Jacco Hoogewoud - Deltares Public Wiki

Geohydrologische modellering
in relatie tot eco(hydro)logie
Jacco Hoogewoud – [email protected]
M.m.v. afd grondwaterbeheer Deltares
29 oktober 2009
Inhoud
Ecologie & Geohydrologie
• Verleden
• Heden
• Toekomst
• Conclusies & Dilemma’s
• Vragen
Verleden
In de vorige eeuw:
1. Ontwatering
2. Polders
3. Grondwateronttrekkingen
(overigens veelal zonder
geohydrologisch model  )
Collateral damage: verdroging
Verleden
(eco)hydrologische systeemanalyse:
• Hydrologisch systeem is veranderd, niet binnen het
natuurgebied zelf op te lossen.
Vragen:
• Wat is er aan condities nodig in het natuurgebied.
• Hoe zijn condities te bereiken (maatregelen)
• Wat is het effect op de omgeving
Tool: geohydrologisch model
Verleden
Voor menig natuurgebied is (op project basis) een
geohydrologisch model gemaakt, verwachtingen/eisen
waren hoog:
Detail niveau
Nauwkeurigheid
Relevante gegevens (kwel, gr.w.st, kwaliteit)
Realiteit was:
Beperkte rekenkracht
Grove schematisatie
Beperkte nauwkeurigheid
Data probleem
Model levert niet alle gewenste uitvoer
Heden
Wat
is er naar
nu: fijn
Van grof
1. NHI (250m)
2. GGOR modellen
(25m)
modellen (25m)
3. Locale modellen (5m)
NHI, days, 250 m grid
Heden (case)
Detaillering van MIPWA Drentse Aa gebied, zijn regionale modellen bruikbaar
voor N2000 toepassingen?
A
Grondwaterstanden Drentse Aa, detail uit MIPWA
Heden (case)
Lokale gegevens verzameld en getoetst:
GVG (gemeten - model)
100
50
0
cm
0
Vegetatie kaart (evert en de vries)
-50
-100
-150
-200
10
20
30
40
50
60
GVG MIPWA v1.1
GVG N2000
Heden (case)
Kwel in de wortelzone
Neerschaling naar wortelzone (methode KWR, gijsbert circel)
Over 1e scheidende laag
In de wortelzone
Heden (case)
Gemodelleerd voorkomen dotterbloemhooiland in Drentse Aa (KWR)
Geohydrologisch model: nog niet perfect, maar wel bruikbaar!
Modelleren is een proces, gebiedskennis cruciaal
Toekomst
Wensen vanuit eco(hydro)logen:
- Meer detail & gebiedskennis!
- Kwaliteit kwelwater (herkomst impliciet al aanwezig)
- Regenwaterlenzen
- Wat gebeurt er in de wortelzone
- Zuurstof stress
-
Koppeling met bodemprocessen
Toekomst
Ontwikkeling data:
- Beter maaiveld (5m grid -> 0,5 m)
- Geotop (detail schematisatie topsysteem)
Model ontwikkeling:
- Integrale modellen (onverzadigde zone, herkomst kwel, regenwaterlenzen,
kwaliteit)
- Onzekerheden in beeld brengen
- Vereenvoudigen
- Wordt ook meer een kennis systeem
- Inundatie
- Interactie
Vraagstukken die gebruik maken van geohydrologische modellen:
GGOR, KRW, N2000 beheersplannen, MER’s, waterwinningen, Droogte
& Klimaat (zoetwatervoorziening)
Conclusie
Waarom een regionaal geohydrologisch model voor N2000:
1. (gebieds) Kennis opslaan en delen
2. Ingreep - effect relaties weergeven, zijn de juiste
randvoorwaarden te creeëren met de omgeving.
3. Efficiënt (N2000 heeft terugkerende beleidscyclus)
4. Consensus en communicatie middel
5. Continuïteit
6. Reproduceerbaar
7. Aanvullend op metingen
8. Objectief, juridisch houdbaar
Modelleren is een sociale wetenschap, geen project
maar een proces.
Dilemma’s / stellingen
1. Hoe betrek je natuurbeheerders bij geohydrologische
modellen?
2. Hoe borg je de hydrologische kennis van een N2000 gebied?
3. Hoe verbeter je aansluiting geohydrologie en ecologie?
4. Geohydrologische modellen en N2000? Vrijheid blijheid of
regie?
Vragen ?
Ontwikkelingen?
Voor jouw verhaal leek het me vooral zinnig dat je de ontwikkelingen laat zien rondom de
ruimtelijke geohydrologische modellen en de mogeliujkheden om deze in te kunnen zetten voor
Natura2000.
Waarom zijn ruimtelijke geohydrologische modellen nodig? (Hulpmiddel bij evalueren
ruimtelijke maatregelen, kenniskapstok (begrijpen systeem, continuïteit), voorspellingen – wat
doet klimaatverandering). Een goed model kan ook een hulpmiddel zijn in het proces: een
objectief oordeel.
Wat ligt er en wat kan er? In NL diverse regionale GGOR modellen, bijv. MIPWA.
Wat is er nodig? Betrouwbare uitkomsten (je kunt ingaan op Drentse Aa project).
Ecohydrologisch voldoende relevant (wens kwel aan maaiveld – regenwaterlensmodule,
kwelkwaliteit). Klimaatrobuust (zuurstofstress en vochtstress te kunnen modelleren;
terugkoppelingsmechanismen vegetatie - hydrologie).
Waar zie je nog kennisbehoefte? Detail ondergrond beter in beeld krijgen. Wat mag je daar
verwachten? Andere zaken? Interactie grondwater – oppervlaktewater? Waterkwaliteit?
Mogelijke aanbevelingen? Koppeling model met veldkennis. “Modelleren is een sociale
wetenschap”: de gebruikers moeten goed betrokken zijn bij de modelontwikkeling, en goed
snappen wat wel en niet kan. Verwachtingspatroon. Hoever moet je gaan? Hoever kunnen we
gaan? Is regie op modelontwikkeling gewenst?