William Easterly - Auteur White Man’s Burden - Hoogleraar Economie New York University - 16 jaar gewerkt als onderzoeker bij de Wereldbank Planners vs searchers • • Planners: Goede intenties, weinig daden Scheppen hoge verwachtingen maar nemen geen verantwoordelijkheid voor daden Passen blauwdrukken toe Top heeft geen kennis van de bodem • • • • Searchers: Vinden dingen die werken / effectief zijn Nemen wel verantwoordelijkheid Aanpassen aan de lokale omstandigheden Hebben kennis van de realiteit • • Feedback and accountability • Gebrek aan feedback een van de grootste problemen bij het geven van hulp • Feedback kan niet zonder verantwoordelijkheid • Feedback zorgt ervoor dat overheden de markt aanvullen en niet vervangen • Hulp organisaties moeten specifieke taken krijgen in plaats van brede doelen waar ze geen eigen verantwoordelijkheid voor dragen • Hulpverleners worden effectieve specialisten ipv ineffectieve generalisten Sommige landen hielpen zichzelf - Westerse planners gaven €100 miljard buitenlandse hulp aan arme landen - India en China, beiden groot en arm, lieten hun eigen inkomen toenemen met €715 miljard per jaar - Hong Kong, Zuid-Korea, Singapore en Taiwan gingen van de 3e naar de 1e wereld met weinig westerse hulp Sachs: Poverty Trap • • • De armste landen zitten in een poverty trap en kunnen daar zonder financiële steun van buiten niet uit komen Als arme landen een lage economische groei hebben, dan komt dit door de povertytrap en niet door slecht bestuur Buitenlandse hulp geeft een grote impuls aan de economie van arme landen Kritiek op Easterly • Gebruikt data van de armste 28 landen • Dus niet de data van de 20 % allerarmste aardbewoners • In 1950 toen China en India nog arm waren, waren de armsten meer dan 20 % van wereldbevolking • Vanaf 1985 vallen China/India erbuiten, sindsdien woont in 20 % armste landen slechts 8,6 % wereldbevolking Kritiek op Easterly • China en India zijn zo sterk gegroeid dat 1,6 % gem. jaarlijkse groei van de onderste 28 geflatteerd is door hoge groei China (4,2 %) en India (2,3 %) 1950-2001 • Easterly stopt slechts 8,6 % wereldbevolking in bottom billion • Beter om 20 % van de wereldbevolking langs meetlat van economische groei Nieuwe methode: 20 % wereldbevolking • Gemiddelde armste landen van 1985 • Plus helft India om niet boven de 20 % uit te komen • Juistheid van de omvang is dus belangrijker hier dan wegingsfactor • Easterly stopt slechts 8,6 % van wereldbevolking in bottom billion • Onze methode 20 % Tabel 2: empirische test van de armoedeval over de groep armste landen van 1985 Land Lesotho Birma India Guinee Bissau Mauritanië Malawi Nepal Guinee Burkina Faso Mali Eritrea & Ethiopië Bangladesh Burundi Rwanda Kenia Gambia Mozambique Tanzania Soedan Oeganda Ghana Zambia Comoren Togo Tsjaad C.A.R. Somalië Liberia Madagascar Angola Niger Sierra Leone Congo (vh Zaïre) Per capita BNP in 1950 355 396 619 289 464 324 496 303 474 457 390 540 360 547 651 607 1133 424 821 687 1122 661 560 574 476 772 1057 1055 951 1052 813 656 570 Per capita BNP in 1985 953 947 1079 849 908 624 713 509 711 679 573 577 685 993 982 765 920 519 791 562 978 784 691 810 457 726 1057 939 817 799 622 1056 589 Per capita BNP in 2001 1705 1409 1957 668 1033 674 1028 587 877 830 660 897 576 871 1016 915 1611 540 1015 809 1311 686 574 575 445 642 851 846 731 797 526 386 202 Gemiddeld e groei 1950-2001 3,1% 2,5% 2,3% 1,7% 1,6% 1,4% 1,4% 1,3% 1,2% 1,2% 1,0% 1,0% 0,9% 0,9% 0,9% 0,8% 0,7% 0,5% 0,4% 0,3% 0,3% 0,1% 0,0% 0,0% -0,1% -0,4% -0,4% -0,4% -0,5% -0,5% -0,9% -1,0% -2,0% Gemiddeld e groei 1985-2001 1,1% 0,8% 1,2% -0,5% 0,3% 0,2% 0,7% 0,3% 0,4% 0,4% 0,3% 0,9% -0,3% -0,3% 0,1% 0,4% 1,1% 0,1% 0,5% 0,7% 0,6% -0,3% -0,4% -0,7% -0,1% -0,2% -0,4% -0,2% -0,2% 0,0% -0,3% -2,0% -2,1% Conclusies 1950-2001 gem. per capita groei jaarbasis • • • • • 3 succesverhalen, Lesotho, Birma, India 4 gemiddelde groeiers 26 landen die hopeloos achterop raken Nog geen bewijs voor armoedeval Hoogte van per capita bnp in 1950 vergelijkend met gem. econ. groei 19502001 levert licht negatieve correlatie op Tabel 3: empirische test armoedeval over de bottom billion van 1985 Gemiddelde groei van het Bruto Nationaal Product per hoofd 1950-2001 1985-2001 van de bevolking voor: 1.5% 0,7% Armste 20,0% van de wereldbevolking in 1985 -0,1% Armste 20,0% van de wereldbevolking minus Azië (6,0% 0,2% totaal) 1.7% 1.3% Alle overige landen, 4/5 van totaal 0,1% 0,4% Top-tien met hoogste BNP in 1950 van laagste kwintiel 1985 1,4% 0,4% Top-tien met laagste BNP in 1950 van laagste kwintiel 1985 Gebaseerd op de statistieken van 125 landen, verzameld in The World Economy: Historical Statistics van Angus Maddison. conclusies • Van de 10 landen met hoogste initiele bnp zijn 6 landen in 51 jaar tijd gekrompen per capita bnp • Gemiddeld deden de beste van het laagste kwintiel fors onder voor hun collega’s • Dat geldt niet voor periode 1985-2001 waarover elke uitspraak voorbarig is • Indruk: hoge initiele bnp koloniale erfenis die verloren ging conclusies • 26 achterblijvers groeiden minder dan 1,7 % • Slechts 1 niet Afrikaans land : Bangladesh • Armoedeval, voor zover die bestaat, is Afrikaans begrip Pritchett • Pritchett: positieve correlatie tussen per capita groei 1820-2001 en het initiële inkomensniveau in 1820 • Armere landen hadden gemiddeld genomen een lagere groei 1820-2001, rijkere landen een hogere • Om aan te haken hadden armere landen juist harder moeten groeien • Easterly gelijk dat er geen negatieve of nulgroei was maar Afrika haakt niet aan • Terug naar Easterly 1. Zonder financiële steun komen arme landen niet uit poverty trap • Er is geen bewijs dat de armste landen een lagere groei hadden dan andere landen tussen 1950 - 2001 • Dit geldt niet voor de periodes 1950 -1975 en 1985 – 2001 • Het kan zijn dat sommige landen wel in een poverty trap zitten maar het gemiddelde arme land zit dat niet 2. Lage economische groei in arme landen komt door de povertytrap en niet door slecht bestuur - Slecht bestuur is de reden dat landen een lagere economische groei hebben - Arme landen groeien juist harder als zij goed bestuurd worden - Een financiële injectie zal niet helpen als slecht bestuur de oorzaak van lage groei is Bewijs voor deze stelling • Onderzoeksproject Polity IV • Democratie correleert positief met economische groei op lange termijn • Daarnaast blijkt dat de schrijnende situatie waarin initieel rijke landen harder groeien dan initieel arme landen minder sprake is wanneer men corrigeert met kwaliteit van bestuur! vervolg • Arme landen groeien minder hard dan rijke omdat zij slecht bestuurd worden • Arme landen kunnen dus sneller groeien dan rijke indien zij beter bestuurd worden • Gaat in tegen Sachs stelling dat veel relatief goed bestuurde landen te arm zijn om te investeren en op de ontwikkelingsladder op te klimmen vervolg • China en India geven burger moed • Groeiden 1950-2006 als kool • Maar kregen niet meer hulp dan andere landen met een vergelijkbaar initieel per capita bnp • Misschien was reden voor succes: eigen inspanning Voor sommige landen bestaat er wel armoedeval! • Geldt voor 11 van de 28 allerarmste landen in 1950, die komen niet voor op diezelfde lijst van 1985 • Lidmaatschap van lijst van allerarmsten is niet eeuwig • Dan is armoedeval geen onontkombaar gevolg van armoede (contra Big Push) • Aannemelijk dat armoede gevolg is van slecht bestuur Sachs’BIG Push is problematisch • Big Push werkt niet als werkelijke probleem slecht bestuur is • Aanhangers BIG PUSH geloven in armoedeval maar ook dat hulp leidt tot duurzame groei • Helaas is wetenschap verdeeld over de relatie hulp en groei Sachs: Buitenlandse hulp geeft een goede economische impuls • Landen die veel buitenlandse hulp krijgen hebben niet meer kans op snelle groei dan landen die weinig hulp krijgen You cannot plan a market • Failure of the big push, waarom misschien omdat arme landen de vrije markt ondermijnen? • Easterly: free markets work but free market reforms often don’t • You can’t introduce free markets top down • Free markets ontstonden pas in het Westen na lange reeks van keuzen, instituties en innovaties • Markten onstaan unplanned, spontaan en aangepast aan lokale tradities Rusland 1992 falen shock therapie • Minachting voor geschiedenis en samenleving • Shoch therapie leidde niet tot overleving van meest concurrende sectoren • Veel inefficienties bleven • Putin maakte illiberal democracy • Shock therapie in Rusland was structural adjustment IMF Structural adjustment • Leningen om import financieren • conditioneel: vrije markt introduceren • Fout was comprehensive reforms in plaats van piecemeal • Fout was: gedeeltelijke hervorming werkt niet alleen totale hervorming • Maar alle hervormingen zijn partieel • Grote hervormingen: meer onbedoelde gevolgen • Shock therapie ging voorbij aan poor institutions die corruptie en plundering niet voorkomen • Structural adjustments leidde niet tot economische groei, niet in Oost-Europa en niet in Latijns Amerika Vrije markt is niet altijd geweldig • Goed voor iedereen, veel beter dan planning door staat • Maar niet in alle staten • Verklaring: vrije markten vereisen bottom up social intitutions en normen die essentieel zijn voor vrije markt • Markten vereisen marktmeesters om cheating te voorkomen • Vertrouwen is vereist: lage inkomen landen missen dat • Denemarken: verloren portemonnees werden teruggegeven, In Afrika niet • Hoe minder vertrouwen: hoe minder groei • Daarom is vaak 1 ethnische groep succesvol: Joden in Europa, Indiers in Oost-Afrika, Libanezen in Oost-Afrika, Zuid-Oost Azie de Chinezen Nodig is bottom up search social norms • Bescherming personen en goederen • Gevolg van gedecentraliseerde zoektocht naar oplossingen • Sterke ethnische groepen roven land van zwakkeren • Property law in USA: ontstaan in praktijk: verdeling van land en dan naar goud zoeken: voorkomen violent free for all • VK/VS: bottom up common law, France: top down Case law versus civil law • Civil law is Napoleon: Franse, Spaanse kolonien. Algerije, Colombia, Haiti, Nicaragua • Case Law: Brits: Australie, Canada, Nieuw Zeelabd, Pakistan, Oeganda, USA: goed beschermde property laws • Case Law: beter ontwikkelde financiele markten • Mexico: Civil Law: 1991 privatisering banken mislukte • Niet opgelost: omdat banken nu minder lenen private sector, no bottom up rules, incentives not right • Hayek Top down reform does not work, alleen bottom up • Afrika: stagnerende economieen maar wel dynamische individuen: gsm, internet Planners en gangsters • • • • • • • • • • • • Problemen met markt zijn al groot Bad governance helaas ook Democratie werkt, maar exporteren van democratie niet Democratie bevordert feed back en accountability en dus searchers, maar ODA niet Regeringen die sterk genoeg zijn om de burgers te beschermen tegen roofdieren zijn ook sterk genoeg om zelf te plunderen Weg naar democratie is nog moeilijker dan de weg naar efficiente markten Democratie in arme landen: geen bescherming van minderheden Oligarchie is geen goed systeem voor searchers Helemaal niet als de elite zich de opbrengst van de grondstoffen toeeigenen No taxation without representation and vice versa Foreign Aid is hetzelfde als olieinkomsten die direct naar elite gaan Hulp ondermijnt democratisering