Actualiteit in de lessen aardrijskunde

Actualiteit in de lessen aardrijskunde
Sander Schalley
r0264204
H. Verstappen
Opdracht 3: Actualiteit in de lessen aardrijkskunde
Toerisme: Menselijke en natuurlijke aantrekkingsfactoren (microteaching):
“Lange rijen voor anti-pretpark Dismaland van Banksy”, De Morgen, 22 augustus, 2015,
http://www.demorgen.be/buitenland/lange-rijen-voor-anti-pretpark-dismaland-van-banksya2431969/.
ET 19,20,34
Voor één toeristische regio in Europa het verband zoeken tussen de toeristische bestemming en de
natuurlijke en/of de menselijke aantrekkingsfactoren én de begeleidende factoren.
Reliëf ( Demoles):
“Enorme onderwatervulkanen ontdekt voor Australische kust”, Knack, 13 Julie, 2015,
http://www.knack.be/nieuws/wetenschap/video-enorme-onderwatervulkanen-ontdektvoor-australische-kust/article-normal-586575.html
ET 12 Op het terrein en op foto’s het reliëf waarnemen en beschrijven door middel van kenmerken
van de 3 visuele reliëfselementen.
Weer & klimaat (IS 1):
T.E., “Waarom de El Nino-regen ook voor Californië een ramp is”, Knack, 19 augustus, 2015,
http://www.knack.be/nieuws/planet-earth/waarom-de-el-nino-regen-ook-voor-californieeen-ramp-is/article-normal-595195.html
ET 18 5
Voor enkele factoren eenvoudig uitleggen hoe ze het weer en het klimaat beïnvloeden
Raties in het Landschap (IS 2):
“Wachttijden lopen op aan wegenwerken op E19 richting Nederland”, De Standaard, 22
Augustus, 2015, http://www.standaard.be/cnt/dmf20150822_01829354.
.
Et 37/ 38: In een regio verschillende landschappen afbakenen op basis van landschappelijke
hoofdkenmerken en enkele relaties ertussen onderzoeken.
 Functionele landschappen op basis van het bodemgebruik: landbouw, industrie …
 Horizontale relaties
 Verticale relaties
Analyse artikel
1. Leervraag en leerplandoel
“Enorme onderwatervulkanen ontdekt voor Australische kust”
Leervraag: Welke invloed heeft reliëf onder water op de mens en hoe beïnvloeden vulkanen
boven/onder water mee het reliëf?
4.9 Actualiteit
ET 3: Enkele belangrijke gebeurtenissen uit de actualiteit situeren op een passende kaart en
op eenvoudige wijze duiden.
4.4 Reliëf
ET 14: Op oro-hydrografische kaarten de grote hoogtezones en de belangrijkske reliëfeenheden
aanduiden en benoemen
2. situering regio en streek
De vulkanen zijn gevonden voor de kust van Australië in de Tasmaanse Zee.
3. Hoofdgedachte
Een team van 28 wetenschappers onder leiding van Iain Suthers heeft een cluster van vier
vulkanen ontdekt die 50 miljoen jaar oud worden geschat. De caldeira's werden gespot op
zo'n 250 kilometer voor de Australische kust. De wetenschappers vermoeden dat de
vulkanen ontstonden door een reeks verschuivingen van geologische platen die er eveneens
voor zorgden dat Australië en Nieuw-Zeeland van elkaar splitsten.Aanvankelijk dacht men
dat de zone zo vlak was als een biljarttafel, maar het beter in kaart kunnen brengen ervan
door een nieuw schip maakte de ontdekking mogelijk.
4. Moeilijke woorden
Sonar: Sonar (sound navigation and ranging) is een techniek die gebruikmaakt van geluid om
onder water te navigeren of om andere voorwerpen te detecteren. Er wordt een onderscheid
gemaakt tussen actieve en passieve sonar.
Cluster: opeenhoping, groep, tros
Caldeira: komvormige kraters die ontstaan wanneer een vulkaan uitbarst en het land errond in
elkaar valt
Geologische platen: tektonische plaat of schol is een stuk van de aardkorst. De oppervlakte
van de Aarde bestaat uit zes grote tektonische platen, en verschillende kleinere.
Exploratie: ontdekking
5. Structuurschema
Waar?
De Australische kust
Wat?
Onderwatervulkanen
Wie?
Marinebioloog
Ian Suthers
Hoe gevonden?
Nieuw soort schip
uitgerust met sonar
Ontstaan?
Verschuiving
tektonische platen
6. Antwoord op de leervraag en kritische analyse
Het eerste leerplandoel kan worden bereikt door de leerlingen in de atlas de plaats van de
onderwatervulkanen op te laten zoeken. Tijdens de lessen over het reliëf kan dit artikel
gebruikt worden om aan de leerlingen te illustreren dat reliëf niet alleen aanwezig is op het
vasteland.
Volgens mij is dit ook zeer interessant voor de leerlingen omdat het over vulkanen gaat, dit is
toch altijd een spectaculair onderwerp die de verbeelding van de leerlingen raakt. Via het
filmpje op de link kunnen de leerlingen ook zien dat enkele delen van de cluster boven het
zeeniveau liggen.
Als je met dit artikel zou werken op het einde van de les geef je de leerlingen ook al een
kleine voorkennis ivm tektonische platen en vulkanisme mee. Dit is een onderwerp dat in
hun latere schoolcarriere nog vaker zal worden aangehaald. Het is natuurlijk niet de
bedoeling om de hele theorie erachter uit te leggen.
Op de kaart van de cluster kunnen de leerlingen ook hun kennis over de hoogtezones en de
belangrijkske reliëfeenheden testen. De leerlingen moeten ook beseffen dat reliëf onder
water invloed heeft op de mensen via zeebevingen e.d. Ten slotte wordt ook verwacht dat
de leerlingen weten dat vulkanen het reliëf mee beïnvloeden adhv uitbarstingen en
aardbevingen die daarmee al dan niet gepaard gaan. Deze invloeden zorgen voor het
ontstaan of verdwijnen van reliëfverchillen in het landschap.
7. Opdrachten
- Situeer de ontdekking van de onderwatervulkanen op de kaart. Maak gebruik
van je atlas
- Zoek in je atlas nog 3 voorbeelden van bergketens onder water. Hoe heet de
grootste? Hoe hoog is het hoogste punt?
- Duid op de gegeven kaar van de cluster de grote hoogtezones en de
belangrijkske reliëfeenheden aan.
- Waarom is pas nu deze enorme cluster van supervulkanen ontdekt? En hoe is
dit ontdekt? Maak gebruik van het artikel
-Welke invloed kunnen vulkanen hebben op het reliëf? (Boven water en onder
water)