keer de hele weg heeft
moeten duwen.’ De dag erna riep de
rector haar uit de klas. ‘Mijn ouders
kwamen me halen voor een gesprek in
het ziekenhuis.’ Ze zet haar kopje neer
en tilt haar handen even op: ‘Ik had
er geen erg in en dacht helemaal niet
aan schokkend nieuws. Daardoor viel
de diagnose best rauw op mijn dak.
Leukemie.’
Bloedfabriek
Leukemie is kanker van witte bloed­
cellen. Al snel werd duidelijk dat Tessa
geen kans op genezing had zonder de
transplantatie van gezonde stamcellen
uit het bloed van een donor. Bij een
stamceltransplantatie is het van levens­
belang dat de donorcellen zo veel
mogelijk overeenkomen met die van
de patiënt om bijverschijnselen en
afstoting te voorkomen. Soms wordt er
geen geschikte donor gevonden. Voor
Tessa was die er wel. ‘Ik had het geluk
van een perfecte match.’
Toch had ze aanvankelijk moeite met het
idee. ‘Je krijgt een soort bloedfabriek
van iemand anders, dat wou ik in het
begin helemaal niet. Ik vond het een
bizarre gedachte. Maar ik had geen keus
en zette de knop om. En inmiddels voelt
het als mijn eigen bloed.’
Ze pakt haar smartphone en laat een
foto zien: een meisje met een kaal
hoofd. Voorafgaand aan de stamcel­
transplantatie is chemotherapie nodig
om de kankercellen te doden. Het feit
dat ze haar haren verloor, hakte er
behoorlijk in.
‘Ik was dertien jaar, net bezig tiener te
zijn’, legt ze uit. ‘Op die leeftijd vraag je
je af wat mensen van je denken. Je wilt
dat iedereen je mooi en leuk vindt. Maar
ik werd kaal door de chemotherapie en
kreeg een negatief beeld van mezelf.
Ik was geen leuk meisje, maar een ziek
meisje.’ Uit schaamte hield ze haar
vrienden buiten de deur en sloot zich op.
Na de behandeling volgde een moeilijke
Foto’s Erno Wientjens
Suzanne (16) en Tessa (18), twee hartsvriendinnen,
beiden genezen van kanker. Tessa: ‘Het is een grote
rijkdom een vriendin te hebben die precies weet
wat het is om zo ziek te zijn.’
6
BLOED IS LEVEN
‘Suzanne wil de Alpe d’Huez op fietsen.
Haar door­zettingsvermogen herken ik in mezelf’
0
0
+
periode, waarin ze het lastig vond weer
aansluiting te vinden bij haar leeftijd­
genoten. ‘Ik was veertien jaar, genezen
van kanker, maar wat moest ik toen?
Mijn vriendinnen hadden intussen
gewoon doorgeleefd, de jongens uit de
klas hadden de baard in de keel. Het was
alsof ik alleen op een berg stond en niet
wist hoe ik weer beneden moest komen.’
Hartsvriendin
Inmiddels draait Tessa weer volop mee
en is ze enthousiast aan een studie hbo
rechten begonnen. ‘Hoe gek het ook
klinkt: de kanker heeft me gelukkiger
gemaakt. Vroeger durfde ik maar
weinig. De telefoon opnemen, mensen
gedag zeggen. In dat soort dingen was
ik niet zo goed. Nu haal ik uit het leven
+
wat eruit te halen is. Doe wat je wilt!
Ook al is het gek! Het is zo’n fijn gevoel
om dat te kunnen. Ik besef wat het leven
waard is en ben gezond. Daar ben ik alle
stamceldonors onwijs dankbaar voor.’
In haar woonplaats Zevenhoven, in de
buurt van Alphen aan den Rijn, is ze
sinds haar ziekte nog dikkere vrienden
geworden met een lotgenote, Suzanne.
Suzanne had lymfeklierkanker. ‘Toen zij
de medische molen in ging zei ze tegen
mij: “misschien heb ik wel kanker.” Nee
joh, zei ik. Dat heb ik al. Het is heel mooi
om een vriendin te hebben die precies
weet wat het is om zo ziek te zijn. Dat is
een grote rijkdom.’
Een paar keer per week loopt Tessa op
weg naar de hogeschool langs het Leids
Universitair Medisch Centrum, het
ziekenhuis waar ze doodziek naar binnen
ging en na haar genezing nog jarenlang
onder controle bleef. De aanblik roept
geen nare herinneringen op, zegt ze.
Integendeel: ‘Soms heb ik zelfs een
beetje heimwee naar de artsen die zo
vertrouwd waren geworden.’
Na al die jaren rest er nog één belangrijk
los eindje: het contact met de donor die
haar leven redde. Stamceldonors blijven
anoniem, maar ze mogen wel een brief
schrijven. Tessa ontving een brief in het
Duits. ‘De vrouw schreef dat het een
spannende tijd voor haar was en vroeg
zich af hoe het met me ging. Het is er
nog niet van gekomen een brief terug te
schrijven. Ik denk er nog over na. Ik mag
één keer schrijven en ik wil dat het uit
mijn hart komt.’
7
MATCH OF GEEN MATCH?
Stamceldonaties zijn
levensreddend
Donorstamcellen kunnen voor patiënten
dat er zo veel mogelijk stamceldonors
met dodelijke ziekten als leukemie van
staan geregistreerd, om de best passende
levensbelang zijn. Het probleem is dat er
donor te kunnen selecteren’, zegt Ditha
miljoenen verschillende stamcellen zijn en
Kaarls van Europdonor, de organisatie die
dat de stamcellen van donor en patiënt
in Nederland stamceldonors registreert.
precies bij elkaar moeten passen. De kans
Voor elke patiënt wordt in het wereldwijde
dat twee mensen die geen familie van
stamcel­register gezocht. De Nederlandse
elkaar zijn bij elkaar passen is minder dan
bijdrage aan dat wereldwijde netwerk
1 op 50.000. Krijgt een patiënt stamcellen
is maar klein. Om een idee te krijgen:
die niet helemaal aansluiten bij zijn
in Nederland heeft 1 op de 365 personen
eigen stamcellen, dan vermindert zijn
zich ingeschreven als stamceldonor, in
overlevingskans. ‘Daarom is het belangrijk
Duitsland is dat 1 op de 16.
Tessa is genezen dankzij de stamcellen
van een donor. Stamcellen zitten in het
beenmerg en zorgen voor de aanmaak
van nieuwe cellen. Voor de patiënt is
het een ingrijpende behandeling omdat
eerst het eigen beenmerg en het afweer­
systeem moeten worden uitgeschakeld
en kwaadaardige cellen moeten worden
vernietigd. De trans­plan­tatie zelf gebeurt
tamelijk eenvoudig via een infuus.
De afname van stam­cellen bij een donor
kan op twee manieren gebeuren: uit het
Waar gingen Nederlandse stamceldonaties naartoe in 2012?
been­merg of uit het bloed. Een beenmerg­donatie geschiedt onder algehele
1
1
1
1
8
narcose. Een donatie van stamcellen
uit het bloed gebeurt met een speciale
12
1
2
1
4
naald en een slangetje stroomt er bloed
van de donor naar de aferesemachine.
Deze haalt de stam­cellen eruit en het
1
2
techniek, de zogeheten aferese. Via een
bloed gaat terug naar de donor.
Stamceldonor worden?
Iedereen van 18 tot 50 jaar die gezond
© Europdonor
Verenigde Staten
Duitsland
Denemarken
Zweden
8
2
1
1
Nederland
Spanje
Italië
Turkije
12
2
1
1
Frankrijk
Oostenrijk
Polen
Verenigd Koninkrijk
4
1
1
1
is kan stamceldonor worden. Na het
beantwoorden van een aantal medische
vragen en de typering van uw stamcellen
(de zogenaamde HLA-typering) wordt
u ingeschreven. Vervolgens wordt u pas
opgeroepen als er een patiënt ergens
ter wereld stamcellen nodig heeft die
overeenkomen met die van u. Op dat
moment kunt u nog afzien van de
donatie. U kunt binnen enkele maanden
worden opgeroepen, over een paar
jaar of helemaal nooit. Maar als het
zover is, is uw donatie van levens­belang!
Meer informatie op www.bloedverwant.nl/
bloedlinks.
‘Voor mensen die stamcellen nodig hebben is het heel belangrijk dat
er een grote diversiteit aan donors beschikbaar is. Dit geldt echter ook
voor een ontvanger van een “gewone” bloeddonatie als hij of zij bloed
van een bijzondere bloedgroep nodig heeft. Zelfs als je niet vaak wordt
opgeroepen voor een donatie, kunnen je cellen bijzonder waardevol
zijn in deze specifieke gevallen.‘
Katja van den Hurk, gastredacteur
8
DE GROTE HB-QUIZ
TEST JE KENNIS OVER HB!
Noteer je antwoorden en blader snel door naar pagina 14 voor de juiste antwoorden. Mét uitleg!
1
a
b
c
2
a
b
Waarvoor staat de afkorting Hb?
Hemobladine
Hemoglobine
Hemoboulimia
Wie heeft over het algemeen een hoger Hb?
De man
De vrouw
3
Per persoon kan het Hb-gehalte schommelen. Er zijn verschillende oorzaken voor een
tijdelijke daling. Welke hoort daar niet bij?
a
b
c
Forse menstruatie
Te weinig ijzer in de voeding
Roken
4
Moet je naar de huisarts als je Hb te laag
is om bloed te kunnen geven?
a
b
c
Ja
5
a
b
c
d
Waarin zit Hb?
6
Waarom wordt er in plaats van Hb-gehalte
vaak gesproken over ijzergehalte?
a
b
Omdat het molecuul de kleur van ijzer heeft
c
Omdat je je bij een laag Hb vermoeid voelt in
plaats van ijzersterk
7
Hoe kan het dat een tweede meting soms
een andere waarde geeft?
a
b
c
De eerste vingerprik is niet helemaal goed gegaan
Nee
Dat ligt eraan hoe laag het is
Plasma
Witte bloedcellen
Bloedplaatjes
Rode bloedcellen
Omdat ijzer een belangrijk onderdeel is van
hemoglobine
De waarde kan per minuut schommelen
Een prik uit de linkerhand geeft een andere
waarde dan een uit de rechterhand
‘Deze quiz geeft hopelijk
meer inzicht in het hoe en
waarom van de Hb-test.
Het is heel vervelend om
onver­richterzake naar huis
gestuurd te worden.‘
atja van den Hurk,
K
gastredacteur
9
WAARDERING
Hartelijk
dank!
Pelle
Omdat hij zo schattig is en
populair blijft.
Mok
Voor een verkwikkend bakje koffie
of een gezellig kopje thee.
Mini-MAL (NIEUW)
Bidon (NIEUW)
Voor uw verzameling.
Altijd een halve liter
vocht bij de hand.
Badlaken
Heerlijke jacquard
ingeweven katoen met Pelle
de Pelikaan.
USB-stick (NIEUW)
Sport T-shirt
Met 16GB aan opslagruimte.
Voert het vocht snel af.
Fotografie Erno Wientjens
Volop keus
Voor een patiënt is bloed of een genees­middel uit plasma een groot geschenk. Daarom biedt Sanquin alle donors bij elke mijlpaal een
blijk van waardering aan. De ‘voorraadkast’ is onlangs opgeruimd en wordt per 1 juni aangevuld met nieuwe voorwerpen. Zo is er het
lang­verwachte sportshirt, gemaakt van technisch hoogwaardig materiaal waardoor vocht snel wordt afgevoerd. Een blikvanger is de
mini­oplegger; mag in geen enkele verzameling ontbreken! Op verzoek van veel donors is het nu ook mogelijk te kiezen voor een bedrag
aan een goed doel: het Rode Kruis. Een bijzonder doel, omdat het Rode Kruis vroeger de bloedinzameling organiseerde en Sanquin
nog steeds werkt op basis van de grondbeginselen van het Rode Kruis. Bij elke mijlpaal kun je een keus maken uit de nieuwe blijken van
waardering. Op deze pagina zie je een greep uit het assortiment. Kijk voor meer waarderingen op www.bloedverwant.nl/bloedlinks.
10
ONDERZOEK
Waarom word
je donor?
Waarom kan de ene donor
makkelijker bloed geven
dan de andere?
Wat zijn de effecten van
bloeddonatie?
Hebben de eigenschappen
van donors effect op een
bloedproduct?
Foto Erno Wientjens
Zijn leefstijl en gezond
eten van belang
voor bloeddonatie?
Gezonde
donors
veilig bloed
4 - 6 l
2,8
= 1/13=
2,4
60 - 98 ml/kg
Wat doet bloed geven met je lichaam? En
waarom hebben sommige donors last van een
laag Hb? Onderzoekers van Sanquin
Bloedvoorziening willen de donor beter leren
kennen. ‘We willen dat donors gezond blijven’,
zegt Katja van den Hurk van de afdeling
Donorstudies.
11
Hoe kunnen we een
te hoog of te laag
Hb‑gehalte voorkomen?
Heeft stress invloed
op de kwaliteit van
het bloedproduct?
Hoe belangrijk zijn leeftijd
en geslacht voor bloeddonatie?
Wat beweegt je om
donor te blijven?
Wat doet bloeddonatie
met je lichaam?
B
+
Sanquin? Dat is de bloedbank, zullen de
meeste mensen zeggen. Maar dankzij
de kennis op het gebied van bloed en
geneesmiddelen speelt Sanquin ook een
belangrijke rol in de wetenschappelijke
wereld. Onderzoekers van Sanquin werken
samen met universiteiten en andere
onderzoeksinstanties. Bijvoorbeeld om
de werkzaamheid van medicijnen voor
reumapatiënten te testen, of op het
gebied van hart- en vaatziekten. Binnen
deze Divisie Research richt de afdeling
Donorstudies zich specifiek op onderzoek
onder donors. Wat beweegt mensen om
donor te worden en donor te blijven?
Wat zijn de effecten van bloeddonatie en
hoe zijn eigenschappen van donors van
invloed op de uiteindelijke bloedproducten?
Bloed geven is heel veilig. Maar toch,
je staat een halve liter bloed af. De afdeling Donorstudies van Sanquin wil graag
weten wat bloed geven doet met je
lichaam. ‘Want bloeddonatie mag geen
negatieve effecten hebben op de gezondheid van de donor’, zegt Katja van den
Hurk, epidemioloog in het vijftienkoppige
onderzoeksteam. ‘We willen dat donors
gezond blijven. En gemotiveerd. Stel bijvoorbeeld dat je donatie elke keer wordt
uitgesteld omdat je Hb te laag is. Dat is
heel vervelend als je bent gekomen om
een goede daad te verrichten.’
Hoe je reageert op het afstaan van een
halve liter bloed hangt af van veel fac­
toren, legt Katja van den Hurk uit. Leeftijd,
geslacht, leefstijl, aanleg... De onderzoekers van Sanquin willen meer inzicht
krijgen in de donors, zodat Sanquin bij het
oproepen van donors meer ‘maatwerk’
kan leveren.
DNA in kaart
Katja van den Hurk: ‘Drie van de tien vol
bloeddonors hebben een dalend Hb. Het
lijkt erop dat sommige mensen het beter
aankunnen om vaak bloed te geven dan
anderen. We willen graag weten waar dat
door komt. Mogelijk eten deze donors
minder ijzerrijk voedsel, maar het kan ook
zijn dat ze minder goed ijzer opnemen uit
hun voeding, of minder goed in staat zijn
rode bloedcellen aan te maken of daar
het hemoglobine in in te bouwen. Om
hier meer inzicht in te krijgen, zijn we van
plan het DNA van donors in kaart te brengen. Ziet het DNA van donors die een
12
ONDERZOEK
Heeft het DNA van
een donor effect
op het bloedproduct?
Wat is het effect van
bloeddonatie?
Beter of slechter?
13,3 procent van de donors ervaart
lichte bijwerkingen na een donatie
zoals vermoeidheid of duizeligheid.
4,3 procent voelt zich juist beter: meer
energie, minder hoofdpijn. Katja van
den Hurk: ‘We weten niet wat daarvan
Katja van den Hurk (32)
woont samen in
Amsterdam. Heeft een
dochtertje van anderhalf.
Werkte eerder bij VU
Medisch Centrum en
TNO. Promoveerde op
onderzoek naar diabetes
en hartfalen. Vrije tijd:
hardlopen en yoga.
laag of dalend Hb hebben er anders uit
dan dat van donors met een stabiel Hb?
Voor dit onderzoek willen we donors
vragen een buisje met speeksel terug te
sturen voor DNA-analyse. Met de uitslag
kunnen we in de toekomst hopelijk
bepalen welke mensen mogelijk vaker of
juist minder vaak kunnen doneren.’
Van sommige factoren is al langer bekend
dat ze van invloed zijn op het Hb-gehalte.
Katja van den Hurk: ‘Als iemand bijvoorbeeld bij eerdere keuringen een laag Hb
had, is de kans op weer een (te) laag Hb
een volgende keer natuurlijk groter. Ook
de periode die tussen twee donaties ligt
en de omgevingstemperatuur zijn van
invloed.’ De onderzoekers werken aan een
‘Hb-voorspeller’, die teleurstellingen bij de
keuring moeten voorkomen. ‘We gaan de
huidige Hb-voorspeller binnenkort in de
praktijk testen. We onderzoeken dan
of we uitstel vanwege een laag Hb kunnen
voorkomen door donors met een hoog
risico hierop later op te roepen of voedingsadvies te geven. In de toekomst
hopen we de Hb-voorspeller nog beter
te maken door DNA-analyses.’
Donor InZicht
Belangrijke informatie voor de onderzoekers van Sanquin komt van de donors zelf.
Sinds 2008 zijn twee keer 50.000 vragenlijsten gestuurd naar bloeddonors.
De teruggestuurde antwoorden worden
geanalyseerd en gecombineerd met
andere data. Uit de gegevens van de
eerste ronde bleek dat zowel vol bloed-
de reden is. De mensen die zich
beter voelen na een donatie hebben
gemiddeld wel een iets hoger Hb en een
iets hogere bloeddruk. Ook dit geeft aan
dat het effect van bloed geven niet voor
iedereen hetzelfde is.’
als plasmadonors door de bank genomen
gezonder leven dan de gemiddelde
Nederlander. Zij roken bijvoorbeeld minder en bewegen meer. Maar ook bleek dat
een matig overgewicht bij donors iets
vaker voorkomt dan bij de gemiddelde
Nederlander. Dat laatste is minder
op­vallend dan je zou denken, zegt Katja.
‘Het zal deels komen doordat het aantal
mensen met een laag gewicht kleiner is.
Je mag namelijk geen donor zijn als je
lichter bent dan 50 kilo.’
13
KORT NIEUWS
MEER INFORMATIE OVER HET NIEUWS OP DEZE PAGINA
VIND JE OP WWW.BLOEDVERWANT.NL/BLOEDLINKS.
Lekker bakkie
Vierdaagse Nijmegen
Sinds kort komt het
welverdiende kopje koffie
Loop jij ook de Vierdaagse van Nijmegen? Vraag dan via
bij de bloedbank uit een nieuwe koffieautomaat.
Bloedlinks het nieuw ontworpen Sanquin-T-shirt aan en help
Op zoek naar de automaat met de lekkerste koffie, espresso,
zo mee het donorschap meer bekendheid te geven.
cappuccino en chocomelk deden 120 medewerkers en
donors mee aan een blinde smaaktest. Vanuit de Landelijke
Donorraad was Henk van der Meij afgevaardigd. Hij proefde
en oordeelde. ‘Nog best lastig. Want was de koffie uit
apparaat 1 heel lekker, dan was de espresso uit nummer
2 weer beter.’ Inmiddels is de keus gemaakt en zijn de
warmedrankenautomaten door het hele land geplaatst.
Reiskostenregeling aangepast
Sanquin heeft de reiskostenregeling aangepast. Bekijk de
aangepaste regeling via Bloedlinks.
Website voor smart­phones
In december 2013 is de Sanquin-website voor smartphones
gelanceerd. Wie nu met een smartphone naar sanquin.nl
gaat, komt automatisch op een pagina die speciaal geschikt
is gemaakt om op smartphones te bekijken. Op de
homepage kun je direct doorklikken naar de donortest,
de locatiezoeker en actueel nieuws. Handig!
34.823
50.000
van de
donors stuurden het vragen­
Donors werven donors
via internet
Geef jij als donor ook graag meer bekendheid aan de
bloedbank? Download dan een digitale banner naar keuze
en plaats hem op jouw website, blog of Facebookpagina.
formulier terug in de tweede ronde van het onderzoek
Sanquin heeft de banners op verzoek van meerdere donors
Donor InZicht.
speciaal laten maken. Te downloaden via Bloedlinks.
14
DE GROTE HB-QUIZ
CONTROLEER JE ANTWOORDEN
De enige juiste antwoorden op de grote Hb-quiz van pagina 8.
1
b
Hemoglobine
2
a
Mannen hebben een hoger Hb
3
c
Hb staat voor hemoglobine. Een samentrekking
van hemo: ‘het bloed betreffende’ en globine:
een eiwit­lichaampje. Het Hb-gehalte geeft aan
hoeveel hemoglobine er in je bloed zit.
Mannen hebben over het algemeen een hoger
Hb. Daarom is de ondergrens om te mogen
doneren ook hoger. Om te doneren moeten
vrouwen een Hb-waarde hebben van minimaal
7,8 (mmol/L) en mannen 8,4 (mmol/L).
4
c
Naar de huisarts?
5
d
In de rode cellen
6
b
IJzersterke naam
7
a
Verdund bloed
Dalend Hb
Roken doet het Hb juist stijgen, wat niet
betekent dat Sanquin donors aanraadt te gaan
roken. Door te weinig ijzer in de voeding en
een flinke menstruatie kan het Hb-gehalte
iets dalen.
Een voor de bloedbank te laag Hb hoeft niet te
betekenen dat je naar de huisarts moet. In de
meeste gevallen heb je geen bloedarmoede,
ben je kerngezond en hoef je ook niets te doen
om dat gehalte op te krikken. Meestal is
het logischer om dan minder vaak bloed te
doneren. Als je Hb erg laag is zonder dat daar
een goede verklaring voor is, zal de donorarts
je zo nodig verwijzen naar de huisarts.
Hb is de afkorting van hemoglobine, een molecuul in de rode bloedcellen dat zorgt voor het
transport van zuurstof.
IJzer is een belangrijk onderdeel van hemoglobine, zodat we ook wel van ijzergehalte
spreken. Bij een verlaagde ijzerreserve in het
lichaam kan een te laag Hb ontstaan. Dit is een
van de meest voorkomende oorzaken van
een te laag Hb. Maar er kunnen ook andere,
minder voorkomende oorzaken zijn.
Bij een goede vingerprik komt er spontaan een
stroompje bloed uit de vinger. Daarmee kan de
arts of donorassistent de juiste waarde bepalen.
Soms gaat de prik wat moeilijk, bijvoorbeeld
doordat de donor koude handen heeft. Als het
nodig is om te knijpen om het bloed eruit te
krijgen, kan er wat wondvocht meekomen en
is het bloed verdund. In dat geval is er een
lagere Hb-waarde.
15
DE VRIJWILLIGER
Foto Yvonne Witte
RESPECTVOL
MET ELKAAR
OMGAAN
Als Gert van Beek (62) overenthousiaste ouders
langs de lijn aanspreekt op hun gedrag, doet hij
dat vriendelijk en rustig, maar ook gedecideerd
en met duidelijk overwicht. ‘Iemand ergens
op aanspreken ben ik wel gewend’, lacht hij.
Als hoofdinspecteur bij de politie gaf Van Beek
leiding aan het team dat een einde maakte aan
de Heineken-ontvoering. Hij schreef daarover
een bloedstollend boek: Mijnheer Heineken, het
is voorbij. Nu hij is gestopt met werken, zorgt hij
er als vrijwilliger bij de Amsterdamse voetbalclub
SDZ voor dat de wedstrijddagen ordentelijk verlopen. En hij coacht de jongste scheidsrechters
van de club. ‘Het is mijn manier om bij te
dragen aan een betere wereld. Ik zie groeps­sport
als een waardevolle manier om sociaal vaardig
te worden. Samen plezier maken en samen
teleur­stellingen verwerken. Respectvol met
elkaar omgaan. Dat is voor kinderen heel
vormend.’ Zijn driewekelijkse gang naar de
bloedbank om plasma te geven vormt een rustpuntje in zijn nog altijd drukke bestaan. ‘Even
lekker relaxen in de stoel.’
Doe je ook bijzonder vrijwilligerswerk?
Laat het ons weten: [email protected].
B+
A+
REDDENDE GEVERS
Ze schieten te hulp als de auto het begeeft, een kind te water raakt, een schoorsteenbrand uit de hand
loopt, een winkelier wordt overvallen. Deze donors zetten zich in voor een van de hulp­diensten in
Nederland. Helpen zit deze reddende gevers in het bloed.
Margriet Sandvoort (38)
Richo Severs (57)
Hoofdagent politie Veenendaal, rijdt de 112-meldingen
Wegenwacht bij de ANWB, regio Noordwest
‘Als motoragent kom je vaak als eerste aan. Ik trap de deur
in als dat nodig is. Ik coördineer als er een traumaheli moet
komen. Ik begin met reanimeren. Iedereen denkt bij de politie aan boeven vangen, maar ik ben toch vooral het vak
ingegaan voor de hulpverlening. Hulpverlenen is voor mij
heel breed. Een aangifte opnemen voor iemand van wie de
fiets is gestolen, valt daar voor mij ook onder. Levens redden
doen we ook. Ik heb wel eens iemand ervan kunnen over­
tuigen om niet van een flat te springen. Dan vind ik wel
dat ik een mooi beroep heb.
Ik heb ook genoeg mensen gezien die wél zijn gesprongen.
Voor de nabestaanden kun je de pijn niet verzachten, maar je
kunt wel zorgen dat het slechtnieuwsgesprek goed verloopt.
Ik was 25 toen mijn moeder stierf, dus ik denk een beetje te
weten wat je wel en niet kunt zeggen. Het overlijden van
mijn moeder, ze was mijn alles, heeft me een betere diender
gemaakt. Mijn moeder kreeg acute leukemie. Elf zakken
bloed en chemo gaven haar wat extra spreektijd. Het heeft
acht maanden mogen duren en die zijn heel waardevol
geweest. Ik weet dus hoe belangrijk donorbloed kan zijn.’
‘Mijn werk is mijn hobby, ik heb het mooiste beroep dat er
is. Al 23 jaar werk ik bij de Wegenwacht. Je hebt zoveel vrijheid en ruimte. Gestrande automobilisten zijn altijd blij als
ik kom helpen. Al maak ik het maar met een touwtje, als ze
weer verder kunnen rijden zijn ze gelukkig. Soms is het heel
emotioneel. Dan zit het iemand allemaal tegen en barst de
bom als de auto het begeeft. Vaak komt het dan niet op
sleutelen aan. Als iemand op weg is naar een begrafenis, dan
moet je zorgen dat hij daar snel aankomt. Een taxi bellen,
slepen of zelf brengen. Die auto komt later wel. Ik zeg wel
eens: de mensen hebben pech, niet de auto.
In mijn vakantie ga ik als technisch begeleider voor de
kampeerreizen van de ANWB op pad, samen met mijn
vrouw. Veel indruk maakten de Noorse fjorden en de reis
door Corsica en Sardinië die werd gefilmd door omroep
MAX. Ik ben een hulpverlener in hart en nieren. Ik help
gestrande passagiers met hun auto, help collega’s en buren
met klusjes en help patiënten met mijn bloed via het donorschap. Zolang ik kan, blijf ik dat volhouden. Ik wil mensen
helpen, op alle mogelijke manieren.’
Na de reddende gevers zoeken we voor het volgende nummer
bourgondische gevers. Professionele of hobbykok? Wijnliefhebber
of taartengek? Moestuinier of worstenmaker?
Mail naar [email protected].
Foto 1 en 2 Erno Wientjens
16
A+
Paul van Rheenen (39)
Amy Manshanden (24)
Beroepsbrandweer in Eindhoven, vrijwillige brandweer in Waalre
Lid Reddingsbrigade Obdam
‘Een brandend huis binnengaan is altijd lastig. Soms heb je
door de rook nog geen halve meter zicht. Spannend, maar
dat is je vak. Daar ben je voor getraind en daar ga je gewoon
voor. Bang aangelegd moet je als brandweerman niet zijn.
Als iemand bekneld zit in een auto hebben wij het gereedschap en de kennis om een dak van een auto te knippen of
een deur eruit te halen. We zien vaak bloed vloeien.
Ik denk dan wel eens: het bloed dat ik vorige week gaf,
kan hem misschien ten dienste zijn.
Ik ben ook duiker bij de brandweer. Als er mensen, personen
of auto’s te water gaan, wordt onze hulp ingeroepen. Het
tikt aan als je iemand niet kunt redden. Het hoort bij het vak,
maar dat is wel de zware kant. Wat mij heel erg is bijgebleven, is de brand in het gemeentehuis van Waalre. Ik ben daar
getrouwd en het is heel raar om dat dan tot de grond te zien
afbranden.
Het hulpverlenen zit in mijn bloed. Een brand blussen of
bloed geven: ik zie beide als hulpverlenen. Maar uiteindelijk
denk ik dat ik meer levens red bij de bloedbank dan met de
brandweerslang.’
‘Toeters en bellen, sirenes en ambulances. Ik ben er altijd al
fan van geweest. Het redden zit me zogezegd in het bloed!
Als je bij de reddingsbrigade een drenkeling kunt redden,
is dat redden heel letterlijk zichtbaar. Maar in feite red je als
donor ook levens.
De Reddingsbrigade Obdam heeft helaas geen eigen bewakingsgebied. Wij trainen vooral in het zwembad. Zelf geef ik
ook les aan de jeugdleden, we oefenen spelenderwijs het
redden van drenkelingen. Zowel de “droge redding”, vanaf
de kant, als de “natte redding” waarbij je zelf te water gaat.
Gelukkig heb ik in het echt nog nooit iemand uit het water
hoeven vissen. Maar ik weet dat ik het zou kunnen: ik zit al
vanaf mijn elfde bij de reddingsbrigade. Wij zijn er voor als
het fout gaat. Beter is het natuurlijk als het niet nodig is.
Sinds kort ben ik overgestapt van bloed geven op het geven
van plasma. Ik ben niet bang voor naalden en weet hoe
belangrijk het is dat dat plasma er is. Kleine moeite, groot
gebaar.’
‘Donors zijn bijzondere mensen, die graag iets voor anderen
over hebben. Wij merken het ook als we donors vragen mee
te doen aan onderzoek. De respons is over het algemeen hoog:
ongeveer 2 op de 3 benaderde donors heeft mee­gedaan aan
Donor InZicht.‘
Katja van den Hurk, gastredacteur
Foto Wim Bos
0
+
Foto Verse Beeldwaren
17
18
VRAAG HET ONZE DONORARTSEN
Wordt mijn bloed ook onderzocht op kanker?
Nee, uw bloed wordt niet onderzocht op kanker. Elke donatie
wordt onderzocht op hiv, hepatitis B, hepatitis C en syfilis.
De allereerste keer wordt uw bloed ook onderzocht op het
HTLV-virus. Dat is een in Nederland zeldzaam virus dat een
soort leukemie kan veroorzaken. Mocht de uitslag van een van
deze testen duiden op een besmetting dan informeren we u
hierover. Het bloed wordt
dus op lang niet alle ziekten
onderzocht. Goedkeuring bij
de bloedbank is dus zeker
geen garantie dat u volledig
gezond bent. U bent overigens zelf onze belangrijkste
bron van informatie over de
veiligheid van uw bloed. Mocht u er na een donatie achter
komen dat u toch een ziekte onder de leden had dan horen
we dat graag van u. Zeker als het een besmettelijke ziekte
betreft.
Dokter,
hoe zit
dat?
Foto Stijntje de Olde
Ik slik medicijnen tegen hooikoorts. Mag ik dan
wel bloed geven?
Gitta Dijkshoorn (35) studeerde
geneeskunde in Groningen en is
sinds 2005 donorarts bij Sanquin.
‘Het werken met gezonde
mensen en het gezamenlijk gaan
voor het goede doel spreekt me
aan in dit werk.’ Ze keurt donors
in Groningen en Drenthe en
houdt zich daarnaast bezig met
het actualiseren van de richtlijnen
voor medicijngebruik. Onlangs
voltooide zij haar opleiding tot
senior donorarts.
Hooikoorts is een vorm van allergie. Het uit zich vaak in rode,
tranende ogen en een lopende neus. Wie aan hooikoorts lijdt,
kan ook last hebben van vermoeidheid, lusteloosheid en
hoofdpijn. Als je dit soort klachten hebt, is het verstandig om
even geen bloed te geven. Daarvoor moet je immers fit en
uitgerust zijn. Bij milde klachten kun je wel gewoon bloed
geven. De meestgebruikte medicatie om hooikoorts te
bestrijden vormt geen bezwaar voor donatie. Vermeld dit wel
altijd op de vragenlijst, zodat de arts of assistente dit kan
beoordelen.
Waarom moet ik bij de keuring aangeven
of ik pijnstillers heb geslikt?
Ik ben aan het trainen voor de halve marathon.
Kan ik in deze periode bloed geven?
De meeste pijnstillers hebben een kortdurend effect op de
werking van de bloedplaatjes. Sanquin levert concentraten
van bloedplaatjes aan ziekenhuizen. Daarvoor worden van
vijf geselecteerde eenheden bloed de bloedplaatjes bij elkaar
gedaan. Voor de kwaliteit van het concentraat is het beter
geen bloed te gebruiken van donors die pijnstillers hebben
geslikt in de vier dagen voorafgaand aan de donatie.
U kunt gerust een pijnstiller gebruiken als dat nodig is,
maar geef dat wel aan op de vragenlijst. Dan gebruiken we
wel de rode cellen en plasma uit uw donatie maar niet het
bloedplaatjesconcentraat.
De eerste 24 uur na een donatie kunt u beter niet gaan sporten. Uw lichaam heeft dan tijd nodig om te herstellen. Toch
gaan sporten geeft kans op duizeligheid of flauwvallen.
Wij adviseren om kort voor de marathon beter geen bloed te
geven. Hoelang verschilt per donor, meestal is enkele weken
voldoende. Als u optimaal wilt presteren, is het verstandig
om tijdens de keuring op de bloedbank te overleggen over
uw sportplannen. Dan kunnen we aan de hand van uw Hb
bespreken hoe groot uw reserve is. Ook in de dagen na zo’n
grote prestatie als het lopen van een marathon kunt u beter
even wachten met doneren. Het lichaam heeft tijd nodig om
te herstellen. Vaak is het Hb dan tijdelijk wat lager doordat
bij een grote lichamelijke inspanning wat rode bloedcellen
kapotgaan.
Ons panel van donorartsen beantwoordt vragen van donors.
Ook een vraag? Schrijf naar de redactie, [email protected]
o.v.v. Dokter, hoe zit dat?
19
DAAROM GEEF IK BLOED
LEVENSREDDEND
0
‘Arnold Borger (70) woont in
Renkum, heeft drie dochters en vier
kleinkinderen. Hij hield zich tot zijn
pensionering als gemeenteambte­
naar bezig met de juridische kant
van bestemmingsplannen. Samen
met zijn vrouw maakt hij veel verre
reizen, onder andere door Peru,
Ecuador, West-Canada, NieuwZeeland. En laatst naar hun dochter
in China om het jongste kleinkind
te bekijken. ‘De videocamera gaat
altijd mee. Opnamen maken en
daar thuis mooie films van monteren
is mijn grote hobby.’
Foto Bert Beelen
‘In 1952, ik was 8 jaar oud, onderging mijn
vader een zware longoperatie. Doordat de
wond niet goed wou genezen, verloor hij veel
bloed. Een maand lang werd voor zijn leven
gevreesd. Mede dankzij de zakken bloed die
hij ontving, heeft hij het gered. Al werd hij
nooit meer helemaal de oude. Voor mij sprak
het vanzelf dat ik in 1963 tijdens mijn militaire
dienst begon met bloed geven. Ik ben dat
altijd blijven doen, de laatste jaren plasma. In
totaal gaf ik 164 keer. Ik heb daar geen enkele
last van terwijl ik anderen kan helpen om weer
gezond te worden. Dat heb ik extra ervaren
toen onze dochter zes jaar geleden lymfklierkanker had en door bloedtransfusie moest
worden “opgepept” om de chemokuren goed
te doorstaan. Op 1 dec­ember werd ik zeventig
en moest dus stoppen met het donorschap. Ik
heb daar begrip voor, maar vind dat wel erg
jammer. Door mijn vader en dochter weet ik
immers als geen ander hoe levensreddend
bloed kan zijn.’
Wat beweegt je om bloed te geven? Laat het ons
weten: [email protected] o.v.v. Daarom!
Colofon
Bloedverwant is een uitgave van Stichting Sanquin
Bloedvoorziening en verschijnt twee keer per jaar.
Beste Sanquin,
Mijn vriendin en ik geven allebei bloed en daarom ontvangen we allebei het
magazine Bloedverwant. We vinden dit een beetje zonde, dus wilden we vragen of
we misschien de toezending van Bloedverwant op mijn naam kunnen stopzetten? Met vriendelijke groet,
Frank Buist, bloeddonor in Groningen
Beste Frank,
Natuurlijk is dat mogelijk. De eenvoudigste manier om dat te doen is om op onze
website naar het contactformulier te gaan. (www.sanquin.nl/bloed-geven/contact/
contact/). Daar kun je ‘verzoek tot afmelding Bloedverwant’ aanklikken. Als je jouw
naam en adres invult wordt de toezending op jouw naam gestopt. Het exemplaar
van je vriendin blijft dan wel gewoon doorlopen.
Je vindt het formulier ook via www.bloedverwant.nl/bloedlinks.
Geen internet? Gratis bellen met de donorinformatielijn 0800–5115 kan ook.
Met vriendelijke groet,
Pasquale Di Scala, hoofd Donor Service Centrum
Redactie
Imke Sikkema (hoofdredacteur), Hezeke Hoefnagel,
Lysbert Schuitema, Henk van der Meij (donorraad)
Katja van den Hurk (gastredacteur)
Tekst en eindredactie
Annemarie Geleijnse, Rineke van Houten
Vormgeving
Total Identity, Jeannette Kaptein, Arjen Firet
Druk en distributie
Roto Smeets Weert
Redactieadres
Sanquin Bloedvoorziening, Redactie Bloedverwant,
Postbus 1013, 6501 BA Nijmegen, 0800-5115,
[email protected], www.bloedverwant.nl
© 2014 Sanquin. Artikelen uit Bloedverwant mogen
alleen na overleg met de redactie worden overgenomen,
onder vermelding van de bron en de uitgever.
De redactie van Bloedverwant heeft zijn best gedaan
om de rechthebbenden van het in dit blad getoonde
materiaal op te sporen en hun toestemming te vragen
voor openbaarmaking in dit blad. Dat is niet in alle
gevallen gelukt. Hebt u klachten of bezwaren in verband
met auteursrecht, portretrecht, andere rechten,
persoonsgegevens of privacy, neem dan contact op
met de redactie.
ISSN: 1570-7288
PEFC gecertificeerd
Dit product is gedrukt
op papier uit duurzaam
beheerd bos en
gecontroleerde bronnen.
Ook een vraag? Mail naar [email protected] o.v.v. Beste Sanquin.
PEFC/30-31-033
www.pefcnederland.nl
DONOR
POST
Tweet
Schrijf ook naar de redactie: [email protected]
of postbus 1013, 6501 BA Nijmegen. Graag naam en
woonplaats vermelden. De redactie maakt een keuze
en kort brieven waar nodig in. Hartelijk dank!
Gevonden voorwerpen
De dag voor kerst verloor ik in het winkelcentrum mijn portemonnee. Wat een paniek! Ik
Wat een goed begin van kerst en wat kreeg
ik die dag een grote beloning voor het
ging alle plekken langs waar ik was geweest
plasmadonor zijn!
om te vragen of iemand hem had gevonden,
Irene van Gog-Bouman, Amersfoort
maar steeds was het antwoord ‘nee’. De moed
zonk me in de schoenen en het huilen stond
me nader dan het lachen. Ik stond op het punt
op te geven en naar huis te fietsen zodat ik alle
passen kon laten blokkeren, toen m’n telefoon
ging. Een 020-nummer. Ik was niet in de stemming om op te nemen, maar deed het toch
maar. Het was Sanquin!? Iemand had
mijn portemonnee gevonden en had via mijn
donorpasje Sanquin gebeld! En Sanquin belde
mij en vertelde dat mijn portemonnee terecht
was en waar ik hem kon ophalen. Ik had mijn
portemonnee terug! De ‘smile’ was de hele
dag niet van mijn gezicht te poetsen.
Een mooi afscheid
«GOEDEMIDDAG
U
SPREEKT »
MET
SANQUIN
Smakelijke belofte
Poster
Ik lees altijd met plezier de donorpost en ben
blij dat er mensen geholpen worden om beter
te worden. Mijn dochter en ik zijn ook donor.
Bij ons ging het anders. Mijn man kreeg te
horen dat hij acute leukemie had en dat de
Een donor uit Apeldoorn werd tijdelijk
kansen nihil waren. Hij heeft toen besloten
afgekeurd, maar is vast van plan snel weer
geen chemokuren te ondergaan en naar huis
terug te komen.
te komen nadat hij bloedtransfusies had
gehad. We hebben nog kunnen lachen en
huilen en hij heeft van iedereen die hem lief
was afscheid kunnen nemen. Hij heeft nog
Zonder dat bloed had ik niet
meer geleefd
een keer een transfusie gekregen en zei daarna: ‘Nu is het goed.’ We hebben hem nog
Doordat ik zelf bloed heb ontvangen, mag
zeventien dagen bij ons kunnen hebben
ik geen donor meer zijn. Dat vind ik jammer,
en dat was de belangrijkste tijd uit ons leven.
want ik zou dat zo graag nog willen doen.
Afscheid nemen doet veel pijn maar dankzij
Na een darmonderzoek vorig jaar verloor
donors hebben wij de kans gekregen om op
ik meer dan twee liter bloed en kreeg ik een
een mooie manier afscheid te nemen. Dit was
bloedtransfusie. Iedereen die bloed geeft, ben
erg belangrijk voor ons.
Naam en adres bij de redactie bekend
ik heel dankbaar. Zonder dat bloed had ik niet
meer geleefd.
Ineke Bijl, Nieuw-Beijerland