Marc Tabak en Heidi Ottevaere werden genomineerd voor de European Innovation Village Awards 2006 in Strasbourg Marc Tabak (dept. VUB SOPA AZ-VUB prof. dr. G. Wackens en dept. VUB TONA prof. dr. H. Thienpont) en Heidi Ottevaere (dept. VUB TONA prof. dr. H. Thienpont), beide onderzoekers in de vakgroep Toegepaste Natuurkunde en Fotonica van de Faculteit Ingenieurswetenschappen (IR-TONA) van de Vrije Universiteit Brussel, hebben in Strasbourg de “European Innovation Village Award 2006” bekomen als beste innovatieve applicatie voor hun project: « Monitoring the stress build-up during the curing process of adhesives ». Deze Europese prijs werd toegekend specifiek voor het bieden van oplossingen bij kritische problemen gedefinieerd in het domein van de biofotonica: Monitoring the stress build-up during the curing process of adhesives of het karakteriseren van de spanningsopbouw tijdens de polymerisatie van lijmen, waaronder dentale cementen en adhesieven, door gebruik te maken van specifieke optische sensormechanismen. In tal van huidige toepassingen, bijvoorbeeld in de robotica, de bouwkunde en de biomedische wereld wordt het meten of voelen van externe invloeden, zoals druk, kracht, rek, temperatuur, ...steeds belangrijker. In vele gevallen kunnen conventionele sensoren zoals bijvoorbeeld rekstrookjes gebruikt worden om de rek van materialen op te meten. Door gebruik te maken van optische vezelsensoren kunnen er echter een aantal problemen opgelost worden. Optische vezelsensoren (OFS) zijn bijvoorbeeld ongevoelig voor elektromagnetische straling, ze zijn klein en licht in gewicht, gedistribueerde metingen zijn mogelijk, .... Toch blijft het bij OFS zeer moeilijk om externe perturbaties zoals temperatuur en rek van elkaar te onderscheiden. Daarom hebben wij een speciaal type van optische vezelsensoren bestudeerd waarbij het mogelijk is gedistribueerd te meten én de sensor bijvoorbeeld temperatuursongevoelig te maken. Hierbij maken we gebruik van een Bragg rooster in een optische vezel geschreven waarbij de sensor werkt als een golflengtefilter. Door twee Bragg roosters met een verschillende periode boven elkaar te schrijven in een specialty vezel (polarisatiebehoudende vezels) is het gelijktijdig en realtime meten van multi-axiale spanningen en temperatuur als alternatief voor conventionele macroscopische meetmethoden zoals de dilatometrie of de linometrie mogelijk. Dit type van innovatieve sensor levert met deze toepassing een hoge bruikbare bijdrage bij materiaalkundig onderzoek in verschillende nieuwe domeinen zoals de geneeskunde (gedrag cement gebruikt bij plaatsing van kunstheupen), de tandheelkunde (krimp en hygroscopische expansie bij tandheelkundige cementen o.a. in vullingen en onder facings), maar tevens in de automobielsector (controle en identificatie lijmverbinding bij herstelling auto- en treinruiten) De synergie met de industrie op dit gebied: (VOCO (Cuxhaven), 3M (Minnesota), CarGlassBelron (Bedford) was reeds bestaande, zodat deze Europese prijs als een realistische ruggesteun en confirmatie van het geleverde werk voor de beide onderzoekers en hun team Prof. dr. H. Thienpont en Prof. dr. G. Wackens mag gezien worden. De European Innovation Village Awards werd georganiseerd door Rhenaphotonics Alsace en SPIE Europe (Int. Society for Optical Engineering) onder voorzitterschap van de Europese Commissie. Na de eerste editie in 2004 werd in 2006 aan diverse onderzoeksteams (10) van non-profit instituten en onderzoekscentra’s (universiteiten) gevraagd om hun prototypes van nieuwe applicatie of productontwikkeling te laten beoordelen door een jury van Europese gerenommeerde wetenschappers. De Innovation Village Judging Panel werd voorgezeten door Henri Rajbenbach (European Commission, DG Information Society and Media, Belgium) De overige 3 awards voor respectievelijk beste product, beste design en de beste marketing, gingen naar: « Confocal Micro Optical Sensor for Quality Control in Industrial Production » team HymoSens of Karslruhe (Germany) « Fiber-top Cantilevers » team FT-Tech of Amsterdam (Netherlands) « Virtual Studio for educational content production » team Institute of Micromechanics and Photonics, Warsaw University of Technology Contact: Heidi Ottevaere - Marc Tabak Vakgroep Toegepaste Ir – Tona Natuurkunde en Fotonica Tel. 02 / 629.34.51 fax 02 629 34 50 E-mail : [email protected]