Laparoscopische aanpasbare maagring

Laparoscopische aanpasbare maagring
Eén van de heelkundige mogelijkheden waarop het probleem van de extreme
obesitas kan aangepakt worden is door een ‘maag-verkleinings-operatie’=
‘gastroplastiek’, waardoor de hoeveelheid voedsel welke per
maaltijd kan worden ingenomen beperkt wordt.
Sedert enkele jaren kan deze chirurgische techniek ook worden uitgevoerd
d.m.v. laparoscopie,maar alleen indien uw heelkundige voorgeschiedenis en
de preoperatieve onderzoekingen geen tegenindicatie aantonen.
Bij deze operatie wordt er gebruik gemaakt van een siliconenband. Deze
band wordt bovenaan om de maag geplaatst en gesloten via een ‘gespsluiting’, zonder dat de maag hierbij hoeft te worden ingesneden, of zonder
dat een deel van de maag dient verwijderd te worden. Zo wordt de maag in
twee delen verdeeld in de vorm van een zandloper.
Aan de binnenzijde van de band bevindt zich een opblaasbare ballon. De
band staat via een slangetje in verbinding met een klein reservoir dat wordt
geplaatst in de buikwand. De ballon is opblaasbaar via het inspuiten van
vloeistof in het reservoir, waardoor de doorgang naar de maag vernauwd
wordt. De bedoeling hiervan is het tempo van gewichtsverlies aan te kunnen
passen. De band zorgt voor een klein functioneel maagzakje, maar ook voor
een vertraagde doorgang van voedsel naar de rest van de maag. Er zal een
snel verzadigingsgevoel ontstaan en het hongergevoel verdwijnt. U zal
enerzijds minder kunnen eten, en anderzijds uw eet-gedrag moeten
aanpassen: u moet traag eten, goed kauwen en op tijd stoppen zodra u een
volheidsgevoel ondervindt. Omdat de maag op zich niet werd veranderd
(alleen de toegang werd bemoeilijkt), is het altijd mogelijk om
de maagband te verwijderen. Dit is overigens niet gewenst omdat dit altijd zal
resulteren in een forse gewichts toename.
De chirurgie d.m.v. laparoscopie
Algemene inlichtingen die gelden voor alle laparoscopische ingrepen:
In normale toestand is de buikinhoud in nauw contact met de buikwand. Om
een ruimte te krijgen die het mogelijk maakt de videocamera naar binnen te
brengen, moet er dus eerst een soort ‘luchtbel’worden aangelegd om in te
werken, en dit gebeurt door de buik op te blazen. Daarom begint de operatie
met het inspuiten in de buik van koolzuurgas. Deze werkruimte (de ‘luchtbel’)
kan worden verwezenlijkt met behulp van een beschermde naald die wordt
ingebracht doorheen de buikwand. Wanneer de werkruimte is aangelegd,
gebruikt de chirurg ‘trocars’, d.w.z. holle kokertjes voorzien van kleppen, die
het mogelijk maken het gas te behouden in de buik. Via deze trocars worden
de videocamera en de chirurgische instrumenten binnengebracht. Deze
kokers worden aangebracht door kleine insnijdingen in de huid op de
buikwand. Vervolgens gebeurt de operatie ‘met gesloten buik’ want uw chirurg
hanteert de instrumenten langs de buitenzijde van uw buik, en volgt de
operatie in de binnenzijde van de buik op een televisiescherm.
Bij het ontwaken kan u pijn voelen aan de schouders. Deze pijn wordt
veroorzaakt door het feit dat de buik werd opgeblazen met koolzuurgas om de
werkruimte aan te leggen, en dit koolzuurgas kan bij het einde van de
operatie nooit volledig worden verwijderd. Dit overblijvende gas zal echter
snel en zonder gevaar voor uw organisme worden geabsorbeerd. De pijn is
tijdelijk en verdwijnt snel, binnen enkele dagen na de operatie.
Algemene richtlijnen
Voor de operatie
De avond voor de operatie moet u nuchter blijven vanaf middernacht. Indien u
dagelijks geneesmiddelen inneemt, moet u dit melden aan uw chirurg of aan
iemand van zijn werkgroep. Men kan vragen dat u bepaalde geneesmiddelen
de ochtend van de operatie inneemt met een slok water.
Indien u aspirine neemt, geneesmiddelen die de bloedstolling vertragen of
anti-inflammatoire geneesmiddelen (tegen artritis, artrose,...) moet u dit
melden aan uw chirurg, en dit om de datum te bepalen waarop u de
geneesmiddelen tijdelijk stopzet voor uw ingreep. Vaak is pre-operatieve
toediening van geneesmiddelen noodzakelijk (geneesmiddelen die moeten ingenomen of ingespoten worden voor de operatie).
Voor de ingreep zal iemand van de medische ploeg een fijne naald of een
catheter aanbrengen in uw aders om de geneesmiddelen die noodzakelijk zijn
gedurende de operatie te kunnen toedienen.
U zal zich gedurende de operatie, die meerdere uren kan duren, onder
algemene verdoving bevinden.
De duur van de hospitalisatie is variabel en hangt af van de beslissing van uw
chirurg. Het is mogelijk om na dit type ingreep het ziekenhuis te verlaten op
de avond van de ingreep zelf. In het andere geval kan u de dag na de ingreep
naar huis.
Na de operatie
In zeldzame gevallen is mogelijk dat u gedurende 1 dag een sonde zal
hebben in de maag om braken te voorkomen.
De eerste vier weken mag u alleen vloeibaar of half- vloeibaar voedsel eten.
Daarna mag u progressief een normale voeding nemen. Verdere praktische
dieetmaatregelen worden u meegegeven na de ingreep.
De risico’s van de laparoscopische gastroplastie
Bij deze operatie kunnen zich bepaalde verwikkelingen voordoen, zoals bij
elke chirurgische ingreep.
Sommige verwikkelingen kunnen zich voordoen TIJDENS de operatie; de
meest frequente zijn, bij wijze van voorbeeld:
– een reactie op de algemene verdoving;
– een bloeding;
– een verwonding aan een abdominaal orgaan (in de buik);
– een verwikkeling aan de longen;
Deze lijst is niet volledig.
Andere verwikkelingen kunnen zich voordoen NA de operatie:
– een post-operatieve bloeding;
– een verwonding aan de ingewanden die pas nadien aan het licht komt;
– een infectie van de wonden;
– een infectie in de buik, in de longen, in de urine, ...
Wanneer een verwikkeling wordt vastgesteld TIJDENS de operatie, kan zij
worden behandeld ofwel d.m.v. laparoscopie, ofwel d.m.v. een open chirurgie.
De factoren die de mogelijkheid vergroten om van operatie met gesloten buik
over te gaan naar de techniek van open buik zijn bij voorbeeld:
– extreme zwaarlijvigheid;
– een voorgaande abdominale operatie, die zeer dichte vergroeiingen
veroorzaakt heeft;
– zeer grote lever.
Deze lijst is niet volledig.
Deze noodzaak om over te schakelen is zeldzaam, maar u moet zich ervan
bewust zijn dat dit mogelijk is en hierover spreken met uw chirurg.
In een bepaald aantal gevallen is de methode van de laparoscopie niet
mogelijk o.w.v. de onmogelijkheid om de organen goed in zicht te brengen of
te manipuleren.
Na de operatie
U kan moeilijkheden ondervinden om voedsel door te slikken. Wij noemen die
dysfagie (slikstoornis). Dit komt vaak voor en verbetert na enkele weken. Uw
chirurg zal u raad geven in verband met uw dieet na de ingreep.
Na het vertrek uit het ziekenhuis
De patiënt dient zich op regelmatige basis opnieuw aan te bieden voor postoperatieve controles. De frequentie wordt bepaald door de chirurg.
De patiënten worden aangemoedigd om een lichte activiteit te hernemen,
zodra zij het ziekenhuis hebben verlaten. Doorgaans wordt een attest van
tijdelijke werkonbekwaamheid voor 2 tot 3 weken geschreven.
De post-operatieve pijn (na de operatie) is meestal licht, maar bij bepaalde
patiënten is toch een anti-pijnmedicatie noodzakelijk. Meestal zijn na de
operatie geen specifieke geneesmiddelen nodig.
Uw chirurg zal u zeggen wanneer u uw dagelijkse activiteiten mag hernemen,
en welke activiteiten u moet vermijden.
Wanneer moet u uw chirurg contacteren?
Naast de postoperatieve controle waarop u wordt uitgenodigd, moet u
absoluut uw geneesheer contacteren wanneer u bij voorbeeld het volgende
vaststelt:
– een aanhoudende koorts;
– rillingen;
– bloedingen;
– een toenemende zwelling van de buik of toenemende pijn;
– aanhoudende misselijkheid of aanhoudend braken;
– aanhoudende hoest of ademhalingsmoeilijkheden;
– het doorsijpelen van vloeistof uit om het even welke
wonde.
Wat mag men verwachten van de laparoscopische gastroplastie
ingreep
Studies hebben aangetoond dat de meerderheid van de patiënten gemiddeld
40-50% verliezen van hun overgewicht (het aantal kilo’s boven het ideale
lichaamsgewicht). Het is zeer belangrijk voor het succes van de ingreep
dat de patiënt zelf actief meewerkt aan de gewichtsvermindering na de
ingreep. Het is belangrijk dat u begrijpt dat de heelkundige ingreep op zichzelf
het probleem van uw overgewicht niet oplost. Een gewichtsdaling wordt
enkel bekomen door een beperking van de voedselinname. De werking van
het bandje kan teniet gedaan worden door vloeibare voedingsmiddelen in te
nemen die probleemloos zelfs een nauwe doorgang kunnen passeren, zoals
suikerrijke frisdranken, zoetigheden, milkshakes, etc.
Mogelijke complicaties van de maagband
Obstructie van het maagdoorgang (2%-13%)
Gezien de doorgang van het maagbandje zeer nauw is, kunnen grotere
voedselbrokken blijven steken in het maagzakje voor de band. Het gevolg is
een volledige blokkering van de doorgang met braken tot gevolg.
In dat geval moet het maagbandje volledig leeggepuncteerd worden via het
reservoir door uw chirurg. Eventueel moet een endoscopie plaats vinden om
de voedselbrok te verwijderen.
Infectie en migratie (0,5%-14%)
Er kan een ontsteking ontstaan ter hoogte van het maagbandje. In sommige
gevallen heeft dit tot gevolg dat de band zich in de maag gaat verplaatsen. Dit
wordt ‘migratie’genoemd. In dit geval moet de band verwijderd worden. De
verschijnselen zijn vaak pijn in de bovenbuik of ontsteking ter plaatse van de
toegangspoort en meestal ook gemakkelijker kunnen eten!
Infectie van de toegangspoort kan tot gevolg hebben dat deze verwijderd
moet worden. Daarom is het van het grootste belang dat de huid boven het
reservoir steeds grondig ontsmet wordt alvorens vloeistof wordt
ingespoten of eruit wordt gehaald.
Lekkage. (1%-3%)
Lekkage van de maagband of van het verbindingsslangetje tussen de
maagband en het reservoir of van het reservoir zelf, kan een nieuwe operatie
tot gevolg hebben. Het opblaasbaar gedeelte van de maagband is
vervaardigd uit kwetsbaar materiaal en lekkage kan optreden kort na de
operatie of vele jaren later.
‘Slippen’van de band en vergroting van de nieuwe maag
(=pouchdilatatie) (2%-14%)
De band kan ‘slippen’ (= verschuiven), waardoor het functioneel maagzakje
(het deel van de maag dat zich boven de band bevindt) te groot wordt.
De oorzaak hiervan is meestal ‘overmatig eten’, waardoor de druk in de pouch
te hoog wordt. In dit geval moet de band via een nieuwe operatie weer op de
juiste plaats worden gepositioneerd. Dit kan laparoscopisch of
open uitgevoerd worden. Eventueel dient een nieuwe maagband geplaatst te
worden.
Overige complicaties
Er kunnen ook andere, zeldzame en onvoorziene complicaties optreden. Er is
geen garantie dat de maagband gedurende de rest van uw leven
‘probleemloos’ zal functioneren.
Zoals bij elke heelkundige ingreep onder algemene verdoving bestaat er
natuurlijk ook een anaesthesierisico.
Algemene adviezen en mogelijke bijverschijnselen
Overgeven
Soms moeten patiënten overgeven of ervaren zij pijn bij het eten. Dit kan het
gevolg zijn van een verkeerd eetgedrag, maar het kan ook optreden wanneer
de maagband te strak komt te zitten rond de maag door de hoeveelheid
ingespoten vloeistof. Door langzaam en rustig te eten en goed te kauwen en
op tijd te stoppen met eten kan men deze symptomen voorkomen.
Zo u regelmatig moet overgeven, is dit een waarschuwing. In dit geval kan het
nodig zijn de hoeveelheid vloeistof in de maagband aan te passen.
Vitamines
Het is aangewezen om, tijdens een periode van snel gewichtsverlies, een
vloeibaar multi-vitamine preparaat in te nemen en dit gedurende tenminste 6
maanden na de operatie.
Zwangerschap
De periode tussen de operatie en de stabilisatie van uw gewicht (±1-11/2 jaar
na de operatie), is een periode van uithongering. Het is niet verstandig om
gedurende deze periode zwanger te raken, ondanks het feit dat de foetus met
betrekking tot voedsel voorrang heeft op de moeder. Raakt u toch zwanger,
dan is het raadzaam om alle vloeistof uit het maagbandje te laten verwijderen
door uw chirurg.
Medicijnen
Tabletten dienen in kleinere stukjes of gemalen te worden ingenomen.
Verstopping
Veel patiënten hebben na de operatie een gevoel van constipatie. Dit wordt
vooral veroorzaakt door het feit dat verminderde voedselinname minder
ontlasting tot gevolg heeft en daardoor minder darmbewegingen. Ook is het
belangrijk om voldoende te drinken tussen de maaltijden door. Mochten
laxeermiddelen nodig blijken, dan is het raadzaam om vloeibare
geneesmiddelen te gebruiken – zoals lactulose – en dit slechts na overleg
met uw chirurg.
Controles door uw chirurg
Na de operatie moet u regelmatig op controle gaan bij uw chirurg. In het begin
om de maand, daarna minder vaak. Het bandje wordt de eerste keer
ingespoten 4 tot 6 weken na de heelkundige ingreep en daarna op basis van
uw gewichtsverlies en uw mate van tevredenheid. Is uw gewicht eenmaal
gestabiliseerd, dan volstaan twee controles per jaar. Uw chirurg zal het aantal
controles met u bespreken.
Lichaamsbeweging
Het is belangrijk dat u niet alleen uw eetgewoonten, maar ook uw mate van
lichaamsbeweging verandert. Over het algemeen wordt met langzame
oefeningen begonnen. Naarmate het gewicht afneemt, wordt
lichaamsbeweging gemakkelijker.
Slotbemerking
Uw chirurg zal al uw vragen beantwoorden in verband met de voor- en
nadelen van deze chirurgie. Dit document is bestemd om de patiënt in de
mate van het mogelijke in te lichten. Het kan echter niet alle aspecten van de
bedoelde chirurgie bespreken.
Desgevallend zal U worden uitgenodigd om een document te ondertekenen
waarin u erkent uw instemming te geven na voldoende te zijn ingelicht
(‘informed consent’).