Materiekringlopen Piramide van aantallen

Werking van ecosystemen
Piramides, energiestroom en materiekringlopen
Welke informatie geeft een piramide?
Voedselpiramide
Voedselpiramide: schakels van voedselketen komen
overeen met voedselniveaus
Afwijkende
voedselpiramide
Biomassa en
energiestroom
Vegetariërs
Materiekringlopen
Energiepiramide
Piramide van aantallen
Piramide van de biomassa
 Producenten bevinden zich onderaan: grootste aantal;
 Sterkste consumenten bevinden zich bovenaan: kleinste
aantal.
Kan de vorm van de piramide afwijken?
Voedselpiramide
• Aantallen kunnen in een voedselniveau soms
kleiner zijn dan in het volgende voedselniveau.
Afwijkende
voedselpiramide
Biomassa en
energiestroom
Vegetariërs
Materiekringlopen
Afwijkende piramide van aantallen
Biomassa en energiestroom
Voedselpiramide
Afwijkende
voedselpiramide
Biomassa en
energiestroom
Vegetariërs
Materiekringlopen
Energiestroom: energie wordt doorgegeven van het
ene voedselniveau naar het volgende.
• Producenten: via fotosynthese wordt lichtenergie
omgezet in chemische energie (organische stoffen).
• Consumenten: energie gaat verloren bij de
overgang naar een ander energieniveau:
1. organismen sterven zonder gegeten te worden;
2. deel van organisme wordt gegeten;
3. uitwerpselen: onverteerd voedsel;
4. celademhaling: energie gaat verloren via
warmte.
Energie, die in biomassa wordt omgezet, wordt
doorgegeven.
Vegetariërs en hun ecologische
voetafdruk
Voedselpiramide
Afwijkende
voedselpiramide
Biomassa en
energiestroom
Vegetariërs
Materiekringlopen
Ecologische voetafdruk: oppervlakte op aarde die
een persoon nodig heeft voor zijn levenswijze.
• Consumptie van vlees verhoogt de ecologische
voetafdruk, want dieren moeten gevoed worden.
• Plantaardig voedsel eten → energierijke stoffen
gaan rechtstreeks in ons lichaam zonder
tussenstappen.
Aantal dieren dat een
Belg eet tijdens zijn
leven
Vegetariërs zijn consument 1ste orde
Materiekringlopen
Voedselpiramide
Afwijkende
voedselpiramide
Biomassa en
energiestroom
Materiekringloop: elke stof doorloopt een kringloop
 anorganische stoffen onuitputtelijk.
Koolstofkringloop:
• fotosynthese: CO2  energierijke organische stoffen;
• ademhaling + verbranding fossiele brandstoffen:
energierijke organische stoffen  CO2
Vegetariërs
Materiekringlopen
Stikstofkringloop:
• NO3- en NH4+ worden opgenomen door de plant;
• plant maakt plantaardige eiwitten;
• planteneters: plantaardige eiwitten  dierlijke eiwitten;
• ammonificatie, nitrificatie, denitrificatie, stikstoffixatie 
aanvulling van NO3- en NH4+
Zuurstofkringloop:
• fotosynthese → O2 in de lucht;
• tijdens verbranding en celademhaling: O2 → CO2
Voedselketen
Piramide van aantallen
Piramide van de biomassa
• Biomassa = totale massa van alle organische stoffen in een organisme;
• uitgedrukt in kg;
• wijkt nooit af.
Energiepiramide
Biomassa vertegenwoordigt een bepaalde hoeveelheid chemische energie.
6 CO2 + 6 H2O
C6H12O6 + 6 O2
Chemische energie
Fotosyntheseproces
Producenten
Consumenten
Hoeveelheid chemische energie per voedselniveau van alle voedselketens
Energieverlies bij energiedoorstroming in een voedselketen
Vergelijking energiestromen (herbivoor, carnivoor)
• Planteneters verliezen veel energie via uitwerpselen.
• Hoe langer de voedselketen, hoe groter het energieverlies.
Koolstofkringloop
Stikstofkringloop
Afwijkende piramide van aantallen
Vegetariërs zijn consumenten eerste orde. De energie van de producenten stroomt
rechtstreeks door zonder verlies van de consumenten ertussen.
Het aantal dieren dat een mens gemiddeld eet tijdens zijn leven
Zuurstofkringloop