Ombudsman `ernstig bezorgd` over optreden marechaussee

Maatschappijleer
4V
proefwerk 1
Hoofdstuk 1
Hoofdstuk 2
Wat is maatschappijleer
Rechtsstaat (§1 en §2)
26 punten
65 minuten
Versie A
Succes!
1. Begrippen (4 punten)
Noem bij de omschrijving het juiste begrip
a. Een voor- of nadeel dat iemand ergens bij heeft.
b. Langdurig, systematisch en heel dwingend eenzijdige opvattingen en
meningen opdringen.
c. Een vaststaand beeld van een groep mensen aan wie je allemaal dezelfde
kenmerken toeschrijft.
d. Een systeem waarin de macht van de koning wordt ingeperkt door de
grondwet.
2. t/m 4 MC-vragen (3 punten)
2. Intolerantie is een voorbeeld van een maatschappelijk probleem, omdat:
I.intolerantie gevolgen heeft voor een grote groep mensen.
II.intolerantie veroorzaakt wordt door maatschappelijke ontwikkelingen.
III.intolerantie te maken heeft met tegengestelde belangen.
IV.tolerantie kenmerkend is voor de Nederlandse samenleving.
V.de politiek tolerantie niet kan afdwingen.
A.I, II en III zijn juist.
B.I, II, III en IV zijn juist.
C.II, IV en V zijn juist.
D. Alle zijn juist.
3.
I.De kwaliteit van berichtgeving heeft te maken met het begrip objectiviteit.
II.Journalistiek is honderd procent objectief.
A.I is juist, II is onjuist.
B.I is onjuist, II is juist.
C.I en II zijn beide juist.
D. I en II zijn beide onjuist
4.
Met het begrip ‘checks and balances’ bedoelen we dat:
A.de politieke macht verdeeld is over vier verschillende politieke organen.
B.het parlement evenwichtig is samengesteld.
C.iedere macht controle kan uitoefenen op de andere twee machten.
D.de drie machten harmonieus met elkaar samenwerken.
5. Beïnvloeding door de media (4 punten)
“Voorlichting via soapserie heeft het meeste resultaat”.
Als een bekende ster in de soapserie GTST zegt dat veel
bier drinken slecht is, heeft dat veel meer effect dan het
eindeloos herhalen van een anti-alcoholspotje.
Lees bovenstaand citaat en beantwoord de volgende vragen.
a. Welke beïnvloedingstheorie wordt door dit berichtje ondersteund: injectienaaldtheorie,
multiple-stepflow theorie agendatheorie of selectieve perceptietheorie? (1 punt) Licht je
antwoord toe en leg daarbij zo goed mogelijk uit wat de kern is van de door jou
gekozen theorie. (1 punt).
b. Bij welke beïnvloedingstheorie horen begrippen als propaganda, indoctrinatie en
manipulatie thuis? (1 punt) Hoe werkt deze theorie (1 punt)?
6. Een goede mening (3 punten)
CDA, CU en VVD willen kraakverbod
DEN HAAG - Het CDA, de ChristenUnie en de VVD willen een verbod op het kraken
van leegstaande panden. Als het aan CDA’er Jan Ten Hoopen ligt, gaan krakers in de
toekomst ruim twee jaar de cel in.
Daarnaast willen de partijen gemeenten in staat stellen binnen negen maanden een
alternatieve bestemming te zoeken voor een leegstaand pand. ‘Een gemeente kan op deze
manier de leegstand van kantoren, winkels en woningen beter tegengaan’, zegt Ten
Hoopen.
In de jaren 70 werd de kraakwet in Nederland ingevoerd. Nederland is een van de weinige
landen waar kraken is toegestaan. Een pand dat langer dan twaalf maanden leegstaat, mag
in gebruik worden genomen door krakers. Het enige illegale aan kraken is de inbraak.
Alleen als krakers op heterdaad worden betrapt tijdens het openbreken van het pand, zijn zij
stafbaar.
Een eigenaar van een pand moet kunnen aantonen dat hij het pand dringend nodig heeft
voor eigen gebruik, pas dan wordt krakers verzocht te vertrekken.
de Volkskrant, 26 augustus 2008
'Kamer wil kraakverbod'
AMSTERDAM - Kraken is binnenkort hoogstwaarschijnlijk verleden tijd. Een
initiatiefwet van het CDA kan rekenen op een meerderheid van de Tweede Kamer,
schrijft De Telegraaf. VVD en PVV zijn al langer voor het strafbaar stellen van kraken.
ChristenUnie en SGP staan positief tegenover een verbod (…).Vroeger was kraken nog
idealistisch, zegt ChristenUnie-Kamerlid Ed Anker in de krant. "Maar dat wordt nu
overschaduwd door internationale krakers die hierheen komen om rotzooi te schoppen."
Krakers in Amsterdam zouden maandag tijdens een ontruiming de Kerkstraat geprobeerd
hebben politiemensen te doden of ernstig te verwonden. Op het moment dat de Mobiele
Eenheid via het dak het pand zou binnendringen, zou door een apparaatje een steunbalk
worden weggetrokken. "In het gunstigste geval waren de politiemensen gewond geraakt,
maar eerder denk ik dat er doden te betreuren zouden zijn geweest als de motor van het
apparaat niet zou zijn vastgelopen", zegt de commissaris die de ontruimingen leidde in de
krant. "Ons is er nu alles aan gelegen de verantwoordelijken hiervoor op te pakken. Ook
zullen we in de toekomst niet langer ontruimingen aankondigen zodat krakers zich in alle
rust kunnen prepareren."
Nu.nl, 2 november 2008
Lees de artikelen ‘CDA, CU en VVD willen kraakverbod’ en ‘Kamer wil kraakverbod’ en geef
je mening over het kraakverbod. Houd daarbij rekening met de 3 eisen waar een goede
mening aan moet voldoen. (3 punten)
7. (12 punten)
Ombudsman ‘ernstig bezorgd’ over
optreden marechaussee
Van onze verslaggever Noël van Bemmel
Volkskrant 12 september 2008
AMSTERDAM - De marechaussee op Schiphol pleegt machtsmisbruik en wekte een
keer zelfs de indruk te discrimineren.
De Nationale Ombudsman, Alex Brenninkmeijer, maakt zich ‘ernstig zorgen’ over
discriminatie, machtsmisbruik en onprofessioneel gedrag door personeel van de Koninklijke
Marechaussee (KMar) op Schiphol. De Ombudsman wil dat minister Eimert van Middelkoop
van Defensie zijn verontschuldigingen aanbiedt aan een donkergekleurde man, die drie jaar
geleden op de luchthaven slecht is behandeld.
Brenninkmeijer publiceerde donderdag een rapport over dat incident. Hij schreef eerder dit
jaar al drie andere rapporten over misbruik van bevoegdheden door marechaussees,
waarvan twee eveneens op Schiphol plaatsvonden. Brenninkmeijer: ‘Medewerkers hebben
hun macht misbruikt. Conflicten zijn geëscaleerd (=uit de hand gelopen), terwijl dat eenvoudig
voorkomen had kunnen worden.’
Vooral de laatste zaak vindt Brenninkmeijer zorgelijk, omdat behalve machtsmisbruik, ook
sprake is geweest van discriminatie. Defensie laat weten excuses te zullen aanbieden.
Een klein incident in de aankomsthal van Schiphol escaleerde op 18 april 2005. Een
Nederlandse man, geboren in Senegal, was daar om half drie in de nacht om een vriend
verwelkomen, die in Gambia op vakantie was geweest. In de hal kreeg hij ruzie met een
onbekende, waarna vier marechaussees tussenbeide kwamen. Zij lieten de onbekende
blanke gaan, maar namen het identiteitsbewijs van de donkergekleurde man in.
Toen bleek dat die het vluchtnummer en landingstijdstip van zijn vriend niet uit zijn hoofd
wist, moest hij mee naar buiten en vertrekken. Toen de man zijn identiteitskaart niet
terugkreeg, werd hij boos. Daarop werd hij tegen de grond geduwd en in de boeien
geslagen. Onderweg naar de politiepost, zag hij zijn vriend uit Gambia, maar diens
hotelreservering mocht hij hem niet geven.
De marechaussees maakten proces-verbaal op wegens overlast en wederspannigheid. De
verdachte werd opgesloten in het uitzetcentrum op Schiphol-Oost en pas dertien uur later
vrijgelaten met een bekeuring wegens openbare dronkenschap. Al die tijd had hij geen eten
of drinken gekregen en mocht hij niet bellen.
De man diende medio 2005 een klacht in bij de marechaussee. Eind 2006 verklaarde de
commandant van de KMar negen van de twaalf klachten ongegrond. De commandant gaf
wel toe dat de identiteitskaart niet ingenomen had mogen worden als machtsmiddel om
iemand mee naar buiten te krijgen. Ook had de klager eerder vrij moeten komen. De
minister steunde deze lezing.
Daarop wendde de klager zich tot de Nationale Ombudsman. Die concludeerde dat de
marechaussees misbruik van hun bevoegdheden hadden gemaakt en hadden verzaakt
personen onder hun hoede te nemen. Het viertal had de man geprovoceerd en had de
situatie zelf laten escaleren.
Zij hadden bijvoorbeeld moeten uitleggen waarom de blanke man niet mee naar buiten
hoefde en de klager wel. Zij hadden het verhaal over de vriend uit Gambia kunnen
controleren – die liep nota bene langs. En zij hadden kunnen waarschuwen alvorens geweld
te gebruiken.
Discriminatie is volgens de ombudsman moeilijk te bewijzen. Maar de gebeurtenissen en de
klachtafhandeling wekken wel de indruk dat er sprake is geweest van discriminatie. Dat is al
in strijd met het discriminatieverbod, stelt de Nationale Ombudsman.
Lees het artikel ‘Ombudsman ‘ernstig bezorgd’ over optreden marechaussee’ en beantwoord
onderstaande vragen.
N.B.: Een ombudsman of ombudsvrouw is een ambtenaar die de taak heeft om als
onpartijdige instantie klachten van individuele burgers tegen de overheid, instellingen en
bedrijven te onderzoeken.
Marechaussee: de militaire rijkspolitie
a. Wat is het verband tussen waarden en normen? (1 punt)
b. Welke norm hanteert de marechaussee in het artikel? (1 punt)
c. Noem een waarde die met de bij b genoemde norm in strijd is. (1 punt)
d. In je boek wordt een achttal machtsbronnen genoemd. Deze machtsbronnen kunnen
als machtsmiddel worden gebruikt. Welke van de in je boek genoemde
machtsbronnen worden door de marechaussee gebruikt? Noem er 2. (2 punten)
e. Wat is het verschil tussen klassieke en sociale grondrechten? Ga in je uitleg in op de
positie of taak van de overheid. (1 punt)
f. Is er in het artikel sprake van de schending van een klassiek of een sociaal
grondrecht? (1 punt). Om welk recht gaat het precies? (1 punt)
g. Is er hier sprake van horizontale of verticale werking van grondrechten? (1 punt) Leg
uit (1 punt)
h. ‘Uit het artikel blijkt duidelijk dat er sprake is van schending van de rechtsstaat’. Leg
uit. (1 punt)
‘Uit het artikel blijkt juist het goed functioneren van de rechtsstaat’. Leg uit. (1 punt)
ANTWOORDEN ANTWOORDEN ANTWOORDEN ANTWOORDEN ANTWOORDEN
Maatschappijleer
4V
proefwerk 1
Versie A
26 punten
1.
a. belang
b. indoctrinatie
c. stereotypering
d. constitutionele monarchie
2. a
3. a
4. c
5.
a. Multiple-step-flow, de soapster fungeert als opinieleider.
b. injectienaaldtheorie, je kunt mensen druppeltje voor druppeltje volspuiten met informatie
en zo hun ideeën bepalen.
6. goede mening (3 eisen). Afweging tussen belangen/rechten eigenaars en belangen
woningzoekenden.
7.
a. Een norm komt voort uit een waarde
b. Geweld gebruiken, discrimineren, machtsmisbruik, etc.
c. Gelijkheid, eerlijkheid, rechtvaardigheid.
d. Geweld en beroep/functie
e. Klassieke grondrechten beschermen burgers tegen macht van de overheid, het gaat om
een ‘laten’ van de overheid. Sociale grondrechten bepalen dat de overheid een zorgplicht
heeft jegens burgers, het gaan om een ‘doen’.
f. Klassiek grondrecht. Art. 1 Gelijkheidsbeginsel wordt geschonden.
g.
De overheid houdt zich niet aan de regels
De overheid wordt teruggefloten, komt niet weg met het zich niet aan de regels houden.