Document

Echtscheiding,
wat moet er allemaal geregeld
worden.
Lezing FiDiZ 26 mei 2010
Silvia Koerhuis en Henk van Doorn, Nysingh advocaten-notarissen
NV
Vóór 1971:
• Ernstige misdragingen: overspel, kwaadwillige verlating,
gevangenisstraf > 4 jaar, zware mishandeling.
• “Grote Leugen”
• Relatie tussen schuldvraag en recht op alimentatie.
Vanaf 1971:
• Duurzame ontwrichting
• Relatie tussen schuldvraag en alimentatie verbroken
• HR:”lotsverbondenheid die door het huwelijk is geschapen en
die haar werking – zij het in beperkte omvang- behoudt, ook
al wordt de huwelijksband geslaakt”.
De echtscheidingsprocedure en de tijdslijn
Procedure op tegenspraak
• Ieder eigen advocaat
• Verzoekschrift
• Verweerschrift (tevens zelfstandig verzoek)
• Verweerschrift op het zelfstandig verzoek
• Zitting
• Beschikking
• Zitting met betrekking tot verdeling
• Beschikking (tenzij alsnog convenant is gesloten)
• Eventueel hoger beroep
Voorlopige voorzieningen
• Ordemaatregel hangende de echtscheidingsprocedure
• Uitsluitend gebruik echtelijke woning
• Toevertrouwing kinderen
• Contactregeling tussen kinderen en niet-verzorgende ouder
• alimentatie
Mediation
• vFAS: vereniging voor FamilierechtAdvocaten en Scheidingsmediators
•
Voordelen:
•
Nadelen:
- duur van traject/gesprekken/convenant
- minder tijd > minder geld
- oplossing op maat
- aandacht voor emoties
- herstel communicatie
- onevenwichtigheid partners
- geen steun eigen advocaat (second opinion
mogelijk)
- einde bemiddeling betekent opnieuw beginnen
Viergesprek
- combinatie tegenspraak en mediation
Collaborative divorce:
- eigen advocaat
- teamwork
- onderhandelen tot oplossing/convenant
- verdergaand commitment
Convenant
•
Ouderschapsplan:
- zorgverdeling (o.a.co-ouderschap)
- consultatie en informatie
- financiële regeling kinderen
•
Kinderalimentatie:
- Tabel eigen aandeel in de kosten van de kinderen;
gezinsinkomen, leeftijd kinderen, gezinssamenstelling
- onbelast bij ontvanger,
- buitengewone lastenaftrek bij betaler (€137,=p.m.p.k.)
•
Partneralimentatie:
grondslag voor partneralimentatie:
HR: lotsverbondenheid door het huwelijk geschapen
wet: artikel 1: 157 Burgerlijk Wetboek
•
Verdeling huwelijksgoederengemeenschap/afwikkeling huwelijksvoorwaarden
•
Pensioenaanspraken
•
Overig
•
Artikel 157 boek 1 BW geeft de wettelijke basis voor de vaststelling
van alimentatie:
- lid 1. De rechter kan bij de echtscheidingsbeschikking of bij latere
uitspraak aan de echtgenoot die niet voldoende inkomsten tot zijn
levensonderhoud heeft, noch zich in redelijkheid kan verwerven, op
diens verzoek ten laste van de andere echtgenoot een uitkering tot
levensonderhoud toekennen.
lid 4. Indien de rechter geen termijn heeft vastgesteld, eindigt de
verplichting tot levensonderhoud van rechtswege na het verstrijken
van een termijn van twaalf jaren, die aanvangt op de datum van
inschrijving van de beschikking in de registers van de burgerlijke
stand.
•
-lid 6. Indien de duur van het huwelijk niet meer bedraagt dan vijf jaren
en uit dit huwelijk geen kinderen zijn geboren, eindigt de verplichting tot
levensonderhoud van rechtswege na het verstrijken van een termijn die
gelijk is aan de duur van het huwelijk en die aanvangt op de datum van
inschrijving van de beschikking in de registers van de burgerlijke stand(...)
•
Duur alimentatie maximaal 12 jaar:
korte (< 5 jaar) kinderloze huwelijken: duur huwelijk is duur alimentatie
•
Niet voldoende inkomsten, noch in redelijkheid kunnen verwerven.
•
Behoefte is 1ste component alimentatie
60% formule: netto gezinsinkomen minus kosten kinderen maal 60% is
huwelijksgerelateerde behoefte.
- minus eigen inkomsten/eigen verdiencapaciteit
- minus inkomsten uit vermogen
Bij hogere inkomens vaststelling behoefte a.d.h.v. inkomsten- en
uitgavenpatroon laatste jaren huwelijk incl.vermogensvorming
•
Draagkracht is 2de component alimentatie
- inkomen uit arbeid/vermogen dat redelijkerwijze kan worden verworven
- vrijwillig opgeven inkomsten geen invloed (ook niet voor partner)
- samenleving nieuwe partner geen invloed m.u.v. helft woonlasten
- inkomen inclusief vakantiegeld,13de maand, tantième en bonus
- bij DGA “door BV heen kijken”
- bij ondernemer in principe op basis van jaarstukken laatste 3 jaar
•
Omstandigheden van het geval zijn bepalend
Verdeling
huwelijksgoederengemeenschap
• Peildatum: partijen kunnen peildatum voor omvang en waarde
van de huwelijksgoederengemeenschap afspreken.
• Indien geen peildatum is afgesproken geldt:
- voor de omvang: datum van huwelijksontbinding.
- voor de waarde: waarde ten tijde van verdeling
Verdeling
huwelijksgoederengemeenschap
• Waardering bestanddelen huwelijksvermogen:
- huis: vrije onderhandse verkoopwaarde (t.t.v. verdeling).
- polissen: opgave contante waarde, bij lijfrentepolissen latente
belastingclaim in mindering brengen.
- auto: dagwaarde ten tijde van de ingebruikname.
- inboedel: waarde beperkt tenzij kunst, antiek of design.
- bankrekeningen: saldi op peildatum.
- onderneming: waarde onderneming/aandelen BV bepalen per
datum die aansluit bij einde/begin boekjaar.
- schulden in kaart brengen
Verdeling
huwelijksgoederengemeenschap
• Verdeling bestanddelen:
huis:
- toedelen aan één van partijen onder verplichting hypotheek
over te nemen en helft overwaarde uit te keren en onder
voorwaarde van ontslag uit hoofdelijke aansprakelijkheid ander.
- òf verkopen en opbrengst delen
- polis verpande levensverzekering toedelen en leveren aan
degene die hypotheek overneemt.
- begunstiging polis nakijken en zo nodig wijzigen.
schulden: toedeling aan één in convenant werkt niet tegen
schuldeiser. Vrijwaring wordt in convenant geregeld.
Pensioenen
• Wet VP regelt de verevening van de tijdens huwelijk
opgebouwde ouderdomspensioenaanspraken.
• Nabestaandenpensioen opgebouwd tot datum
huwelijksontbinding blijft gereserveerd voor ex-partner.
• Verplichting DGA tot afstorting van het aandeel van ex-partner in
ouderdomspensioenaanspraken onder verzekeringsmij.
• Idem ingeval stamrecht overeenkomst in onderneming is
opgebouwd.
Overig
• Fiscaliteiten:
• partneralimentatie belast bij ontvanger/aftrekbaar bij betaler
vanaf moment van duurzaam gescheiden leven.
• afkoop alimentatie bij ontvanger progressief belast:
matiging belastingdruk door:
- middeling inkomen over 3 jaar
- gespreide betaling
- storting in lijfrentepolis
• Afstand alimentatierecht regardeert G.S.D. niet
• Voorzichtig met uitruil alimentatierecht tegen vermogen
• Hypotheekrente aftrek/ fictie eigen woning gedurende 2 jaar
“Notariële aandachtspunten”
1. Volmachten + “en/of” rekeningen.
2. Testamenten.
3. Begunstigingen polissen.
4. Estate planning.
5. Onderneming: zeggenschap?
continuïteit?
1. Volmachten + “en/of”
rekeningen:
• Bankvolmachten:
intrekken!
• “En/of rekening:
verdelen?
• Notariële volmachten: intrekken!
aantekening op minuut
(3:75 BW)
2. Testamenten:
• Zolang echtscheidingsbeschikking niet is
ingeschreven erft men van elkaar: testament
maken of wijzigen.
• Onterving.
• Uitsluiting ouderlijk vruchtgenot.
• Bewind
• Fidei-commis de residuo.
• Voogdij
• Executele.
3. Begunstiging Polissen:
• Nakijken/wijzigen
4. Estate planning:
• “Rijk” uit een echtscheiding?
• Maak estateplan met aandacht voor testament
en/of schenkingen.
5. Onderneming:
• (Mede-) vennoot.
• (Mede-) direkteur.
• (Mede-) aandeelhouder.
• Pensioenen.
• Wijzigingen doorgeven aan Kamer van
Koophandel.
• Continuïteit
worden?
kan echtscheiding “betaald”
www.nysingh.nl