Bijscholing Huisartsengroep Arnhem

Praktische update
Lysbert Oosterhof
Divan verpleegkundige Rijnstate
Inhoud
 Diabetes en werk
 Rijbewijs
 Reizen
 Ramadan
 Nieuwe ontwikkelingen
Diabetes en werk
 Casus
– Jonge man 22 jaar
– DM type 1, spuit 4 daags insuline
– Heeft 0-uren contact in de beveiliging
– Verteld niet dat hij Diabetes heeft, ivm angst
voor zijn contract
Wat is jouw advies in deze casus ?
Onderzoek universiteit van Maastricht
 47 patiënten met diabetes
 Allemaal een baan en zonder problemen
 Succesformule
– Openheid
– Belemmeringen bespreekbaar maken
– Mogelijkheden aangeven
 Online cursus bij DVN : diabetes en werk
Moeilijke situaties
 Onregelmatigheid
 Wisselende inspanning
 Risico vol werk
Aanvraag of verlengen rijbewijs
 Koopt een formulier eigen verklaring en vult
dat in.
 Met diabetes zal je op 1 vraag altijd ‘JA’
beantwoorden.
 Je arts mag een aantekening plaatsen op de
eigen verklaring.
 Advies: ook je arts het vragenformulier Diabetes
mellitus te laten invullen
 Langer dan 10 jaar diabetes=> rapport een
oogarts mee sturen.
keuring
 Procedure A, B en BE rijbewijs
– Met name gericht op hypo-unawareness
 Procedure CD, CE en DE zijn de regels strenger
– Keurings arts
– Oogarts
Nauwelijks meer ongelukken
 Voor elke rit stil staan bij glucosewaarde
 Indien mogelijk meten
 Bij lange ritten: frequente meting
 Risico op hypo’s inschatten
 Maatregelen nemen om hypo’s te voorkomen
 Let ook op hoge glucosewaarden
Reizen en diabetes
Wat is de bestemming en hoe reis je,
wat ga je doen ?
 Europa
 Buiten Europa
 Met de auto of vliegtuig
 Actieve of luie vakantie
Vooraf regelen
 Medicatie overzicht via apotheek
 Medische verklaring
 Voldoende medicatie/ hulpmiddelen: 1 week
extra meenemen
 Recepten
 Omreken tabel
 Glucagon
Tijdzones en aanpassen insuline
 Liever iets hogere waarden tijdens reis
 Maak het niet te moeilijk
 Bij vertrek de tijd van bestemming zetten
 Naar westen => langere dag
– 4 daags => 1 a 2 keer extra injecteren
– 2 daags => meer ruimte tussen injecties
 Naar oosten => kortere dag
– 2 daags => verlagen injectie met 2- 6 E
Insuline
 Voorkom ten alle tijden bevriezing
 Denk aan :
– kwaliteit van de koelkast in vakantie verblijf
– Niet afgeven
– Niet in vrachtruim vliegtuig
– Niet tegen koelelementen in koelbox
 Niet in direct zonlicht
 Bij thuiskomst nieuwe insuline ampullen
Frio koeltasjes
 Het koeltasje wordt geactiveerd door
onderdompeling in water. De kristallen die zich
in de wand van de tas bevinden zwellen op tot
een gel.
 Ook in de auto kan de temperatuur oplopen
Vliegreis
 Meenemen in handbagage
 In afsluitbare tasjes
 Zorg dat de naam van de inhoud zichtbaar is
 Verdelen over 2 tassen handbagage in geval van
diefstal / verlies
Let verder op
 Denk aan reis/ wagenziekte
 Tijdens reis koolhydraten binnen handbereik
 ORS
 Check of zorgkosten in buitland vergoed
worden
 Loop niet op blote voeten
 Telefoonnummer / email adres zorgverlener
meenemen
Ramadan
 Ramadan is een maand van: tolerantie,
liefdadigheid, verbroedering en bezinning. Het is
een maand waarin mensen extra
verdraagzaam, toeschietelijk en vrijgevig zijn.
 De waarde van het voedsel te leren kennen en
aan Hem dankbaarheid te tonen.
 De Ramadan is een plicht voor alle moslims.
Advies
 Het is van belang dat u stilstaat bij de
vrijstelling die u heeft omdat u chronisch ziek
bent.
 Uw geloof biedt u de mogelijkheid om af te zien
van het vasten, maak hier gebruik van.
 Vindt u het moeilijk om hier alleen een
beslissing in te nemen, probeer dan advies te
vragen aan de imam
Dit jaar
 Start 18 juni 2015
 Duur 29-30 dagen afhankelijk van de stand van
de maan
 Jaarlijks verschuiving van 11 dagen
 Nota bene: 21 juni langste dag van het jaar
– Van zonsopgang tot zonsondergang is
• 16 uur en 31 minuten
Welke begeleiding kan je geven
 Maak het tijdig bespreekbaar
 Bespreek risico’s, recht van vrijstelling,
medicatie advies
 Betrek familieleden bij de besluitvorming
 1e week 2 dagcurves + contact moment
 Daarna in principe 1dagcurve per week
 Plan geen afspraken tijdens het suikerfeest !
Richtlijnen medicatiebeleid
 http://www.slotervaartziekenhuis.nl/Portals/19/
diabetes-en-ramadan%20medicatiekaart.pdf

Deze brochure is een initiatief van de Nederlandse Diabetes Federatie
en de Jan van Ooijenstichting.
Nieuws
 Free style libre
 Bolus calculator
– Koolhydraat ratio / insulinegevoeligheid
 Continu glucose monitoring