Titel - Erfgoedcel Brussel

Cultureel erfgoedbeleid van de Vlaamse
Gemeenschapscommissie
Erfgoedconvenant 2007-2011
p. 1
Het erfgoedbeleid van de VGC
Verwelkoming
Dirk Broekaert
Directeur Algemene Directie Cultuur, Jeugd en Sport
p. 2
Het erfgoedbeleid van de VGC
1. Ondersteuningsbeleid
1.1. Subsidiebeleid
1.2. Ondersteuning
2. Operationele werking van de erfgoedcel
2.1. Erfgoedcel als partner op het terrein
2.2. Belang van communicatie en doelgroepenwerking
3. Cultureel-erfgoedforum en depotbeleid
p. 3
1. Ondersteuningsbeleid
1.1. Subsidiebeleid Cultureel erfgoed
 Verordening cultureel erfgoed (30 april 1997)
• Onderwerp
elke bewaarde getuigenis uit het verleden
 bouwkundig of archeologisch erfgoed,
 cultuurlandschappen,
 roerend of immaterieel erfgoed
p. 4
1. Ondersteuningsbeleid
• Aanvraag vereniging / project




zetel in het Brussels hoofdstedelijke gewest
als Nederlandstalig beschouwd
actief in domein van het cultureel erfgoed
werken rond het Brusselse culturele erfgoed of werking relevant
voor dat erfgoed
 continue werking
 onderzoek en/of publieksgerichte actie
Bijv. tentoonstelling, presentatie, bezoek, publicatie (geen
catalogi)
 publieksgerichte actie met wetenschappelijke basis
p. 5
1. Ondersteuningsbeleid
• Criteria bij beoordeling
 uitstraling van de vereniging of manifestatie
 belang of waarde van het behandelde onderwerp
 kwalitatief werken
 deskundige organisatie
p. 6
1. Ondersteuningsbeleid
 Reglement voor verenigingen actief in heemkunde,
dialectologie, familiekunde, en folkloristische verenigingen en
feesten
• Aanvraag
 onderzoek en publieksgerichte acties over lokaal erfgoed
 bescherming lokaal roerend en immaterieel erfgoed
 heemkunde, dialecten en/of familiekunde
 actieve beleving van traditionele en eigentijdse volksculturele
activiteiten/evenementen
p. 7
1. Ondersteuningsbeleid
• Criteria bij beoordeling van heemkundige kringen,
dialectverenigingen, verenigingen voor familiekunde
 onderzoek over streek- of gemeentegebonden roerend en immaterieel
cultureel erfgoed
 inspanningen rond de bescherming van dit erfgoed leveren
 kwalitatieve publieksgerichte acties over de onderzoeksresultaten of
verworven kennis over dit lokale erfgoed realiseren
p. 8
1. Ondersteuningsbeleid
• Criteria bij beoordeling van folkloristische verenigingen en
manifestaties
 organiseren jaarlijks minstens één traditionele en/of eigentijdse
volksculturele activiteit en/of evenement
 deze activiteit of evenement moet relevant zijn voor de Brusselse
folklore en/of de tradities
p. 9
1. Ondersteuningsbeleid
• Praktisch
Subsidiedossier indienen bij:
VGC, Algemene Directie Cultuur, Jeugd en Sport
• Indiendata
 1 oktober 2009:
- manifestaties eerste jaarhelft 2010
- verenigingen, betreft jaarwerking 2010
 1 april 2010: manifestaties tweede jaarhelft 2010
 1 maart 2010: verenigingen reglement, betreft jaarwerking 2010
p. 10
1. Ondersteuningsbeleid
Elementen van het dossier
Vereniging
identificatiegegevens aanvrager
bestaansbewijs
begroting
beleidsnota
Manifestatie
identificatiegegevens aanvrager
inhoudelijke voorstelling
begroting
p. 11
Voorbeelden uit de praktijk
De Waversesteenweg van onder het stof
(Davidsfonds Elsene, Etterbeek en Oudergem)
Jo Bossuyt
p. 12
1. Ondersteuningsbeleid
1.2. Ondersteuning
• Uitleendienst VGC
http://materieelverhuur.vgc.be/
Bijv. audiovisueel materiaal, belichting, voertuigen
• Uitleendienst erfgoedcel




video’s over conservering (2 sets)
10 thermohygrografen
5 dataloggers (digitale thermohygrografen)
2 geluidsopnametoestellen (Marantz): mondelinge bronnen
p. 13
1. Ondersteuningsbeleid
• Taaldienst
 advies over deskundige vertalers voor de vertaling van publicaties en
publieksgerichte teksten van museale aard
 vertalingen van teksten van promotionele of educatieve aard (geen catalogi)
voor musea
 voor musea in het Brussels hoofdstedelijke gewest maar die niet een
gemeentelijke of de federale overheid als inrichtende macht hebben
p. 14
1. Ondersteuningsbeleid
• Consulentschap (erfgoedbreed)





Advies rond alle aspecten van het (erfgoed)beheer
Begeleiding
Ondersteuning
Informatie-uitwisseling en doorverwijsfunctie
Cursusaanbod Vlaanderen + specifiek Brusselse initiatieven (bijv.
vorming Nederlandstalig onthaal)
p. 15
2. Werking erfgoedcel
2.1. Erfgoedcel als partner op het terrein
Erfgoedcel voert erfgoedconvenant uit met:
• Publieksgerichte werking om het draagvlak te vergroten
• Werking achter de schermen met het oog op kennisdeling en
expertise-uitwisseling
Belangrijke elementen in deze werking:
 Brussels cultureel erfgoed zichtbaarder maken
 Netwerking en samenwerking stimuleren, binnen en buiten de
cultureel-erfgoedsector
p. 16
2. Werking erfgoedcel
Rol van erfgoedcel
• Actieve rol: zelf acties en projecten opzetten of coördineren i.s.m. met
partners
• Ondersteunende rol: meewerken aan acties van derden
p. 17
2. Werking erfgoedcel
•
Voorbeelden publieksgerichte projecten
De grote en kleine geschiedenis van de Kassei (2004)
WIT (2007)
Art Nouveau (2005)
Expo 58 (2008)
Stripverhaal (2009)
Week van de Smaak: Brusselse Wafel (2008) en Turken op de meridiaan (2009)
•
Voorbeelden achter de schermen
Archievenoverleg
Archiefeducatie
Lokaal geheugen
p. 18
Toekomstige projecten
In voorbereiding
• Project Oostende – Brussel
• Project Brusselse liedcultuur
Mogelijke thema’s
• 50 jaar Congolese onafhankelijkheid
• 100 jaar WO I
p. 19
2. Werking erfgoedcel
2.2. Belang van erfgoedcommunicatie en doelgroepenwerking
• Communicatie
 Erfgoeddag
Presentatie door Leen Breyne
Projectmedewerker Erfgoeddag
p. 20
Publiekswerking
Publieksverruiming
•
samenwerking met andere sectoren
(kunsten, onderwijs, welzijn,…)
•
deelnemen aan bestaande
evenementen om het erfgoed beter
kenbaar te maken bij een zo ruim
mogelijk publiek
p. 21
Publiekswerking
Publieksverdieping :
mensen actief te betrekken bij activiteiten
• Vb poëziealbums tijdens WAK
• Vb 8mm filmpjes voor nacht van de Super8
p. 22
Doelgroepencommunicatie
• Wanneer het in de culturele sector over
doelgroepencommunicatie gaat, zijn we meestal bezig met
bijzondere of minderheidsgroepen. Groepen die moeilijk te
bereiken zijn. Groepen waarbij de drempels van culturele of
erfgoedinstellingen vaak nog hoog zijn.
p. 23
Doelgroepencommunicatie
1. Kinderen
2. Jongeren
3. Anderstaligen
4. Personen in armoede
p. 24
Doelgroepencommunicatie
Kinderen
• Publicaties op maat om erfgoed te leren kennen
• Erfgoededucatieve projecten ontwikkelen : Studio 50,
kamishibai, stripworkshops,…
• Organisaties die met/voor kinderen werken betrekken bij
grotere evenementen: Bronks, Bozar Studio’s, ABC,…
p. 25
Doelgroepencommunicatie
Jongeren
• Projecten in een multimediale context ontwikkelen ahv
mobiele dragers (GSM, I-phone)
• Jongerenorganisaties betrekken bij de organisatie van
evenementen (Museum Night Fever)
p. 26
Doelgroepencommunicatie
Anderstaligen
• Actief betrekken bij projecten rond erfgoed en migratie
• Laten kennismaken met het Brussels cultureel erfgoed
• (taal)drempels verlagen door faciliterend te communiceren:
taaliconen, zakwoordenboekje,…
p. 27
Doelgroepencommunicatie
Personen in armoede
• Erfgoedproject wordt in 2010 uitgewerkt
• Samen met organisaties van en voor mensen in armoede
• Verlagen van (erfgoed)drempels
• Leefwereld van mensen in armoede beter begrijpen
p. 28
Communicatiekanalen
Website : www.erfgoedbrussel.be
• Erfgoedcel Brussel: werking, missie,
• Nieuws – agenda – nieuwsbrief
• Projecten zowel in de kijker als achter de schermen
• Sectornieuws: vorming, nieuws voor wie in de erfgoedsector
werkt
Tweemaandelijkse nieuwsbrief
Samenwerking Brusselse media (Brusselnieuws): Brussel deze
Week, TV Brussel en FM Brussel
p. 29
3. Erfgoedforum en depotbeleid
Cultureel-erfgoeddecreet 2008 met 2 nieuwe elementen:
o Cultureel erfgoedforum, enkel voor Antwerpen, Brugge, Gent
en de VGC
o Regionaal erfgoeddepot voor Vlaamse provincies en VGC
p. 30
3. Erfgoedforum en depotbeleid
3.1. Cultureel-erfgoedforum
o Platform voor het zichtbaar maken van de verhalen in en over Brussel aan
de hand van het aanwezige erfgoed, dat zeer divers kan zijn
o Laboratorium dat experimenteerruimte biedt om ‘een’ verhaal van Brussel
te brengen, daarbij gebruik makend van diverse methodieken binnen en
buiten de erfgoedsector
p. 31
3. Erfgoedforum en depotbeleid
o Netwerk van:
 actoren, zowel op het vlak van collecties als op het vlak van kennis en
expertise over het verhaal van Brussel
 Collecties, in de brede zin van het woord, dus ook het (zw)erfgoed en
het immateriaal erfgoed
 Plaatsen waar de verhalen getoond worden
=
Netwerk in beweging, vertrekkend vanuit een dynamische en open
formule
p. 32
3. Erfgoedforum en depotbeleid
3.2. Regionaal depotbeleid
-
Ontwikkelingen op Vlaams niveau, vooral dan op provinciaal vlak
-
Zorg voor erfgoed binnen een breed kader
-
Rekening houden met positie VGC en beperkte middelen
p. 33
3. Erfgoedforum en depotbeleid
Stappenplan vanuit 2 snelheden:
 Concrete stappen voor een fysiek en/of virtueel depot, vanuit de focus op
het erfgoed verbonden aan het Nederlandstalige culturele leven in Brussel
Instrumenten: haalbaarheidsstudie, in kaart brengen collecties, digitaliseren
collecties
 Werking achter de schermen voor de brede sector met betrekking tot een
betere zorg voor het Brussels erfgoed: inventarisatie en registratie,
behoud en beheer en depotwerking
Instrumenten: vorming, voorbeeldtrajecten, vergelijkende studies,
workshops, advisering
p. 34
3. Erfgoedforum en depotbeleid
Belangrijke stappen in de nabije toekomst:
o Samen met brede culturele sector draagvlak creëren voor beide
instrumenten
o Inhoudelijke lijnen afbakenen en scherpe keuzes maken, rekening houdend
met de middelen
p. 35