juli / augustus / september 2017

JULI / AUGUSTUS / SEPTEMBER 2017
WWW.GROTEKERKALKMAAR.NL
WO
—
05 JUL
20.­­15
Pieter van Dijk
Van Venetië naar Leipzig
Ook deze zomer vindt er weer een
mooie serie ‘Zomeravondconcerten’
plaats in de Grote Kerk Alkmaar.
Een sfeervolle serie, op woensdagavonden om 20.15 uur, tussen 5 juli
en 20 september.
De entree bedraagt € 8,00, voor
Vrienden van het Orgel en Vrienden
van de Grote Sint Laurenskerk € 7,00.
Venetië was in de 16de eeuw de navel van de wereld.
De muzikantenfamilie Gabrieli was er werkzaam in de fameuze
San Marco kathedraal. Zij ontwikkelden de dubbelkorige muziek
die de beroemde Duitse componist Heinrich Schütz naar Venetië
lokte. Een aantal werken van de Venetiaan Claudio Merulo
waren tot zelfs in Luik bekend. Merulo speelde een grote rol in
de ontwikkeling van de klavier toccata. Op het Van Covelensorgel hoort u werken van zowel Merulo als Gabrieli.
Vanaf de 18de eeuw werd de stad Leipzig een belangrijk
Europees muziekcentrum. In 1723 werd J.S. Bach er cantor
aan de Thomaskerk. Tijdens zijn Leipziger jaren componeerde
en ordende Bach zijn eigen composities. Een aantal grote
koraalbewerkingen corrigeerde en bundelde hij tot de
zogenoemde 18 Leipziger Choräle. De meeste voorspelen
ontstonden echter al in zijn jonge jaren toen hij werkzaam
was aan het hof in Weimar. Tijdens dit concert klinken er 6
koraalbewerkingen en de 5e Triosonate. Het concert wordt
besloten met Bachs Präludium in c-klein waarvan de opzet
aan de Venetiaanse dubbelkorigheid doet denken.
ZOMERAVONDCONCERTEN GROTE KERK 2017
WO
—
12 JUL
20.­­15
WO
—
19 JUL
20.15
Bas de Vroome
Wolfgang Zerer
De Fantasie
Ut re mi fa sol la
Bas de Vroome, organist van zowel de Oude als de Nieuwe kerk
in Delft, zal in Alkmaar een programma spelen rond het thema
‘De Fantasie’. Vanouds was het fantaseren de belangrijkste
bezigheid van organisten. Het wekt dan ook geen verbazing dat
in composities het begrip Fantasia zowel in vorm als inhoud een
grote rol speelt. Op het koororgel klinken hoogtepunten van de
Orpheus van Amsterdam Jan P. Sweelinck en zijn Amsterdamse
collega Van Noordt. Op het grote orgel een onbekend werk van
grootmeester Bach en nieuwere klanken uit de vorige eeuw van
de componisten Micheelsen, Alain en Piet Kee.
Het Alkmaarse Van Covelens-orgel bezit een speciale stemming
die de oude muziek een bijzondere uitdrukking verleent. De
internationaal gelouterde concertorganist Wolfgang Zerer uit
Hamburg koos als thema de in de 17e eeuw veel gebruikte
toonladder “ut re mi fa sol la”, ook wel hexachord genoemd.
Laatstgenoemde, vele decennia organist van de Alkmaarse
Grote Kerk, putte zijn inspiratie en fantasie uit het koraal
‘Wachet auf’. Vorig jaar moest De Vroome zijn recital door
omstandigheden helaas afzeggen. Dit fraaie programma belooft
onder de vingers van deze Hollandse hoforganist een spannende
aangelegenheid te worden.
Met de muziek van Muffat en Couperin op het grote orgel wordt
de Franse stijl gepresenteerd, die in de 18e eeuw langzaam
maar zeker ook in Duitsland in de mode kwam. In Bachs’
Präludium en fuga in C wordt het hexachord uitgebreid tot de
ons bekende toonladder, een feestelijke en swingende afsluiting
van deze muzikale reis door Europa!
ZOMERAVONDCONCERTEN GROTE KERK 2017
ZOMERAVONDCONCERTEN GROTE KERK 2017
De werken van Froberger en Frescobaldi op deze toonreeks
demonstreren hun meesterlijke variatiekunst. Zerer laat zowel
hoogtepunten horen uit de Habsburgse hofcultuur als uit de in
de 17e eeuw in Lübeck en Amsterdam ontstane stadscultuur.
WO
—
26 JUL
20.15
Pieter van Dijk
Psalmen van Sweelinck tot Reubke
De Duitse componisten Mendelssohn en Brahms waren
echte classicisten die hechtten aan klassieke vormen zoals
bijvoorbeeld de fuga. Wagner en Liszt behoorden tot de
tegenpartij, de zogenaamde Neudeutsche Schule. Bij Liszt
verzandt een fuga na de openingsexpositie al snel in virtuoos
passagespel en akkoordenformaties. Liszt ontwikkelde het
symfonische gedicht, een vorm geïnspireerd door een gedicht of
een tekst waarbij alle onderdelen vloeiend in elkaar overgaan.
In de Sonate van Reubke vormen teksten uit Psalm 94 de
inspiratiebron voor de muzikale ideeën. Je zou dit werk van
deze zeer jong gestorven componist kunnen opvatten als een
orgelopera. Sweelinck gebruikt in Psalm 140 de melodie om zijn
grote variatiekunst te demonstreren.
Dat romantische muziek ook meeslepend kan klinken op het Van
Hagerbeer/Schnitger-orgel laat stadsorganist Pieter van Dijk
tijdens dit concert horen.
ZOMERAVONDCONCERTEN GROTE KERK 2017
WO
—
02 AUG
20.­­15
WO
—
09 AUG
20.15
Willem van Twillert
Christiaan Ingelse
Luther als inspirator voor koraalkunst
Van Sweelinck tot Bach
In dit Lutherjaar worden een tweetal programma’s ten gehore
gebracht die geïnspireerd zijn op deze belangrijke Duitse
kerkhervormer. Luther was natuurlijk in de eerste plaats
theoloog maar verdiende ook zijn sporen als componist.
Willem van Twillert laat voor de pauze een programma horen
met koraalbewerkingen gebaseerd op bekende en geliefde
melodieën van Luther. Na de pauze welluidende muziek uit de
20ste en 21ste eeuw die niet vaak in Alkmaar tot klinken komt.
De Goudse organist Christiaan Ingelse vertolkt in Alkmaar
hoogtepunten uit de barokke orgelliteratuur. De Amsterdamse
organist en componist Jan Pieterszoon Sweelinck verwierf een
enorme reputatie als musicus en als muziekdocent. Hij trok een
grote schare leerlingen uit Hamburg, Kopenhagen, Danzig en
ook uit Nederland. Deze leerlingen gaven de kunst weer door
aan hun discipelen. Hendrick Scheytman (Scheidemann) was
zo’n getalenteerde Hamburgse leerling.
Van de Parijse orgelvirtuoos Marcel Dupré hoort u een tweetal
werken. De Nederlandse componist Ad Wammes schrijft in
een zeer toegankelijk idioom met veel aandacht voor melodie
en ritme. Van Twillert is behalve begenadigd organist ook een
verdienstelijk componist. Hij besluit zijn Alkmaarse recital met
zijn eigen Sinfonietta waarin de melodie en de tekst van het
‘Victimae pascali laudes’ de inspiratiebron vormen.
Na terugkomst in Hamburg volgde hij zijn vader David op als
organist van de Katharinenkerk. Zijn meesterleerling Jan Adam
Reincken en diens beste vriend Dietrich Buxtehude beïnvloedden
op hun beurt de jonge Johann Sebastian Bach. De klaaglijke
Ricercar van Sweelinck, het poëtische ‘Vater unser’ van
Böhm, de flitsende grote e-moll van Bruhns en de Canonische
Veränderungen over ‘Vom Himmel hoch’ van Bach staan op dit
veelbelovende menu.
ZOMERAVONDCONCERTEN GROTE KERK 2017
ZOMERAVONDCONCERTEN GROTE KERK 2017
WO
—
16 AUG
20.­­15
Martin Rost
Een Lutherse Orgelmis
De Mariënkerk van Stralsund doet in veel opzichten denken aan
de gelijknamige kerk in Lübeck, waar Franz Tunder en Dietrich
Buxtehude organist waren. Martin Rost is de grote motor achter
de reconstructie van het monumentale Stellwagen-orgel in de
Marienkirche te Stralsund. De klankwereld van dat instrument
is uniek en werpt een geheel nieuw licht op het Noord-Duitse
orgelrepertoire.
Rost eert Luther met een programma opgebouwd als een
Lutherse orgelmis met muziek uit Noord-Duitsland en Bach.
Behalve de bekende grootmeesters als Scheidemann, Böhm,
Buxtehude, Weckmann en J.S. Bach ook aandacht voor
onbekendere componisten zoals Schmiedtlein, Zachow (de
leraar van Händel), Johann Michael Bach, Mohrheim en
Pachelbel. Een unieke gelegenheid dit repertoire te beluisteren
in de originele liturgische context.
ZOMERAVONDCONCERTEN GROTE KERK 2017
WO
—
13 SEP
20.­­15
VR
—
15 SEP
20.15
Studenten
Conservatorium Amsterdam
en Rotterdam
Lavinia Meijer &
Pieter van Dijk
Andriessen / De Klerk
Bridges
De Haarlemmer Hendrik Andriessen had een grote voorliefde
voor Franse muziek. Als veelzijdig componist gaf hij in de
vorige eeuw het Nederlandse muziekleven een geheel eigen
kleur. In zijn geboortestad Haarlem was hij organist aan de St.
Josephkerk met het fraaie Adema-orgel. Dit Frans getinte orgel
inspireerde hem tot het schrijven van zijn vroege orgelwerken.
In 1934 volgde de 16-jarige Albert de Klerk hem daar op als
organist. De Klerk werd in 1956 stadsorganist van Haarlem en
was jarenlang docent aan het Amsterdamsch Conservatorium.
Hij was een begenadigd improvisator en ook zeer actief als
componist.
Harpiste Lavinia Meijer verbindt oud en nieuw in dit bijzondere
concert met organist Pieter van Dijk in de prachtige historische
Grote Kerk in Alkmaar.
Getalenteerde orgelstudenten van de conservatoria van
Rotterdam en Amsterdam zullen tijdens dit concert een klinkend
overzicht geven van het orgelrepertoire dat deze twee grote
Nederlandse musici hebben nagelaten.
ZOMERAVONDCONCERTEN GROTE KERK 2017
Lavinia: “Zowel de harp als het orgel zijn eeuwenoude
instrumenten, maar hebben allebei ook een ontwikkeling naar
onze tijd meegemaakt. Er zitten fantastische kleuren in het
samenspel tussen beide instrumenten en ik kijk ernaar uit
deze met Pieter aan het publiek te laten horen! Er zal een brug
worden gemaakt van oude muziek tot aan die van Einaudi en
Glass waarbij er ook ruimte is voor improvisatie!”
Toegang € 22,50
ZOMERAVONDCONCERTEN GROTE KERK 2017
WO
—
20 SEP
20.15
Twee mooie concerten op
andere locaties, georganiseerd
door de Alkmaarse Stichting
Vrienden van het Orgel:
WO 23 AUG – 20.15
Kapelkerk
Laat 80
Frank van Wijk
Het orgel als orkest
Pieter van Dijk
& Frank van Wijk
Verzoekprogramma
Een terugkerend evenement op orgelgebied. Tijdens de
zomerconcerten in de Grote Kerk kan het publiek een verzoek
indienen voor een te spelen orgelwerk. Altijd weer een
verrassing voor zowel de uitvoerders als de toehoorders!
Frank van Wijk en stadsorganist Pieter van Dijk componeren uit
de vele verzoeken een aantrekkelijk en afwisselend programma.
De bekende uitspraak van componist/organist César Franck –
“het orgel is mijn orkest” – gold al in de 18e eeuw, toen
orkestwerken veelvuldig op orgels klonken. Ook J.S. Bach
leverde daaraan een belangrijke bijdrage. Frank van Wijk opent
zijn programma met een bewerking van diens feestelijke 3e
orkestsuite (waaruit vooral de Air overbekend is). Naast
orkestmuziek klinkt er als contrast ook een solowerk: de
indrukwekkende Ciacona voor vioolsolo. Bewerkingen uit Bachs’
Cantates ronden de eerste programmahelft af. Na de pauze
klinkt een orgelbewerking van Mozarts’ Symfonie no.25 in
g-klein; een jeugdig meesterwerk met een voor Mozart zeldzaam
heftig ‘Sturm und Drang’-karakter, dat zich uitstekend laat
verklanken op het schitterende Müller-orgel van de Kapelkerk!
WO 30 AUG – 20.15
St. Laurentiuskerk
Verdronkenoord 68
Gerrie Meijers
Thema verrassing
In 2016 werd het Pels-orgel van de St. Laurentiuskerk aan het
Verdronkenoord door Adema’s Kerkorgelbouw gerestaureerd en
herplaatst op het orgelbalkon. Alkmaar is hierdoor een orgel
rijker, waarop romantisch en 20e en 21e eeuws orgelrepertoire
verantwoord kan worden uitgevoerd. De virtuoze Haarlemse
organiste Gerrie Meijers staat bekend om haar verrassende
programmakeus. Bij dit concert zijn de verrichtingen van de
soliste te zien op een videoscherm.
Toegang voor deze concerten
€ 10,- en voor Vrienden € 8,-
ZOMERAVONDCONCERTEN GROTE KERK 2017
ZOMERAVONDCONCERTEN GROTE KERK 2017