GE SCHIE DENIS www.vub.ac.be/geschiedenis 180 + 60 ECTS Vrije Universiteit Brussel Brussels Sciences & Humanities Campus Pleinlaan 2 1050 Brussel Brussels Health Campus Laarbeeklaan 103 1090 Brussel Brussels Technology Campus Nijverheidskaai 170 1070 Brussel Brussels Photonics Campus Vollezelestraat 46 1755 Gooik Verantwoordelijke uitgever Caroline Pauwels, rector Pleinlaan 2 - 1050 Brussel De informatie in deze brochure is onderhevig aan mogelijke wijzigingen. Kijk altijd op www.vub.ac.be voor de meest up-to-date informatie. Aan deze uitgave kunnen geen rechten worden ontleend. Realisatie Vrije Universiteit Brussel Dienst Marketing, Communicatie en Evenementen Pleinlaan 2 - 1050 Brussel E. [email protected] Concept www.shortcut.be Opmaak Gekko Met dank aan al onze proffen en studenten voor hun medewerking bij de quotes en foto’s. 2 04 Waarom Geschiedenis? 06 Geschiedenis aan de VUB 10 Blik op je bachelor 12 Meesterlijk door je master 16 Het leven na je master 18 Nieuwe wereld, nieuwe concepten 24 Studiekeuze en begeleiding 3 WAAROM GESCHIEDENIS? HOE GA JIJ DE GESCHIEDENIS IN? Biedt klimaatverandering een verklaring voor de opkomst en ondergang van het Romeinse Rijk? Waar kwamen de migranten in het 18e-eeuwse Antwerpen vandaan? Hoe is het Palestijns-Israëlisch conflict ontstaan? Spreken deze onderwerpen tot je verbeelding, ben je gebeten om meer te weten en om zelf op onderzoek uit te gaan? Dan is Geschiedenis de ideale opleiding voor jou! Je wil vandaag begrijpen Je kan de wereld niet ten volle begrijpen wanneer je het verleden niet kent. Soms volstaat het enkele dagen terug te kijken, vaak moet je eeuwen terugblikken. Onze maatschappij stelt iedereen bloot aan een overvloed aan informatie, waarvan het niet altijd gemakkelijk is de waarde in te schatten. Voortdurend wordt er een beroep gedaan op het verleden om het beeld van je eigen identiteit en van de omringende wereld te bevestigen of te veranderen. De opleiding Geschiedenis geeft je de hulpmiddelen in handen om informatie en argumenten kritisch te beoordelen. Je gelooft niet zomaar wat je leest Het verleden is natuurlijk complex. Voor elke vraag die er rijst, heb je een antwoord nodig. Voor de recente geschiedenis kan je o.a. terecht in tijdschriften en kranten. Voor de oudere periodes zal je andere bronnen en onderzoeksmethoden moeten toepassen om inzicht te verwerven. En daarin moet je kritisch zijn. Niet alles wat ooit geschreven werd, is even goed onderbouwd of houdt rekening met alle noodzakelijke factoren. Je zoektocht naar informatie zal je leiden naar bibliotheken, archieven en e-databanken waar elk deeltje informatie nieuwe vragen, methoden en boeiende theorieën kan opleveren. 4 Je wil zelf een stukje geschiedenis schrijven Bijzonder aan de opleiding Geschiedenis is dat je vanaf het eerste jaar zelf geschiedenis schrijft over uiteenlopende onderwerpen. Wat dacht je van de plaats van de vrouw in de samenleving van het antieke Athene, de kunstaankopen van middeleeuwse vorsten, de armenzorg in de 18de eeuw, de pers in Belgisch Congo... De mogelijkheden zijn bijna eindeloos, net als de geschiedenis. Infomomenten Een keuze maken is niet voor iedereen even gemakkelijk. Kom eens langs op een infodag en spreek met een prof. Of met een van onze studenten. Proef de sfeer op de campus. Dan weet je het pas zeker. Want ook waar je gaat studeren speelt een belangrijke rol. Kijk op de achterkant van deze brochure of op www.vub.ac.be/infomomenten om te weten wanneer je langs kan komen. Voorbereidingsactiviteiten Meer leerstof, minder toetsmomenten en nieuwe vakken. Als je aan de universiteit gaat studeren, zal je je manier van studeren moeten aanpassen. Maar geen nood. In het voorjaar en net voor het begin van het academiejaar kan je aan de VUB verschillende voorbereidingscursussen volgen die je klaarstomen voor je nieuwe studies. Meer info op www.vub.ac.be/voorbereiden. 5 GESCHIEDENIS AAN DE VUB EEN STUDIE VAN HISTORISCH BELANG. SCHRIJF GESCHIEDENIS AAN DE VUB Niets is zo levendig als de geschiedenis. Voortdurend is ze in beweging. Als jij gefascineerd bent door de zee van tijd die achter ons ligt – en dan vooral door wat zich onder die zeespiegel afspeelt – dan is Geschiedenis studeren misschien wel iets voor jou. Ben je ook nog eens iemand die voorgeschotelde informatie niet blindelings consumeert, maar zelf aan de slag wil in bibliotheken, met archieven en andere bronnen om het échte grotere geheel te ontsluieren? Dan mag je die ‘misschien’ schrappen. Het verleden laten we niet rusten. Voortdurend gooien we schijnbaar afgesloten hoofdstukken uit de geschiedenis open en wroeten we erin. Naar de reden voor dat rusteloze zoeken is het makkelijk raden. Geschiedenis is ontzettend belangrijk om te begrijpen wie we zijn, waar we ons bevinden, waarom de dingen zijn zoals ze zijn – of net niet zijn – en ga zo maar door. Het jaar 1 NH1: de stiel leren Hoe begin je eraan, het blootleggen van zoveel geschiedenis? In je eerste jaar delen we je historische vakken in volgens de tijdperken die je bekend in de oren klinken: klassieke oudheid, middeleeuwen, nieuwe tijd en hedendaagse periode. Je rol blijft niet beperkt tot die van toeschouwer. Binnen je werkcolleges leer je om te gaan met bronnen en het uitvoeren van een eigen onderzoek. 6 Wetenschappelijke literatuur, archieven en e-databanken. Als historicus blijven ze je hele leven lang trouwe bondgenoten. En aan de VUB leer je die metgezellen vanaf dag één doorgronden en gebruiken. Je oefent de reflex Jouw wapens op die om vraagtekens te zetten eerste veldtocht achter alles wat je pad kruist, doorheen de en je merkt gaandeweg dat geschiedenis? die kritische houding de kwaliteit van je onderzoek naar hogere niveaus stuwt. Je reisbegeleiders, eveneens vanaf dag één: je proffen en assistenten. Kiezen is allesbehalve verliezen In je tweede en derde bachelorjaar schakel je in volle vaart over naar die unieke analytische academische aanpak: je combineert thematische, vergelijkende en chronologische invalshoeken om de geschiedenis te ontrafelen en verbanden te leggen. Je wordt een volleerd denker en doener, en scherpt je open geest en zelfstandige aanpak aan. Prikkels genoeg, op dat vlak. Want behalve de verplichte historische opleidingsonderdelen gaat een wereld van keuzes voor je open. In je tweede en derde bachelorjaar vul je maar liefst de helft van je studiepunten in met keuzevakken, waarbij je vakken selecteert uit een waslijst Je wordt een volleerd aan opleidingsonderdelen denker en doener uit de menswetenschappen, hulpwetenschappen en talen. Een prima zet om je kennis tegelijkertijd te verbreden én ze eventueel aan te wenden voor een bepaald deeldomein binnen de Geschiedenis. Je meesterstuk. Je poort naar de toekomst Ook geschiedenis studeren duurt geen eeuwigheid. Nadat je je drie jaar verdiept hebt in Middeleeuwse stadsontwikkeling, 18e-eeuwse Verlichting en 19e-eeuws kolonialisme ben je klaar voor een groot eigen project en zet je je tanden in je bachelorpaper. Daarna is je bachelorperiode geschiedenis. Klaar dus om je éénjarige masteropleiding aan te vatten. De inhoud? Die kies je nu grotendeels zelf. Als pièce de résistance schrijf je je masterproef over een thema naar keuze. En dan heb je flink wat geschiedenis geschreven. Klaar om de toekomst vorm te geven. 7 NIETS IS ONDENKBAAR Aan de universiteit studeren ... Een zotte gedachte? Een gedurfde denkpiste? Een met helium gevuld ballonnetje dat aan het plafond van je hersenpan blijft hangen? Niets is ondenkbaar. En wat denkbaar is, is ook doenbaar. Vraag het maar aan Elon Musk die zichzelf naar de maan mijmert. Aan Obama die zichzelf in het Witte Huis heeft gedacht. Aan Ai Weiwei die met zijn koppige denkbeelden de Chinese muur doet daveren. Niets is ondenkbaar. Ook voor jou niet. Zeker niet als je voor de Vrije Universiteit Brussel kiest. Want als er één plek is waar gedachten alle vrijheid krijgen om de hemel te bestormen, is het wel onze universiteit. Niets is ondenkbaar. Jij, hier, op de campus, aan de unief: een zalige gedachte. 8 9 BLIK OP JE BACHELOR Je vraagt je natuurlijk af welke vakken je allemaal krijgt. Een overzicht van vakken uit de bachelor vind je hiernaast. Zo ziet het modeltraject eruit. 10 EEN OVERZICHT VAN DE KERN- EN KEUZEVAKKEN UIT DE BACHELOR VIND JE HIER. BACHELORJAAR 1 SP BACHELORJAAR 3 SP Historische kritiek 6 Bachelorpaper 9 Maatschappijgeschiedenis van de klassieke oudheid Maatschappijgeschiedenis van de middeleeuwen Maatschappijgeschiedenis van de nieuwe tijd Maatschappijgeschiedenis van de hedendaagse periode Werkcollege: methodologie van de geschiedenis Onderzoeksmehoden humane wetenschappen Inlieding tot de paleografie 6 Historisch atelier 3 Historiografie 6 Inleiding tot de wereldgeschiedenis 6 Sociaal-economische geschiedenis van de oudheid tot heden 6 De grote sromingen in de wijsbegeerte van oudheid tot heden Mijlpalen in de kunst en materiële cultuur van prehistorie tot heden Taalvaardigheid voor humanewetenschappen 6 Totaal 60 6 6 6 6 3 6 6 3 BACHELORJAAR 2 SP Geschiedenis der Nederlanden en van België 9 Onderzoeksmethoden voor historici 3 Werkcollege met bronnen en referentiewerken, twee te kiezen uit: Klassieke oudheid 9 Keuzevakken: gespreid op te nemen in 2e en 3e bachelor, met elk jaar 18 studiepunten Cultuur- en mentaliteitsgeschiedenis 18 6 Sociologie I 6 Redelijk eigenzinnig: kritische refelecties over mens en maatschappij Inleiding tot de vrouwenstudies genderstudies Beroepsoriëntatie: archivistiek en erfgoedbeheer Economie en samenleven in de klassieke oudheid Methoden en hulpwetenschappen voor de klassieke oudheid Landschap en ecologie in historische perspectief Pragmatisch schriftgebruik in de middeleeuwen Staatsvorming in vroegmodern Europa 3 Kapitalisme in vroegmodern Europa 6 Geschiedenis van de Verenigde Staten van Amerika Sociale ongelijkheid in de wereld sedert 1800 6 Middeleeuwen 9 Nieuwe tijd 9 Hedendaagse periode 9 Keuzevakken (zelfde als in 3e bachelor) 18 Module naar keuze: 1 keuze voor 2e en 3e bachelor, met elk jaar 12 studiepunten Politieke wetenschappen Module naar keuze (zelfde als in 3e bachelor) 12 Sociologie Totaal 60 3 6 6 6 6 6 6 6 12 Communicatiewetenschappen Journalistiek Erfgoed Ga naar www.vub.ac.be voor de up-to-date informatie over de opleiding en de opleidingsonderdelen. zie voor meer uitleg pagina 14. SP ‘Studiepunt’: een studiepunt komt overeen met 25 tot 30 uren onderwijs-, leer- en evaluatieactiviteiten. Aan de Vrije Universiteit Brussel komt een SP overeen met een ECTS (de Europese norm voor het transfereren van studiepunten). Kunstwetenschappen en Archeologie Filosofie en Wijsbegeerte Taal Totaal 60 11 MEESTERLIJK DOOR JE MASTER In de master heb je veel vrijheid om je te specialiseren in thema’s die jou echt interesseren. Zo telt de masterproef 24 studiepunten en kies je voor 24 studiepunten uit historische of algemene vakken. 12 MASTERJAAR 1 SP Masterproef 24 Theorie van de geschiedenis 6 Oefeningen comperatieve geschiedenis 6 SCHAKEL- EN VOORBEREIDINGSPROGRAMMA SP Historische kritiek 6 Werkcollege: methodologie van de geschiedenis Onderzoeksmethoden voor historici 6 Inleiding tot de paleografie 6 3 Historische keuzevakken (minimum 18 studiepunten) Urban History 6 Geschiedenis der Nederlanden en van België 9 Verstedelijking in de nieuwe tijd 6 6 Sociaaleconomische geschiedenis van de oudheid tot heden Cultuur- en mentaliteitsgeschiedenis 6 Steden in de vroege middeleeuwen Globalisering in historische perspectief 6 Historiografie 6 Geschiedenis van de sociale beweging 6 Geschiedenis van politieke cultuur in de hedendaagse periode Food and Society in Classical Antiquity 6 Food Traditions and Inovations 6 Themes in Cultural History 6 Industriële archeologie en industrieel erfgoed Global City-Region Brussels: Language, Policy and Identity in Historical Perspective 6 6 6 Andere keuzevakken (maximum 6 studiepunten) Précis de littérature arbaine 6 Stadsarcheologie 6 Hedendaagse cultuur- en politieke filosofie 6 Advanced Theoretical Debates: New Media and Society Advanced Theoretical Debates: New Media and Culture Monumentenzorg 6 Bouwhistorie en architectuurgeschiedenis 6 Totaal 60 6 Maatschappijgeschiedenis, één te kiezen uit (aansluitend bij de periode van het werkcollege): Maatschappijgeschiedenis van de klassieke oudheid Maatschappijgeschiedenis van de middeleeuwen Maatschappijgeschiedenis van de nieuwe tijd Maatschappijgeschiedenis van de hedendaagse periode 6 6 6 6 6 Werkcollege, één te kiezen uit (aansluitend bij Maatschappijgeschiedenis): Werkcollege met bronnen en 9 referentiewerken klassieke oudheid Werkcollege met bronnen en 9 referentiewerken middeleeuwen Werkcollege met bronnen en 9 referentiewerken nieuwe tijd Werkcollege met bronnen en 9 referentiewerken hedendaagse periode 6 Ga naar www.vub.ac.be voor de up-to-date informatie over de opleiding en de opleidingsonderdelen. zie voor meer uitleg pagina 14. SP ‘Studiepunt’: een studiepunt komt overeen met 25 tot 30 uren onderwijs-, leer- en evaluatieactiviteiten. Aan de Vrije Universiteit Brussel komt een SP overeen met een ECTS (de Europese norm voor het transfereren van studiepunten). 13 EEN WOORDJE UITLEG Inleiding tot de Paleografie Paleografie is de studie van de geschiedenis van het handschrift, een hulpwetenschap die je helpt jouw bronmateriaal te ontcijferen. Als geschiedkundige kom je namelijk in contact met oude bronnen, het overgrote deel daarvan met de hand geschreven. En zoals dat nu het geval is, had ook vroeger iedereen zijn eigen handschrift, waarvan het één leesbaarder was dan het ander. Meer nog, er bestonden als het ware ‘trends’ in handschriften: de Karolingische minuskel, het Gothische handschrift, het humanistische cursief, … De huidige lettertypes Verdana of Comic Sans als het ware. Je start met een aantal basisbegrippen en leert de afkortingssystemen kennen die in de Middeleeuwen en moderne tijden gebruikt werden. Daarna ga je zelf aan de slag met teksten in het Nederlands en Frans van de 13e tot en met vroege 18e eeuw. Praktijk van de geschiedenis: Werkcollege met bronnen en referentiewerken uit Klassieke Oudheid, Middeleeuwen, Nieuwe Tijd of Hedendaagse Periode. Tijdens de werkcolleges wordt de theorie in de praktijk omgezet. Je gaat aan de slag met een concreet onderwerp dat je van naaldje tot draadje gaat uitpluizen. Daarbij dien je kritisch te zijn naar de informatie die je vindt om zo tot een eigen conclusie te komen. Je wordt beoordeeld op de verschillende stappen in dit proces: onderdelen van je geschreven werkstuk en het eindresultaat, de mondelinge voorstelling en je participatie in de colleges zelf. Module naar keuze In je tweede en derde jaar kan je kiezen uit acht modules uit verwante humane wetenschappen. Hiermee kan je je opleidingspakket verbreden. Je hebt keuze uit politieke wetenschappen, sociologie, communicatiewetenschappen, journalistiek, erfgoed, kunstwetenschappen en archeologie, filosofie en een taal. Inleiding tot de wereldgeschiedenis In dit vak uit 3e bachelor bestudeer je de nietEuropese geschiedenis. Je maakt kennis met verschillende invalshoeken en ontdekt hoe dit 14 onderwerp in het verleden werd behandeld. Je bestudeert de geografische, politieke en culturele interactie tussen de Europese en niet-Europese ruimte. Aan bod komen China, de Islamwereld en India. Je leert ook meer over de werking en evolutie van de politieke structuren van deze gebieden. Food History In de master heb je de mogelijkheid om een aantal vakken rond het thema ‘food history’ te kiezen: ‘Food, Traditions and Innovations’, ‘Food and Society in Classical Antiquity’ en ‘Themes in Cultural History’. Je bestudeert de productie, verkoop en consumptie van voedsel vanuit een sociologische, politieke en antropologische invalshoek. De VUB heeft een lange traditie in het onderzoek naar food history en heeft heel wat expertise in huis. Wil je je volledig toeleggen op Food History, dan kan je deelnemen aan een internationaal programma waarbij je een deel van de master aan een buitenlandse universiteit (Tours, Leiden of Bologna) volgt. Schakel- en Voorbereidingsprogramma Als je een bachelordiploma hebt, kan je in bepaalde gevallen via een speciaal programma van 63 studiepunten overstappen naar de masteropleiding Geschiedenis. Studenten met een hogeschooldiploma (een professionele bachelor) volgen het schakelprogramma, studenten met een academisch diploma kunnen instromen in het voorbereidingsprogramma. In het geval van Geschiedenis zijn het schakel- en voorbereidingsprogramma identiek. Voor het schakelprogramma komen studenten in aanmerking die de lerarenopleiding optie Geschiedenis hebben afgerond aan een hogeschool. Deze studenten kunnen dus in twee academiejaren een masterdiploma behalen. Zij hoeven na afloop geen specifieke lerarenopleiding meer te volgen omdat zijn hun pedagogische bekwaamheid al behaald hebben tijdens hun hogeschoolstudie. Voor alle andere hogeschooldiploma’s moet je een toelating aanvragen en wordt het schakelprogramma op maat gemaakt. Voor het voorbereidingsprogramma komen alle academische bachelors in aanmerking. Werken en studeren Naast het dagonderwijs kunnen werkenden of werkzoekenden ook ‘s avonds cursus volgen. Zowel het schakel- en voorbereidingsprogramma, als de master zijn toegankelijk voor werkstudenten. Het vakkenpakket kan je gespreid opnemen, aangepast aan jouw persoonlijke situatie. Je studietijd zal in dat geval langer worden. www.vub.ac.be/werken-studeren Methodologie en hulpwetenschappen In de opleiding krijg je enkele vakken rond methodologie en hulpwetenschappen. Deze vakken reiken je vaardigheden aan die je nodig hebt om historisch onderzoek te verrichten. Waar kan je relevante literatuur en bronnen vinden? Hoe ga je kritisch om met bronnen? Hoe ontcijfer je handgeschreven bronnen uit bijvoorbeeld de 16e eeuw? Hoe interpreteer je die bronnen? Dit heb je nodig om historisch onderzoek te doen en je bachelor- en masterproef tot een goed einde te brengen. Keuzevakken De opleiding bestaat voor een groot deel uit keuzevakken. Deze gaan meer in op historische thema’s of verruimen je blik door je kennis te laten maken met andere thema’s. Verspreid over het tweede en derde jaar kies je een pakket keuzevakken dat bestaat uit thema’s als archeologie, sociale geografie, politicologie, statistiek, diplomatiek van de Middeleeuwen, enz. Voordeel hiervan is dat je je volledig kan toeleggen op de thema’s die je het meeste interesseren. 15 HET LEVEN NA JE MASTER HET EINDE IS PAS HET BEGIN Beeld je in. Je studies zijn prima verlopen en je mag je masterdiploma in ontvangst nemen. Je glimt van trots, en terecht. Want met dat diploma van jou ben je gewapend als geen ander om de arbeidsmarkt op te gaan. Maar welke richting ga je uit? Je hebt verrassend veel mogelijkheden en ook hier staat de VUB je bij. Jobmogelijkheden Kritische zin, een brede basiskennis, vermogen tot zelfstandig werken, mondelinge en schriftelijke communicatievaardigheden. Al deze kenmerken zitten in je rugzak als je de VUB straks als geschiedkundige verlaat en worden erg gewaardeerd in tal van sectoren. Historici kiezen vaak voor het onderwijs (mits een diploma Specifieke Lerarenopleiding), maar ook de media, de cultuursector, wetenschappelijke onderzoeksinstellingen, het politieke bedrijf en de sociale sector stellen veel historici te werk. Als geschiedkundige heb je een diploma dat veel raakvlakken heeft met andere disciplines. In de meeste sectoren kun je dan ook terecht met je brede basiskennis. Heb je meer zin om echt onderzoek te doen? Dan is het onderzoekslandschap aan een universiteit of binnen een geschiedkundige instelling iets voor jou. Word leraar Zie je jezelf wel voor de klas staan om geschiedenis op een passionele wijze over te brengen aan jongeren? Zorg dan dat je de Specifieke Lerarenopleiding aan je diploma toevoegt. Deze opleiding bestaat uit 60 studiepunten waarvan de helft theorie en de helft stage. Je kan de Specifieke Lerarenopleiding ook spreiden over meerdere academiejaren. Doctoreren Als je zin hebt om je vast te bijten in een onderwerp en nog een stapje verder te gaan dan in je masterproef, kan je, indien je aan de nodige voorwaarden voldoet, onderzoek gaan doen aan een universiteit. Binnen de vakgroep Geschiedenis aan de VUB zijn er meerder onderzoekscentra actief. Het Centrum voor Historisch Onderzoek naar Stedelijke Transformatieprocessen fungeert als kerngroep van een wetenschappelijke onderzoekgemeenschap die 21 onderzoekseenheden in binnen- en buitenland omvat. Er wordt gefocust op arbeid en arbeidsverhoudingen, migratiebewegingen en migranten, stedelijke middengroepen en de relaties tussen economische, politieke en culturele elites. Het Brussels Informatie-, Documentatie- en Onderzoekscentrum (Brio) richt zich op vragen over Brussel als meertalige, multiculturele stad, over thema’s als migrantenproblematiek, taalwetgeving, identiteitsvorming en meertaligheid. Het centrum doet daarbij ook aan comparatief onderzoek waarbij het Brussels bestuursmodel als voorbeeld kan dienen voor andere conflictsteden. Voorts is er het Centrum FOST (Sociale en Culturele Voedingsstudies), een interdisciplinaire onderzoeksgroep die de eetcultuur centraal plaatst als indicator van algemene historische processen. Stevig geënt op de tradities van de opleiding Geschiedenis, verricht FOST onderzoek naar migratie, identiteitsconstructie, arbeid, elite, gezondheid, kleinhandel, materiële cultuur, feest en restaurants. Het Roman Society Research Center onderzoekt in samenwerking met de Universiteit Gent culturele, sociale en economische processen en fenomenen in de Romeinse wereld, variërend van het begrip ‘moed’ in democratisch Athene tot textielnijverheid in Romeins Egypte. Een archief als je eigen te kneden biotoop? Een archivaris is algemeen gekend als bewaker van het historisch erfgoed. Hij zorgt ervoor dat historische archieven overgedragen worden naar een veilige bewaarplaats, hij conserveert documenten, laat ze restaureren, plaatst ze in hun context en inventariseert ze. 16 Voor hedendaagse documenten geldt ook dat er een goed systeem moet worden uitgedacht, -gerold en beheerd. Binnen allerhande bedrijven en overheidsinstanties gaan immers een heleboel middelen verloren bij het zoeken naar vitale documenten wanneer er een gebrek is aan een goed archiefsysteem. Archief- en documentbeheerders zijn dan ook een noodzaak om alles in goede banen te leiden en de Sherlocks van dienst om snel documenten te vinden. De master-na-master Archivisitek: Erfgoedbeheer en Hedendaags Documentenbeheer is een interuniversitaire opleiding en de enige in Vlaanderen die archivarissen-documentbeheerders vormt op universitair niveau. Naast een wetenschappelijk-academische opleiding, moet je zelf ook de handen uit de mouwen steken. Tijdens de verplichte stage van minimaal 300 uur in een archiefdienst of in een administratie, ga je praktijkervaring opdoen die je de gelegenheid geeft om deze ervaring aan de onderrichte materie te toetsen. Carrièrebegeleiding? Eén adres, het VUB Career Center De VUB staat er bekend om ‘goeie plantrekkers’ af te leveren: kritische, zelfstandige en open-minded mensen. Toch zijn die eerste stappen op de arbeidsmarkt niet altijd even makkelijk. Het VUB Career Center geeft je net dat steuntje in de rug dat je nodig hebt. Je kunt er terecht voor individueel advies rond cv’s, gesprekstraining en jobmogelijkheden. Ook al tijdens je studies, trouwens. Zo ben jij tijdig op de hoogte wat de jobmarkt je te bieden heeft. 17 VUB 15.000 studenten 127 verschillende nationaliteiten 771 >50.000 proffen alumni 30 bacheloropleidingen 75 masteropleidingen 20 master-na-masteropleidingen 8 faculteiten 4 campussen 150 onderzoeksgroepen 94 miljoen euro onderzoeksbudget Universitair Ziekenhuis Brussel 727 bedden 338.800 consultaties 30.277 hospitalisaties 18 NIEUWE WERELD, NIEUWE CONCEPTEN Studeren aan een universiteit, dat is onvergetelijk. Letterlijk. Nergens anders leer je zo duidelijk de grote lijnen te zien. Van maatschappelijke ontwikkelingen, bijvoorbeeld. Studeren aan de VUB? Dat is anders dan studeren aan een andere universiteit. Ook al omdat we de enige universiteit van Vlaanderen zijn die expliciet op het principe van Vrij Onderzoek is gebaseerd. Klaar voor een stap in een nieuwe wereld? 2 keer 13 weken les. 2 weken blok. 3 weken examens. Fluitje van een cent, toch? Studeren, dat gebeurt aan de VUB in semesters. Meer bepaald twee. Elk van die twee semesters bestaat uit 13 lesweken. Die worden telkens gevolgd door 2 weken blok. Daarna heb je 3 weken examens: in januari en in juni. Sommige van die examens vallen tegen? Dat zet je recht tijdens de tweede zit. Die duurt van eind augustus tot midden september. Een druk schema, zeg je? Met een goede studiemethode valt het beter mee dan je zou denken. Zelfs met al die taken, presentaties en groepswerken tussendoor. En bovendien: na elke examenperiode heb je een weekje vakantie. Plus een aantal dagen ‘academisch verlof’. SintVerhaegen op 20 november is de belangrijkste voor de VUB, wanneer we de stichter van de VUB vieren en herdenken. Flexibel studeren Vroeger moest je voor één onvoldoende een heel jaar opnieuw doen. Dat is niet meer zo. Het hoger onderwijs is de laatste jaren veel flexibeler geworden. De vakken waarvoor je niet geslaagd bent, neem je mee naar het volgende jaar en combineer je met nieuwe vakken. Zo krijg je een geïndividualiseerd studietraject. Sommige studenten nemen bewust een deeltijds programma op, bijvoorbeeld om de combinatie met een (studenten)job mogelijk te maken. Het samenstellen van je individueel studietraject gebeurt wel altijd samen met je studietrajectbegeleider. Academische competenties Uit tal van gegevens juiste, gefundeerde conclusies trekken. Weten hoe je een onderzoek opzet en aan welke vereisten dat moet voldoen opdat het resultaten geeft die een wetenschappelijke toets kunnen doorstaan. Uit een probleemstelling de kern weten te halen en die beknopt en helder kunnen weergeven. Nieuwe, onverwachte verbanden weten te leggen tussen bijvoorbeeld maatschappelijke fenomenen. Dat zijn allemaal zogenaamde academische competenties en een universiteit als de VUB is dé plaats om die aan te leren. Vrij Onderzoek. De basis van de VUB ‘Het denken mag zich nooit onderwerpen, noch aan een dogma, noch aan een partij, noch aan een hartstocht, noch aan een belang, noch aan een vooroordeel, noch aan om het even wat, maar uitsluitend aan de feiten zelf, want zich onderwerpen betekent het einde van alle denken’. Dat citaat van Henri Poincaré, een befaamde wiskundige uit het eind van de 19de eeuw, hangt prominent bij de kantoordeur van onze rector. En met reden: dit principe van Vrij Onderzoek is uitdrukkelijk opgenomen in de statuten van de Vrije Universiteit Brussel. Maar het wordt ook uitgedragen in de manier waarop we ons onderwijs, ons onderzoek en onze maatschappelijke dienstverlening organiseren. Met respect voor alle meningsuitingen. Maar zonder ons te laten leiden door taboes, dogma’s of andere heilige huisjes. Opmerkelijk: geen enkele andere Vlaamse universiteit houdt het principe van Vrij Onderzoek zo uitdrukkelijk hoog. Iets om conclusies uit te trekken? 19 DE VUB, EEN UNIVERSITEIT DIE ERUIT SPRINGT Niet in Vlaanderen, maar in Brussel. Niet her en der verspreid over de stad, maar geconcentreerd op vier campussen. Niet strak hiërarchisch georganiseerd, maar proffen en assistenten die vlot benaderbaar zijn. De VUB neemt in vele opzichten een aparte plaats in. Kleine afstanden, lage drempels Kritische geest, warm hart Op onze campussen flaneer je van je les tussen koten en sportfaciliteiten naar het restaurant en weer terug. Geen verkeer te ontwijken, enkel uitnodigende grasvelden. Het voordeel van zo’n écht campusgevoel? Dat je snel en makkelijk contact legt, ook met studenten van andere richtingen. Dat je tijd wint, dag na dag. En dat je je meteen thuis voelt aan je universiteit. De VUB is een universiteit met traditie, een baken van denkmethodes wars van dogma’s – het zogeheten Vrij Onderzoek. Veel werkgevers erkennen dat VUB-alumni geen jaknikkers zijn, maar een probleem grondig analyseren zonder voor de hand liggende paden te bewandelen. Een neveneffect van die kritische reflex: een enorme opstoot in de ontwikkeling van een warme en attente persoonlijkheid. Dat zal je hier gauw merken. En zelf ervaren. Sterk onderwijs, persoonlijk opgediend Het Vlaamse hoger onderwijs geniet een sterke reputatie. Ook de VUB ontvangt regelmatig heel lovende visitatierapporten voor haar opleidingen. Maar het tastbare voordeel voor jou? Da’s dat je hier niet in de massa opgaat, dat je les (en practica!) krijgt in kleinere groepen. Je geniet van een uitstekende persoonlijke begeleiding en je onderhoudt vlotte contacten met je proffen en assistenten. 20 Niet zoeken, veel vinden Vlot sporen, tof wonen Op de Brussels Sciences & Humanities Campus in Etterbeek vind je alle faculteiten behalve die van de Geneeskunde en Farmacie. Die huist in Jette op de Brussels Health Campus, in de schaduw van het Universitair Ziekenhuis. Beide campussen hebben meer faciliteiten dan het doorsnee viersterrenhotel: fitness, medische en morele dienstverlening, een atletiekpiste en voetbalveld, fuifzalen, cafés, koten, geldautomaten, laboratoria, bibliotheek … En, oh ja, het beste studentenrestaurant van Vlaanderen en Brussel. Niet op kot? Ach, een van je medestudenten biedt je in no time een logeerplek aan. Met wat geluk is je maat of vriendin zelfs de trotse bewo(o)n(st)er van een van de felbegeerde koten op de campus. Maar dan nog: de faculteit Geneeskunde en Farmacie ligt op dezelfde campus als het Universitair Ziekenhuis: flinke busverbinding dus. De Brussels Sciences & Humanities Campus ligt op amper 100 meter van het station van Etterbeek en wordt omsingeld door tram- en metrohaltes. En van de Brussels Technology Campus ben je na een metroritje van slechts 5 minuten in het Zuidstation. Enter Brussel, exit verveling Toch even terugkomen op die ‘studentenstad’kwestie. Wel, in Brussel zitten in elk geval véél studenten. Maar hier zitten ook veel multinationals. Of internationale bestuursinstellingen. Het is ook niet alleen de hoofdstad van Vlaanderen, België en Europa: even slenteren in de straten rond de Grote Markt of de Beurs en je snapt meteen dat dit het mekka van de horeca en cultuur is. In Brussel ben je nooit uitgekeken. Omdat er zoveel te zien is. Omdat er zoveel verandert. Omdat het een stad is. Helpen kiezen, helpen slagen Remember het Vrij Onderzoek en de kritische VUB’ers? Welaan dan, je moet ons niet zomaar geloven. Waarom kom je het zelf allemaal niet eens een keer onderzoeken, daar in Brussel? Een verloren uitstap wordt het zeker niet, want we helpen je ook bij het maken van een juiste studiekeuze. Tijdens jouw laatste jaar op de schoolbanken organiseren we tal van infomomenten waarop we elkaar kunnen leren kennen. Je treft ze allemaal aan op de achterkant van deze brochure. 21 WIST JE DAT … Je de opleiding ook in avondonderwijs kan volgen? De VUB biedt een ruim pakket opleidingen aan met les na 16u of in het weekend. Dit maakt het mogelijk werk en studie te combineren. Het buitenland ook aan de VUB binnen handbereik ligt? Aan de VUB moet je niet naar het buitenland om een internationale ervaring te hebben. Via gastcolleges van buitenlandse proffen of de vele internationale studenten aan de VUB heb je de wereld binnen handbereik. Bovendien is Brussel een kosmopolitische stad die bruist en krioelt met culturen en talen. Aan jou om op ontdekking te gaan. 22 Je een deel van je studie in het buitenland kan doen? Je kan op Erasmus naar tal van bestemmingen in het buitenland doen. Een pluspunt voor je cv. De studenten vaak tijd maken om samen te studeren of te werken aan projecten in één van de verschillende rustige bibliotheken op de campus of in één van de gezellige koffiehuizen en bars op en naast de campus? VUB DAT ZIJN WIJ Al ruim 180 jaar bouwt de VUB mee aan een betere samenleving als een vooruitstrevende, vrij onderzoekende en kritisch denkende universiteit. Vanuit onze internationale hoofdstad Brussel zijn we verbonden met de wereld. Een onafgebroken streven naar kennis, inzicht en verlichting vormt de rode draad bij alles wat we doen op het vlak van onderwijs, onderzoek en maatschappelijk engagement. Tegelijk blijven we inzetten op een heel persoonlijke en democratische benadering die alle leden van de VUB-community sterker maakt, zodat ze succesvol hun rol kunnen opnemen in de wereld van vandaag en morgen. GESCHIEDENIS 15 lesuren per week x100 100 studenten (gemiddelde in het eerste jaar) 23 STUDIEKEUZE EN BEGELEIDING LICHT JE IN,VRAAG ROND Wil je je kans op slagen zo groot mogelijk maken? Dan maak je best een goede studiekeuze. Maar hoe doe je dat precies? Door actief aan de slag te gaan! Een doordachte studiekeuze vraagt tijd en inspanningen. Gelukkig helpt de VUB je door het bos de bomen te zien. Is Geschiedenis wel iets voor mij? Is geschiedenis één van je favoriete vakken van het middelbaar? Hang je elke geschiedenisles aan de lippen van je leerkracht en kan je niet genoeg van alle verhalen krijgen? Met jouw interesse in geschiedenis zit het alvast goed! Maar vergis je niet: Geschiedenis studeren op de universiteit is niet te vergelijken met de geschiedenislessen in het secundair onderwijs. Wij vragen je om actief onderzoek te doen in bibliotheken en archieven, zelf aan de slag te gaan met naslagwerken, boeken, overzichten… Heb ik specifieke voorkennis nodig voor Geschiedenis? Voor de opleiding Geschiedenis heb je geen specifieke voorkennis nodig behalve een gezonde interesse voor de maatschappij van vroeger en nu in al haar aspecten. Dat neemt niet weg dat de stap van de middelbare school naar de universiteit behoorlijk groot is. Andere onderwijsvormen, grotere hoeveelheden leerstof, er wordt meer zelfstandigheid van je gevraagd… Je leert hier gaandeweg mee omgaan. Maar wie wil, kan zich al voorbereiden tijdens onze voorbereidingscursus ‘Klaar voor de start’. Hier wordt er alvast een tipje van de sluier gelicht en krijg je een mooi pakket tips mee om vol vertrouwen aan je studentencarrière te starten. De VUB organiseert ook een voorbereidingscursus geschiedenis. Deze heeft tot doel je kennis uit het secundair onderwijs te kaderen in bredere vraagstellingen en structuren. Het bereidt je voor op een opleiding waarin je je eigen en andere maatschappijen gaat proberen begrijpen en kritisch benaderen. Kijk voor meer info op www.vub.ac.be/voorbereiden. 24 Stapje per stapje naar de juiste studiekeuze Stap 1. Ken jezelf! Neem jezelf onder de loep: - Wie ben ik? Wat doe ik graag? Wat vind ik interessant? - Wat kan ik aan? In welke vakken ben ik sterk? Wat ligt me minder? - Wat wil ik? Wil ik vooral theoretische kennis opdoen of liever meer met praktijk bezig zijn? Ben ik bereid om veel tijd in mijn studies te steken? Welk beroep wil ik later uitoefenen? Studiebegeleiding helpt je antwoorden te vinden op deze en vele andere vragen. Contacteer hen via [email protected]. En ga zeker ook eens praten met de studiekeuzebegeleider bij jou op school. Stap 2. Verdiep je in het opleidingsaanbod! Neem een kijkje op www.onderwijskiezer.be en vind zo je weg in het aanbod van het hoger onderwijs in Vlaanderen. Kom te weten of je over bepaalde voorkennis moet beschikken. Lees ook over de verschillende afstudeerrichtingen en informeer je over welke jobs je met je diploma kan vinden. Raak je er nog niet helemaal uit? Kom dan langs op een SID-in bij jou in de buurt. Ook de VUB is aanwezig en kan je er alles vertellen over de VUBopleidingen. De data en locaties van de volgende SID-ins kan je vinden op www.vub.ac.be/infomomenten. Nog niet overtuigd van je keuze? Hoor eens rond in je eigen netwerk en probeer een student te spreken die de opleiding al volgt. Bijvoorbeeld tijdens de openlesdagen in de krokusvakantie. Stap 3. De ideale match De ultieme check of je gekozen opleiding en universiteit goed bij je zullen passen? Kom gewoon langs tijdens één van de vele infomomenten die ieder jaar op de campus worden georganiseerd. Dit is de enige manier om werkelijk te voelen hoe het er hier aan toe gaat. Tot slot nog dit. Zit je met vragen over je studiekeuze? Studeer je in een bijzondere situatie? Heb je bijvoorbeeld dyslexie, wil je je studie combineren met topsport of met een baan? Kom dan langs bij Studiebegeleiding, de plek voor alle hulp bij studievragen. Onze studiebegeleidingsmedewerkers zijn op elke infodag aanwezig, maar je kunt ze ook e-mailen op [email protected]. 25 26 PRAKTISCHE INFO EEN VLIEGENDE START De lessen van academiejaar 2017-2018 starten in de vierde week van september. We verwelkomen je graag op een van de onthaalmomenten voor nieuwe studenten. En op tal van andere activiteiten tijdens Kick off the Campus. Zo maken we je vanaf dag één wegwijs op de VUB. Heb je nu al een vraag voor de VUB? Neem dan contact op met het Infopunt Studenten ([email protected]). Zij staan altijd voor je klaar. Leerkrediet Alsjeblieft, je krijgt 140 studiepunten. Bij wijze van welkom bij aanvang van een initiële bachelor- of masteropleiding. Die 140 studiepunten maken je leerkrediet uit. Dat krediet gebruik je om vakken te ‘kopen’ uit je studietraject. Slaag je voor die vakken, dan krijg je je punten terug. Meer nog: de eerste 60 studiepunten die je terugkrijgt, worden verdubbeld (alsjeblieft bis). Slaag je niet voor een of meer vakken, dan ben je de studiepunten die deze vakken ‘waard’ zijn, kwijt. En moet je opnieuw studiepunten van je leerkrediet ‘afgeven’ om ervoor te kunnen herkansen. Te vermijden, zoiets, want zo slinkt je leerkrediet. Toelatingsvoorwaarden en geïndividualiseerde studietrajecten Met een diploma secundair onderwijs kan je starten in elke bacheloropleiding (met uitzondering van Geneeskunde). Wil je graag meer info over specifieke toelatingsvoorwaarden voor bijvoorbeeld het schakelprogramma of directe toegang tot de master, kijk dan op de VUB-website bij de opleiding van jouw voorkeur. Hier vind je een lijst met de toelatingsvoorwaarden voor de opleidingen: www.vub.ac.be/opleidingen. Heb je vragen rond toelating, vrijstellingen en vakkenpakketten, neem dan contact op met de studietrajectbegeleider van de opleiding. Het samenstellen van je individueel studietraject gebeurt altijd samen met je studietrajectbegeleider. Studiegeld en Sociale Dienst Studenten Je studiegeld wordt berekend op basis van het aantal studiepunten dat je opneemt, je nationaliteit, opleiding en contracttype. Studenten uit de Europese Economische Ruimte (EER) die zich voor een initiële bachelor- of masteropleiding inschrijven, betalen een standaard vast bedrag en een variabel bedrag per studiepunt. Elk jaar wordt het studiegeld opnieuw berekend. De exacte berekening vind je op www.vub.ac.be/inschrijvingen. Zit je in een financieel moeilijke situatie, dan neem je best contact op met de Sociale Dienst Studenten van de VUB. Zij bekijken per dossier hoe je geholpen kan worden. Je vindt de Sociale Dienst Studenten via www.vub.ac.be/begeleiding. Inschrijvingen 2017 Je kunt je het hele jaar online aanmelden voor jouw opleiding aan de VUB. Ook als je nog geen diploma secundair onderwijs hebt. We houden je dan op de hoogte van de stappen die je moet nemen om je inschrijving te officialiseren. De inschrijvingen op de campus starten in de zomer van 2017. Meer info en aanmelden: www.vub.ac.be/inschrijvingen. 27 NIETS IS ONDENKBAAR 03-04 NOV 2016 Herfstkamp Welke opleiding past bij jou? Tijdens het herfstkamp kan je naar hartenlust proeven van opleidingen die je aanspreken. We zorgen ervoor dat je geen gortdroge kost wordt voorgeschoteld. Alle workshops zijn interactief en leerrijk. Lol trappen kan je ook na de “lesuren”: wie kiest voor het tweedaags programma bestudeert onze studenten in hun natuurlijke biotoop. Je overnacht op kot en voor je je bed induikt, proef je van het studentenleven aan de VUB. www.vub.ac.be/herfstkamp 12-14 JAN 2017 HAASRODE 19-21 JAN 2017 GENT 26-28 JAN 2017 KORTRIJK 16-18 FEB 2017 ANTWERPEN 23-25 FEB 2017 GENK 18 MRT 2017 BRUSSELS HEALTH CAMPUS + BRUSSELS TECHNOLOGY CAMPUS 25 MRT 2017 BRUSSELS SCIENCES & HUMANITIES CAMPUS 23 APR 2017 2 SEP 2017 27 FEB - 3 MRT 2017 SID-ins Het hoger onderwijs komt naar je toe. Je kent ze vast wel: de SID-ins georganiseerd door de Vlaamse overheid. Elke hoger onderwijsinstelling is er aanwezig. Je kunt hier met één bezoek alle opleidingen en instellingen grondig met elkaar vergelijken. In elke provincie wordt een SID-in georganiseerd. Heel ver hoef je je dus niet te verplaatsen. Op donderdag en vrijdag kan je met je klas komen, op zaterdag is de beurs open voor iedereen. Dan kan je je ouders mee op sleeptouw nemen. www.vub.ac.be/sid-in Infodagen Je wilt info? Je krijgt info. Van onze proffen, studietrajectbegeleiders en student ambassadors. Iedereen staat klaar om jouw vragen te beantwoorden. Of het nu gaat over je opleiding, voorkennis, studiebegeleiding, het studentenleven, de campus, Brussel ... Je kan direct een blik werpen op de cursussen, de bibliotheek en de koten. Na deze dag zijn alle vraagtekens die nog door je hoofd spookten zeker geschrapt. www.vub.ac.be/infodag Openlesdagen Weten waar je aan begint. Wanneer jij van je welverdiende krokusvakantie geniet, gooien wij al onze deuren open. Precies, je leest het goed: je kan gewoon onze aula’s binnenwandelen, een klapstoeltje uitkiezen en de les mee volgen. Geen voorkeursbehandeling, geen aangepaste workshop: gewoon het leven zoals het is aan de VUB. www.vub.ac.be/openlesdagen 25 SEP 2017 Je eerste dag als student [email protected] www.vub.ac.be www.facebook.com/vrijeuniversiteitbrussel @VUBrussel mt 09-16/1.400 ex. Bij de start van het academiejaar verwelkomen we al onze nieuwe studenten. Perfect om alle nodige info te verzamelen, én het ideale moment om je nieuwe studiegenoten te ontmoeten. Niet te missen dus!