ds. M. Klaassen

Inleiding
Je zult maar christen zijn in Egypte… in een land waar de overgrote meerderheid van de mensen
moslim is en je tot een minderheid behoort.
Je zult maar christen zijn in Egypte – en geen werk hebben… zoals veel christenen die op het
platteland wonen. Wat doe je dan? Velen kiezen er voor om naar een grote stad te gaan, zoals Cairo.
Ze hebben een droom: de droom dat ze daar werk kunnen vinden, de droom van een beter bestaan.
Het is een droom die vaak bedrog blijkt. Velen komen terecht in vuilniswijken waar ze zich bezig
houden met het scheiden van afval. Hun droom valt in duigen… En wat erger is: er zijn daar vaak
geen kerken, met als gevolg dat veel van deze christenen weg groeien van de kerk en het geloof.
Het thema voor deze dag is: Laat de kerk niet verdwijnen! Dat kun je lezen als een wens, als een
gebed en als een opdracht. Het is het alle drie – een wens: Laat de kerk niet verdwijnen! Een gebed:
Heere, laat Uw kerk niet verdwijnen. Maar ook een opdracht: laten wij ons ervoor inspannen dat de
kerk niet verdwijnt. Niet in Egypte en niet hier.
Vandaag staat Egypte centraal. En niet alleen Egypte, maar ook Jozef. Dat is natuurlijk niet toevallig.
Want Jozef heeft alles met Egypte te maken. Het was het land waar hij verbleef, leed en verhoogd
werd. Maar dat is niet het enige. Jozef is ook een beeld van de kerk van Egypte. En een spiegel voor
ons hier, in Nederland.
Jozef
We kennen allemaal zijn verhaal. Het is een verhaal dat draait om dromen. Prachtige dromen die
helaas – net als de christenen in Egypte – bedrog lijken te zijn.
Jozef is met zijn zeventien jaar het lievelingskind van zijn vader. Maar bij zijn broers staat hij in een
kwade reuk. Ze ergeren zich mateloos aan dat verwende broertje met zijn wonderlijke dromen.
Ze nemen hem te pakken en verkopen hem aan handelaars die hem meenemen naar Egypte. En u
weet hoe het hem daar vergaat: de ene tegenslag na de andere. Ondanks zijn integriteit – ik kan
beter zeggen: dankzij zijn integriteit – komt hij terecht in de gevangenis. Ondanks de belofte van de
schenker – die hij uit de droom geholpen heeft – lijdt hij daar een kwijnend en vergeten bestaan.
Wat een leven! Probeer het je eens in te denken: om als tiener terecht te komen in een vreemd land,
in een vreemde cultuur, vreemde mensen, een vreemde taal, vreemde goden… Hoe blijf je dan
overeind? Het geheim van Jozef staat in Gen. 39: ‘De HEERE was met Jozef…’ (v. 2).
En dat blijkt ook. De HEERE is met hem… in al zijn lijden en beproeving. Hij blijft staan. Vader Jacob
zegt het straks op zijn sterfbed: de schutters hebben hem verbitterd, beschoten en gehaat, maar zijn
boog bleef gespannen, zijn armen en handen bleven soepel, door de handen van de Machtige van
Jacob. Wel beschoten, niet gevallen.
In die vreemde cultuur, met alle verleidingen, houdt God hem staande. En je ziet hem sterker
worden, groeien. Hij groeit zelfs uit tot onderkoning. En deze ene man mét God is tot grote zegen
voor zijn land, Egypte. Door zijn geniale plan en strategie blijft een heel volk in leven.
Jezus
De kerk heeft in Jozef altijd een beeld gezien van Jezus. Hij kwam ook in Egypte, net als Jozef. Net als
Jozef stond Hij alleen, in een omgeving die Hem vijandig gezind was. Net als Jozef had Hij een droom
– waar niets van terecht leek te komen. En toch, net als Jozef, ging het bij Hem door lijden tot
heerlijkheid. Van het kruis naar de troon.
De kerk
En dat patroon zal de apostel Paulus later ook toepassen op de kerk van Christus, de gelovigen. Zij
zijn ‘mede-erfgenamen van Christus, wanneer wij althans met Hem lijden, opdat wij ook met Hem
verheerlijkt worden’ (Rom. 8: 17). De weg van Jozef… is de weg van Jezus…is de weg van de kerk…
…de kerk van Egypte bijvoorbeeld. Net als Jozef en net als Jezus staat ook de kerk van Egypte alleen.
Een minderheidspositie in een cultuur waar de islam dominant is. Waar christenkinderen het
meemaken dat je opdrachten pas als laatste worden nagekeken, waar je klasgenootjes worden
voorgetrokken, omdat ze moslim zijn en jij niet…
Blijkbaar kun je niet Jezus horen zonder ook met Hem te lijden…
En wij? Hier in Nederland? Lijken wij op Jozef, Jezus, de kerk in Egypte? Nee, wij kennen niet het
lijden dat christenen in Egypte kennen. Aanslagen op kerken, de moord op de Egyptische christenen
in Libie door IS… Wij moeten het maar niet te gauw over lijden hebben. Daar weten ze in Egypte heel
wat meer van. Dat is misschien de les die wij van Egypte kunnen leren. Kun je verheerlijkt worden
zonder lijden? Jozef niet. Jezus ook niet. De kerk in Egypte niet en wij ook niet. Misschien dat de
toekomst het duidelijk zal maken.
Maar toch is er wel een overeenkomst. Steeds meer komen ook christenen hier alleen te staan in een
dominante seculiere cultuur waar steeds minder begrip is voor geloof.
Laten wij –en de kerk in Egypte – onze blik richten op Jozef. De man die staande bleef, omdat God
met hem was. En die ondanks al zijn lijden en eenzaamheid, tot een zegen was. Dat ook zo de kerk in
Egypte tot een zegen mag zijn voor heel het land. En dat ook zo de kerk in Nederland tot een zegen
mag zijn voor heel ons land! En een zegen voor de kerk van Egypte.
Laat de kerk niet verdwijnen!
Het thema voor deze dag is: Laat de kerk niet verdwijnen! Ik zei zojuist: dat kun je lezen als een wens,
als een gebed en als een opdracht. Het is het alle drie – een wens: Laat de kerk niet verdwijnen! Een
gebed: Heere, laat Uw kerk niet verdwijnen. Maar ook een opdracht: laten wij ons ervoor inspannen
dat de kerk niet verdwijnt. Niet in Egypte en niet hier.
Niet hier en niet daar… Daarom zijn we hier, vanmorgen. Om ons te bezinnen op de kerk van Egypte,
om voor hen te bidden en om ons in te zetten. Ik vond het prachtig om te lezen dat de kinderen van
de zondagsscholen in Nederland dit seizoen meer dan 30.000 euro hebben verzameld voor de
zondagsscholen in Egypte. Zodat de kerk daar niet verdwijnt…
Niet daar – en niet hier.
Droom
Dan hebben we wel een droom nodig. Jozef had zo’n droom. Een droom die geen bedrog was.
Schoven die bogen – en zijn schoof bleef staan. Ja, zijn schoof bleef staan. Want God was met hem.
Net zoals Jezus. Hij had ook een droom. De droom om vele kinderen tot de heerlijkheid te leiden. Een
droom die geen bedrog was – ondanks al Zijn lijden.
Wij hebben ook een droom nodig. Dat is de droom van Jozef. De droom van Jezus. Dat alle schoven
zullen buigen voor die ene Schoof en alle tong zal belijden dat Jezus de Heere is. Met die droom kun
je het volhouden, kun je alleen staan, kun je staande blijven, – in Egypte en hier.
Ds. M. Klaassen