Alleen met het hart kun je werkelijk zien… Psychosociale therapie met Familieopstellingen Als een mens problemen heeft, gaat het meestal over de relatie met zichzelf of met anderen. De problemen kunnen ogenschijnlijk over andere dingen gaan en zich op allerlei gebieden manifesteren, die elk om een oplossing vragen. Maar vrijwel altijd zijn hart en ziel in het geding en gaat het er om of je al of niet jezelf kunt zijn bij anderen, of je je gezien en gewaardeerd voelt, of je gelukkig en succesvol kunt zijn. Psychosociale begeleiding gaat uit van de hele mens in al zijn facetten. Het is een therapievorm waarin iedere therapeut een eigen specialisme inbrengt. Basis van de begeleiding in de praktijk PsychEnergie/ Bijlsma Systemisch Consult is het werk met familie- en andere systeemopstellingen. Een familiesysteem, in wezen elk menselijk systeem (andere menselijke systemen zijn bijvoorbeeld het menselijk lichaam, een team in een organisatie, een schoolklas, een samenleving), heeft zijn eigen dynamiek. De wijze waarop men zich tot elkaar verhoudt, is voortdurend in beweging. Ieder lid van het systeem speelt daarin een eigen rol, niemand uitgesloten. Het uitsluiten of vergeten van leden leidt tot compensatie door andere leden. In een (familie)systeem is men gebonden: men kan er nooit uit stappen. Die binding kun je ervaren als iets waar je altijd weer in getrokken wordt, als iets zeer bepalends. Het kan zich ook aandienen als een krachtige levensdrive met zekere keuzes en een duidelijke weg. In familieopstellingen komen mensen in contact met hun eigen liefde en de vaak verstoorde en gevangen liefde van de familie. Het is een liefde waarin men gebonden is, en die leidt tot levensen tot persoonlijkheidspatronen, zoals dragen voor iemand anders of onbewust iemands lot herhalen. Dit kan persoonlijke onrust geven en onzekerheid over de eigen identiteit. Je vindt je weg niet of vervalt steeds in hetzelfde gedrag en dezelfde relaties. Een opstelling maakt de onderliggende, meestal onbewuste dynamiek van een familie- of ander systeem inzichtelijk en herkenbaar. Elementen of betrokkenen worden met behulp van neutrale symbolen ruimtelijk opgesteld: gezinsleden, familieleden, de innerlijke delen van een persoon, jij en je land of godsdienst van herkomst, de eigen overtuigingen, jij en je baan, verschillende belangrijke keuzemogelijkheden, onderdelen van een organisatie, enzovoort. Je stapt even uit de verwevenheid en kijkt naar de wisselwerking tussen jou en je dochter, je depressiviteit en je familie, enz. enz. Dit helpt om je uit je hoofd te halen en uit de identificatie met je gevoelens. Doordat jij zelf onderdeel bent van het systeem, draag je informatie uit dit systeem bij je. Deze veelal onbewuste informatie wordt in een opstelling toegankelijk. Je ontdekt wat er ontbreekt, wat er nodig is, wat er in de weg staat en komt in verbinding met wat wezenlijk is. Doorgaan vanuit binding brengt vaak niet veel goeds: het maakt dat je niet voluit leeft maar meer overleeft, het geeft je geen rust en tevredenheid of het maakt vaak dat je leed verder draagt, en daar is niemand mee gediend. Dit gaat om zaken van het hart, om de hele mens in de verbanden waarin hij/zij leeft. Om bij de kern of de oorzaak van de belemmeringen te komen is het nodig de taal van het hart en van de ziel te verstaan. Hart en ziel spreken via het lichaam en het innerlijk verlangen. De therapie vindt plaats in een veilige, ontspannen setting met tijd en aandacht en ruimte voor wezenlijk contact. Alles wat er is, kan er zijn. Het is soms nodig om aan iets of iemand respect te betuigen, of om rouw te voltooien of de verantwoordelijkheid daar te laten waar die hoort. Bij relatie- en opvoedingsvragen, familieproblemen, bij levensvragen, bij depressiviteit, stress, angsten, bij vragen rond levensloop en loopbaan kan een enkele opstelling of een kort traject zeer effectief zijn. Aangezien trauma in het algemeen verstorend werkt op de persoonlijke vitaliteit en op de verhoudingen, is deze therapie zeer aan te raden bij persoonlijke trauma’s en trauma’s in de familiegeschiedenis. Je krijgt meer zicht op jezelf, meer handelingsruimte en ruimte om uit vrije wil te kiezen en je al of niet te verbinden, je wordt vitaler en je relaties met anderen worden gezonder. Dit is therapie met hart en ziel in een professioneel kader. Geplaatst in de krant Zicht op…. December 2011 Anne Bijlsma