Huid op hol - Wilhelmina Ziekenhuis Assen

advertisement
Welkom bij de WZA Gezondheidswijzer, de maandelijkse medische rubriek van het WZA. Deze
maand staat de pagina in het teken van psoriasis. Hoe ontstaat deze ziekte en wat kunt u er
aan doen?
Huid op hol
Welles/nietes over psoriasis
Psoriasis komt weinig voor
Nietes: ongeveer 125 miljoen mensen lijden eraan.
Psoriasis is te genezen
Nietes: er zijn alleen medicijnen en behandelingen die de ziekte
(tijdelijk) onderdrukken.
Psoriasis is erfelijk
Welles en nietes. Erfelijkheid speelt een belangrijke rol, maar niet
iedereen met een erfelijke aanleg krijgt ook daadwerkelijk psoriasis.
Psoriasis is besmettelijk
Nietes. Psoriasis is een ontstekingsaandoening en absoluut niet
besmettelijk.
Psoriasis vergroot de kans op gewrichtsklachten
Welles. De stofjes die zorgen voor een te snelle huidceldeling,
kunnen ook elders in het lichaam ontstekingen veroorzaken.
Bijvoorbeeld in gewrichten, spieren en darmen.
Psoriasispatiënten zijn stresskippen
Nietes. Stress en spanningen kúnnen de aandoening verergeren,
maar dat geldt lang niet voor iedereen: zes op de tien
psoriasispatiënten merkt geen verschil.
Psoriasis kan genezen dankzij knabbelvisjes
Nietes. Knabbelvisjes kunnen schilfers eten en daardoor de huid glad
maken, maar ze kunnen psoriasis niet genezen.
Psoriasis is bij iedereen weer anders
Welles. Er zijn tien vormen van psoriasis, met allemaal verschillende
Latijnse namen. Sommige mensen hebben één vorm, anders mensen
hebben een combinatie van meerdere vormen.
Psoriasis: ontsierende rode plekken met witte schilferingen die vaak jeuk en pijn geven. Je zult het maar
hebben. Die kans is best groot: één op de pakweg vijftig Nederlanders heeft psoriasis. Terecht dus dat
deze aandoening jaarlijks aandacht krijgt in de Week Chronisch Zieken.
Averechtse aanval
Mensen met psoriasis hebben een
afwijking in het immuunsysteem,
ook wel afweersysteem genoemd.
Dit systeem heeft twee belangrijke
functies. De eerste is het aanvallen
van lichaamsvreemde ziekteverwekkers: u krijgt ontstekingsverschijnselen zoals koorts, zwellingen,
roodheid, pijn of ziektegevoel. De
tweede is het opruimen van overbodige celresten: dit gebeurt elke dag
en hier merkt u niets van.
Bij een auto-immuunziekte richt
de afweer zich tegen de mens zelf.
Door onbekende oorzaak worden
goedwerkende cellen aangezien
voor ongewenste indringers en
aangevallen. Bij psoriasispatiënten
komt dit tot uiting in de huid.
Psori-jasses?
Psoriasis kan op elke leeftijd beginnen en het is jammer genoeg
niet te genezen. Behandeling is er
gelukkig wel, al helpen de meeste
therapieën maar tijdelijk. Sommige mensen noemen de ziekte
– per ongeluk of expres – weleens
psori-jasses. Lollig is anders. Want
hoe onaantrekkelijk ook: er is niets
smerigs aan en besmettelijk is het
ook niet.
Waar in een normale huid alle
huidcellen in ongeveer een maand
tijd worden vernieuwd, gebeurt dat
Smeren, zonnen, spuiten of slikken
Mensen met psoriasis die bij de dermatoloog (huidarts) belanden,
krijgen – afhankelijk van de ernst van hun aandoening, hun leeftijd en
hun privésituatie – een van de volgende behandelingen:
Lokale behandeling. Insmeren met een zalf, crème of lotion. Het
maakt de huid rustiger en soepeler en vermindert de jeuk. De
smeersels bevatten vaak corticosteroïden (hormoonpreparaten)
die de versnelde celdeling en ontsteking afremmen.
Lichtbehandeling. Als de psoriasis erg uitgebreid is of slecht
reageert op lokale therapie, dan zal de dermatoloog vaak
lichttherapie adviseren. UVB-behandelingen komen het meest
voor, omdat Ultraviolet-B de celdeling remt en een positieve
invloed heeft op de ontstekingsfactor.
Systemische behandeling. Bij de ernstigste vormen van
psoriasis, of wanneer lokale of lichtbehandeling
onvoldoende werkt, kan de dermatoloog medicijnen
voorschrijven in de vorm van tabletten, capsules, injectie of infuus. Nadeel hiervan zijn de bijwerkingen.
De nieuwste, veelbelovende systematische middelen
zijn de zogeheten biologics, die ontstekingsbevorderende eiwitten en celprocessen blokkeren.
Biologics worden tot nu toe maar weinig gebruikt,
vooral omdat ze erg duur zijn.
Voor bovengenoemde behandelingen
kunt u terecht bij de afdeling
dermatologie van het
Wilhelmina Ziekenhuis Assen.
Kijk voor meer informatie
op www.wza.nl.
Volg het WZA!
facebook.com/WilhelminaZiekenhuisAssen
bij mensen met psoriasis in ongeveer vijf dagen. Door die op hol
geslagen celdeling krijgen nieuwe
huidcellen niet de kans te volgroeien, waardoor de huid verdikt en
gaat schilferen. De bekende witte
psoriasis-schilfertjes zijn in feite dus
onrijpe huidcellen. Niks jasses, wel
lastig!
Ups en downs
Twee tot drie procent van de
wereldbevolking lijdt aan psoriasis.
Maar niet iedereen heeft het even
erg. Waar de één slechts een paar
plekjes op hoofdhuid, ellebogen of
knie heeft, zit de ander van top tot
teen onder. Daar komt nog bij dat
het verloop met veel ups en downs
gepaard gaat: de huid kan lang
gaaf zijn, om dan plotseling weer
te ontvlammen. Vaak is er geen peil
op te trekken. Zit je net lekker in je
vel, zie je ineens weer een plekje…
Echt wennen doet het daarom
nooit.
U staat er niet
alleen voor
De Psoriasis Vereniging Nederland (PVN) behartigt de belangen van mensen met psoriasis.
De PVN streeft dit doel na door
onderzoek en kennis te stimuleren, door lotgenotencontacten
te organiseren en door heel veel
informatie en voorlichting te
geven: via folders, een tijdschrift,
de website en voorlichtingsbijeenkomsten.
De PVN kent vijf regionale afdelingen. Lid worden kost € 29,50
per jaar.
Meer informatie vindt u op
www.psoriasisvereniging.nl of via
de infolijn (070) 383 80 03.
Voor contact met de PVNafdeling Noord-Nederland kunt
u bellen naar (0514) 53 15 06 of
mailen naar [email protected]
Psoriasis heeft veel impact op je leven
Welles. 90% van de psoriasispatiënten maakt zich zorgen over
verergering, 88% schaamt zich, 75% voelt zich onaantrekkelijk, 50%
kampt met depressies en 10% heeft weleens zelfmoord overwogen.
Gordon:
”Mijn leven was minder leuk”
“Het was soms net winterwonderland!”, lacht Neerlands bekendste
psoriasispatiënt in een filmpje* op de website van de Psoriasis Vereniging
Nederland. Hij doelt op de huidschilfers die continu op zijn schouders
neerdaalden toen zijn ziekte op z’n ergst was. En Gordon zou Gordon niet
zijn als hij niet ook daarover een grap zou maken. Toch is hij verder
opvallend serieus: “Een aantal jaren geleden lag ik in het AMC met 70%
lichaamsbedekking. Ik was een hoopje ellende, moest elke dag
ingesmeerd worden door de zusters. Ik vond mijn leven toen écht minder
leuk, hoor!”
Doe wat je wilt
Dankzij medicatie is zijn huid
momenteel gaaf en Gordon heeft
er alle vertrouwen in dat de plekken voorlopig wegblijven. Hij wil
met name jonge lotgenoten een
hart onder de riem steken: “Wat ik
altijd gedaan heb, is dóórgaan met
leven. Natuurlijk beperkt het je in
je durf, maar probeer toch moedig
te blijven. Doe wat je wilt. Ik weet
hoe moeilijk en pijnlijk het kan zijn,
maar zoek steun. Ga naar een goeie
dermatoloog. Houd hoop, want die
is er. En bedenk: liefde heeft niks te
maken met plekken!”
* Het complete interview met Gordon is in vijf filmpjes van circa
twee minuten te zien op
www.psoriasisvereniging.nl.
Ik ben wie ik ben
In samenwerking met AbbVie en bureau Volle Maan runt de PVN het
communicatieproject I am what I am: een inspiratiebron voor mensen
met psoriasis en hun omgeving. De glamourfoto’s, glossy’s en filmpjes
van I am what I am zijn bedoeld om meer bewustwording te creëren
rond psoriasis. Kijk op www.iamwhatiam.nl.
youtube.com/WilhelminaZiekenhuis
twitter.com/WZA_Ziekenhuis
Download