KOPERGIETERY presenteert

KOPERGIETERY presenteert
Het verdriet aan de overkant
voor iedereen vanaf 9 jaar
KOPERGIETERY – BLEKERIJSTRAAT 50 – B-9000 GENT – 09/266.11.42
[email protected]
Beste leerkracht,
Binnenkort komt u met uw klas naar de nieuwste voorstelling van
KOPERGIETERY, Het verdriet aan de overkant.
Om u en uw leerlingen voor te bereiden op dit theaterbezoek, geven we u graag
deze bundel mee met wat inhoudelijke informatie over de voorstelling én enkele
suggesties voor activiteiten die u in de klas kan doen. Veel plezier ermee!
OVER DE VOORSTELLING
Er zijn van die dagen die je vergeet.
Van die momenten waarop je in het behang zou willen kruipen
Onzichtbaar worden
Er niet meer willen zijn
Zij heeft zo’n dag.
En op die dag ontdekt ze iets dat ze nooit eerder zag:
in het gebouw tegenover haar huis,
een gebouw dat klaar is voor de sloop,
en waaruit alle bewoners zijn weggetrokken,
achter een venster in dat grote, stikdonkere gebouw
brandt een licht…
Het verdriet aan de overkant is een tragikomische voorstelling met thriller-allures,
over een ongewone vriendschap
over verwarring, verlies en loslaten,
over de helende kracht van verbeelding,
over de detective in ieder van ons.
--Eva Bal regisseert theaterdame Chris Lomme en de jonge veelbelovende Nederlandse actrice Karlijn Sonderen.
Voor het bijzondere geluidsdecor doet de ploeg een beroep op Johnny Smet, componist van o.a. De wanhopige…
liefde van meneer Bert.
Auteur en theatermaker Jan Sobrie, die enkele jaren geleden Titus schreef en creëerde voor KOPERGIETERY,
ontving voor het schrijven van Het verdriet aan de overkant een werkbeurs van het Vlaams Fonds der Letteren.
De tekst zal ook uitgegeven worden door uitgeverij De Eenhoorn.
…
concept en creatie:
regie:
tekst:
spel:
dramaturgie:
muziek/soundscape:
decor:
lichtontwerp:
kostuums:
2
Eva Bal en Jan Sobrie
Eva Bal
Jan Sobrie
Chris Lomme en Karlijn Sonderen
Mieke Versyp
Johnny Smet
De Muur
Pink Steenvoorden
Pynoo
Het verdriet aan de overkant is het relaas van een kortstondige maar intense ontmoeting
tussen twee vrouwen. De jonge Nicky is van huis weggelopen. Ze doolt ’ s nachts door de
stad, loopt rondjes, en belandt uiteindelijk weer in haar eigen straat. Tegenover haar
huis, in een leeg appartementsgebouw dat klaar is voor de sloop, brandt een lichtje. iets
wat ze nooit eerder zag.
Daar gaat ze heen…
Zo maakt Nicky kennis met Liliane Thienpondt, een oudere vrouw die er zonderlinge
gewoontes op nahoudt en zich soms erg vreemd gedraagt. En er is meer aan de hand.
Waar komen die onheilspellende geluiden vandaan? Wie is die geheimzinnige man over
wie Liliane het altijd heeft? Wat staat er in al die brieven die ze ongeopend laat? En
waarom wordt het Nicky verboden om tussen middernacht en drie uur uit bed te komen?
Mysterie, mysterie…
Net als Liliane draagt Nicky een geheim met zich mee. Stap voor stap wordt dit geheim
ontrafeld;
in iedere scène wordt een tipje van de sluier opgelicht. Beide vrouwen ontdekken dat ze
iets gemeen hebben, hoe uiteenlopend hun persoonlijk verhalen ook moge zijn. Iets wat
hen dierbaar maakt voor elkaar, voor altijd…
Het verdriet aan de overkant heeft de structuur van een flashback: wat zich over
verschillende scènes afspeelt, is inmiddels voorbij. Het zijn Nicky’s herinneringen aan de
spannende, prettige, trieste, hilarische momenten die ze samen met Liliane beleefde.
Elke herinnering is een scène. Tussen de scènes wordt telkens een tijdsprong gemaakt.
Dat kan in de vorm van twee zinnetjes zijn, waarin Nicky kort samenvat wat er is
gebeurd, wat er gaande is, of waarin ze vooruit loopt op het verhaal. Maar het kan ook in
de vorm van een langere monoloog zijn, waarin ze uitgebreid vertelt over iets wat haar
diep heeft geraakt. Nicky is en vertelster en personage in haar eigen verhaal.
Eveneens belangrijk in de voorstelling is de muziek en de soundscape. Die speelt
omzeggens een derde personage en creëert de sfeer van mysterie die onontbeerlijk is in
het verhaal.
3
EEN GESPREK MET EVA BAL
Eva, je werkt voor de eerste keer samen met Chris Lomme. Hoe kwam die
samenwerking tot stand?
Chris en ik hebben elkaar in het verleden een aantal keren ontmoet, en op één van die
gelegenheden sprak ze me aan en vroeg ze me of het niet langzaamaan tijd werd dat we
iets samen zouden doen. Dat verraste me, omdat ik haar tot dan toe niet plaatste in
‘theater voor een jong publiek’. Maar ze zei me dat ze heel graag voor kinderen zou
willen spelen, en dat ze met mij wou samenwerken omwille van “mijn specifieke aanpak
en methodiek in het creëren van voorstellingen”.
Dat raakte me. We spraken over een periode van een aantal maanden regelmatig met
elkaar af, en tijdens onze gesprekken ontstond bij mij het beeld van een vrouw die in het
theater ook een andere kant kon laten zien. Niet Chris als de ‘grande dame’ zoals we
haar kennen, en ook niet als de actrice van de lange monologen. Ik had een personage
voor ogen dat grappig, beweeglijk, fel, kwajongensachtig en bij tijd en wijle ook
kwaadaardig is. Daaruit ontstond de inzet van een verhaal: er is een vrouw die alleen
woont in een appartementsgebouw waaruit alle andere bewoners zijn weggetrokken. Aan
de hand van de geluiden die ze hoort in dat lege gebouw creëert zij een hele wereld. Of
deze wereld echt bestaat of niet, dat doet er eigenlijk niet toe. Zij interpreteert deze
geluiden, dat is belangrijk. Waarom doet ze dat? Misschien biedt het haar een ultieme
mogelijkheid om te overleven. Om het leven zin te geven. Eigenlijk creëert zij een droom
om de realiteit aan te kunnen.
In het verleden werkte je samen met auteurs als Heleen Verburg en Toon
Tellegen. Nu vroeg je Jan Sobrie. Wat trok je aan in zijn schriftuur?
Ik zie Chris als een actrice die in haar loopbaan meestal is uitgegaan van een vooraf
geschreven tekst. Ik realiseerde me dat de manier waarop ik werk voor haar onbekend
terrein was. Ik vond o.a. daarom dat het zinvol was om ook een auteur bij het
creatieproces te betrekken. Ik dacht aan Jan omdat zijn teksten me raken. Ze getuigen
van een bittere, sarcastische humor. Van zijn talent om de realiteit naadloos te laten
overgaan in de droom. Mijn vraag aan hem was niet om een kant en klare tekst af te
leveren, maar om een ‘tekstinput’ te geven. Dat wil zeggen: om samen met mij de
verhaallijnen uit te zetten en om het personage van Chris in taal mee te creëren.
Aanvankelijk dachten we aan een monoloog; toen speelden we met het idee om naast
Chris een kind te plaatsen. Maar uiteindelijk kwam Karlijn erbij, een jonge actrice. Zij
vertolkt een personage dat op de dool is. Ze is thuis weggegaan. Zij breekt binnen bij
deze oudere dame uit het appartementsgebouw recht tegenover haar eigen huis. Het
resultaat is een ongewone vriendschap, waarin verbeelding, droom, spel,… een ruime
plaats krijgen.
Componist Johnny Smet schreef een soundtrack die baadt in de sfeer van
suspense… die muziek is van essentieel belang in de voorstelling
Een voorstelling is muziek. Althans, zo zie ik het. In alles zit een ritme, een energie, een
adem. De muziek is de bloedstroom, de hartslag van een voorstelling. Ik wou dat er
permanent een ‘geluidsdecor’ zou zijn, omdat geluiden bepalend zijn in deze voorstelling.
Ik heb opnieuw het geluk gehad om te mogen samenwerken met Johan De Smet – die
zich omwille van de absolute gelijkenis met de naam van de artistiek leider van
KOPERGIETERY ook Johnny Smet laat noemen. We hebben inmiddels al zo vaak
samengewerkt dat we amper woorden nodig hebben. We kennen de weemoed die we
delen, de nostalgie, de passie…
Met eenzelfde vanzelfsprekendheid werk ik samen met lichtontwerper Pink Steenvoorden,
met Paul De Braeckeleer van De Muur en met kostuumontwerpster Pynoo. Al deze
mensen hebben een eigen invalshoek en voegen elementen aan de voorstelling toe. Ook
vroeg ik er in de laatste weken twee meisjes van 10, 11 jaar bij, Ella en Renée. Zij
4
woonden een aantal repetities bij en waren zo de coaches van de actrices. Ze reikten
heel precies suggesties aan om de voorstelling te verrijken en waren streng over wat niet
klopte. Tot slot is er Ives Thuwis, die in de eindfase in de ploeg is gekomen.
Geïnspireerd, rustig en inventief met een groot hart voor de zaak. Samen werken met
Ives is een cadeau.
EN EEN WOORDJE UITLEG VAN JAN SOBRIE
Het is voor het eerst dat je je eigen tekst niet zelf speelt. Hoe heb je dit
ervaren?
Het is altijd spannend om te zien hoe iemand anders omgaat met een tekst die je zelf
hebt geschreven. Achter de schrijftafel hoor ik de personages spreken in mijn
verbeelding; al schrijvend probeer ik er achter te komen hoe ze klinken. Inspiratie haalde
ik onder meer uit de improvisaties: ik luisterde naar de verhalen van de actrices en naar
de manier waarop zij de dingen formuleerden. Dat probeer ik dan om te zetten in een
heldere, gebalde tekst.
Maar het is pas op de vloer dat de tekst écht tot leven komt. Door de manier waarop
Chris en Karlijn de tekst interpreteren, samen met Eva zoekend naar de drijf-veren
waarom iemand iets zegt.
Zo eigenen ze zich de woorden toe. Zo creëren ze, met behulp van de tekst, elk hun
personage.
5
WAT KUNNEN WE DOEN IN DE KLAS?
1. Voer eerst en vooral een gesprek in de klas over de kracht van de
verbeelding om de realiteit meester te blijven; de verbeelding als redding.
- Was je al eens zodanig bang of verdrietig dat je probeerde jezelf een andere
situatie in te beelden zodat de angst/het verdriet dragelijker werd?
- Indien jij de wereld opnieuw zou kunnen scheppen – hoe zou die er dan
uitzien? Of beter gezegd, wat zou je graag veranderen aan deze wereld – jouw
leven – familie – school – stad - …?
- Indien je jezelf zou kunnen veranderen, wat voor iemand zou je dan zijn? Of
beter gezegd, waarover ben je ontevreden bij jezelf en wat zou je dan graag
anders hebben? (kan zowel innerlijk als uiterlijk)
- Wanneer is iemand voor jou een held? Wat moet die kunnen?
- …
2. Maak een portfolio van jezelf als held
Stel je voor: wij zijn een uitzendbureau van helden en zijn op zoek naar nieuwe
kandidaten om allerhande noodsituaties op te lossen.
Maak een mapje met informatie van jezelf als held. Stop er ook enkele beelden
(foto’s of afbeeldingen) bij. Superman, spiderman, en de andere bekende helden
zitten reeds in ons bestand, dus daarin zijn we niet geïnteresseerd. We zijn wél op
zoek naar originele helden, geen krachtpatserij, geen computerspelletjeshelden. Jouw
held kan er buitenaards uit zien, maar hij kan ook een heel normaal uiterlijk hebben
en beschikken over geheime speciale krachten. Denk eraan dat jouw
tekorten/angsten in het echte leven voor jou als held nu misschien wel troeven
kunnen zijn!
Wat we zeker willen weten over jou:
- Naam
- Wat is jouw missie? (welk doel heb je als held voor ogen? Kan alles zijn, vb
Alle mieren redden van verdrinking, de was aan de wasraden beschermen
tegen de regen, oude vrouwtjes beschermen tegen de vrieskou, …)
- Wanneer ga je over tot actie? En wat doe je dan juist?
- Wat zijn jouw geheime wapens/speciale attributen (geen echte wapens, wees
origineel, zelfs een bordkrijtje kan een wapen zijn) Beschrijf hoe het werkt
- Wie zijn jouw vijanden/tegenstanders en helpers?
- Hoe ziet jouw vermomming eruit? Zorg voor een afbeelding (collage met foto
van jezelf)
- Werkervaring: beschrijf minstens één situatie die je als held reeds
meemaakte, een situatie waarin jij de redder was. Wat was het probleem en
hoe heb jij het opgelost?
- Hoe meer foto’s/afbeeldingen van jou als held en van voorbije acties, hoe
liever!
Stuur jouw portfolio op naar:
Uitzendbureau Helden – Kopergietery
Tav Lotte De Vuyst
Blekerijstraat 50
9000 Gent
… En wie weet helpen we je weldra aan werk…
6
3. Verzin een verhaal op basis van een geluidsband
In de voorstelling wordt gebruik gemaakt van een geluidsband. De geluiden die je
hoort, zijn niet allemaal onmiddellijk thuis te brengen en de spelers geven er dan ook
een eigen invulling aan.
Ga zelf ook aan de slag met geluiden:
- Verdeel de klas in verschillende groepen
- Elke groep neemt verschillende – al dan niet eenvoudig te herkennen –
geluiden op op band.
- Vervolgens bedenkt de groep een verhaal bij de eigen geluidsband of de
geluidsbanden worden doorgegeven aan een andere groep die dan een verhaal
bedenken bij de opeenvolging van geluiden.
- De verhalen worden omgezet in een geschreven tekst of in een kort stukje
theater.
- De verhalen worden aan elkaar gepresenteerd en… wie weet ontstaat er een
nieuwe voorstelling! Hou ons op de hoogte!!
7