Bijlage 3: Italië – stand van zaken op 11 oktober 2015 I. Hotspots

EUROPESE
COMMISSIE
Brussel, 14.10.2015
COM(2015) 510 final
ANNEX 3
BIJLAGE
bij de
MEDEDELING VAN DE COMMISSIE AAN HET EUROPEES PARLEMENT,
DE EUROPESE RAAD EN DE RAAD
Aanpak van de vluchtelingencrisis: voortgang van de uitvoering van de prioritaire
maatregelen van de Europese migratieagenda
NL
NL
Bijlage 3: Italië – stand van zaken op 11 oktober 2015
I.
Hotspots
Resultaten tot nu toe
1. De Italiaanse autoriteiten hebben twee weken geleden op Lampedusa de eerste hotspot
geopend. Deze is inmiddels volledig operationeel en zowel EASO als Frontex is
aanwezig. Er wordt steeds vaker voldaan aan de verplichting om vingerafdrukken te
laten nemen, alhoewel er nog verschillende gevallen zijn van migranten die dat
weigeren.
2. Alle andere hotspots zijn aangewezen en de meeste kunnen de komende weken in
werking worden gesteld. Twee hotspots, Taranto en Augusta, zullen pas tegen eind
2015 operationeel zijn.
3. Op alle hotspots zullen minimaal tien vingerafdrukspecialisten, twee debriefingteams
en twee screeningsteams van Frontex aanwezig zijn, alsook een team van drie EASOexperts voor informatieverstrekking. Met de lopende oproepen van Frontex en EASO
zou in alle behoeften van alle hotspots moeten kunnen worden voorzien, mits de
lidstaten voldoende experts afvaardigen.
4. In Catania is sinds juli een regionale EU-taskforce actief, die volledig operationeel is
dankzij de aanwezigheid van alle agentschappen. De werkzaamheden van Europol
moeten echter beter worden geïntegreerd in het hotspotconcept, met name met het oog
op betere informatie-uitwisseling met het Italiaanse openbaar ministerie en de
Italiaanse rechtshandhavingsautoriteiten.
5. Om de werking van de hotspots volledig te kunnen ondersteunen, brengen de
Italiaanse autoriteiten momenteel al hun behoeften samen in één brede behoefteevaluatie, op basis waarvan zij om een steunpakket uit de Europese fondsen zullen
verzoeken. Voor 16 oktober is een speciale technische vergadering met de Commissie
gepland.
Nog te verrichten werkzaamheden
1. De overige hotspots moeten volgens schema operationeel worden om het systeem
volledig te laten functioneren en de druk op Lampedusa weg te nemen. De in- en
uitstroom moet voortdurend in het oog worden gehouden, zodat een eventuele
behoefte aan meer hotspots tijdig kan worden vastgesteld.
2. Italië moet zijn bestaande detentiecapaciteit ten volle benutten om de voorschriften
inzake identificatie na te kunnen komen en zorgen voor meer plaatsen in
detentiecentra, zodat de benodigde capaciteit voor doeltreffende identificatie en
terugkeer aanwezig is.
3. De lidstaten moeten zorgen dat onmiddellijk experts beschikbaar zijn als Frontex en
EASO daarom vragen. Die experts moeten voor langere tijd beschikbaar zijn met het
oog op de gewenste operationaliteit.
4. Italië zou moeten overwegen de detentienormen te herzien, zodat langere detentie
mogelijk is wanneer dat in moeilijke gevallen noodzakelijk is voor de afronding van
de identificatie.
2
5. De Italiaanse autoriteiten moeten nadere richtsnoeren uitvaardigen voor het evenredig
gebruik van dwang wanneer migranten identificatie weigeren, zulks op basis van
indicaties van de Commissie.
6. Om ervoor te zorgen dat migranten snel van de hotspotgebieden kunnen worden
overgebracht naar de tweedelijns opvangfaciliteiten of naar de detentiefaciliteiten, zal
de Commissie waarschijnlijk binnenkort om logistieke steun worden verzocht,
waarvoor gebruik zal worden gemaakt van een speciaal ECHO-raamcontract voor het
charteren van vliegtuigen.
II.
Terugkeer
Resultaten tot nu toe
1. De Italiaanse autoriteiten hebben aanzienlijke middelen geïnvesteerd voor terugkeer,
en de procedure verloopt momenteel in veel gevallen (voor Egyptenaren en Tunesiërs)
volgens een vast patroon. Sinds begin dit jaar zijn 72 terugkeervluchten uitgevoerd.
2. Italië onderhandelt momenteel met een aantal landen ten zuiden van de Sahara over
operationele overeenkomsten om onderdanen van derde landen snel te kunnen
terugsturen (met name naar West-Afrikaanse landen). Met Gambia is al een akkoord
gesloten en aan andere derde landen is daartoe een voorstel gedaan. De samenwerking
met Nigeria is geïntensiveerd.
3. Italië neemt ook regelmatig deel aan gezamenlijke vluchten die door Frontex worden
georganiseerd.
Nog te verrichten werkzaamheden
1. Italië moet meer doen om irreguliere migranten uit landen bezuiden de Sahara terug te
sturen. De Commissie en de EDEO moeten de Italiaanse autoriteiten steun bieden bij
het sluiten van operationele overeenkomsten met de landen bezuiden de Sahara, zodat
irreguliere migranten efficiënt en doeltreffend kunnen worden teruggestuurd. Dat kan
ook financiële steun inhouden met het oog op samenwerking op het gebied van
overname tussen Italië en de landen bezuiden de Sahara.
2. Italië moet een raamcontract sluiten voor langeafstandsvluchten voor terugkeer (naar
landen bezuiden de Sahara) waarvoor de aanbestedingssom hoger is dan 250 000
EUR. De Commissie kan voor dergelijke vluchten steun verlenen en ook de
terugkeervluchten van Frontex kunnen voor deze doeleinden worden ingezet.
3. Italië moet zorgen voor snelle afhandeling van asielverzoeken die duidelijk een poging
inhouden om terugkeer te dwarsbomen. Voor dergelijke gevallen zou voldoende
behandelingscapaciteit moeten worden gereserveerd. Ook kan worden overwogen om
voor duidelijk ongegronde verzoeken de opschortende werking van asielverzoeken te
herzien.
4. Italië zou Frontex en de Commissie tijdig voor de technische vergadering van
16 oktober 2015 een duidelijke beoordeling van de behoeften op terugkeergebied
moeten verstrekken.
5. De terugkeervluchten van Frontex moeten waar nodig tussenlandingen in Italië
maken, met name wanneer het gaat om vluchten met eindbestemming in de landen
bezuiden de Sahara.
3
III.
Herplaatsing
Resultaten tot nu toe
1. Op 9 oktober is de eerste herplaatsingsvlucht uitgevoerd naar Zweden, met 19
Eritreeërs. Die vlucht is het tastbare bewijs dat de procedures voor de uitvoering van
de herplaatsingsregeling nu operationeel zijn.
2. Italië heeft speciale centra aangewezen voor personen die voor herplaatsing in
aanmerking komen. Het centrum in Villa Sikania is al operationeel. Er zijn
medewerkers van EASO aanwezig om de herplaatsingsgesprekken te voeren. De twee
centra in Crotone en Bari moeten onverwijld operationeel worden.
3. Er zijn samen met de Commissie bijeenkomsten georganiseerd met de
verbindingsfunctionarissen in Rome en de andere Europese Dublineenheden, teneinde
de procedure te faciliteren en alle lidstaten op de hoogte te brengen van de technische
details.
4. Om de opgelopen achterstand weg te werken, zijn in de belangrijkste doorgangssteden
(Rome en Milaan) EASO-teams geïnstalleerd om de Italiaanse autoriteiten te
ondersteunen bij het registreren van herplaatsingskandidaten.
5. EASO heeft verzocht om deskundigen ter versterking van de Italiaanse
Dublineenheid: er zijn tien experts gevraagd, van wie er drie al zijn ingezet en twee
binnenkort worden ingezet.
6. Alle Italiaanse prefecturen zijn met een speciale circulaire op de hoogte gebracht van
de aanvang van het herplaatsingsproces, voordat de eerste personen zich tot de
autoriteiten wenden.
Nog te verrichten werkzaamheden
1. De lidstaten moeten aangeven hoeveel personen zij tot het einde van het jaar zullen
kunnen herplaatsen. De toezeggingen moeten in eerste instantie beperkt blijven, zodat
de overdrachten geleidelijk kunnen worden opgevoerd tot de uiteindelijk gewenste
frequentie.
2. Italië moet erop toezien dat de herplaatsingsprocedure die voor het eerst ten aanzien
van Zweden is toegepast tot een standaardprocedure wordt ontwikkeld die op het hele
grondgebied wordt gevolgd. Italië moet zijn Dublineenheid versterken om de
versnelde uitrol van de herplaatsingsprocedure mogelijk te maken.
3. Italië moet binnen zijn Dublineenheid een speciale database inrichten ter
ondersteuning van de selectieprocedure en zorgen voor snelle invoering van de
benodigde IT-aanpassingen.
4. Italië moet de twee overige aangewezen herplaatsingscentra openstellen en EASO
moet daar snel experts stationeren.
5. Italië moet met steun van EASO en UNHCR informatie opstellen voor personen die
kandidaat zijn voor herplaatsing. De Commissie kan deze werkzaamheden
ondersteunen door bijvoorbeeld een team van speciale cultuurbemiddelaars te
financieren.
6. De lidstaten moeten overwegen speciale informatiepakketten te verstrekken aan
kandidaten voor herplaatsing.
4
IV.
Acties op middellange termijn
Italië moet met voorrang mogelijke methoden overwegen om zijn asielprocedure in het
algemeen efficiënter te maken, zodat de zaken van personen die niet voor herplaatsing in
aanmerking komen, snel kunnen worden afgehandeld en de consistentie van de besluiten
wordt gewaarborgd. In dit verband kan tevens de regeling voor het instellen van beroep
worden gestroomlijnd, zodat in tweede instantie sneller besluiten kunnen worden genomen.
Italië moet bovendien overwegen hoe de kwaliteit van de opvangfaciliteiten op het hele
grondgebied meer kan worden gelijkgetrokken, daarbij voortbouwende op goede praktijken in
een aantal regio’s die in andere gebieden kunnen worden nagevolgd.
5