GLOBALISERING

GLOBALI
SERING
PROJECT VWO-6
26 JANUARI 2016
Naam + Klas:
__________________________
__________
VEENENDAAL |
Inhoud
1.
Inleiding .......................................................................................................................... 3
2.
Programma globalisering 26 januari 2016 ....................................................................... 4
3.
Workshops (vanuit de vakken) ........................................................................................ 5
4.
Onderwerpen .................................................................................................................. 6
5.
Indelingen ....................................................................................................................... 9
Vakken en projectgroepen .............................................................................................. 9
Vaklessen (9.45-10.30 uur) .............................................................................................15
Debatrondes ....................................................................................................................15
5.
Beoordeling ...................................................................................................................16
PAPER..............................................................................................................................16
DEBAT ..............................................................................................................................17
1.
Inleiding
Globalisering zie je overal, of je dat nu wilt of niet. We dragen kleding die aan de andere
kant van de wereld is gemaakt. Via Internet kunnen we contact hebben met mensen in
andere landen. Een economische crisis in Amerika heeft effecten op de hele wereld. Het
lijkt wel of de wereld één dorp is geworden waar we overal dezelfde winkels, producten,
economie en cultuur hebben. Is dit een positieve ontwikkeling? Daarover verschillen de
meningen. Zo zijn er bijvoorbeeld actiegroepen tegen globalisering. Ook in de media
horen we steeds meer over slechte arbeidsomstandigheden bij het produceren van onze
producten.
Wat bedoelen we nu precies met ‘globalisering’? ‘Het proces van wereldwijd worden’,
geeft het woordenboek aan als letterlijke betekenis van het begrip. Tientallen definities
volgen als je er naar zoekt. Deze definities geven al aan dat er weinig eenduidigheid
over het onderwerp bestaat en dat er meerdere perspectieven op het begrip mogelijk
zijn.
Op 26 januari willen we met heel VWO-6 gaan nadenken over het proces van
globalisering. In dit boekje vind je daarover de nodige informatie.
Het doel van deze dag is om jullie meer inzicht te geven in het begrip globalisering en
om jullie te laten ervaren wat het is om vakoverstijgend te werken. We werken daarom
samen met een aantal vakken (uit de mens- en maatschappijvakken), namelijk
economie, aardrijkskunde, godsdienst en maatschappijleer. Vanuit het laatste vak wordt
de opdracht die jullie gaan maken beoordeeld.
In dit boekje vinden jullie allereerst het programma van de dag. Vervolgens presenteren
de vakken zich kort en zien jullie bij welk vak je bent ingedeeld voor deze dag. De
leerlingen die geen economie of aardrijkskunde
hebben zijn automatisch bij godsdienst of
maatschappijleer ingedeeld. Vervolgens worden
de onderwerpen die zijn gekozen kort toegelicht.
Ten slotte kun je het rooster lezen.
Veel plezier en succes op 26 januari!
De
voorbereidingscommissie
(Meneer
van
Veldhuizen en Keurhorst en mevrouw Slomp)
2. Programma globalisering 26 januari 2016
8.30 – 8.45
Opening van de dag door meneer Bok
8.45 – 9.30
Lezing Prof.Dr.Ir. H.Jochemsen Universiteit Wageningen (aula B)
9.30 – 10.30
Leerlingen naar ‘eigen vak’
- Uitleg vakspecifieke benadering van globalisering
- Economie, aardrijkskunde, godsdienst en maatschappijleer
10.30 – 10.50
Pauze
10.50 – 12.30
- In groepjes van ongeveer vier leerlingen verdiepen in je
onderwerp vanuit een bepaald vak.
- Onderwerpen zijn van tevoren ingedeeld.
- Leerlingen blijven bij vakdocent (kunnen in lokaal werken met
eigen laptop of tablet)
- Mediatheek
12.30 – 13.00
Lunch ‘broodje kroket’ (Aula B)
13.00 – 13.45
Vervolg werken in groepjes. Afronden paper.
13.45 – 14.15
Voorbereiden en oefenen debat
14.15 – 15.30
Debat
15.30
Drankje in Aula B
3. Workshops (vanuit de vakken)
Godsdienst: verantwoordelijkheid en ‘justice’ of ‘charity’
Globalisering betekent dat de wereld op allerlei gebieden steeds meer vervlochten raakt. Wat
heeft ons christen-zijn daarmee te maken? Wat is onze verantwoordelijkheid ten opzichte
van onze naaste? Hoe zit het met ons rentmeesterschap over heel de aarde?
Is een christen geroepen om hulp (charity) te bieden of om recht (justice) te doen? Gaat het
om het bieden van een helpende hand of om het bijdragen aan een structurele verandering?
Met elkaar kijken we wat onze verantwoordelijkheid is en of het om hulp of recht gaat en in
hoeverre er bij de verschillende onderdelen sprake is van hulp geven of recht doen.
Economie: Internationale handel als motor voor globalisering
In deze workshop gaan we in op de samenhang tussen internationale handel en
globalisering. Het vertrekpunt daarbij zijn twee van de meest gebruikte en bekende
economische theorieën, te weten de theorie rond absolute en comparatieve
kostenverschillen en de theorie rond de vrije marktwerking. We bekijken de economische
ontwikkelingen sinds het mondialiseren van onze wereld en leggen verbanden met diverse
actualiteiten. Daarnaast bestuderen en bespreken we de gevolgen voor de welvaart van ons
als wereldburger en als inwoner van Nederland. Brengt globalisering enkel baten op
economisch gebied teweeg of heeft het ook een schaduwzijde? Hoe zijn de baten verdeeld
tussen de rijkere westerse landen en de ontwikkelingslanden? Waar winnaars zijn, zijn
verliezers. Wie betaalt de rekening?
Aardrijkskunde: Enkele oorzaken en gevolgen van globalisering voor de samenleving
en het milieu
In deze workshop krijg je een kijk op de culturele, economische en politieke processen die
een rol spelen bij globalisering. Met name zal er gekeken worden naar de oorzaken en
gevolgen van globalisering en de consequenties daarvan voor de relaties tussen landen en
grootmachten. Of globalisering altijd zo positief is, zoals tegenwoordig vaak wordt
verkondigd, ondervind je tijdens de workshop.
Maatschappijleer: Globalisering en politiek
In deze workshop gaan we na wat de politieke aspecten en consequenties zijn van
globalisering. Nationale overheden hebben aan invloed ingeleverd aan supranationale
verbanden, maar tegelijkertijd zien we in meerdere landen dat het nationalisme aan
populariteit wint. Daarnaast kun je natuurlijk de vraag stellen wat überhaupt de invloed is van
politiek en overheden t.o.v. grote bedrijven. Bij maatschappijleer gaan we vooral kijken naar
de positie van de Nederlandse overheid en de politieke ideeën daarover.
4. Onderwerpen
Algemene literatuur: http://www.oneworld.nl/dossiers/hulp-met-pensioen
1. Jongeren en ontwikkelingsreizen
Veel jongeren maken tegenwoordig een reis naar een derdewereldland om bij te dragen aan
ontwikkelingssamenwerking en daarnaast om vormende ervaringen op te doen.
Maar hoe vormend zijn al die reizen? Hoeveel hulp wordt er nu daadwerkelijk geboden?
Gaat er vaak niet meer geld op aan reiskosten dan aan daadwerkelijke hulp? Hoe groot is de
ecologische voetafdruk van zo’n reis eigenlijk? Worden de mensen er nu echt zoveel beter
van?
Tegelijk doen jongeren een vaak indrukwekkende ervaring op, die hen hun leven lang bijblijft.
Wanneer ze later hun plaats innemen in het economische / maatschappelijke / sociale leven
blijven ze vaak oog houden voor de nood van derdewereldlanden en kunnen ze substantiëler
hulp bieden. Ook ontvangen mensen concrete hulp.
Aan deze reizen zitten verschillende kanten… Waarom zijn ze eigenlijk ontstaan? Wat is het
doel? Hoeveel draagt zo’n reis nu echt bij aan het geven van hulp? Hoe vormend is een
bezoek aan een derdewereldland? Verandert er echt wat in aan de denkwijze van jongeren?
Stelling:
Een gesponsorde reis van jongeren om ontwikkelingswerk te doen in een
derdewereldland is onverantwoord.
Literatuur:
Rapport: ‘Het draagvlak voor ontwikkelingssamenwerking bij jongeren’ (2010)
http://www.ncdo.nl/sites/default/files/rapport_jongerenbarometer%20PULSE%20.pdf
Info over vrijwilligerswerk tijdens vakantie, met o.a. ervaringsverhalen: http://www.projectsabroad.nl/voor-wie-is-projects-abroad/vrijwilligerswerk-tijdens-een-vakantie-in-het-buitenland/
Soorten vrijwilligerswerk: http://www.siw.nl/Projecten/soorten-vrijwilligerswerk.html
2. Rusland
De laatste jaren is er weer veel te doen rondom Russische politiek. Rusland annexeerde in
2014 de Krim, een schiereiland dat onderdeel is van Oekraïne. In Oost-Oekraïne is een
oorlog gaande tussen het Oekraïense regeringsleger en pro-Russische rebellen. De grote
vraag is wat de exacte rol van Rusland daarin is. De MH17 is volgens de onderzoeksraad
voor de veiligheid neergehaald door een BUK-raket van Russische makelij. Westerse landen
hebben economische sancties opgelegd aan Rusland.
Toch lijkt het de laatste tijd alsof het Westen weer aan dezelfde kant staat als Rusland.
Namelijk in de strijd tegen IS. President Hollande kreeg met name in Moskou steun voor een
strijd tegen IS. Tegelijkertijd is men in het Westen kritisch over de rol van Rusland in Syrie,
en heeft NAVO-lid Turkije een Russisch gevechtsvliegtuig neergehaald.
Kortom: het Westen heeft op dit moment nogal een gecompliceerde relatie met Rusland.
Stelling: Het Westen moet de samenwerking zoeken met Rusland in de strijd tegen IS.
Literatuur:
http://www.elsevier.nl/Buitenland/achtergrond/2015/9/Rusland-begint-met-bombardementenin-Syrie-2695106W/
http://www.volkskrant.nl/buitenland/rusland-is-de-luchtmacht-geworden-van-het-assadregime~a4154923/
http://www.elsevier.nl/Buitenland/achtergrond/2015/11/Gaan-Obama-en-Poetin-IslamitischeStaat-samen-aanpakken-2720369W/
http://www.volkskrant.nl/buitenland/rusland-verbreekt-alle-samenwerking-met-turksleger~a4195676/
3. Griekenland en Schengen
Komt het ooit nog goed met Griekenland? Miljarden euro’s zijn er inmiddels al in de Griekse
economie gestoken, terwijl het effect minimaal lijkt te zijn. De problemen rondom Griekenland
zijn het afgelopen jaar alleen maar toegenomen door de grote vluchtelingenstroom.
Griekenland is lid van het Schengen-verdrag, waardoor voor veel migranten Griekenland de
poort is naar Europa. Doordat de grens van Griekenland bestaat uit talloze eilanden is het
moeilijk om deze te bewaken. Een voorbeeld van de complexiteit is de Griekse minister van
defensie die in maart dreigde om meer vluchtelingen toe te laten, als Europa Griekenland
niet helpt. De opvattingen over deze problematiek zijn verdeeld: er zijn Europeanen die zelfs
een periode gaan helpen bij de opvang van vluchtelingen op o.a. het eiland Lesbos, maar er
zijn ook Europeanen die vinden dat Griekenland zo snel mogelijk uit het Schengen-verdrag
gezet moet worden en zijn eigen boontjes moet gaan doppen.
Stelling:
Europa moet per direct het Schengen-verdrag met Griekenland opzeggen.
Literatuur:
http://www.elsevier.nl/Economie/achtergrond/2015/7/Dit-moet-u-weten-over-Griekseschuldenmarathon-1785568W/
http://www.elsevier.nl/Buitenland/blogs/2015/11/Het-wordt-tijd-voor-een-Schengen-zonderGriekenland-en-Italie-2725562W/
http://www.volkskrant.nl/politiek/rutte-grieken-uit-schengen-als-ze-migrantendoorlaten~a3907628/
4. Klimaatproblematiek
Van 30 nov. tot 12 dec. 2015 vond de klimaatconferentie plaats in Parijs. Obama sprak over
de urgentie: “We zijn de eerste generatie die iets gaat merken van klimaatverandering en de
laatste generatie die er nog iets aan kan doen.” De bijna 200 deelnemers stemden in met
een nieuw bindend klimaatakkoord. Daarmee moet de uitstoot van broeikasgassen worden
teruggedrongen en de opwarming van de aarde worden beperkt tot maximaal 2 graden, met
1,5 graad als streefwaarde. Vele duizenden mensen hielden zich bezig met het
vertegenwoordigen en verdedigen van honderden belangen. De meeste mensen voelen de
urgentie van dit vraagstuk, maar vanwege de wereldwijde effecten is het een ontzettend
complex vraagstuk: wie is waarvoor verantwoordelijk? Juist de westerse landen schijnen een
dubbel verantwoordelijkheid te hebben: hun vervuiling in het verleden en hun (daardoor)
toegenomen wetenschap in het heden.
Stelling
De mate van welvaart bepaalt je verantwoordelijkheid in het aanpakken van
klimaatverandering.
Literatuur:
http://www.missienederland.nl/k/n646/news/view/19839/233410/christus-en-het-klimaat.html
(zie onderaan de pagina ook de Micha Verklaring over rentmeesterschap en
klimaatverandering)
http://www.kontekstueel.nl/index.php/inhoudsopgave-archief-kontekstueel/35-algemeneartikelen/409-nr2-2009-milieu-ethiek-in-bijbels-licht
Google op ‘klimaatconferentie Parijs’ en je vind talloze sites.
5. TTIP
De Europese Commissie onderhandelt met de Verenigde Staten over een handels- en
investeringsovereenkomst (Transatlantic Trade and Investment Partnership, afgekort als
TTIP). De onderhandelingen gaan onder meer over het afschaffen van de douanetarieven,
maar ook over de verschillende regelingen, standaarden en procedures waarmee bedrijven,
die producten op de buitenlandse markt willen brengen, te maken hebben. Deze kosten de
bedrijven veel tijd en geld en dat is volgens de twee partners onwenselijk. Om onder andere
deze reden streven de twee economische grootmachten naar vrijhandel.
‘Bij vrijhandel denken we aan goederen die zonder belemmering kunnen worden verhandeld.
Geen wachttijden bij douanes, geen importbelastingen of tariefmuren. Zonder invoerrechten
en bureaucratie, kunnen spullen snel van A naar B. Maar klopt dit beeld van vrijhandel wel,
hoe vrij is vrijhandel eigenlijk? Is de vrijhandel even ‘vrij’ en
toegankelijk voor iedereen of liggen de verhoudingen
anders? Is vrijhandel echt zo mooi als het klinkt en lijkt of
heeft het ook zijn beperkingen? Hoe zit met toegang tot de
markten voor de minder bedeelde landen?
Het voorgenomen vrijhandelsverdrag TTIP leidt tot zorgen
over het Europese zelfbeschikkingsrecht. Een ander
handelsverdrag (NAFTA) heeft in het verleden tot veel
onrust geleid, vanwege de miljardenclaims die over en
weer vlogen. Vele wereldburgers houden dan ook hun hart
vast rond de onderhandelingen over het TTIP. Is het TTIP
een bescherming van onze handelsbelangen of een
bedreiging voor onze democratie?
Stelling: Vrijhandel brengt groei teweeg, dus het TTIP stimuleert het welzijn van ons
als wereldburgers.
Literatuur:
https://www.rijksoverheid.nl/onderwerpen/ttip-handelsovereenkomst-tussen-europese-unieen-de-verenigde-staten
http://www.europa-nu.nl/id/vjqlqfk8uvi0/trans_atlantisch_vrijhandels_en
Google op ‘TTIP’ en je vind talloze sites.
5. Indelingen
Vakken en projectgroepen
Aardrijkskunde (A028) – dhr. Zweistra
Groep 1
Onderwerp: Klimaatverandering
1.
2.
3.
4.
Liesanne Baak
Lukas van den Brink
Mirjam van Hemmen
Johan Hutten
Groep 2
Onderwerp: Jongeren en ontwikkelingsreizen
1.
2.
3.
4.
Rienier van Baaren
Ilse van den Bos
Janneke Kiefte
Christiaan Kole
Groep 3
Onderwerp: Griekenland en Schengen
1. Estelle de Koning
2. Hanna van Leeuwen
3. Lydia Meeuse
Economie (A022) dhr. Van Veldhuizen
Groep 1
Onderwerp: Jongeren en ontwikkelingsreizen
1.
2.
3.
4.
Koen Annot
Sander Bruinekreeft
Channah Gaasbeek
Job Kalkman
Groep 2
Onderwerp: Griekenland en Schengen
1.
2.
3.
4.
Janneke Admiraal
Luuk Blok
Richard Boer
Timo Meijerink
Groep 3
Onderwerp: Klimaatverandering
1. Arco de Baat
2. Anne-Ruth Berkhof
3. Jelger Bijma
4. Maaike Nieuwenhuizen
Groep 4
Onderwerp: TTIP
1.
2.
3.
4.
5.
Robin Kieft
Maritte Scheurwater
Gerlise van der Steeg
David Thijsen
Rutger van der Vegt
Groep 5:
Onderwerp: Politieke verhoudingen met
Rusland
1.
2.
3.
4.
5.
Anne Oevermans
Marije van der Poel
Rozemarijn Roodbeen
Bart Schreuders
Hadassa Visser
4. Mariska van Dam
Groep 4
Onderwerp: Politieke verhoudingen met
Rusland
1.
2.
3.
4.
Anna Dankers
Pieter-Jan Harbers
Tabitha van Krimpen
Marinde Meulenbroek
Groep 5:
Onderwerp: TTIP
1.
2.
3.
4.
5.
Willemijn Nap
Lars Olde
Bastiaan Spee
Anne-Jan van der Steen
Joanne Aalbers
Godsdienst (A040) dhr. Keurhorst
Groep 1
Onderwerp: TTIP
1.
2.
3.
4.
Annelies van Bennekom
Hannah Bout
Laura van den Brink
Lois van Dijk
Groep 2
Onderwerp: Griekenland en Schengen
1.
2.
3.
4.
Diederik Bouter
Frank van de Bovenkamp
Els de Haan
Charlotte van Leeuwen
Groep 3
Onderwerp: Politieke verhoudingen met
Rusland
1. Ilse van Ekris
2. Marc de Fluiter
3. Jurjan Havelaar
4. Rosa Haverlach
Groep 4
Onderwerp: Jongeren en ontwikkelingsreizen
1.
2.
3.
4.
Myron Jobse
Hans van Malsen
Bobby Hazeleger
Meike van Wendel de Joode
Groep 5:
Onderwerp: Klimaatverandering
1.
2.
3.
4.
5.
Thijs Hendrikse
Leon Huynh
Caroline Janssen
Gert Kardol
Simon de Leede
Maatschappijleer (A024) – mevr. Slomp
Groep 1
Onderwerp: Jongeren en ontwikkelingsreizen
1.
2.
3.
4.
5.
Lennard Terlouw
Henri Maurits
Rutger Maurits
David Quakkelaar
Jochem van Schuppen
Groep 2
Onderwerp: TTIP
1.
2.
3.
4.
Lisanne Teunissen
Bart Uittenbogaard
Jos Vroegindeweij
Marinda Zuidweg
Groep 3
Onderwerp: Politieke verhoudingen met
Rusland
1.
2.
3.
4.
Daan Verboom
Niels Verdonk
Ellen Vos
Jan Henric van Vliet
Groep 4
Onderwerp: Griekenland en Schengen
1. Bas van Manen
2. Lisette Roffel
3. Matthias van Sligtenhorst
4. Arie Torn Broers
Groep 5:
Onderwerp: Klimaatverandering
1.
2.
3.
4.
Elja Verkerk
Gerdina Verloop
Sanne Verwoert
Sophie van Zijverden
14
Vaklessen (9.45-10.30 uur)
Vak
Aardrijkskunde
Economie
Godsdienst
Maatschappijleer
Docent
Zweistra
van Veldhuizen
Keurhorst
Slomp
Lokaal
A028
A022
A040
A024
Debatrondes
Lokaal 040 - Meneer Keurhorst
Onderwerp
AK-leerling
Jongeren
en Reinier van
ontwikkelingsreizen
Baaren
Rusland
Anne
Oevermans
Griekenland en Schengen
Estelle
de
Koning
Klimaatproblematiek
Liesanne
Baak
TTIP
Robin Kieft
Lokaal A028 - Meneer Zweistra
Onderwerp
AK-leerling
Jongeren
en Ilse van den
ontwikkelingsreizen
Bos
Rusland
Marije
van
der Poel
Griekenland en Schengen
Hanna
van
Leeuwen
Klimaatproblematiek
Lukas
van
den Brink
TTIP
Maritte
Scheurwater
Lokaal A022 - Meneer van Veldhuizen
Onderwerp
AK-leerling
Jongeren
en Janneke
ontwikkelingsreizen
Kiefte
Rusland
Griekenland en Schengen
Klimaatproblematiek
TTIP
Rozemarijn
Roodbeen
Lydia
Meeuse
Mirjam van
Hemmen
Gerlise van
der Steeg en
David Thijsen
Ec-leerling
Koen Annot
Gd-leerling
Myron Jobse
Anna
Dankers
Janneke
Admiraal
Arco de Baat
Ilse van Ekris
Willemijn
Nap
Ec-leerling
Sander
Bruinekreeft
Pieter-Jan
Harbers
Luuk Blok
Ma-leerling
Lennard
Terlouw
Daan
Verboom
Bas
van
Manen
Elja Verkerk
Diederik
Bouter
Thijs
Hendrikse en
Leon Huynh
Annelies van Lisanne
Bennekom
Teunissen
Ma-leerling
Henri Mauritz
Anne-Ruth
Berkhof
Lars Olde
Gd-leerling
Hans
van
Malsen
Marc
de
Fluiter
Frank van de
Bovenkamp
Caroline
Janssen
Hannah Bout
Ec-leerling
Channah
Gaasbeek
Gd-leerling
Bobby
Hazeleger
Tabitha van
Krimpen
Richard Boer
Jurjan
Havelaar
Els de Haan
Ma-leerling
Rutger
Mauritz
en
David
Quakkelaar
Ellen Vos
Jeger Bijma
Bastiaan
Spee
Niels Verdonk
Lisette Roffel
Gerdina
Verloop
Bart
Uittenbogaar
d
Matthias van
Sligtenhorst
Gert Kardol
Sanne
Verwoert
Laura
van Jos
den Brink
Vroegindeweij
15
Lokaal A024 - Mevrouw Slomp
Onderwerp
Ak-leerling
Jongeren
en Christiaan Kole
ontwikkelingsreizen
Rusland
Griekenland en Schengen
Klimaatproblematiek
TTIP
Ec-leerling
Job Kalkman
en
Joanne
Aalbers
Bart
Marine
Schreuders en Meulenbroek
Hadassa
Visser
Maaike
Timo
Nieuwenhuize
Meijerink
n
Johan Hutten
Mariska van
Dam
Rutger van der Anne-Jan
Vegt
van
der
Steen
Gd-leerling
Meike
van
Wendel
de
Joode
Rosa
Haverlach
Ma-leerling
Jochem van
Schuppen
Charlotte van
Leeuwen
Arie
Broers
Jan-Henric
van Vliet
Torn
Simon
de Sophie van
Leede
Zijverden
Lois van Dijk Marinda
Zuidweg
5. Beoordeling
In groepen van vier of vijf personen ga je aan de slag om je eigen onderwerp vanuit één
specifiek vak uit te diepen. De verslaglegging van dit onderzoek doe je in de vorm van een
paper, waarvoor je een cijfer krijgt. Daarnaast vormt het onderzoek ook een voorbereiding op
het slotdebat, waarin je met een aantal andere leerlingen – vanuit verschillende vakgebieden
– over de stelling debatteert.
Zorg ervoor dat het paper op tijd af is en vergeet niet om ook ronde 1 van het debat
vast goed voor te bereiden!
PAPER
Je schrijft met je groepje een paper over één van de vijf onderwerpen vanuit één van de vijf
vakken (AK / EC / GD / MA).
Dit paper is in de vorm van een betoog, waarin je met argumenten – vanuit één van de vijf
vakken – aantoont in hoeverre je het met de stelling eens bent en waarom. Gebruik de
vakspecifieke eisen om te zien waaraan je paper inhoudelijk moet voldoen. De omvang van
het paper is 1200-1500 woorden.
Richtlijnen bij het schrijven van een paper:
1. Een paper is meestal een betoog waarin de schrijver over een bepaald onderwerp iets wil
beweren en uitleggen aan de lezer van dat paper. De lezer weet zelf heel weinig over het
onderwerp en de schrijver heel veel. Dat blijkt uit de manier waarop de schrijver van een
paper in staat is om iets ingewikkelds helder uit te leggen zonder het onderwerp
simplistisch weer te geven. In het betoog wil de schrijver van het paper iets betogen, iets
beweren, maar dat kan niet zonder nadere uitleg en onderbouwing.
2. Een paper is geen powerpoint-presentatie maar een betoog van de schrijver. Dat wil
zeggen: het betoog is een dóórlopende verhandeling en het betoog is grotendeels in eigen
woorden, ook als de mening van een ander wordt weergegeven. Een paper is geen
aaneenrijging van paragrafen, citaten, slogans, of rijtjes, maar een betoog met een rode
draad erin en in eigen woorden waarin je de lezer iets uitlegt en alleen ter verheldering als
hulp aan de lezer citaten of rijtjes invoegt, niet als vervanging van je eigen hoofdtekst maar
als illustratie en onderbouwing, als ondersteuning en bewijsvoering. Titels van hoofdstukken
16
en paragrafen vormen niet de eerste zin van die hoofdstukken en paragrafen, en titels
hebben nooit de vorm van een vraag; bovendien eindigen titels niet (letterlijk) met een punt.
3. Verwijder alle citaten, inclusief website-citaten, uit de hoofdtekst van je betoog, en
formuleer alles in de hoofdtekst in eigen woorden, breng de citaten zelf onder in voetnoten
of eindnoten, en geef alleen de essentie van de citaten weer in eigen woorden in de
hoofdtekst.
4. De inleiding van een paper leidt de lezer in in het onderwerp en in de problematiek die
daarmee samenhangt. De lezer moet belangstelling krijgen voor het onderwerp en een beeld
krijgen van wat er problematisch is aan het onderwerp. Daardoor wordt de lezer voorbereid
op de vraagstelling van het paper. De inleiding draait om het onderwerp en om de aandacht
van de lezer. In de inleiding wordt het belang / nut van het onderwerp aangetoond en wordt
een vraagstelling geformuleerd, waarin het probleem afgebakend wordt. De vraagstelling
vormt de rode draad in het betoog.
5. Een conclusie is het antwoord op de vraagstelling. Een conclusie bevat geen nieuwe
ideeën, voorbeelden of bewijzen. Een conclusie is geen samenvattende opsomming van het
voorafgaande. Een conclusie is het logische antwoord op de vraagstelling op basis van het
bewijsmateriaal van de afzonderlijke stappen in het voorafgaande betoog. Een conclusie is
evenmin een evaluatie. Of je de conclusie leuk vindt of niet is onbelangrijk voor een
conclusie. Het enige dat telt is het logische en gefundeerde antwoord op de vraagstelling.
DEBAT
Na het schrijven van de paper vindt er in vijf lokalen een aantal debatten plaats n.a.v. de
verschillende onderwerpen. Bij elke stelling zitten leerlingen vanuit een verschillend
vakgebied bij elkaar om over de stelling na te denken, vanuit hun eigen vakgebied.
Opbouw debat
Totaaltijd: 10 min. per debat
Ronde 1:
Iedereen geeft vanuit zijn eigen vak (historicus / aardrijkskundige / econoom / theoloog /
maatschappijdeskundige) een reactie op de stelling in 30 seconden.
Bereid dit goed en grondig voor in je groepje en oefen een paar keer met stopwatch… Want
na 30 sec. stopt je tijd. Doe het ook uit je hoofd en met gebaren!
Ronde 2:
5 min. vrij debatteren, waarbij ieder zich zoveel mogelijk vanuit zijn eigen vak (op basis van
het gemaakte paper) mengt in het debat over de stelling. Kom met korte, zakelijke en
inhoudsvolle bijdragen, gebaseerd op argumenten.
Ronde 3:
Iedereen geeft vanuit zijn eigen vak een afsluitende reactie op de stelling in max. 15 sec.
(beperk je tot één zin).
17