Training Netwerken Forum 12-5-2014 Inhoudsopgave Inleiding 3 Doelen Deelnemers Werkvormen Programma Voorstellen & introductie Inleiding Opdracht – Je eigen netwerk Theorie Opdracht – In gesprek met een werkgever Evaluatie 4 4 4 4 5 6 7 8 12 14 2 Inleiding Welkom bij de trainingsmodule Netwerken. Tegenwoordig is netwerken een belangrijke vaardigheid om aan een stageplek of een (bij)baan te komen. Het kennen van verschillende mensen en het hebben van goede contacten kunnen je helpen om je doelen sneller te bereiken. In dit onderdeel kijken wij naar wat netwerken inhoud en hoe je dit het beste kunt vormgeven. Dit doen wij door samen met de studenten een netwerkanalyse te maken. Hierbij zullen we kijken naar de verschillende manieren om een netwerk uit te breiden en te onderhouden. Tevens zullen we aandacht besteden aan twee belangrijke vaardigheden om te kunnen netwerken. Tijdens de training krijgen de studenten de gelegenheid om hiermee te oefenen. Door te oefenen ervaren zij hun sterke en minder sterke kanten bij het netwerken. Door te netwerken ben je een belangrijke bron van informatie, ideeën en contacten van de ene persoon aan de andere en vervolgens aan nog meer mensen. Wanneer je dus iemand steunt, een tip geeft of stimuleert dan ben jij de gever in het netwerkproces en draag je bij aan zowel jezelf als de ander. Ik wens je dan ook veel plezier met het bijdragen aan het netwerk van de student. 3 Doelen -de student krijgt inzicht in wat netwerken inhoud -de student kan aangeven wat het doel is van netwerken -de student is zich bewuster van zijn eigen netwerk en kan deze beter in kaart brengen -de student is zich meer bewust van hoe hij zijn netwerk voor zich kan inzetten -de student is beter bekend met hoe hij zijn netwerk kan vergroten - de student weet welke vaardigheden belangrijk zijn om een netwerk op te zetten en te onderhouden Deelnemers 20-25 deelnemers uit het (V)MBO. Indien het mogelijk is, is het voor het beste resultaatwenselijk dat de groepen uit 10-12 deelnemers bestaan. Werkvormen De training duurt 90 minuten en wordt klassikaal aangeboden. De module wordt afgestemd op het niveau van de studenten. Er wordt gebruikt gemaakt van interactieve werkvormen. Samenwerken in kleine groepjes staat centraal. Zo verhoog je de kansen op het succesvol verwerven van kennis en vaardigheden. Programma Tijd Activiteit Inhoud Duur Benodigdheden 5 min. Inhoud van de training 5 min. -Wat is netwerken -Wat is het belang van netwerken Introductie opdracht Uitvoering Ophangen flip-overs & Nabespreken Netwerk uitbreiden Belangrijke vaardigheden Tips Introductie & groepjes vormen Uitvoering in drietallen Uitvoeren voor de klas Groene en rode stoel 5 min. PowerPoint Presentatie PowerPoint Presentatie 5 min. Voorstellen & Introductie Inleiding 30 min. Opdracht – Je eigen netwerk 10 min. Theorie 30 min. Opdracht – In gesprek met een werkgever 10 min. Evaluatie Totaal 3 min. 15 min. 12 min. Flip-over, stift, plakband 10 min. PowerPoint Presentatie 5 min. PowerPoint Presentatie 15 min. 10 min. 10 min. 90 minuten 4 2 stoelen, 1 rode en 1 groene A4 Voorstellen & introductie (5 min.) Wat staat er op het programma? • Doel van de training • Inleiding • Opdracht – Netwerk in kaart brengen • Theorie •Opdracht – In gesprek met de werkgever •Evaluatie 18-5-2014 Instructie: Het doel van de training is dat de student beter kan netwerken. Aan het eind van deze training... •… Weet je beter wat netwerken is en wat het doel hiervan is; •… Heb je in kaart gebracht wie je in je netwerk hebt en wat ze voor je kunnen betekenen; •…Je weet hoe je gebruik kan maken van een netwerk. 18-5-2014 Instructie: Neem de bovenstaande punten door. 5 Inleiding (5 min.) Wat is netwerken? 18-5-2014 Instructie: Tegenwoordig is netwerken een belangrijke vaardigheid om aan een stageplek of baan te komen. Je hoort het overal, maar wat is eigenlijk netwerken? Noteer de antwoorden op het bord. Vervolgens kun je de volgende dia laten zien. Netwerken Netwerken is het leggen en onderhouden van contacten die je verder kunnen helpen in je werk, je carrière en je privéleven. 18-5-2014 Instructie: Het is handig om mensen te kennen en contacten te hebben die je een stap verder brengen. Netwerken zijn geven en nemen. Dus ook jij helpt mensen in je netwerk aan informatie en nieuwe contacten en geeft iemand net die tip over die ene leuke baan die goed bij haar past. Zo help je elkaar. 6 Geef een voorbeeld waarbij jij je netwerk heb ingezet en geef een aantal studenten de beurt om ook te vertellen wanneer zij hun netwerk hebben ingezet om hun doel te bereiken. Kun je je nog herinneren wanneer iemand je voor het laatst over een goede film vertelde? Of een game? Of misschien noemde een medestudent een leuke tent om te feesten of een plaats om op vakantie te gaan? En die keer dat een vriend/vriendin je vertelde over die geweldige winkel om kleren of schoenen te kopen of lekker te eten. Wanneer iemand je iets aanraadt, is dat netwerken. Netwerken betekent kansen creëren door mensen te ontmoeten, contacten te leggen en relaties op te bouwen. Zo kun je informatie, ideeën en contacten van de ene persoon aan de andere doorgeven zodat ze iets voor elkaar kunnen betekenen. Netwerken is dus ook ontzettend belangrijk bij het vinden van een stageplek of een (bij)baan. De meeste vacatures worden ‘via-via’ vervuld. Door mensen die iemand kennen die weer iemand kent die iets voor je kan betekenen. De meeste mensen worden een beetje kriebelig bij het woord ‘netwerken’ en denken meteen ‘ik heb geen netwerk’ en ‘ik heb een hekel aan netwerken, dat doen alleen snelle jongens’. Maar dat klopt niet, we hebben allemaal een netwerk! Vandaag gaan we in kaart brengen wie wij in ons netwerk hebben en wat zij voor ons kunnen betekenen. Opdracht- Je eigen netwerk ( 30 min.) Opdracht – Je eigen netwerk 18-5-2014 Instructie: Geef ieder student een flip-over en een stift en licht de opdracht toe. Stel dat jullie op zoek moeten naar een nieuwe stageplek of een bijbaan, wie zou je dan daarvoor kunnen benaderen uit je netwerk? Denk hierbij aan een docent van school, je vader, een buurvrouw, een oude kennis of je sportbegeleider. Met de volgende opdracht 7 gaan jullie je eigen netwerk in kaart brengen. Schrijf je naam in het midden van een flip-over en noteer daar om heen wie allemaal iets voor je kan betekenen. Geef kort de naam en/of bedrijf aan ( als dat van toepassing is) en vermeld wat ze dan voor je kunnen betekenen. De moeder van Piet is misschien heel goed in het schrijven van sollicitatiebrieven en zou feedback kunnen geven op een brief, maar ook de buurman die bij de gemeente werkt zou jouw CV door kunnen sturen naar zijn collega’s. Jullie krijgen hier 15 minuten de tijd voor. Loop tijdens de opdracht rond in de klas om vragen te beantwoorden of studenten te stimuleren als ze niet zo snel kunnen bedenken wie ze in hun netwerk hebben. Hang nadat ze klaar zijn de flip-overs op het bord en laat zien hoe krachtig al die netwerken zijn. Dit is een goede manier om te zien hoeveel mensen iemand kent, die weer mensen kennen die iets voor je kunnen betekenen. Geef een aantal studenten de gelegenheid om zijn/haar netwerk te presenteren ( krijgen ze ook gelegenheid om aan andere vaardigheden te werken). Sta stil bij de verschillen en vraag om toelichting als dat nodig is. Zo komen studenten op andere ideeën en mensen uit hun netwerk (die ze wellicht waren vergeten). Belangrijk is om te vermelden dat het netwerk van je medestudent ook iets voor jou kan betekenen. Theorie (10 min.) THEORIE 18-5-2014 Instructie: We hebben het zojuist met elkaar gehad over wie jullie allemaal in je netwerk hebben en wat ze voor jullie kunnen betekenen. Belangrijk is dat je weet wat je wilt bereiken en hoe je je netwerken kan inzetten en/of uitbreiden. Hoe of waar leer je nieuwe mensen kennen? Zo een eerste ontmoeting kan best eng zijn. Hoe kun je dat het beste aanpakken? Wat zeg je of doe je dan? 8 Netwerk uitbreiden •Nieuwe mensen ontmoeten op stage, school, werk of privé •Profiel aanmaken op Facebook of LinkedIn •Gericht mensen benaderen 18-5-2014 Introductie: Het uitbouwen van je netwerk gaat niet altijd vanzelf, daar moet je soms moeite voor doen. Op school, stage, werk of privé ( bijvoorbeeld verjaardagen of een cursus wat je volgt) ontmoet je nieuwe mensen en daarmee ontstaan nieuwe mogelijkheden. Je kunt je netwerk ook uitbreiden door een profiel aan te maken op Facebook en LinkedIn. Bedenk goed wat je daar wel of niet op plaatst. Vraag de studenten wie een Facebook of LinkedIn profiel heeft en wat belangrijk is om op je profiel te vermelden. Denk hierbij aan info wat je wel/niet deelt, foto, juiste/onjuiste informatie etc. Natuurlijk kun je mensen ook gericht benaderen voor jouw doelen, bijvoorbeeld door iemand te bellen voor een afspraak als je een stageplek zoekt of een nieuwe bijbaan. Hoewel veel mensen dat lastig vinden is het een kwestie van doen. Wat is belangrijk bij het ontmoeten van nieuwe mensen? Stel: je bent op zoek naar een nieuwe bijbaan. Je wilt bijvoorbeeld graag een baantje bij een kledingzaak. Als je al mensen kent, is het iets makkelijker: je belt je oude manager op die bij een kledingzaak werkt, kletst wat bij en maakt eventueel een afspraak voor een gesprek om te kijken wat jullie voor elkaar kunnen betekenen. Verwacht er niet meteen iets voor terug. Dat jullie contact hebben en informatie uitwisselen is al erg goed. Het kan zijn dat zij op dat moment niks voor je heeft, maar wel weer in haar netwerk kan informeren of andere kledingzaken personeel nodig hebben. Heb je zelf geen kennissen, misschien heeft iemand die je kent ze weer wel. Je praat met een vriendin, die zegt dat haar buurman bij een kledingzaak werkt. “Goh”, zeg jij, “interessant, daar zou ik wel een keer mee willen praten. Zou jij je buurman willen vragen of ik contact met hem mag opnemen? “ Heb je een profiel op LinkedIn, dan kun je zoeken naar mensen die voor jou interessante vacatures hebben. Je kunt ze vervolgens via een persoonlijk bericht om meer informatie vragen. 9 Je kunt de gastlessen, trainingen en bedrijfsbezoeken ook gebruiken om te netwerken. Vooral bedrijfsbezoeken waar je toekomstige collega’s leert kennen. Vergeet je visitekaart niet mee te nemen! Om goed te kunnen netwerken moet je een aantal vaardigheden goed beheersen. Wat moet je kunnen om goed te netwerken? • Vragen stellen • Goed kunnen luisteren 18-5-2014 Instructie: Netwerken vindt plaats door met elkaar te praten. Door met elkaar een gesprek te voeren hebben we contact met elkaar, leren we elkaar kennen en delen we informatie. Als je op een feestje iemand ontmoet waarvan je denkt dat je iets voor elkaar kunt betekenen is het bijvoorbeeld erg fijn als je goed kan luisteren, vragen kan stellen en interesse kan tonen. Hoe doe je dit? Waar kan de ander aan merken dat je dit zorgvuldig doet? Vragen stellen Toon interesse in de ander, maar vraag ook wat je hebben wilt. Heel veel mensen durven dit niet, terwijl de kans groter is dat je iets krijgt als je er naar vraagt. Stel je doel is stagelopen bij een bank in Amsterdam. Welke vragen zou je dan kunnen stellen? Een aantal voorbeelden: - Ken je iemand die bij de bank werkt? - Ik ben student Bank & verzekeringen en wil in Amsterdam bij een bank stage lopen. Met wie zou ik volgens jou het beste contact kunnen opnemen? Goed kunnen luisteren Door te luisteren verzamel je informatie, maar geef je ook de ander het gevoel dat je hem serieus neemt. Hebben mensen het gevoel dat ze echt contact met je hebben en dat je echt geïnteresseerd bent, dan worden ze opener en geven ze je meer informatie. Een aantal belangrijke punten zijn: - Keer je lichaam naar de persoon toe en maak oogcontact - Zorg voor een open houding ( kruis je armen en benen niet) - Knik af en toe ( moedigt de ander aan om verder te gaan) 10 - Geef de ander ruimte, laat hem uitspreken BELANGRIJKE TIPS 18-5-2014 Instructie: Naast ‘goed luisteren’ en ‘vragen stellen’ zijn er nog een aantal belangrijke gewoontes die we vooral bij het netwerken kunnen inzetten of juist niet. Vraag aan de studenten wat zij belangrijk vinden bij een ontmoeting met nieuwe mensen en laat vervolgens de volgende twee dia’s zien waarin de do’s en don’ts zijn verwerkt om goed te netwerken. Do’s •Stel jezelf altijd voor met je volledige naam •Bedank mensen als ze iets voor je hebben betekend •Netwerk ook voor anderen door mensen aan elkaar voor te stellen •Vraag en geef een visitekaartje •Zorg er voor dat je glimlacht 19-5-2014 Instructie: Neem de bovenstaande tips door en licht toe. 11 Don’ts • Niet of te laat reageren op uitnodigingen •Telefoontjes uitstellen •Visitekaartjes van mensen overal laten rondslingeren •Je eigen visitekaartje vergeten mee te nemen •Ongeschikte contactgegevens ( slecht e-mailadres) •Op verjaardagen en feestjes blijven hangen bij de mensen die je kent 19-5-2014 Instructie: Neem de bovenstaande tips door en licht toe als dat nodig is. Opdracht – In gesprek met een werkgever (30 min.) Opdracht – In gesprek met een werkgever 18-5-2014 Instructie: In koppels van drie ga je een rollenspel doen waarbij je wat je zojuist geleerd hebt gaat toepassen. 12 Aandachtspunten opdracht • Groepjes van drie • Rollen; werkgever, student en observator • 15 minuten tijd, 5 minuten per rollenspel • Rouleren zodat iedereen kan oefenen • Observator geeft feedback; start eerst met wat goed ging! 19-5-2014 Instructie: Een van jullie is de werkgever en de ander de student die op zoek is naar een nieuwe stageplek voor het komend schooljaar. De derde persoon is de observator. Jullie treffen elkaar op een verjaardagsfeestje. Jij zou het ontzettend leuk en leerzaam vinden om bij deze organisatie stage te lopen. Hoe pak je dit aan? Hoe kom je in contact en snijd je het onderwerp aan? Bedenk even van te voren om welk organisatie het gaat en om wat voor functie. Je krijgt 15 minuten tijd om met elkaar te oefenen. Ruil na afloop, zodat ieder van jullie de gelegenheid krijgen om te oefenen. De observant geeft feedback op wat er goed en minder goed gaat. Bespreek plenair met de studenten welke tips zij voor elkaar hebben. Wat lukt wel tijdens het netwerken, wat zet je daarvoor in? Wat lukt niet zo goed tijdens het netwerken, wat kun je daarvoor inzetten? Bij voldoende tijd kun je een rollenspel doen voor de klas met een aantal studenten, waarbij jij of de K!X-coördinator de werkgever speelt. Als het mogelijk is kun je wat materiaal meenemen ( blazer, stropdas, bril etc.), die je kunt inzetten tijdens de training. Het is belangrijk dat de trainer, maar ook de K!X-coördinator (docent) tijdens de oefening rondlopen en ook feedback geven. 13 Evaluatie (10 min.) Evaluatie Hoe heb je de training ervaren? 19-5-2014 Instructie: Plaats twee stoelen (naast elkaar) voor de klas. Plak op een van de stoelen een groene vel papier en op de ander een rode vel papier. Groen staat voor prettig en rood voor onprettig. Geef vervolgens aan dat je erg benieuwd bent naar hoe ze de training hebben ervaren en nodig één voor één een aantal deelnemers naar voren. De regel is wel dat je eerst op de groene stoel gaat zitten! Afrondend kun je zelf ook op de stoel zitten om de groep iets terug te geven. 14