Artrose en andere handproblemen

advertisement
Artrose en andere handproblemen
Sinds enige tijd heb ik artrose in mijn handen. Hoe komt dat?
Tussen botten zitten gewrichten en die glijden over elkaar op een laagje kraakbeen met wat
smeervloeistof ertussen Als dat kraakbeen dunner wordt of verdwijnt door slijtage, dan
glijden die gewrichten minder goed. Bovendien wordt er als reactie extra bot aangemaakt
aan de uiteinden van de botten. Dat gebeurt in de handen vooral aan de kootjes van de
vingers en aan de basis van het eerste middenhandsbeentje. Daar komen dan knobbeltjes,
het ziet er wat knokig uit. Het bewegen doet zeer, vooral na rust, bij het opstaan
bijvoorbeeld. We noemen dat startpijn. Hoe meer je de handen gebruikt, hoe meer last.
Vooral wringen is pijnlijk, maar ook de stijfheid is vervelend. Vaak staan de vingers wat krom
en je kunt minder goed knijpen. Soms worden de gewrichten ook wat dik en warm, als het
gewricht ontstoken raakt. Vrouwen hebben er meer last van en natuurlijk ook mensen met
een zwaar beroep of wanneer het in de familie voorkomt.
Wat kan ik er aan doen?
Het advies is blijven bewegen, maar niet overbelasten. Oefenen met een balletje
bijvoorbeeld, liefst in warm water. Soms moet je tijdelijk rust nemen en een spalkje kan dan
helpen. Soms moet je zelfs een ander beroep kiezen. Pijnstillers helpen wat en er zijn ook
crèmes die pijnstillers bevatten en die kun je er dan opsmeren. De klachten gaan vaak op en
neer. Soms helpt het alleen om een gewricht operatief vast te zetten, maar dat heeft wel
veel nadelen.
Ik ken iemand met een bobbel op de pols. Heeft dat ook met artrose te maken?
Nee, dat noemen we een ganglion. Dat is een soort uitpuiling van het kapsel om een
gewricht of om een pees. Het zit vol met die gewrichtsvloeistof. Het kan bij elk gewricht
ontstaan, dus op de pols, maar ook op de vingers en op de voeten. Het heeft niet zozeer met
slijtage te maken. Het is een onschuldige kwaal, medicijnen helpen er niet tegen. Soms doet
het zeer als het op iets anders drukt. In de helft van de gevallen verdwijnen ze weer vanzelf.
Je kunt ze eventueel leegzuigen met een injectienaald. Of laten wegsnijden door de chirurg,
maar ook dan kan het weer terugkomen.
Een ander veel voorkomend handprobleem is de trigger finger, dat heet ook wel
springvinger. De pezen lopen als een soort touwtjes van de onderarmspieren naar de vingers
toe en ze glijden door een kokertje met glijmiddel, de peesschede. Als er een verdikking op
de pees zit, dan glijdt die minder goed, loopt soms vast en kan soms opeens doorschieten.
Dat doet wat pijn en de vinger of de duim kan dan even krom blijven staan. Je kunt het
bobbeltje in de pees soms voelen bij de overgang van handpalm naar vinger. Mensen met
reuma, jicht of diabetes hebben er vaker last van en ook mensen die veel op een
toetsenbord werken of piano spelen. Soms gaat het vanzelf over. Je kunt er een injectie met
een ontstekingsremmende vloeistof in spuiten en als het niet werkt kun je het ook opereren.
Dan knippen ze onder plaatselijke verdoving dat kokertje wat in en dan loopt de pees er
weer goed doorheen.
Zijn er nog meer van dat soort aandoeningen?
Ja, de hamervinger. Dat wordt ook wel Mallet finger genoemd. Dat is een scheurtje in de
strekpees van een topkootje van een vinger. Die blijft dan krom staan, als een hamer dus.
Actief strekken lukt dan niet.
[hamervinger.jpg]
Dat kan bijvoorbeeld gebeuren als je een bal op je vinger krijgt. Of nog simpeler, als je het
bed opmaakt. Bij het instoppen van het laken kun je dan soms ongezien op iets stuiten en
dat kan al genoeg zijn om dat peesje te laten scheuren. Je moet de vinger dan zes weken
laten rusten in gestekte stand. Er zijn spalkjes voor. Meestal helpt dat goed, maar je moet
wel echt zes weken de vinger niet bewegen. Soms kan de plastische chirurg het peesje
hechten.
Dan heb je nog de Ziekte van Dupuytren. Daarbij ontstaat een knobbelige vergroeiing in de
handpalm die ervoor zorgt dat de vingers krom gaan staan. Vooral de pink en de ringvinger
zijn vaak aangedaan. Het komt het meeste voor bij mannen boven de 50. We weten niet
precies hoe dat komt, maar vaak is het familiair. Zolang de vingers niet echt krom staan, hoef
je er niets aan te doen. Als de vingers niet meer goed kunnen strekken, kun je het beter
laten opereren. Medicijnen helpen niet en ook fysiotherapie niet. Na een operatie komt het
wel vaak weer terug en soms ook aan de andere hand.
Tenslotte kunnen mensen nog peesontstekingen hebben, die geweldig pijn kunnen doen.
Aan de pols heet dat de peesirritatie van De Quervain. Meestal door overbelasting en
daarom helpt daarvoor vaak rust, of een injectie met steroïden.
Download