PowerPoint-presentatie - Provincie West

Cannabis…
Rita Verrando, CAD/MSOC Limburg
Brugge 17 oktober 2014
Inleiding
Cannabis, de plant
Cannabis, de psychoactieve stoffen
Cannabis, de synthetische cannabisproducten
Cannabisgebruik
De werking van cannabis…
Cannabis, medisch gebruik
Cannabis, de carrière
Cannabis !...?
Verslavende stoffen
Paddo’s
LSD/LSA
Mescaline
Verdovend
Alcohol
Benzodiazepines
Heroïne
GHB
Bewustzijnsveranderend
Vluchtige snuifmiddelen
Ketamine/PCP
Opwekkend
Koffie-thee
Tabak
Boosters
Speed
Cocaïne
Cannabis
XTC
Cannabis
Een zegen?
Of…
Een vloek?
Cannabis: de plant
Tweehuizig
Cannabis: de plant
Hennep: THC < 0,3%
Cannabis: de plant
marihuana
Super Skunk
Power Plant
http://weedseedshop.com/wiet-zaden/super-skunk
Cannabis: de plant
marihuana
Northern Light
Purple Haze
White Widow
Nederwiet +/- 14,6% THC – Geïmporteerde wiet +/- 4,8% THC
In beslag genomen wiet in België 9 à 10% THC
Cannabis: de plant
Hasj en hasjolie
Super polm 9,50 euro per gram
Gele Libanon 8,70 euro per gram
Nederhasj +/- 20,4% THC – Geïmporteerde hasj +/- 14,9% THC
In beslag genomen in België 10 à 11% THC
Cannabis: kostprijs
00
01
02
03
04
05
06
07
13
14
Nederwiet
5.83
5.86
6.10
6.45
5.97
6.22
6.20
7.30
9.80
9,53
Import wiet
3.87
4.10
4.16
4.32
4.86
4.11
4.40
4.30
5.30
4,51
Import hasj
6.29
6.36
7.14
7.56
6.60
6.78
7.30
7.70
10.0
9,72
Tabel: Gemiddelde prijs (€) per gram cannabisproduct in coffeeshops (Trimbos)
Cannabis: psychoactieve stoffen
THC: TetraHydroCannabinol (delta-9-trans-…)
CBD: Cannabidiol
CBN: Cannabinol (oxydatie van THC)
…
THC-COOH
Cannabis: synthetische cannabisproducten
cannabicyclohexanol
JWH-018
Straatvariant
Spice Gold of K2
geur van kruidnagel
krachtiger dan natuurlijke variant
Silver, Gold, Diamond, Buddha, Blend, Spicey…
Cannabis gebruik: inhaleren
Joint
spliff
blunt
tulip
Cannabis gebruik: inhaleren
Waterpijp
bong
Cannabis gebruik: inhaleren
Verdamper
Elektrische
Draagbare
Cannabis gebruik: inhaleren
Pijp
Cannabis gebruik: orale inname
Space cake
Space pizza
Cannabis thee
Cannabis candy
Cannabis gebruik: medisch
Cannabis gebruik: werkingsduur
Bij roken:
• Effecten beginnen na 10 à 20 seconden
• Piekeffect na 1 uur
• Gewenste effecten houden 2 à 4 uur aan
• Het duurt 6 tot 8 uur voordat de effecten verdwenen zijn
Bij eten/drinken:
• Effecten beginnen na 1 à 1 ½ uur
• Geleidelijk verloop van de gewenste effecten
• Het kan wel 24 uur duren voordat de effecten verdwenen zijn
Cannabis gebruik: stofwisseling
Δ 9-THC, CBD…
11-OH-THC
11-COOH-THC
1. afgifte bloed aan vetweefsel:
T ½: 30 minuten
(klaring uit bloed)
Aantoonbaar in urine: 1 – 5 d (gebruik 1x per week)
2 – 4 w (regelm. gebruik)
2. afgifte vetweefsel aan bloed :
T ½: 2 à 7 dagen
(klaring uit vetweefsel)
Cannabis: de werking
Het endocannabinoïde systeem
Cannabis: de werking
Het endocannabinoïde systeem
Verspreid in lichaam
 belangrijke rol in regulering van talrijke fysiologische en pathologische processen
CB1 wijd verspreid in hersenen
o.a. verantwoordelijk voor de psychotrope processen
Cannabis: de werking
Het endocannabinoïde systeem
Cannabis: de werking
Het endocannabinoïde systeem
Frontale cortex: besluitvorming,
sociale vaardigheden, hoger
bewustzijn – rijk aan receptoren.
Cann: euforie en droomtoestand
Basale ganglia:
beweging en controle
over de
lichaamshoudingveel receptoren
Hippocampus: opslaan en oproepen van
informatie.
Cann: effecten op het kortetermijngeheugen
Cerebellum: beweging
–
veel receptoren.
Cann: effecten op de
coördinatie
Nucleus Accumbens: deel van
het ‘beloningssysteem’
Cann: effecten niet duidelijk
Hersenstam: belangrijke
lichaamsfuncties
Cann: GEEN EFFECTEN
Cannabis: gewenste effecten
Energetisch high
Droomachtige toestand
Stoned
Ontspannen, innerlijke rust, zorgeloos
Prettig gevoel van vrolijkheid
Spraakzaamheid en gemakkelijk contact
Verandering van gevoel voor tijd en ruimte
Verandering waarneming: kleuren en muziek
Prikkeling fantasie
Cannabis: neveneffecten
Acute fysiologische effecten van cannabis
Verlaging van de bloeddruk door vaatverwijding
Vaatverwijding in het oogbindvlies
Versnelde hartslag
Invloed op de motoriek (verslapping van de spieren)
Verlies controle onbewuste spierbewegingen
Invloed op diverse hersenfuncties
reactiesnelheid neemt af
concentratie en coördinatie vermindert (evenwichtsstoornissen)
Invloed op het immuunsysteem
Invloed op de voortplanting en de geslachtshormonen…
Pijnstillend (acute en chronische pijn)
Meer eetlust (zoet…)
Cannabis: neveneffecten
Effecten van CBD
Geen high!
Dempend effect op hallucinogene effecten van THC  minder risico op psychose
Verhouding THC/CBD  zou een rol spelen bij het risico op verslaving
Momenteel onderwerp van onderzoek i.v.m. medicinaal gebruik…
Cannabis: risico’s
Gedrag onder invloed
Verminderd concentratievermogen
Verminderd logisch denken
Problemen met het recent geheugen
Gestoorde fysieke coördinatie
Tripeffecten
In zichzelf gekeerd
Bestaande gevoelens worden versterkt
Rijden onder invloed!
Cannabis: risico’s
Overdosis
Zeer moeilijk met cannabisproducten alleen tenzij met spacecake
Meestal bij combinaties
Kliniek
Acute paniek kan ontstaan bij onverwachts of onaangenaam hallucineren
Ontwikkeling van een psychose
Roekeloos gedrag
Cannabis: risico’s
Gewenning (tolerantie)
Milde gewenning voor de gewenste effecten
Voor andere effecten:
verschillende snelheden en intensiteitsniveaus ,
verschillend naargelang de hersengebieden
Soms sensitisatie
Onthoudingsverschijnselen: relatief mild – weinig medische complicaties
Cannabis: risico’s
Hart en bloedvaten
Gewenning voor acute cardiovasculaire effecten nl. toename hartslag en bloeddruk
Meer CO in het bloed  belastend voor het hart
Vaatverwijding in oogbindvlies
Risico op hartinfarct direct na het roken van cannabis (man – roker – zwaarlijvig)
Luchtwegen en longen
Meestal gerookt in combinatie met tabak ! ?
 van infecties over COPD tot kanker
Cannabis: risico’s
Hersenstructuur
Onvoldoende bewijs dat cannabisgebruik structurele wijzigingen teweegbrengt
‘Early onset’ gebruikers!!
Van adolescent naar volwassene
Belangrijke structurele veranderingen in de hersenen
•
Geheugen
•
Hogere cognitieve functies: impulscontrole, motivatie, keuzes maken, sociale
vaardigheden
Verschillende rijpingssnelheden
De primitieve, diepgelegen gedeelten van de hersenen rijpen sneller dan de top-down
controlesystemen
Van adolescent naar volwassene
Belangrijke structurele veranderingen in de hersenen
•
Geheugen
•
Hogere cognitieve functies: impulscontrole, motivatie, keuzes maken, sociale
vaardigheden
Verschillende rijpingssnelheden
De primitieve, diepgelegen gedeelten van de hersenen rijpen sneller dan de top-down
controlesystemen
Verklaring voor het risicovol gedrag van adolescenten
Gevolgen voor de aanpak van jongeren
Cannabis: risico’s
Hersenstructuur
Onvoldoende bewijs dat cannabisgebruik structurele wijzigingen teweegbrengt
‘Early onset’ gebruikers!!
Volwassen brein: contradictie i.v.m. ‘neurogenese’
Cognitieve functies
Moduleren van kortetermijngeheugen
IQ: ‘early onset’ gebruikers: afname van 8 IQ ptn in evolutie van kind tot volwassene
onenigheid over het causaal verband (bias: persoonlijkheid – SES)
Aandacht
Waarneming en tijdsbesef
Schoolprestaties: leervermogen aangetast
Psychomotorische functies: dosisafhankelijke afname in motoriek en reactievermogen
Rijvaardigheid!
Cannabis: medisch gebruik
In VS sedert 2004:
Δ9-THC-dronabinol erkend
als middel tegen misselijkheid en overgeven bij kankerpatiënten
als eetlustopwekker voor aidspatiënten
Cannabis: medisch gebruik
In Nederland vanaf 1/9/2003:
Momenteel zijn er voldoende gegevens beschikbaar die aantonen dat medicinale
cannabis werkzaam is(niet genezend, wel bestrijden van klachten) bij:
•aandoeningen met spasticiteit in combinatie met pijn (multiple sclerose (MS),
ruggenmergschade)
•chronische pijn (met name van neurogene aard)
•misselijkheid en braken (bij chemotherapie of radiotherapie tegen kanker, bij
hiv-combinatietherapie en bij medicatie tegen een hepatitis C-infectie)
•palliatieve behandeling van kanker en aids (voor opwekken eetlust en verminderen van pijn,
misselijkheid en gewichtsverlies)
•syndroom van Gilles de la Tourette
•therapieresistent glaucoom
Cannabis: de carrière
Beginleeftijd
‘Adolescentie’
bevraag 55 - 64 jarigen
bevraag studenten
bevraag leerlingen 17-18j
 24,5 jaar
 16,5 jaar
 15,5 jaar
Beginnen met gebruiken
aangeboden door vrienden
uit nieuwsgierigheid – voor de kick
Gebruikspatronen
levensomstandigheden en negatieve gevolgen voor de gezondheid bepalen het gebruik
inlassen van tijdelijke abstinentieperiodes of gebruik verminderen
hanteren van ‘regels’
Cannabis: de carrière
Type gebruiker
‘Sterkste roes’: …jonge blowers…vaker en meer…hoge THC
‘Stabiele roes’: …bewuste blowers…samen met anderen
‘Stabiele hoeveelheid’:…oudere, mannelijke, solistische gebruiker…vast patroon
Stoppen of doorgaan
-hoogste prevalentie laatstejaarsgebruik: 18 – 24 jarigen
-meer dan 90% van ooit-gebruikers stopt voor of rond hun 30 ste
-‘Het zijn met andere woorden voornamelijk mannen, jongere gebruikers, ongehuwden
en personen met een hoger gebruik, maar ook personen met een lagere educatie,
die werkloos zijn, die depressieve symptomen en een sociale context hebben
die druggebruik aanmoedigt, die relatief vaker zullen blijven gebruiken.
Bovendien hebben deze personen meer kans om zwaar cannabisgebruik te vertonen
en een afhankelijkheidsstoornis te ontwikkelen.’
Rooke e.a., 2011; Copersino e.a.,2010
Cannabis: de carrière
Motieven om te stoppen verschillen tussen
Occasionele gebruikers en regelmatige gebruikers
Volwassenen en adolescenten die hulp zoeken voor hun gebruik
Strategieën om te stoppen uit eigen wil
Toewijden aan activiteiten die losstaan van cannabisgebruik
Veranderen van levensstijl
Vermijden van triggers
Zoeken van sociale ondersteuning
Cannabis: (niet)problematisch gebruik
minderheid bevolking
meerderheid bevolking
niet problematisch
gebruik
problematisch
gebruik
Dagelijkse gebruikers!
sociaal gebruik
situationeel gebruik
chronisch gebruik
geïntegreerd gebruik
(veiligheid / gezondheid)
proces naar afhankelijkheid 10 %
riskant
(vooral impact op gezondheid &
omgeving)
occasioneel excessief gebruik
Cannabis: (niet)problematisch gebruik
minderheid bevolking
meerderheid bevolking
Risicofactoren:
-jonge beginleeftijd
-hoge gebruiksfrequentie
wekelijks!
niet problematisch
gebruik
problematisch
gebruik
sociaal gebruik
situationeel gebruik
chronisch gebruik
geïntegreerd gebruik
(veiligheid / gezondheid)
proces naar afhankelijkheid
riskant
(vooral impact op gezondheid &
omgeving)
occasioneel excessief gebruik
Cannabis: (niet)problematisch gebruik
minderheid bevolking
meerderheid bevolking
Voorspellers:
-vroeg hardnekkig antisociaal
gedrag
-man zijn
-regelmatig tabak roken
problematisch
-gebruik andere illegale drugs
gebruik
-diagnose van psychose
-gedragsstoornissen
-gewelddadigheid
-andere psychische problemen
niet problematisch
gebruik
sociaal gebruik
situationeel gebruik
chronisch gebruik
geïntegreerd gebruik
(veiligheid / gezondheid)
proces naar afhankelijkheid
riskant
(vooral impact op gezondheid &
omgeving)
occasioneel excessief gebruik
Dank voor uw aandacht
Dank voor uw aandacht
Alles over cannabis? www.cannabishulp.be
Menselijke taakuitvoering
Menselijke informatieverwerking:
waarnemingsprocessen:
info van zintuigen naar CZS + voorverwerking
centraal verwerkingsproces
codering tot bruikbare vorm + geheugenprocessen
beslissing wat er moet gedaan worden
processen van motorische voorbereiding
reactie zichtbaar als ‘gedrag’
Menselijke taakuitvoering
Taakaspecten
structuur van de taak
taakcomplexiteit
tijdsstructuur
beschikbare informatie over de taak
motivationele eigenschappen
controle over de taakuitvoering
Taakomgeving
fysieke taakomgeving
psychologische taakomgeving
sociale taakomgeving
Persoonlijkheidseigenschappen
uitbundigheid
intelligentie
Verkeerstaak
‘Rijtaak’: 3 deeltaken
1. Stuurtaak
koers houden
verstorende invloeden compenseren
obstakels ontwijken
2. Reactietaak
op onregelmatige tijdstippen
in onverwachte verkeerssituaties
snel kunnen reageren
3. Waakzaamheidstaak
bij lange saaie autorit…
Rijden onder invloed
Info over invloed van drugs op rijvaardigheid en rijgedrag
1. Epidemiologische studies: biologische stalen worden onderzocht
a. beschrijvende epidemiologische studies
roadside surveys
gewonde chauffeurs
dodelijk gewonde chauffeurs
chauffeurs verdacht op ‘rijden onder invloed’
bijkomende analyse op stalen voor alcoholbepaling
b. schuldonderzoeken
c. studies met controlegroep
2. Farmaco- epidemiologische studies: verkeersongevallen bij gebruikers vergelijken met
een controlegroep
3. Experimentele studies: stof (verschillende doses, vergelijking met
placebo en positieve controle) aan vrijwilligers en effect op rijgedrag
en -vaardigheid wordt gemeten
a. laboratoriumtesten
b. rijsimulator
c. testen op de weg
Cannabis in het verkeer
Acute intoxicatie
Gestoord rijgedrag bereikt een piek na de plasmapiek
Reactietijd vertraagt
waarneming vb. van signalen en geluiden op de weg, verslechtert
vermogen om snelheden nauwkeurig in te schatten neemt af
aandacht vermindert (wordt selectief of verdeeld)
geheugenfunctie vermindert
motoriek (coördinatie) verslechtert
remreactie vertraagt
vaker kronkelen over de baan
Cannabis in het verkeer
Acute intoxicatie
Bewust van de negatieve effecten op de rijvaardigheid
 gedrag aanpassen
meer conservatieve rijstijl
verminderde snelheid – meer afstand – niet inhalen
 geen gedragsaanpassing bij combinatie met alcohol
Cannabis in het verkeer
Acute intoxicatie
Serum-THC concentratie tussen 2 en 5 ng/ml is de grens vanaf wanneer
cannabisgebruik de prestatie belemmert
Serum-THC concentratie van 7 à 10 ng/ml is vergelijkbaar met een BAC
van 0,5 promille
‘Recent gebruik’: meten van THC en/of 11-OH-THC in het bloed
11-COOH-THC wijst op ‘langer geleden’ gebruik
 Bloedname op plaats van ongeval uitvoeren
Cannabis in het verkeer
Acute intoxicatie
Cannabis in het verkeer
Conclusie
Rijden onder invloed van cannabis is minder gevaarlijk
dan rijden onder invloed van alcohol of slaperigheid.
Bestuurders worden niet overmoedig.
Bestuurders beseffen dat ze onder invloed zijn en passen hun rijgedrag aan.
Dit vereist een extra mentale en fysieke inspanning.
Bij zeer complexe verkeerssituaties of juist in heel rustige verkeersomstandigheden,
werkt die ‘extra inspanning’ niet meer en wordt cannabis echt gevaarlijk.