Speurtocht Serpentarium – Antwoordblad voor de leerkracht (niveau lager onderwijs) 1. O O O In het Serpentarium hebben we behalve enkele spinnen vooral reptielen en amfibieën. Wat hebben alle reptielen en amfibieën met elkaar gemeen? het zijn allemaal gewervelde dieren, ze hebben dus allemaal een inwendig skelet NIET: ze leggen allemaal eieren (nee, want sommige soorten zijn levendbarend) NIET: ze zijn allemaal bedekt met schubben (nee, want amfibieën (kikkers, padden en salamanders) hebben vaak een slijmlaag) NIET: ze eten allemaal uitsluitend dierlijke voeding (nee, want er zijn ook planten- en alleseters bij) 2. Waarom vervelt een spin of een slang? Om te groeien 3. Vind 4 soorten dieren waarvan de Nederlandse soortnaam verwijst naar een opvallend stukje van hun lichaam (maar niet naar een kleur of tekening): (een kikker) : breedmuilkikker, hoornkikker, Vietnamese moskikker (hun huid lijkt bedekt met mos); (een schildpad) : slangenhalsschildpad, grootkopschildpad; (een hagedis) : kraaghagedis, grijpstaartskink, helmkopleguaan/kroonbasilisk, helmkopbasilisk, Madagaskar-stekelstaartleguaan, baardagame, denappelskink, stekelstaartvaraan; (een slang) : wipneusslang 4. Vind 4 soorten dieren waarvan de Nederlandse soortnaam verwijst naar een kleur of tekening: (een schorpioen) : zwarte schorpioen (een kikker) : bijengifkikker, valse tomaatkikker, witlipboomkikker, blauwe boomkikker, gouden graskikker (een hagedis): zwarte leguaan, panterkameleon, luipaardgekko, zwartgestreepte schildhagedis, groene leguaan, groene wateragame, blauwtongskink, parelhagedis, oranje-oog krokodilskink, rode teju (een slang): koperkop-mocassinslang, zwarte mamba, vierstreepslang, luipaardslang, rode of bruine regenboogboa, grijsgeringde koningsslang, tapijtpython, groene boompython, monokelcobra, streepstaartslang, netpython 5. Er is géén éénduidig truukje om te zien of een slang giftig is, of niet. Soms lees je dat alle gifslangen een verticale (TEKENING) pupil zouden hebben – dat klopt niet! Kijk in de ogen van onze gifslangen en zoek een soort die géén verticale pupil heeft. Zwarte mamba 6. Waarom zijn er nog relatief veel dwergkaaimannen? De huid is te gepantserd om makkelijk bewerkt te kunnen worden. 7. Het Serpentarium ligt aan de kust, toch hebben we hier géén zeeschildpadden. Waarom niet? Ze hebben heel grote aquaria of bassins nodig om zich goed te voelen, en daar hebben we geen plaats voor 8. Bij amfibieën is de voortplantingscyclus normaal: ei – larve – volwassen dier dat zich voortplant. Maar welke amfibie kan zich ook als larve voortplanten? Axolotl 9. Toen ik jong was, was ik geel. Nu ik volwassen ben, ben ik groen. Maar als ik een wijfje ben, en zwanger wordt, kan ik ook blauw worden. Wie ben ik? Groene boompython 10. Het verlies aan leefgebied (biotoop) is voor heel wat soorten reptielen en amfibieën noodlottig. Welke van deze soorten kunnen belang hebben bij meer ruimte voor de natuur, bv. in reservaten? X X X X de inheemse Ringslang de Madagascar-grondboa de Zandadder alle soorten reptielen en amfibieën hebben belang bij meer ruimte voor de natuur! 11. Bij veel soorten is een vreemde naam overgenomen in het Nederlands. Wat voor dieren zijn deze vreemde snuiters? Hagedissen: anolis, gekko, teju; salamander: axolotl; slang: mamba; vis: piranha 12. Welk van deze soorten bestaan niet in het Serpentarium? de spinaziekikker, de wortelkikker, de groene mamba, de rode mamba, de profadder, de plofadder 13. Rangschik deze slangen van klein naar groot. 1. Vierstreepslang – 2. Koningpython – 3. Netpython 14. Welk spinnen horen niet tot de vogelspinnen of tarantula’s, en hebben we niet in het Serpentarium? Tegenaria (huisspin) 1 15. Het Serpentarium werd enkele jaren geleden overgenomen door de Koninklijke Maatschappij voor Dierkunde. Die hebben ook de Zoo van Antwerpen en Planckendael. Hoe goed ken je deze twee parken? Beiden hebben ook vele unieke dieren, maar wat zit nu precies waar? Duid aan met A en/of P. (DIEREN MET PICTO’S?) AP A A P P AP AP P P A A A A Aziatische olifanten Brilberen en Boliviaanse doodshoofdaapjes Californische zeeleeuwen en Chiliflamingo’s P Duingazellen Ezels Fazantduiven Goudkopleeuwaapjes Humboldtpinguïns Indische neushoorns Jaguars Komodovaranen Luristan-beeksalamanders Maleise tapirs A A P Q AP A AP A P P X Y A Nijlpaarden Okapi’s Przewalskipaarden (we hebben geen dieren met een q…) Regenbooglori’s Sporenschildpadden Tijgerpythons Uilekopmeerkatten Visayawrattenzwijnen Wombats (we hebben geen dieren met een x…) (…en ook niet met een y…) Zwartvoetpinguïns 2